Chủ đề các món chay cúng thất: Khám phá những món chay tinh tế và ý nghĩa cho lễ cúng thất, từ canh rau củ hầm chay, nem chay, xôi gấc đến chè hạt sen long nhãn. Bài viết cung cấp gợi ý thực đơn chay đa dạng, giúp bạn chuẩn bị mâm cỗ chay trọn vẹn, thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến người đã khuất.
Mục lục
- Canh rau củ hầm chay
- Nem chay
- Xôi gấc
- Rau xào thập cẩm chay
- Giò lụa chay
- Cơm hạt sen thập cẩm
- Xôi cốm hạt sen dừa
- Chè hạt sen long nhãn
- Canh táo đỏ củ sen
- Bì cuốn chay
- Chả giò chay
- Canh nấm đậu phụ
- Gợi ý mâm cỗ chay cúng thất
- Văn khấn cúng thất đầu (Tuần đầu tiên)
- Văn khấn cúng thất thứ hai (Tuần thứ hai)
- Văn khấn cúng thất thứ ba (Tuần thứ ba)
- Văn khấn cúng thất thứ tư (Tuần thứ tư)
- Văn khấn cúng thất thứ năm (Tuần thứ năm)
- Văn khấn cúng thất thứ sáu (Tuần thứ sáu)
- Văn khấn cúng thất chung thất (Tuần thứ bảy)
Canh rau củ hầm chay
Canh rau củ hầm chay là món ăn thanh đạm, bổ dưỡng, thích hợp cho các bữa ăn chay hoặc cúng thất. Món canh kết hợp nhiều loại rau củ tươi ngon, mang đến hương vị ngọt tự nhiên và màu sắc hấp dẫn.
Nguyên liệu
- 1 bắp Mỹ, cắt khúc
- 1 củ khoai tây, gọt vỏ, cắt miếng vừa ăn
- 1/2 củ cà rốt, gọt vỏ, cắt lát
- 1 củ su su, gọt vỏ, bỏ hạt, cắt khúc
- 1 củ cải xá bấu (củ cải muối), rửa sạch, cắt lát mỏng
- 1 cây hành boa rô, rửa sạch, cắt khúc
- 1 cây nấm, cắt khúc dày khoảng 1 cm
- 2 muỗng cà phê hạt nêm chay
- 1 muỗng cà phê đường
- Nước lọc
Cách chế biến
- Sơ chế nguyên liệu:
- Ngâm khoai tây trong nước muối pha loãng khoảng 5 phút để loại bỏ nhựa, sau đó rửa sạch.
- Khi gọt su su, xả nước nhẹ để tránh nhựa dính vào tay.
- Nấu canh:
- Đun sôi khoảng 1 lít nước, cho cải xá bấu vào trước, tiếp theo là nấm và bắp Mỹ, nấu cho nước sôi nhẹ.
- Khoảng 10 phút sau, thêm khoai tây, cà rốt và su su vào nồi, nấu thêm 15-20 phút cho các nguyên liệu chín mềm.
- Nêm 2 muỗng cà phê hạt nêm chay và 1 muỗng cà phê đường, khuấy đều.
Thành phẩm
Canh rau củ hầm chay có hương vị ngọt thanh tự nhiên từ rau củ, nước canh trong và đậm đà. Món ăn không chỉ ngon miệng mà còn bổ dưỡng, thích hợp cho mọi thành viên trong gia đình.
Mẹo chọn nguyên liệu
- Bắp Mỹ: Chọn bắp tươi, vỏ xanh, hạt mẩy và đều.
- Khoai tây: Chọn củ màu vàng, vỏ nhẵn, không mọc mầm hay có vết xanh.
- Su su: Chọn quả non, vỏ bóng mượt, ít khía.
Thưởng thức canh rau củ hầm chay cùng cơm trắng hoặc bún tươi để cảm nhận trọn vẹn hương vị thanh đạm và bổ dưỡng của món ăn.

Nem chay
Nem chay là món ăn truyền thống được yêu thích trong các bữa tiệc chay và dịp cúng lễ. Với lớp vỏ giòn rụm bao bọc nhân rau củ tươi ngon, nem chay không chỉ hấp dẫn về hương vị mà còn bổ dưỡng và dễ chế biến.
Nguyên liệu
- 1 gói bánh tráng cuốn nem
- 50g miến dong
- 1 củ cà rốt, bào sợi
- 1 củ hành tây, băm nhỏ
- 50g nấm hương, ngâm mềm và băm nhỏ
- 50g nấm mèo (mộc nhĩ), ngâm mềm và băm nhỏ
- 1 miếng đậu hũ trắng, nghiền nhuyễn
- 2 nhánh rau mùi, băm nhỏ
- 2 muỗng cà phê hạt nêm chay
- 1 muỗng cà phê tiêu xay
- Dầu ăn để chiên
Cách chế biến
- Sơ chế nguyên liệu:
- Ngâm miến dong trong nước ấm khoảng 10 phút cho mềm, sau đó cắt khúc ngắn.
- Cà rốt bào sợi, hành tây băm nhỏ, nấm hương và nấm mèo ngâm mềm rồi băm nhỏ.
- Đậu hũ trắng nghiền nhuyễn, rau mùi rửa sạch và băm nhỏ.
- Trộn nhân:
- Trong một tô lớn, kết hợp miến dong, cà rốt, hành tây, nấm hương, nấm mèo, đậu hũ và rau mùi.
- Thêm hạt nêm chay và tiêu xay, trộn đều để gia vị thấm vào các nguyên liệu.
- Cuốn nem:
- Trải bánh tráng lên mặt phẳng sạch, đặt một lượng nhân vừa đủ vào mép bánh.
- Gấp hai bên mép bánh vào, sau đó cuộn tròn từ mép dưới lên, đảm bảo nem được cuốn chặt tay.
- Chiên nem:
- Đun nóng dầu ăn trong chảo sâu lòng đến khoảng 170°C.
- Thả từng cuốn nem vào chiên, lật đều để nem chín vàng giòn mọi mặt.
- Khi nem đạt màu vàng ươm, vớt ra và để ráo dầu trên giấy thấm dầu.
Thành phẩm
Nem chay sau khi chiên có lớp vỏ giòn rụm, nhân bên trong mềm thơm với hương vị hòa quyện của rau củ và gia vị. Món ăn này thích hợp dùng kèm với bún, rau sống và nước chấm chay, tạo nên bữa ăn thanh đạm nhưng đầy đủ dinh dưỡng.
Mẹo nhỏ
- Để nem không bị vỡ khi chiên, nên cuốn chặt tay và sử dụng bánh tráng chất lượng tốt.
- Chiên nem với lửa vừa để đảm bảo nem chín đều và giòn.
Thưởng thức nem chay cùng gia đình trong các dịp lễ cúng hoặc bữa ăn hàng ngày sẽ mang lại trải nghiệm ẩm thực thú vị và bổ dưỡng.
Xôi gấc
Xôi gấc là món ăn truyền thống không thể thiếu trong các dịp lễ cúng, đặc biệt là trong mâm cỗ chay cúng thất. Màu đỏ tươi của xôi gấc tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc và lòng thành kính đối với người đã khuất.
Nguyên liệu
- 500g gạo nếp ngon
- 1 quả gấc chín
- 100ml nước cốt dừa
- 50g đường
- 1/2 muỗng cà phê muối
- 1 muỗng canh dầu ăn
Cách chế biến
- Sơ chế nguyên liệu:
- Gạo nếp vo sạch, ngâm nước khoảng 6-8 giờ hoặc qua đêm, sau đó để ráo nước.
- Quả gấc bổ đôi, lấy phần thịt và hạt gấc, cho vào bát cùng một ít rượu trắng, bóp đều để thịt gấc tách ra và có màu đỏ đẹp.
- Trộn gấc với gạo nếp:
- Trộn đều thịt gấc với gạo nếp đã ráo nước, thêm 1/2 muỗng cà phê muối và dầu ăn, đảm bảo gấc phủ đều lên từng hạt nếp.
- Hấp xôi:
- Chuẩn bị nồi hấp, lót một lớp lá chuối hoặc giấy nến để xôi không dính.
- Cho hỗn hợp gạo nếp và gấc vào nồi hấp, dàn đều.
- Hấp xôi khoảng 30-40 phút cho đến khi hạt nếp chín mềm.
- Thêm nước cốt dừa và đường:
- Sau khi xôi chín, rưới đều nước cốt dừa và rắc đường lên trên, trộn nhẹ nhàng để xôi thấm đều.
- Hấp thêm khoảng 5-10 phút để xôi ngấm vị ngọt và béo.
Thành phẩm
Xôi gấc sau khi hoàn thành có màu đỏ tươi đẹp mắt, hương vị dẻo thơm của nếp quyện cùng vị béo ngọt của nước cốt dừa và đường. Món ăn không chỉ ngon miệng mà còn mang ý nghĩa tốt lành trong các dịp lễ cúng.
Mẹo nhỏ
- Chọn gạo nếp cái hoa vàng để xôi có độ dẻo và thơm ngon nhất.
- Quả gấc chín đỏ sẽ cho màu sắc đẹp và hương vị đậm đà hơn.
- Có thể thêm một ít dừa nạo hoặc đậu xanh hấp chín để tăng thêm hương vị cho món xôi.
Xôi gấc không chỉ là món ăn truyền thống trong các dịp lễ cúng mà còn là biểu tượng của sự may mắn và hạnh phúc, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và người đã khuất.

Rau xào thập cẩm chay
Rau xào thập cẩm chay là món ăn thanh đạm, kết hợp nhiều loại rau củ tươi ngon, mang đến hương vị hài hòa và bổ dưỡng. Món ăn này không chỉ thích hợp cho bữa cơm hàng ngày mà còn là lựa chọn lý tưởng trong các dịp cúng lễ.
Nguyên liệu
- 100g bông cải xanh
- 100g bông cải trắng
- 1 củ cà rốt
- 100g đậu cô-ve
- 100g nấm rơm
- 1/2 củ hành tây
- 2 tép tỏi băm nhỏ
- 2 muỗng canh dầu ăn
- 1 muỗng cà phê hạt nêm chay
- 1/2 muỗng cà phê muối
- 1/2 muỗng cà phê đường
- 1/4 muỗng cà phê tiêu xay
Cách chế biến
- Sơ chế nguyên liệu:
- Bông cải xanh và bông cải trắng tách thành từng miếng nhỏ, rửa sạch.
- Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch, thái lát mỏng hoặc tỉa hoa tùy thích.
- Đậu cô-ve tước bỏ xơ, rửa sạch, cắt khúc khoảng 5cm.
- Nấm rơm cắt bỏ gốc, rửa sạch, để ráo nước.
- Hành tây bóc vỏ, rửa sạch, thái múi cau.
- Trụng rau củ:
- Đun sôi một nồi nước, cho một ít muối vào.
- Trụng bông cải xanh, bông cải trắng, cà rốt và đậu cô-ve trong nước sôi khoảng 1-2 phút, sau đó vớt ra, ngâm ngay vào nước lạnh để giữ màu sắc tươi tắn và độ giòn.
- Xào rau củ:
- Đun nóng chảo với 2 muỗng canh dầu ăn, cho tỏi băm vào phi thơm.
- Thêm hành tây vào xào đến khi trong suốt.
- Cho nấm rơm vào xào khoảng 2 phút đến khi chín mềm.
- Thêm các loại rau củ đã trụng vào chảo, đảo đều.
- Nêm hạt nêm chay, muối, đường và tiêu xay, đảo đều để gia vị thấm vào rau củ.
- Xào thêm khoảng 2-3 phút cho rau củ chín tới nhưng vẫn giữ được độ giòn.
Thành phẩm
Món rau xào thập cẩm chay sau khi hoàn thành có màu sắc hấp dẫn, hương vị thanh đạm, giòn ngon. Đây là món ăn bổ dưỡng, dễ làm, thích hợp cho mọi bữa ăn và các dịp cúng lễ.
Mẹo nhỏ
- Trụng rau củ trước khi xào giúp giữ màu sắc tươi tắn và độ giòn.
- Không nên xào rau củ quá lâu để tránh mất chất dinh dưỡng và độ giòn.
Thưởng thức rau xào thập cẩm chay cùng cơm trắng nóng hổi sẽ mang đến bữa ăn ngon miệng và đầy đủ dinh dưỡng.
Giò lụa chay
Giò lụa chay là món ăn thanh đạm, thường xuất hiện trong các mâm cỗ chay cúng lễ, đặc biệt là trong dịp cúng thất. Với hương vị thơm ngon và kết cấu dai mềm, giò lụa chay không chỉ hấp dẫn mà còn dễ dàng thực hiện tại nhà.
Nguyên liệu
- 5 miếng đậu phụ cỡ vừa
- 3 cây hành boa rô (tỏi tây)
- 5 thìa canh bột khoai tây
- 50g mộc nhĩ (nấm mèo)
- 1 thìa nhỏ hạt tiêu
- Muối, tương ớt, bột nêm chay
- Lá chuối sạch
- Dây buộc
Cách chế biến
- Sơ chế nguyên liệu:
- Hành boa rô rửa sạch, cắt lấy phần đầu trắng, băm nhuyễn.
- Mộc nhĩ ngâm nước lạnh với chút muối loãng trong 10 phút, cắt bỏ gốc, rửa sạch, thái sợi mỏng.
- Đậu phụ tráng qua nước, để ráo, cho vào tô lớn, thêm bột nêm chay và tương ớt, dùng chày nghiền nát.
- Hạt tiêu rang thơm, giã nhỏ, trộn cùng đậu phụ.
- Xay nhuyễn hỗn hợp:
- Thêm mộc nhĩ và hành boa rô vào tô đậu phụ, trộn đều.
- Cho hỗn hợp vào máy xay sinh tố, xay đến khi nhuyễn mịn.
- Đặt hỗn hợp vào ngăn mát tủ lạnh khoảng 2 tiếng để định hình.
- Gói giò:
- Chia hỗn hợp thành các phần bằng nhau.
- Trải lá chuối ra, đặt phần hỗn hợp vào giữa, cuộn chặt theo kiểu cuốn chiếu.
- Gập kín hai đầu, dùng dây buộc chặt.
- Hấp giò:
- Xếp giò vào xửng hấp, hấp khoảng 30 phút trên lửa vừa tính từ khi nước sôi.
- Sau khi hấp, để giò nguội hẳn trước khi cắt lát và thưởng thức.
Thành phẩm
Giò lụa chay sau khi hoàn thành có màu sắc hấp dẫn, hương vị đậm đà, kết cấu dai mềm. Món ăn này không chỉ thích hợp cho các mâm cỗ cúng lễ mà còn là lựa chọn tuyệt vời cho bữa cơm gia đình.
Mẹo nhỏ
- Để giò lụa chay có độ dai ngon, nên chọn đậu phụ tươi và mịn.
- Khi gói giò, cần cuộn chặt tay để giò không bị bở khi hấp.
- Có thể bảo quản giò lụa chay trong ngăn mát tủ lạnh và sử dụng trong vòng 3-5 ngày.
Giò lụa chay là món ăn dễ làm, bổ dưỡng và phù hợp với nhiều dịp khác nhau. Hãy thử làm món này để thêm phần phong phú cho thực đơn chay của bạn.

Cơm hạt sen thập cẩm
Cơm hạt sen thập cẩm là món chay thanh đạm, kết hợp giữa hạt sen bùi bùi và các loại rau củ tươi ngon, tạo nên hương vị hài hòa và bổ dưỡng. Món ăn này không chỉ thích hợp cho bữa cơm gia đình mà còn là lựa chọn lý tưởng trong các dịp cúng lễ.
Nguyên liệu
- 1 chén gạo thơm
- 50g hạt sen tươi hoặc khô
- 1/2 củ cà rốt
- 50g đậu Hà Lan
- 50g nấm hương tươi hoặc khô
- 1 củ hành khô
- 2 muỗng canh dầu ăn
- 1 muỗng cà phê hạt nêm chay
- 1/2 muỗng cà phê muối
- 1/4 muỗng cà phê tiêu xay
- Lá sen tươi (tùy chọn)
Cách chế biến
- Sơ chế nguyên liệu:
- Hạt sen tươi rửa sạch; nếu dùng hạt sen khô, ngâm nước ấm khoảng 1-2 giờ cho mềm.
- Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch, thái hạt lựu.
- Đậu Hà Lan rửa sạch, để ráo nước.
- Nấm hương ngâm nước ấm cho nở, rửa sạch, thái hạt lựu.
- Hành khô bóc vỏ, băm nhỏ.
- Nấu cơm:
- Vo gạo sạch, cho vào nồi cùng lượng nước vừa đủ.
- Thêm hạt sen vào nồi, nấu chín thành cơm hạt sen.
- Xào rau củ:
- Đun nóng chảo với 2 muỗng canh dầu ăn, phi thơm hành khô băm nhỏ.
- Cho cà rốt vào xào khoảng 2 phút.
- Thêm đậu Hà Lan và nấm hương vào, xào thêm 3-4 phút.
- Nêm hạt nêm chay, muối và tiêu xay, đảo đều cho thấm gia vị.
- Trộn cơm:
- Cho cơm hạt sen đã nấu chín vào chảo rau củ, đảo đều trên lửa nhỏ để cơm thấm gia vị và hòa quyện với rau củ.
- Hấp cơm (tùy chọn):
- Trải lá sen tươi ra, cho cơm đã trộn vào giữa, gói lại.
- Đặt gói cơm vào xửng hấp, hấp khoảng 10 phút để cơm thấm hương lá sen.
Thành phẩm
Cơm hạt sen thập cẩm sau khi hoàn thành có màu sắc bắt mắt, hương vị thơm ngon, kết hợp giữa vị bùi của hạt sen và độ giòn ngọt của rau củ. Món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn cung cấp nhiều dưỡng chất cho cơ thể.
Mẹo nhỏ
- Nếu không có lá sen tươi, bạn có thể bỏ qua bước hấp cơm, nhưng hấp với lá sen sẽ tăng thêm hương vị đặc trưng cho món ăn.
- Có thể thêm các loại rau củ khác như bắp non, đậu que để tăng sự đa dạng và hấp dẫn cho món cơm.
Thưởng thức cơm hạt sen thập cẩm cùng gia đình sẽ mang đến bữa ăn chay thanh đạm, bổ dưỡng và đầy ý nghĩa.
XEM THÊM:
Xôi cốm hạt sen dừa
Xôi cốm hạt sen dừa là một món chay thanh đạm, kết hợp giữa hạt sen bùi bùi, cốm dẻo thơm và dừa tươi ngọt ngào. Món ăn không chỉ ngon miệng mà còn mang đậm ý nghĩa tâm linh, thường xuất hiện trong các dịp cúng lễ hoặc mâm cỗ chay.
Nguyên liệu
- 200g cốm tươi hoặc 150g cốm khô
- 100g hạt sen tươi hoặc khô
- 150g dừa tươi nạo sợi
- 100g đường cát trắng hoặc đường thốt nốt
- 1 nhánh lá dứa (tùy chọn, để tạo hương thơm)
- 1/2 muỗng cà phê muối
- Nước cốt dừa (nếu cần thêm độ béo)
Cách chế biến
- Sơ chế nguyên liệu:
- Hạt sen tươi rửa sạch; nếu dùng hạt sen khô, ngâm nước ấm khoảng 2 giờ cho mềm.
- Cốm tươi rửa qua nước lạnh, để ráo; nếu dùng cốm khô, ngâm nước ấm khoảng 15 phút, sau đó để ráo.
- Dừa tươi nạo sợi, chia làm hai phần bằng nhau.
- Lá dứa rửa sạch, buộc thành nút hoặc cột lại.
- Nấu hạt sen:
- Cho hạt sen vào nồi, thêm nước đủ ngập, đun sôi rồi hạ lửa, nấu đến khi hạt sen chín mềm nhưng không nát. Vớt ra, để ráo nước.
- Nấu xôi:
- Ngâm cốm trong nước sạch khoảng 10-15 phút, sau đó để ráo.
- Cho cốm vào nồi hấp cùng lá dứa đã buộc, hấp trên lửa vừa khoảng 10-15 phút cho cốm nóng và thấm đều hương lá dứa.
- Trộn xôi:
- Trong một chảo rộng, đun nóng một ít dầu ăn, thêm một phần dừa nạo vào, đảo đều trên lửa nhỏ đến khi dừa dậy mùi thơm và hơi vàng.
- Cho hạt sen đã nấu vào chảo dừa, thêm đường và muối, đảo đều cho đường tan hoàn toàn và hỗn hợp thấm đều gia vị.
- Cho cốm đã hấp vào chảo, đảo nhẹ nhàng từ dưới lên trên để cốm không bị nát, đến khi mọi nguyên liệu hòa quyện và nóng đều. Nếu muốn xôi có độ béo hơn, thêm nước cốt dừa vào và đảo đều.
- Trang trí và thưởng thức:
- Cho xôi ra đĩa, rắc phần dừa nạo còn lại lên trên mặt xôi. Có thể trang trí thêm lá dứa hoặc hoa quả tươi tùy thích.
- Thưởng thức xôi khi còn ấm để cảm nhận trọn vẹn hương vị thơm ngon và thanh khiết.
Lưu ý
- Để xôi có vị ngọt tự nhiên và hương thơm đặc trưng, nên sử dụng đường thốt nốt hoặc đường nâu thay vì đường trắng.
- Hạt sen có thể thay thế bằng đậu xanh hoặc đậu đỏ nếu muốn đa dạng hương vị.
- Đảm bảo lá dứa được rửa sạch để tránh bụi bẩn và tạp chất.
- Trong quá trình trộn xôi, nên dùng đũa gỗ hoặc muỗng gỗ để tránh làm nát cốm.
Với cách chế biến đơn giản và nguyên liệu dễ tìm, xôi cốm hạt sen dừa sẽ là món ăn chay tuyệt vời cho gia đình và bạn bè trong các dịp đặc biệt.
Chè hạt sen long nhãn
Chè hạt sen long nhãn là món tráng miệng thanh mát, bổ dưỡng, thường được sử dụng trong các dịp cúng thất. Sự kết hợp giữa hạt sen bùi bở và long nhãn ngọt thanh tạo nên hương vị hài hòa, hấp dẫn.
Nguyên liệu:
- 100g hạt sen tươi hoặc khô
- 500g nhãn lồng tươi hoặc 100g long nhãn khô
- 250g đường phèn
- 1,5 lít nước
- Vani (tùy chọn)
Cách thực hiện:
- Sơ chế hạt sen: Nếu dùng hạt sen tươi, rửa sạch và bỏ tâm sen để tránh vị đắng. Nếu dùng hạt sen khô, ngâm nước ấm khoảng 3 tiếng cho mềm.
- Sơ chế nhãn: Nếu dùng nhãn tươi, bóc vỏ, bỏ hạt cẩn thận để giữ nguyên cùi nhãn. Nếu dùng long nhãn khô, ngâm nước ấm khoảng 30 phút cho nở mềm.
- Nấu hạt sen: Đun sôi 1,5 lít nước, cho hạt sen vào nấu đến khi mềm nhưng không nát. Vớt hạt sen ra, giữ lại nước.
- Nấu nước đường: Trong nước luộc hạt sen, thêm đường phèn, khuấy tan và đun sôi. Nêm nếm độ ngọt theo khẩu vị.
- Nhồi hạt sen vào nhãn: Nhẹ nhàng đặt từng hạt sen vào bên trong cùi nhãn, tạo thành những viên nhãn lồng hạt sen đẹp mắt.
- Hoàn thiện chè: Cho nhãn lồng hạt sen vào nồi nước đường, đun nhỏ lửa khoảng 5 phút để nhãn thấm ngọt. Thêm vani nếu thích, sau đó tắt bếp.
Chè hạt sen long nhãn có thể dùng nóng hoặc để nguội, thêm đá tùy thích. Món chè không chỉ ngon miệng mà còn giúp thanh nhiệt, an thần, rất tốt cho sức khỏe.

Canh táo đỏ củ sen
Canh táo đỏ củ sen là món chay thanh đạm, bổ dưỡng, thường được sử dụng trong các dịp cúng thất. Sự kết hợp giữa củ sen giòn ngọt và táo đỏ thơm bùi tạo nên hương vị hài hòa, hấp dẫn.
Nguyên liệu:
- 500g củ sen tươi
- 70g táo đỏ khô
- 200g hạt sen khô
- 2 củ cà rốt
- 50g nấm hương khô
- 1,5 lít nước dừa tươi
- Gia vị: muối, đường, hạt nêm chay
Cách thực hiện:
- Sơ chế nguyên liệu:
- Ngâm hạt sen khô, táo đỏ và nấm hương trong nước ấm khoảng 30 phút cho mềm, sau đó rửa sạch và để ráo.
- Củ sen gọt vỏ, rửa sạch, thái lát mỏng và ngâm trong nước muối loãng để tránh thâm.
- Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch và cắt khoanh tròn hoặc tỉa hoa tùy thích.
- Nấu canh:
- Đun sôi 1,5 lít nước dừa tươi, cho hạt sen vào nấu đến khi mềm.
- Thêm củ sen và cà rốt vào nồi, tiếp tục nấu cho đến khi các nguyên liệu chín mềm.
- Cho nấm hương và táo đỏ vào nấu thêm khoảng 5 phút.
- Nêm nếm gia vị với muối, đường, hạt nêm chay cho vừa khẩu vị.
Canh táo đỏ củ sen có thể dùng nóng, thích hợp cho những ngày thời tiết se lạnh, giúp thanh nhiệt và bồi bổ cơ thể.
Bì cuốn chay
Bì cuốn chay là món ăn thanh đạm, kết hợp hài hòa giữa rau củ tươi mát và nhân bì chay đậm đà, thường xuất hiện trong các dịp cúng thất. Món ăn không chỉ ngon miệng mà còn cung cấp nhiều chất xơ và dinh dưỡng.
Nguyên liệu:
- 100g nấm bào ngư hoặc sườn non chay
- 100g củ cải trắng
- 50g xá bấu (củ cải muối)
- 100g hủ tiếu dai
- 100g củ sắn
- 100g khoai lang
- 100g cà rốt
- 2 miếng đậu hũ
- 1 vắt bún tàu
- 20g thính gạo
- 1 xấp bánh tráng
- Xà lách, rau thơm
- Gia vị: hạt nêm chay, muối, đường, nước cốt chanh hoặc tắc, ớt bằm
Cách thực hiện:
- Sơ chế nguyên liệu:
- Nấm bào ngư hoặc sườn non chay ngâm nước cho mềm, rửa sạch, để ráo.
- Củ cải trắng, xá bấu rửa sạch, bào sợi mỏng.
- Hủ tiếu dai trụng nước sôi, để ráo.
- Củ sắn, khoai lang, cà rốt gọt vỏ, rửa sạch, bào sợi.
- Đậu hũ cắt lát mỏng, chiên vàng giòn, để ráo dầu.
- Bún tàu ngâm nước cho mềm, cắt khúc ngắn.
- Chế biến nhân bì chay:
- Phi thơm hành boaro băm nhỏ.
- Cho nấm bào ngư hoặc sườn non chay vào xào chín, nêm hạt nêm chay, muối, đường cho vừa ăn.
- Thêm củ cải trắng, xá bấu, hủ tiếu dai, bún tàu vào xào chung, đảo đều.
- Cuối cùng, cho thính gạo vào trộn đều, tắt bếp.
- Cuốn bì chay:
- Nhúng bánh tráng qua nước cho mềm.
- Đặt xà lách, rau thơm lên trên bánh tráng.
- Cho một ít nhân bì chay, đậu hũ chiên, củ sắn, khoai lang, cà rốt vào.
- Cuốn chặt tay để tạo thành cuốn bì đẹp mắt.
- Pha nước chấm:
- Hòa tan nước mắm chay với nước ấm, thêm đường, nước cốt chanh hoặc tắc, ớt bằm theo khẩu vị.
Bì cuốn chay khi hoàn thành có hương vị thanh mát, giòn ngon, thích hợp dùng kèm nước chấm chua ngọt, tạo nên món ăn hấp dẫn và bổ dưỡng.
Chả giò chay
Chả giò chay là món ăn truyền thống, thanh đạm và bổ dưỡng, thường xuất hiện trong các dịp cúng thất. Với lớp vỏ giòn rụm bao bọc nhân rau củ tươi ngon, chả giò chay không chỉ hấp dẫn về hương vị mà còn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Nguyên liệu:
- 200g khoai môn
- 200g củ sắn (củ đậu)
- 150g cà rốt
- 100g đậu xanh đã cà vỏ
- 50g nấm mèo (mộc nhĩ)
- 50g nấm hương
- 2 miếng đậu hũ trắng
- 1 bó miến dong nhỏ
- Bánh tráng cuốn chả giò
- Gia vị: muối, đường, hạt nêm chay, tiêu
- Dầu ăn
Cách thực hiện:
- Sơ chế nguyên liệu:
- Khoai môn, củ sắn và cà rốt gọt vỏ, rửa sạch, sau đó bào sợi nhỏ.
- Đậu xanh ngâm nước khoảng 2 giờ cho mềm, sau đó hấp chín và tán nhuyễn.
- Nấm mèo và nấm hương ngâm nước ấm cho nở, rửa sạch, cắt sợi nhỏ.
- Đậu hũ trắng nghiền nhuyễn.
- Miến dong ngâm nước cho mềm, cắt khúc ngắn.
- Trộn nhân:
- Cho tất cả các nguyên liệu đã sơ chế vào một tô lớn.
- Thêm muối, đường, hạt nêm chay và tiêu theo khẩu vị.
- Trộn đều để các nguyên liệu và gia vị hòa quyện.
- Cuốn chả giò:
- Đặt bánh tráng lên mặt phẳng sạch.
- Cho một lượng nhân vừa đủ lên mép bánh tráng.
- Gấp hai bên mép bánh tráng vào, sau đó cuộn tròn từ mép dưới lên để tạo thành cuốn chả giò.
- Chiên chả giò:
- Đun nóng dầu ăn trong chảo với lượng dầu đủ để ngập chả giò.
- Cho chả giò vào chiên với lửa vừa đến khi vàng giòn.
- Vớt chả giò ra, để ráo dầu trên giấy thấm dầu.
Chả giò chay khi hoàn thành có màu vàng hấp dẫn, lớp vỏ giòn tan kết hợp với nhân rau củ thơm ngon. Món này thường được dùng kèm với rau sống và nước chấm chua ngọt, tạo nên hương vị đậm đà khó quên.
Canh nấm đậu phụ
Canh nấm đậu phụ là một món chay thanh đạm, dễ nấu và rất thích hợp cho các dịp cúng thất. Sự kết hợp giữa nấm tươi và đậu phụ mềm mịn tạo nên hương vị hài hòa, bổ dưỡng và hấp dẫn.
Nguyên liệu:
- 2 bìa đậu phụ
- 1 gói nấm kim châm
- 4 quả cà chua
- 20g hành hoa
- 20g mùi tàu
- 20g mùi ta
- 30g hành khô
- Gia vị: bột nêm, muối, bột ngọt
Cách làm:
- Sơ chế:
- Hành hoa lấy phần lá thái nhỏ, trộn cùng mùi tàu và mùi ta để rắc lên canh.
- Mùi tàu và mùi ta thái nhỏ.
- Đậu phụ cắt miếng vừa ăn.
- Nấm kim châm cắt bỏ gốc, rửa sạch.
- Cà chua rửa sạch, bổ múi cau.
- Hành khô bóc vỏ, thái mỏng.
- Nấu canh:
- Phi thơm hành khô với chút dầu ăn.
- Cho cà chua vào xào mềm, nêm chút muối.
- Đổ lượng nước vừa đủ vào nồi, đun sôi.
- Cho nấm kim châm vào nấu chín.
- Thêm đậu phụ vào, đun thêm vài phút.
- Nêm nếm gia vị cho vừa ăn.
- Tắt bếp, rắc hành hoa, mùi tàu và mùi ta lên trên.
Canh nấm đậu phụ không chỉ ngon miệng mà còn cung cấp nhiều dưỡng chất, thích hợp cho cả gia đình thưởng thức trong các bữa ăn chay.
Gợi ý mâm cỗ chay cúng thất
Mâm cỗ chay cúng thất là dịp để gia đình thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến người đã khuất. Dưới đây là gợi ý một số món chay thanh đạm, dễ làm, giúp mâm cỗ thêm phần trang trọng và ý nghĩa.
1. Xôi gấc đậu xanh
- Xôi gấc với màu đỏ tươi tượng trưng cho sự may mắn và hạnh phúc.
- Đậu xanh bùi bùi kết hợp cùng xôi gấc tạo nên hương vị thơm ngon.
2. Nem rán chay
- Nem rán chay được làm từ rau củ và nấm, cuốn trong bánh đa nem và chiên giòn.
- Món ăn giòn rụm, hấp dẫn và không thể thiếu trong mâm cỗ chay.
3. Giò lụa chay
- Giò lụa chay làm từ tàu hũ ky, có hương vị thanh đạm và mềm mại.
- Thích hợp để cắt lát và bày biện đẹp mắt trên mâm cỗ.
4. Canh nấm thập cẩm
- Canh nấm với nhiều loại nấm khác nhau như nấm hương, nấm rơm, nấm kim châm.
- Nước canh ngọt tự nhiên, bổ dưỡng và dễ ăn.
5. Rau củ xào chay
- Rau củ tươi ngon như bông cải xanh, cà rốt, đậu hà lan được xào chín tới.
- Món ăn giữ được màu sắc tươi tắn và hương vị tự nhiên.
6. Chè trôi nước
- Chè trôi nước với viên bột nếp dẻo dai, nhân đậu xanh ngọt ngào.
- Nước đường gừng ấm áp, tạo cảm giác dễ chịu khi thưởng thức.
Chuẩn bị mâm cỗ chay với những món ăn trên không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn mang đến sự thanh tịnh và trang nghiêm cho buổi lễ cúng thất.
Văn khấn cúng thất đầu (Tuần đầu tiên)
Lễ cúng thất đầu, hay còn gọi là lễ cúng tuần đầu, được thực hiện vào ngày thứ 7 sau khi người thân qua đời. Đây là nghi thức quan trọng nhằm cầu nguyện cho vong linh người đã khuất được giảm bớt khổ đau và sớm siêu thoát.
Ý nghĩa của lễ cúng thất đầu:
- Thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến người đã khuất.
- Cầu nguyện cho vong linh được thanh thản, nhẹ nhàng bước vào cõi vĩnh hằng.
- Giúp gia đình thể hiện sự hiếu thảo và đoàn kết trong việc chăm lo hậu sự.
Chuẩn bị lễ vật cúng thất đầu:
- 15 xấp tiền vàng.
- 2-3 bộ quần áo giấy cho người đã khuất.
- Mâm cỗ chay với các món như xôi gấc, nem rán chay, giò lụa chay, canh nấm thập cẩm, rau củ xào chay, chè trôi nước.
- Hương, hoa tươi, trái cây, nước sạch.
Bài văn khấn cúng thất đầu:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm... (Âm lịch), tức ngày... tháng... năm... (Dương lịch).
Tại: ... (địa chỉ nơi cúng)
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... cùng toàn thể gia đình kính lạy.
Nhân ngày lễ Chung Thất, chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, cúng dâng trước án.
Kính mời hương linh: ... (tên người đã khuất) về hưởng thụ.
Nguyện cầu cho hương linh sớm được siêu sinh tịnh độ, an nghỉ nơi cõi vĩnh hằng.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Thực hiện lễ cúng thất đầu với lòng thành kính và chuẩn bị chu đáo sẽ giúp vong linh người đã khuất được an ủi và gia đình cảm thấy thanh thản.
Văn khấn cúng thất thứ hai (Tuần thứ hai)
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm..., âm lịch, tức ngày... tháng... năm... dương lịch.
Tại (địa chỉ):...
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... vâng theo lệnh của mẫu thân (nếu là mẹ) hoặc phụ mẫu (nếu là cha), cùng các chú bác, anh chị em, con cháu nội ngoại kính lạy.
Kính cáo liệt vị Tôn thần: Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần cùng chứng giám và phù hộ cho toàn gia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Văn khấn cúng thất thứ ba (Tuần thứ ba)
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm..., âm lịch, tức ngày... tháng... năm... dương lịch.
Tại (địa chỉ):...
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... cùng toàn thể gia đình kính lạy.
Kính cáo liệt vị Tôn thần: Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần cùng chứng giám và phù hộ cho toàn gia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Văn khấn cúng thất thứ tư (Tuần thứ tư)
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm..., âm lịch, tức ngày... tháng... năm... dương lịch.
Tại (địa chỉ):...
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... cùng toàn thể gia đình kính lạy.
Kính cáo liệt vị Tôn thần: Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần cùng chứng giám và phù hộ cho toàn gia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Văn khấn cúng thất thứ năm (Tuần thứ năm)
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm..., âm lịch, tức ngày... tháng... năm... dương lịch.
Tại (địa chỉ):...
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... cùng toàn thể gia đình kính lạy.
Kính cáo liệt vị Tôn thần: Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần cùng chứng giám và phù hộ cho toàn gia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Văn khấn cúng thất thứ sáu (Tuần thứ sáu)
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm..., âm lịch, tức ngày... tháng... năm... dương lịch.
Tại (địa chỉ):...
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... cùng toàn thể gia đình kính lạy.
Nhân tuần thất thứ sáu của... (tên người đã khuất), chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật và các món chay tịnh, dâng lên trước án.
Kính mời hương linh... (tên người đã khuất) về hưởng thụ.
Ngưỡng mong chư vị Tôn thần chứng giám, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con luôn được bình an, mạnh khỏe, mọi sự hanh thông.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Văn khấn cúng thất chung thất (Tuần thứ bảy)
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm... (âm lịch), tức ngày... tháng... năm... (dương lịch).
Tại địa chỉ:...
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... cùng toàn thể gia đình kính lạy.
Nhân ngày lễ Chung Thất, chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, trà quả và các món chay tịnh, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời hương linh... (tên người đã khuất) về hưởng thụ.
Nguyện cầu cho hương linh sớm được siêu sinh tịnh độ.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)