"Dân số Nhật Bản có bao nhiêu người?" Khám phá bức tranh dân số đầy thách thức và cơ hội

Dân số Nhật Bản tính đến năm 2024 là khoảng 122,631,432 người, giảm so với năm 2023 là 123,294,513 người. Sự giảm này phản ánh xu hướng lâu dài về sự sụt giảm dân số do tỷ lệ sinh thấp và tuổi thọ cao.

• Giới tính: Số lượng nam giới là 60,002,379 và nữ giới là 62,961,573 người vào cuối năm 2023.
• Tuổi trung vị vào năm 2023 là 49,1 và tuổi thọ trung bình đạt 84,9 tuổi.
• Phần lớn dân số (93,50%) sống tại các khu vực thành thị.

Mật độ dân số của Nhật Bản là 338 người/km², với tổng diện tích đất liền là 364,555 km². Nhật Bản có tỷ lệ di cư ròng tích cực từ năm 1990 đến nay, với số người nhập cư ròng trong năm 2023 là 99,994 người.

Dân số Nhật Bản được dự báo sẽ tiếp tục giảm xuống còn khoảng 74 triệu người vào cuối thế kỷ 21 do tỷ lệ sinh thấp và tuổi thọ cao.

Nhật Bản, quốc gia với tổng diện tích là 377.975 km², đã trải qua nhiều thay đổi đáng kể về dân số trong những năm gần đây. Tính đến năm 2024, dân số ước tính của Nhật Bản là khoảng 122.631.432 người, giảm so với năm 2023 là 123.294.513 người. Sự giảm này phản ánh xu hướng lâu dài về sự sụt giảm dân số do tỷ lệ sinh thấp và tuổi thọ cao. Dân số thành thị chiếm đến 93,50% tổng số dân, làm nổi bật sự đô thị hóa mạnh mẽ của quốc gia này.

• Tuổi thọ trung bình ở Nhật Bản là một trong những con số cao nhất thế giới, với nam giới là 80,7 tuổi và nữ giới là 87,2 tuổi.
• Tỉ lệ giới tính là 94,5 nam/100 nữ.
• Mật độ dân số trung bình là 325,4 người/km².

Nhật Bản cũng đang trải qua một quá trình già hóa dân số nhanh chóng, với 30% dân số là người trên 65 tuổi. Điều này đặt ra thách thức không nhỏ cho nền kinh tế, khi mà phần lớn dân số trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) chỉ chiếm khoảng 49%. Ngoài ra, Nhật Bản cũng chứng kiến sự di cư ròng tích cực, với khoảng 99.994 người nhập cư ròng trong năm 2023, giúp bù đắp phần nào sự thiếu hụt về lao động.

Biểu đồ và số liệu trên cho thấy rõ ràng sự thay đổi và những thách thức mà Nhật Bản đang đối mặt như sự giảm sút về tỷ lệ sinh và gia tăng tuổi thọ, đồng thời cũng là minh chứng cho những nỗ lực của đất nước này trong việc thích ứng với những thay đổi dân số.

Nhật Bản đang trải qua một giai đoạn suy giảm dân số nghiêm trọng, điều này được ghi nhận qua các dữ liệu từ nhiều năm qua. Từ năm 2010 đến 2020, dân số đã giảm đều đặn do tỷ lệ sinh thấp và tuổi thọ cao. Dự báo cho thấy, dân số sẽ tiếp tục giảm xuống chỉ còn khoảng 74 triệu người vào cuối thế kỷ 21.

• Tỷ lệ sinh giảm: Nhật Bản đang chứng kiến tỷ lệ sinh giảm sâu, với dự báo số trẻ em sinh ra mỗi năm sẽ giảm xuống dưới 800.000 vào năm 2021.
• Già hóa dân số: Tỷ lệ người cao tuổi tăng cao với 23% dân số trên 64 tuổi, và dân số trong độ tuổi lao động chỉ chiếm khoảng 45%.
• Di cư ròng dương: Để đối phó với thiếu hụt lao động, Nhật Bản đã có sự di cư ròng tích cực từ năm 1990, với gần 1 triệu người nhập cư.

Những thách thức này không chỉ tác động đến cơ cấu gia đình và xã hội mà còn ảnh hưởng đến kinh tế quốc gia. Sự thay đổi trong quan niệm gia đình, tỷ lệ kết hôn giảm và sự ưu tiên cho lợi ích cá nhân đang là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

Già hóa dân số là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất mà Nhật Bản đang phải đối mặt, với tỷ lệ người cao tuổi tăng lên không ngừng. Điều này có tác động sâu rộng tới kinh tế quốc gia, đặc biệt là trong các lĩnh vực như lao động, y tế, và an sinh xã hội.

• Tỷ lệ người cao tuổi (trên 65 tuổi) ở Nhật Bản hiện nay chiếm tới 23% tổng dân số, và dự kiến sẽ còn tăng cao trong những năm tới.
• Sự thiếu hụt nguồn lao động từ lực lượng trẻ khiến Nhật Bản phải dựa nhiều vào lao động nhập cư để duy trì hoạt động kinh tế.
• Chi phí y tế và chăm sóc người già tăng cao do nhu cầu ngày càng lớn, đặt áp lực lên hệ thống tài chính quốc gia.

Tuy nhiên, Nhật Bản đang tích cực ứng phó với tình trạng này thông qua việc thực hiện các chính sách nhằm khuyến khích sinh đẻ và cải thiện môi trường làm việc cho phụ nữ, cũng như các chương trình hỗ trợ người cao tuổi. Những biện pháp này không chỉ giúp cải thiện cơ cấu dân số mà còn góp phần duy trì sự ổn định kinh tế lâu dài cho đất nước.

Trước thực trạng già hóa dân số và thiếu hụt lao động nghiêm trọng, Nhật Bản đã áp dụng nhiều biện pháp nhằm ứng phó hiệu quả. Các biện pháp này không chỉ giải quyết vấn đề lao động hiện hữu mà còn định hướng phát triển bền vững cho tương lai.

• Khuyến khích sinh đẻ: Chính phủ Nhật Bản đã triển khai nhiều chính sách nhằm khuyến khích các gia đình trẻ sinh đẻ nhiều hơn bằng cách cung cấp các khoản trợ cấp và hỗ trợ chi phí giáo dục.
• Tăng cường nhập khẩu lao động: Nhật Bản đã mở rộng chính sách nhập khẩu lao động từ các quốc gia khác, đặc biệt là từ Việt Nam, Hàn Quốc và Đài Loan, nhằm bổ sung lực lượng lao động đang thiếu hụt.
• Cải thiện môi trường làm việc: Chính phủ đã cải thiện điều kiện làm việc, bao gồm việc nâng cao chất lượng an sinh xã hội và giảm giờ làm, nhằm thu hút và giữ chân nhân tài trong nước.

Những nỗ lực này, mặc dù đầy thách thức, đang dần phát huy tác dụng khi số lượng lao động nhập cư tăng lên mỗi năm và tỷ lệ sinh trong nước có xu hướng phục hồi. Nhật Bản tiếp tục đặt mục tiêu tạo một cơ cấu dân số cân bằng hơn và một nền kinh tế linh hoạt, đủ sức ứng phó với những biến động toàn cầu.

Nhật Bản là một trong những quốc gia có mật độ dân số cao, đặc biệt là tại các khu vực đô thị lớn. Sự phân bổ dân số không đồng đều, tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn như Tokyo, Osaka và Nagoya, gây ra nhiều thách thức và cơ hội cho quốc gia này.

• Tokyo, thủ đô của Nhật Bản, không chỉ là trung tâm kinh tế mà còn là nơi có mật độ dân số cao nhất. Với khoảng 6.000 người trên mỗi km², Tokyo trải qua nhiều áp lực về hạ tầng và dịch vụ công.
• Osaka và Nagoya cũng có mật độ dân số cao, lần lượt là 4.700 và 3.500 người trên mỗi km², phản ánh xu hướng đô thị hóa nhanh chóng và sự tập trung hoạt động kinh tế tại các trung tâm đô thị.
• Fukuoka và Sapporo, mặc dù không có mật độ cao như Tokyo, nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng sự phát triển kinh tế và cộng đồng tại các khu vực ít dân cư hơn.

Sự chênh lệch về mật độ dân số giữa các khu vực đô thị và nông thôn càng làm nổi bật nhu cầu cấp thiết trong việc phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả. Chính phủ Nhật Bản đang đẩy mạnh các chính sách nhằm cải thiện chất lượng sống và giảm bớt gánh nặng cho các thành phố quá tải như Tokyo, đồng thời khuyến khích sự phát triển của các khu vực ít dân cư hơn.

Nhật Bản có một cơ cấu dân số đặc biệt với tỷ lệ người cao tuổi cao và tỷ lệ trẻ em thấp, điều này phản ánh tình trạng già hóa nhanh chóng của quốc gia này. Sự mất cân bằng giữa các nhóm tuổi đặt ra nhiều thách thức cho xã hội và kinh tế.

• Phần lớn dân số là người trưởng thành và người cao tuổi, với khoảng 30% dân số trên 65 tuổi.
• Người trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) chiếm khoảng 60%, trong khi tỷ lệ trẻ em dưới 15 tuổi chỉ chiếm khoảng 10% tổng số dân.
• Tỷ lệ giới tính cân bằng với phần lớn các thành phố lớn có số nữ nhỉnh hơn số nam, điều này cũng phản ánh sự chênh lệch tuổi thọ trung bình giữa nam và nữ.

Nhật Bản đang đối mặt với nhiều thách thức do cơ cấu dân số này, bao gồm thiếu hụt lao động trẻ và gánh nặng ngày càng tăng về chi phí chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội. Tuy nhiên, quốc gia này cũng đang tích cực triển khai các chính sách nhằm thúc đẩy tỷ lệ sinh và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi.

Theo các nghiên cứu và dự báo của các tổ chức quốc tế và trong nước, dân số Nhật Bản dự kiến sẽ tiếp tục giảm mạnh trong những thập kỷ tới, do tỷ lệ sinh thấp và tuổi thọ cao. Đây là một thách thức lớn nhưng cũng là cơ hội để đất nước này tái cấu trúc và đổi mới.

• Đến năm 2050, dân số dự kiến sẽ giảm xuống còn khoảng 88 triệu người, và tiếp tục giảm xuống còn 74 triệu vào năm 2100.
• Sự thay đổi trong cơ cấu dân số sẽ đòi hỏi Nhật Bản phải đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ và cải thiện hiệu quả lao động để bù đắp cho lực lượng lao động đang suy giảm.
• Chính phủ Nhật Bản cũng đang đẩy mạnh các chính sách nhằm khuyến khích sinh đẻ và hỗ trợ các gia đình trẻ, nhằm cải thiện tỷ lệ sinh trong tương lai.

Dự báo về dân số này không chỉ là một hồi chuông cảnh báo về một cuộc khủng hoảng sắp tới mà còn là một lời kêu gọi hành động cho các nhà lập pháp và cộng đồng doanh nghiệp để cùng nhau tìm kiếm các giải pháp sáng tạo và bền vững cho tương lai của Nhật Bản.

Hiện nay, dân số của Nhật Bản là khoảng 124.947.000 người, tính đến ngày 1-10-2022.

Số lượng công dân nước ngoài cư trú tại Nhật Bản là khoảng 2.99 triệu người tính đến ngày 1-1-2024, tăng 10.7% so với một năm trước đó.

Tỷ lệ sinh năm 2022 của Nhật Bản giảm xuống dưới 800 nghìn trẻ, lần đầu tiên trong lịch sử.