Bài Cúng Đưa Ông Bà Sau Tết: Hướng Dẫn Chi Tiết và Ý Nghĩa

Lễ cúng tiễn ông bà sau Tết, còn gọi là lễ hóa vàng, là một phong tục truyền thống quan trọng trong văn hóa Việt Nam. Nghi thức này thể hiện lòng hiếu kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, đồng thời tiễn đưa các vị trở về cõi âm sau những ngày sum họp cùng gia đình trong dịp Tết.

Thực hiện lễ cúng tiễn ông bà mang nhiều ý nghĩa tích cực:

• Bày tỏ lòng hiếu thảo: Con cháu thể hiện sự kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên đã phù hộ độ trì trong năm qua.
• Cầu mong bình an: Nghi thức này cầu chúc cho gia đình một năm mới an lành, hạnh phúc và thịnh vượng.
• Duy trì truyền thống: Giữ gìn và truyền lại nét đẹp văn hóa cho các thế hệ sau, củng cố tình cảm gia đình và cộng đồng.

Thời gian thực hiện lễ cúng thường từ mùng 3 đến mùng 7 Tết, tùy theo phong tục từng vùng miền và điều kiện của mỗi gia đình. Việc chuẩn bị chu đáo và thành tâm trong lễ cúng sẽ góp phần mang lại may mắn và tốt lành cho cả năm.

Lễ cúng tiễn ông bà, hay còn gọi là lễ hóa vàng, là một phong tục truyền thống quan trọng trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng hiếu kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên. Thời gian thực hiện nghi lễ này có thể khác nhau tùy theo vùng miền và điều kiện của mỗi gia đình, nhưng thường diễn ra trong khoảng từ mùng 3 đến mùng 10 tháng Giêng.

Dưới đây là một số khung thời gian phổ biến cho lễ cúng tiễn ông bà:

• Mùng 3 Tết: Đây là ngày được nhiều gia đình lựa chọn để thực hiện lễ hóa vàng. Vào ngày này, các khung giờ tốt bao gồm:
  • Giờ Mão (5h - 7h): Thời điểm sáng sớm, mang lại sự khởi đầu thuận lợi cho năm mới.
  • Giờ Ngọ (11h - 13h): Thời gian giữa trưa, tượng trưng cho sự viên mãn và đủ đầy.
  • Giờ Thân (15h - 17h): Buổi chiều, thích hợp cho việc tiễn đưa tổ tiên trong không khí ấm cúng.
  • Giờ Dậu (17h - 19h): Cuối buổi chiều, thời điểm kết thúc một ngày và chuẩn bị cho những khởi đầu mới.
• Mùng 4 và Mùng 5 Tết: Nếu không thể thực hiện vào mùng 3, các gia đình có thể chọn mùng 4 hoặc mùng 5 để cúng tiễn ông bà. Các khung giờ tốt trong những ngày này bao gồm:
  • Mùng 4 Tết: Giờ Sửu (1h - 3h), giờ Thìn (7h - 9h), giờ Mùi (13h - 15h).
  • Mùng 5 Tết: Giờ Dần (3h - 5h), giờ Thìn (7h - 9h), giờ Tỵ (9h - 11h).

Việc lựa chọn thời gian cúng tiễn ông bà nên dựa trên điều kiện thực tế của gia đình, đảm bảo sự thành tâm và trang nghiêm trong nghi lễ. Quan trọng nhất là lòng hiếu kính và sự tri ân của con cháu đối với tổ tiên, thể hiện qua sự chuẩn bị chu đáo và tấm lòng thành kính trong mỗi gia đình.

Lễ cúng tiễn ông bà sau Tết, hay còn gọi là lễ hóa vàng, là một nghi thức quan trọng trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng hiếu kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên. Việc chuẩn bị lễ vật chu đáo và thành tâm sẽ góp phần làm cho buổi lễ thêm trang trọng và ý nghĩa.

Dưới đây là các lễ vật thường được chuẩn bị cho lễ cúng tiễn ông bà:

• Hương, đèn và nến: Để thắp sáng không gian cúng và thể hiện lòng thành kính.
• Hoa tươi: Thường là hoa cúc, hoa ly hoặc các loại hoa mang ý nghĩa tốt lành, tượng trưng cho sự tươi mới và thanh khiết.
• Trầu cau: Biểu tượng của sự gắn kết và lòng hiếu thảo đối với tổ tiên.
• Mâm ngũ quả: Gồm năm loại trái cây khác nhau, tượng trưng cho ngũ hành và cầu mong sự đủ đầy, may mắn trong năm mới.
• Tiền vàng, vàng mã: Bao gồm các loại tiền giấy, quần áo, nhà cửa, xe cộ bằng giấy để đốt sau khi cúng, gửi gắm vật phẩm cho tổ tiên.
• Mâm cỗ mặn hoặc chay: Tùy theo truyền thống gia đình, mâm cỗ có thể bao gồm:
  • Món mặn: Gà luộc, thịt heo, xôi, bánh chưng (hoặc bánh tét), canh măng, chả lụa, dưa hành.
  • Món chay: Xôi, chè, các món rau củ, đậu hũ.
• Rượu, trà và nước: Dâng lên tổ tiên để thể hiện sự thanh tịnh và tôn kính.
• Bánh kẹo: Tượng trưng cho sự ngọt ngào và hạnh phúc trong gia đình.

Khi sắp xếp mâm cúng, cần chú ý:

• Đặt mâm cúng trên bàn thờ gia tiên hoặc một bàn riêng sạch sẽ và trang trọng.
• Sắp xếp các lễ vật gọn gàng, đẹp mắt, với hương, đèn ở giữa, các món ăn và đồ cúng khác xung quanh.
• Tiền vàng và vàng mã nên được đặt riêng để tiện cho việc hóa sau khi cúng.

Chuẩn bị lễ vật đầy đủ và thành tâm không chỉ thể hiện lòng hiếu kính đối với tổ tiên mà còn góp phần mang lại may mắn và bình an cho gia đình trong năm mới.

Trong lễ cúng tiễn ông bà sau Tết, việc đọc bài văn khấn thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên. Dưới đây là một số mẫu văn khấn truyền thống thường được sử dụng:

Văn khấn theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long Mạch, Tôn thần.

Con kính lạy các cụ tổ khảo, tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.

Tín chủ (chúng) con là:... Ngụ tại:...

Hôm nay là ngày... tháng Giêng năm...

Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, nước quả, kim ngân vàng bạc, phẩm vật trà tửu, dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình:

Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn tiên linh trở về âm giới.

Kính xin phù hộ độ trì cho con cháu được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn theo Tập văn cúng gia tiên

Hôm nay ngày... tháng Giêng năm...

Tại thôn... xã/phường... huyện/quận... tỉnh/thành phố...

Tín chủ là... cùng toàn gia kính bái.

Nay nhân ngày lễ tạ, kính cẩn sắm một lễ gồm..., gọi là lễ mọn lòng thành, kính dâng lên: Đông trù Tư mệnh Táo phủ thần quân, bản gia tiên sư, bản viên Thổ công, liệt vị tôn thần.

Trước linh vị của...

Kính cẩn thưa rằng:

Tiệc xuân đã mãn

Lễ tạ kính trình

Rước tiễn tiên linh

Lại về âm giới

Buổi đầu năm mới

Toàn gia mong đợi

Lưu phúc lưu ân

Kính cáo tôn thần

Phù trì phù hộ

Dương cơ âm mộ

Mọi chỗ tốt lành

Con cháu an ninh

Vận hành khang thái

Cẩn cáo!

Văn khấn theo Phong tục Cổ truyền Việt Nam

Nam Mô Ngọc Hoàng Đại Đế Đại Thiên Tôn

Nam Mô Diêu Trì Kim Mẫu Đại Từ Tôn

Nam mô Chư vị Phật, Chư vị Bồ Tát

Nam Mô Địa Mẫu Nương Nương

Ngài Đương Niên Thái Tuế.

Chư vị Gia Thần

Cửu Huyền Thất Tổ

Chư vị Gia Tiên Nội Ngoại Hai Bên

Hôm nay ngày mùng... tháng Giêng năm..., đã hết ba ngày Tết.

Chúng con xin làm lễ chân thành kính đưa Cửu Huyền Thất Tổ, các vị Gia Tiên về an nghỉ nơi miền Tiên Cảnh.

Mong các chư vị phù hộ cho gia đình con (khấn vái, thỉnh cầu tùy theo gia chủ).

Kính xin Ông Bà chứng giám.

Việc lựa chọn bài văn khấn phù hợp với truyền thống gia đình và vùng miền sẽ giúp nghi lễ thêm phần trang trọng và ý nghĩa, thể hiện lòng hiếu kính đối với tổ tiên.

Để lễ cúng tiễn ông bà sau Tết diễn ra trang trọng và thể hiện lòng thành kính, gia đình cần chú ý các điểm sau:

• Chuẩn bị lễ vật đầy đủ và chu đáo: Mâm cúng nên bao gồm hương, đèn, hoa tươi, trầu cau, mâm ngũ quả, tiền vàng mã, mâm cỗ mặn hoặc chay, rượu, nước và bánh kẹo. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng thể hiện lòng thành tâm của gia đình.
• Thời gian cúng thích hợp: Lễ cúng thường được thực hiện từ mùng 3 đến mùng 5 Tết, tùy theo điều kiện của mỗi gia đình. Chọn giờ hoàng đạo trong ngày để tiến hành lễ sẽ mang lại nhiều may mắn.
• Thực hiện nghi lễ với lòng thành kính: Khi cúng, gia chủ thắp hương, dâng lễ và đọc văn khấn với tâm thế trang nghiêm, thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên.
• Hóa vàng đúng trình tự: Sau khi cúng, tiến hành hóa vàng mã. Nên hóa tiền vàng của gia thần trước, sau đó mới đến tiền vàng của tổ tiên để tránh nhầm lẫn.
• Giữ hương đèn liên tục: Trong suốt quá trình cúng và hóa vàng, đảm bảo hương đèn luôn cháy, không để tắt giữa chừng, thể hiện sự kết nối liên tục với tổ tiên.
• Hạ lễ sau khi hóa vàng: Chỉ nên hạ lễ và thụ lộc sau khi đã hoàn thành việc hóa vàng, tránh hạ lễ trước để thể hiện sự tôn trọng đối với tổ tiên và thần linh.

Thực hiện đúng và đầy đủ các lưu ý trên sẽ giúp lễ cúng tiễn ông bà sau Tết diễn ra suôn sẻ, thể hiện lòng hiếu kính và mang lại may mắn cho gia đình trong năm mới.

Lễ cúng tiễn ông bà sau Tết là một phong tục truyền thống quan trọng, thể hiện lòng hiếu kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên. Việc thực hiện nghi lễ này không chỉ giúp duy trì nét đẹp văn hóa dân tộc mà còn cầu mong sự bình an, thịnh vượng cho gia đình trong năm mới. Chuẩn bị chu đáo và thực hiện đúng các nghi thức sẽ góp phần giữ gìn và phát huy giá trị tốt đẹp của truyền thống này.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy Ngài Bản gia Thổ địa Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Tín chủ (chúng) con là: ..................................................

Ngụ tại: .................................................................

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ.

Tín chủ con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc huynh đệ, cô di tỷ muội, nội ngoại thân bằng quyến thuộc chư vị hương linh.

Nghe lời mời của con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật.

Tiệc xuân đã mãn, Tết Nguyên Đán đã qua, nay kính cẩn tiễn đưa tổ tiên, rước ông bà về cõi âm cảnh.

Kính xin các vị phù hộ cho con cháu bình an, gia đạo hưng long, vạn sự như ý.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Tín chủ (chúng) con là: ..................................................

Ngụ tại: .................................................................

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ.

Tín chủ con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc huynh đệ, cô di tỷ muội, nội ngoại thân bằng quyến thuộc chư vị hương linh.

Nghe lời mời của con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật.

Tiệc xuân đã mãn, Tết Nguyên Đán đã qua, nay kính cẩn tiễn đưa tổ tiên, rước ông bà về cõi âm cảnh.

Kính xin các vị phù hộ cho con cháu bình an, gia đạo hưng long, vạn sự như ý.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Tín chủ (chúng) con là: ..................................................

Ngụ tại: .................................................................

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ.

Tín chủ con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc huynh đệ, cô di tỷ muội, nội ngoại thân bằng quyến thuộc chư vị hương linh.

Nghe lời mời của con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật.

Tiệc xuân đã mãn, Tết Nguyên Đán đã qua, nay kính cẩn tiễn đưa tổ tiên, rước ông bà về cõi âm cảnh.

Kính xin các vị phù hộ cho con cháu bình an, gia đạo hưng long, vạn sự như ý.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Tín chủ (chúng) con là: ..................................................

Ngụ tại: .................................................................

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ.

Tín chủ con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc huynh đệ, cô di tỷ muội, nội ngoại thân bằng quyến thuộc chư vị hương linh.

Nghe lời mời của con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật.

Tiệc xuân đã mãn, Tết Nguyên Đán đã qua, nay kính cẩn tiễn đưa tổ tiên, rước ông bà về cõi âm cảnh.

Kính xin các vị phù hộ cho con cháu bình an, gia đạo hưng long, vạn sự như ý.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Tín chủ con là: ..................................................

Ngụ tại: .................................................................

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ.

Tín chủ con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc huynh đệ, cô di tỷ muội, nội ngoại thân bằng quyến thuộc chư vị hương linh.

Nghe lời mời của con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật.

Tiệc xuân đã mãn, Tết Nguyên Đán đã qua, nay kính cẩn tiễn đưa tổ tiên, rước ông bà về cõi âm cảnh.

Kính xin các vị phù hộ cho con cháu bình an, gia đạo hưng long, vạn sự như ý.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Tín chủ con là: ..................................................

Ngụ tại: .................................................................

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ.

Tín chủ con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc huynh đệ, cô di tỷ muội, nội ngoại thân bằng quyến thuộc chư vị hương linh.

Nghe lời mời của con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật.

Tiệc xuân đã mãn, Tết Nguyên Đán đã qua, nay kính cẩn tiễn đưa tổ tiên, rước ông bà về cõi âm cảnh.

Kính xin các vị phù hộ cho con cháu bình an, gia đạo hưng long, vạn sự như ý.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lạy Thiên Chúa toàn năng và yêu thương,

Chúng con cảm tạ Chúa đã ban cho chúng con những ngày Tết an lành, được sum họp bên gia đình và tưởng nhớ tổ tiên.

Hôm nay, ngày mùng 3 Tết, chúng con thành kính tiễn đưa ông bà, tổ tiên trở về cõi vĩnh hằng.

Xin Chúa nhân từ đón nhận linh hồn ông bà, tổ tiên vào nước Thiên Đàng, cho hưởng ánh sáng ngàn thu.

Nguyện xin Chúa ban phúc lành cho chúng con, để năm mới được bình an, hạnh phúc và tràn đầy ân sủng.

Chúng con cầu xin, nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long mạch Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Tín chủ (chúng) con là: ..................................................

Ngụ tại: .................................................................

Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ.

Tín chủ con cùng toàn gia kính cẩn sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.

Chúng con kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc huynh đệ, cô di tỷ muội, nội ngoại thân bằng quyến thuộc chư vị hương linh.

Nghe lời mời của con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật.

Tiệc xuân đã mãn, Tết Nguyên Đán đã qua, nay kính cẩn tiễn đưa tổ tiên, rước ông bà về cõi âm cảnh.

Kính xin các vị phù hộ cho con cháu bình an, gia đạo hưng long, vạn sự như ý.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)