Chủ đề các món ăn cúng tất niên: Khám phá các món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ cúng tất niên ba miền Bắc, Trung, Nam. Từ bánh chưng, giò lụa đến thịt kho tàu, mỗi món ăn đều mang ý nghĩa sâu sắc, góp phần tạo nên bữa cơm gia đình ấm cúng và trọn vẹn trong dịp Tết đến xuân về.
Mục lục
Mâm Cúng Tất Niên Miền Bắc
Mâm cúng tất niên miền Bắc là sự kết hợp hài hòa giữa các món ăn truyền thống, thể hiện lòng thành kính và mong ước một năm mới an lành, thịnh vượng. Dưới đây là các món ăn thường có trong mâm cỗ tất niên của người miền Bắc:
- Bánh Chưng: Món bánh truyền thống không thể thiếu, tượng trưng cho đất và sự no đủ.
- Xôi Gấc: Màu đỏ tươi của xôi gấc biểu trưng cho sự may mắn và hạnh phúc.
- Gà Luộc: Gà trống luộc nguyên con, thể hiện sự cát tường và khởi đầu thuận lợi.
- Giò Lụa: Món giò mềm mịn, biểu tượng cho sự tròn đầy và sung túc.
- Nem Rán: Món ăn giòn rụm, hấp dẫn, không thể thiếu trong mâm cỗ.
- Canh Măng: Canh măng khô nấu với móng giò, tạo nên hương vị đậm đà, truyền thống.
- Thịt Đông: Món ăn đặc trưng của miền Bắc trong mùa lạnh, thể hiện sự ấm áp, sum vầy.
- Dưa Hành Muối: Vị chua cay của dưa hành giúp cân bằng hương vị, tăng thêm sự ngon miệng.
Sự kết hợp tinh tế của các món ăn trên không chỉ tạo nên mâm cỗ tất niên đầy đủ, hấp dẫn mà còn gửi gắm những ước nguyện tốt đẹp cho năm mới.
.png)
Mâm Cúng Tất Niên Miền Trung
Mâm cúng tất niên miền Trung thể hiện sự phong phú và đậm đà bản sắc văn hóa ẩm thực của vùng đất này. Dưới đây là những món ăn thường xuất hiện trong mâm cỗ tất niên của người miền Trung:
- Bánh Tét: Món bánh truyền thống với lớp nếp dẻo bọc nhân đậu xanh và thịt mỡ, tượng trưng cho sự no đủ và đoàn viên.
- Thịt Bò Kho Mật Mía: Thịt bò được kho mềm cùng mật mía, tạo nên hương vị ngọt ngào, đậm đà đặc trưng.
- Thịt Đông: Món thịt nấu đông, thường làm từ thịt heo hoặc gà, mang đến cảm giác mát lạnh và ngon miệng.
- Thịt Heo Luộc: Thịt heo luộc chín tới, thái mỏng, thường ăn kèm với tôm chua và rau sống.
- Chả Ram: Món chả giò nhỏ, chiên giòn, bên trong là nhân thịt và tôm, tạo nên hương vị hấp dẫn.
- Miến Xào: Miến được xào cùng rau củ và thịt, tạo nên món ăn nhẹ nhàng nhưng không kém phần ngon miệng.
- Giò Bò: Giò làm từ thịt bò, có hương vị đặc trưng và thường được cắt lát mỏng khi dâng cúng.
- Nem Chua: Món nem được làm từ thịt heo lên men tự nhiên, có vị chua nhẹ và dai ngon.
- Giò Lụa Huế: Giò lụa đặc sản của Huế, mềm mịn và thơm ngon.
- Rau Củ Xào Thập Cẩm: Sự kết hợp của nhiều loại rau củ xào chung, tạo nên món ăn đầy màu sắc và dinh dưỡng.
- Canh Măng Khô: Canh nấu từ măng khô và xương heo, nước dùng ngọt thanh và đậm đà.
- Canh Rau Củ Hầm: Canh hầm từ các loại rau củ, bổ dưỡng và dễ ăn.
- Gà Luộc hoặc Gà Bóp Rau Răm: Gà luộc chín tới hoặc trộn cùng rau răm, tạo nên món ăn thơm ngon và hấp dẫn.
Sự kết hợp hài hòa giữa các món ăn trên không chỉ tạo nên mâm cỗ tất niên đầy đủ, hấp dẫn mà còn thể hiện lòng thành kính và mong ước một năm mới bình an, thịnh vượng của người miền Trung.
Mâm Cúng Tất Niên Miền Nam
Mâm cúng tất niên miền Nam phản ánh sự phong phú và đa dạng của ẩm thực vùng đất này, thể hiện lòng thành kính và mong ước một năm mới an lành, thịnh vượng. Dưới đây là những món ăn thường có trong mâm cỗ tất niên của người miền Nam:
- Bánh Tét: Món bánh truyền thống với lớp nếp dẻo bọc nhân đậu xanh và thịt mỡ, tượng trưng cho sự no đủ và đoàn viên.
- Thịt Kho Tàu: Thịt heo kho cùng trứng vịt, nước dừa tươi, tạo nên hương vị đậm đà, biểu trưng cho sự sung túc và trọn vẹn.
- Canh Khổ Qua Nhồi Thịt: Món canh với vị đắng nhẹ của khổ qua kết hợp nhân thịt, mang ý nghĩa mong muốn vượt qua khó khăn, đón nhận điều tốt đẹp.
- Gỏi Tôm Thịt: Sự kết hợp giữa tôm, thịt heo và rau sống, tạo nên món ăn tươi mát, hấp dẫn.
- Chả Giò: Món nem rán giòn rụm với nhân thịt và rau củ, không thể thiếu trong mâm cỗ.
- Canh Măng Tươi: Canh nấu từ măng tươi và xương heo, nước dùng ngọt thanh, đậm đà.
- Dưa Giá: Món dưa làm từ giá đỗ, cà rốt, hẹ, có vị chua ngọt, giúp cân bằng hương vị bữa ăn.
- Củ Kiệu: Củ kiệu muối chua ngọt, thường ăn kèm với bánh tét hoặc thịt kho, tăng thêm hương vị.
Sự kết hợp hài hòa giữa các món ăn trên không chỉ tạo nên mâm cỗ tất niên đầy đủ, hấp dẫn mà còn gửi gắm những ước nguyện tốt đẹp cho năm mới của người miền Nam.

Các Món Ăn Phổ Biến Khác
Bên cạnh những món ăn truyền thống đặc trưng của từng vùng miền, mâm cúng tất niên còn được bổ sung bởi nhiều món ăn phổ biến khác, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho bữa tiệc cuối năm. Dưới đây là một số món ăn thường được lựa chọn:
- Nem Rán (Chả Giò): Món ăn giòn rụm với nhân thịt và rau củ, được yêu thích trong mâm cỗ tất niên.
- Giò Lụa: Giò lụa mềm mịn, thơm ngon, là món ăn truyền thống không thể thiếu.
- Canh Măng: Canh măng khô nấu với xương heo hoặc gà, nước dùng ngọt thanh và đậm đà.
- Miến Xào: Miến được xào cùng rau củ và thịt, tạo nên món ăn nhẹ nhàng nhưng hấp dẫn.
- Gỏi Gà Bóp Rau Răm: Gà xé phay trộn cùng rau răm và gia vị, tạo nên món gỏi tươi ngon, kích thích vị giác.
- Thịt Đông: Món thịt nấu đông, thường làm từ thịt heo hoặc gà, mang đến cảm giác mát lạnh và ngon miệng.
- Dưa Hành Muối: Vị chua cay của dưa hành giúp cân bằng hương vị, tăng thêm sự ngon miệng.
- Xôi Gấc: Màu đỏ tươi của xôi gấc biểu trưng cho sự may mắn và hạnh phúc.
Việc kết hợp các món ăn trên không chỉ làm phong phú thêm mâm cỗ tất niên mà còn thể hiện sự sáng tạo và lòng hiếu khách của gia chủ, mang đến bữa tiệc cuối năm ấm cúng và trọn vẹn.
Văn Khấn Cúng Tất Niên Gia Tiên
Trong lễ cúng tất niên, việc đọc văn khấn là cách thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và các vị thần linh, đồng thời cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc. Dưới đây là bài văn khấn cúng tất niên gia tiên thường được sử dụng:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
- Các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
- Chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, tiên linh nội ngoại họ...
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm...
Tín chủ (chúng) con là:...
Ngụ tại:...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Hôm nay là ngày 30 Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Việc thực hiện nghi thức cúng tất niên và đọc văn khấn với lòng thành kính sẽ giúp gia đình đón chào năm mới với nhiều may mắn và hạnh phúc.

Văn Khấn Cúng Tất Niên Thần Linh, Thổ Địa
Trong lễ cúng tất niên, việc đọc văn khấn dành cho Thần Linh và Thổ Địa là cách thể hiện lòng thành kính đối với các vị thần cai quản đất đai, cầu mong một năm mới bình an, thịnh vượng. Dưới đây là bài văn khấn cúng tất niên Thần Linh, Thổ Địa thường được sử dụng:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần.
- Các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Ngài Bản xứ Thần linh Thổ Địa Tôn thần.
- Các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm...
Tín chủ (chúng) con là:...
Ngụ tại:...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn thần giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khỏe, gia đình hòa thuận.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Thực hiện nghi thức cúng tất niên và đọc văn khấn với lòng thành kính sẽ giúp gia đình đón chào năm mới với nhiều may mắn và hạnh phúc.
XEM THÊM:
Văn Khấn Cúng Tất Niên Tại Cơ Quan, Công Ty
Trong dịp Tết Nguyên Đán, nhiều cơ quan và công ty tổ chức lễ cúng tất niên để tạ ơn các vị thần linh đã phù hộ trong suốt năm qua, đồng thời cầu mong một năm mới làm ăn phát đạt, thuận lợi. Dưới đây là bài văn khấn cúng tất niên tại cơ quan, công ty:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại từ đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát!
Nam mô Đại từ đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát!
Nam mô Đại từ đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát!
Kính lạy: Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần, Ngài Kim niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn Thần, Ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương, Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Ngài Định Phúc Táo quân, các Ngài Địa Chúa Long Mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày ... tháng Chạp năm ...
Tín chủ (chúng) con là: ...
Ngụ tại: ...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiếp gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả, đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Qua một năm làm ăn, chúng con xin dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho chúng con mọi sự an lành và may mắn.
Nay kính cáo các Ngài: Thần Hoàng Bổn Thổ, Ngũ Tự Chi Thần, Thần Hoàng Bổn Xứ, Thổ Địa Linh Quang, Kim Niên Hành Kiến, cùng các vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì cho công ty chúng con một năm mới an lành, phát lộc, làm ăn phát đạt, công việc hanh thông, người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc lòng thành, trước án kính lễ, thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị Tôn Thần chứng giám phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Văn Khấn Cúng Tất Niên Ngoài Trời
Trong dịp Tết Nguyên Đán, nhiều gia đình thực hiện lễ cúng tất niên ngoài trời để tạ ơn các vị thần linh đã phù hộ trong suốt năm qua và cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng. Dưới đây là bài văn khấn cúng tất niên ngoài trời mà bạn có thể tham khảo:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại từ đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát!
Nam mô Đại từ đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát!
Nam mô Đại từ đại bi Quán Thế Âm Bồ Tát!
Kính lạy:
- Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần.
- Các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Ngài Định Phúc Táo quân.
- Các ngài Địa Chúa Long mạch Tôn thần và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày ... tháng Chạp năm ...
Tín chủ chúng con là: ...
Ngụ tại: ...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa Tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị Tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
