Chủ đề các món cúng chay: Khám phá những món cúng chay thanh đạm, dễ làm và đầy ý nghĩa cho các dịp lễ cúng quan trọng. Bài viết này sẽ gợi ý cho bạn các thực đơn chay đa dạng, giúp mâm cúng thêm phong phú và trang trọng, thể hiện lòng thành kính và mang lại sự an lành cho gia đình.
Mục lục
1. Món Khai Vị
Trong mâm cỗ cúng chay, các món khai vị đóng vai trò quan trọng, giúp kích thích vị giác và tạo ấn tượng ban đầu cho bữa tiệc. Dưới đây là một số món khai vị chay phổ biến và dễ thực hiện:
-
Gỏi cuốn chay:
Món ăn nhẹ nhàng với sự kết hợp của bún, rau sống, đậu hũ chiên giòn, cà rốt và dưa leo, cuốn trong bánh tráng mỏng, chấm cùng nước mắm chay tạo nên hương vị thanh đạm, dễ ăn.
-
Chả giò chay:
Nhân chả giò được làm từ các loại rau củ như khoai môn, cà rốt, nấm mèo, đậu xanh, cuốn trong bánh tráng và chiên giòn, tạo nên món ăn hấp dẫn và giòn rụm.
-
Salad đậu que vàng và trứng gà:
Đậu que vàng luộc chín, kết hợp với trứng gà luộc, sốt Aioli (mayonnaise tỏi), ngò rí và dầu olive, tạo nên món salad tươi mát và bổ dưỡng.
-
Nem cuốn chay:
Cuốn nem tươi mát với các loại rau sống, nấm, và đậu hũ, chấm với nước sốt làm từ dầu ô liu, chanh và gia vị, tạo nên món ăn không chỉ ngon miệng mà còn rất bổ dưỡng.
-
Gỏi ngó sen tôm chay:
Ngó sen giòn mát kết hợp với tôm chay dai ngon, trộn cùng nước mắm chua ngọt, tạo nên món gỏi thanh mát và hấp dẫn.
Những món khai vị chay này không chỉ dễ làm mà còn mang đến hương vị thanh đạm, giúp mâm cỗ cúng thêm phần trang trọng và ý nghĩa.
.png)
2. Món Chính
Trong mâm cỗ cúng chay, các món chính đóng vai trò quan trọng, mang đến sự đa dạng và phong phú về hương vị. Dưới đây là một số món chính chay thường được sử dụng trong các dịp cúng lễ:
-
Đậu hũ kho sả ớt:
Đậu hũ được chiên vàng, kho cùng sả và ớt, tạo nên hương vị đậm đà, thơm ngon, thích hợp dùng kèm cơm nóng.
-
Canh chua đậu chay:
Canh chua thanh mát với đậu hũ non, cà chua, dứa và các loại rau thơm, mang đến sự cân bằng cho bữa ăn.
-
Bún xào chay:
Bún gạo xào cùng rau củ như cà rốt, nấm, cải thìa, tạo nên món ăn nhẹ nhàng nhưng đầy đủ dinh dưỡng.
-
Cơm chiên lá sen:
Cơm được chiên cùng hạt sen, đậu Hà Lan, cà rốt, sau đó gói trong lá sen và hấp, mang đến hương thơm đặc trưng và vị ngon độc đáo.
-
Khổ qua nhồi đậu hũ kho chay:
Khổ qua được nhồi nhân đậu hũ, nấm mèo, sau đó kho cùng nước tương, tạo nên món ăn bổ dưỡng và hấp dẫn.
Những món chính chay này không chỉ ngon miệng mà còn thể hiện lòng thành kính trong các dịp cúng lễ, đồng thời cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
3. Món Ăn Kèm
Trong mâm cỗ cúng chay, các món ăn kèm đóng vai trò quan trọng, giúp cân bằng hương vị và tăng thêm sự phong phú cho bữa tiệc. Dưới đây là một số món ăn kèm chay thường được sử dụng:
-
Củ quả luộc chấm muối vừng:
Món ăn đơn giản với các loại củ quả như cà rốt, su su, bắp cải, đậu bắp được luộc chín tới, giữ nguyên độ giòn ngọt tự nhiên, ăn kèm với muối vừng tạo nên hương vị đậm đà, thanh đạm.
-
Rau muống xào tỏi:
Rau muống tươi xanh được xào nhanh với tỏi băm nhuyễn, giữ được độ giòn và hương vị đặc trưng, là món ăn kèm quen thuộc trong các bữa cơm chay.
-
Chả giò chay:
Nhân chả giò được làm từ các loại rau củ như khoai môn, cà rốt, nấm mèo, đậu xanh, cuốn trong bánh tráng và chiên giòn, tạo nên món ăn hấp dẫn và giòn rụm.
-
Xôi gấc:
Xôi nếp dẻo thơm kết hợp với màu đỏ tự nhiên của gấc, không chỉ ngon miệng mà còn mang ý nghĩa may mắn, thường xuất hiện trong các dịp lễ cúng.
-
Nem chay rán:
Nem chay với nhân từ rau củ và nấm, được cuốn trong bánh đa nem và rán giòn, ăn kèm với nước chấm chay tạo nên hương vị đậm đà.
Những món ăn kèm chay này không chỉ bổ sung dinh dưỡng mà còn làm tăng sự hấp dẫn và đa dạng cho mâm cỗ cúng, thể hiện lòng thành kính và sự chu đáo của gia chủ.

4. Món Tráng Miệng
Trong mâm cỗ cúng chay, món tráng miệng không chỉ giúp hoàn thiện bữa ăn mà còn mang ý nghĩa cầu chúc sự ngọt ngào và may mắn. Dưới đây là một số món tráng miệng chay thường được sử dụng trong các dịp cúng lễ:
-
Chè hạt sen long nhãn:
Hạt sen bùi bùi kết hợp với long nhãn ngọt thanh, tạo nên món chè thanh mát, bổ dưỡng, thích hợp để kết thúc bữa ăn.
-
Chè trôi nước chay:
Những viên chè mềm mịn, nhân đậu xanh ngọt ngào, ngập trong nước đường gừng ấm áp, tượng trưng cho sự đoàn viên và hạnh phúc.
-
Rau câu trái cây:
Rau câu giòn dai kết hợp với hương vị tự nhiên của các loại trái cây tươi, mang đến món tráng miệng nhẹ nhàng và hấp dẫn.
-
Xôi gấc đậu xanh:
Xôi gấc đỏ tươi kết hợp với lớp đậu xanh mịn màng, không chỉ ngon miệng mà còn mang ý nghĩa may mắn và thịnh vượng.
-
Bánh bò chay:
Bánh bò mềm xốp, vị ngọt nhẹ, thường được dùng trong các mâm cỗ chay để tăng thêm sự phong phú và đa dạng.
Những món tráng miệng chay này không chỉ giúp cân bằng hương vị sau các món chính mà còn thể hiện sự chu đáo và lòng thành kính của gia chủ trong các dịp cúng lễ.
1. Văn Khấn Cúng Chay Ngày Rằm & Mùng 1
Trong các ngày Rằm và Mùng 1 hàng tháng, việc cúng chay và đọc văn khấn là truyền thống quan trọng để tỏ lòng thành kính với Thần linh và Tổ tiên. Dưới đây là hướng dẫn về các bài văn khấn cúng chay phù hợp cho những ngày này.
Văn Khấn Cúng Thổ Công và Thần Linh
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Thần Quân.
Con kính lạy ngài Bản gia Thổ Địa Long Mạch.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần.
Con kính lạy ngài Tiền hậu địa chủ tài thần.
Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, trà quả, đốt nén hương thơm dâng lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ Địa Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, thương xót tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Văn Khấn Cúng Gia Tiên
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển Tỷ, chư vị Hương linh.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], gặp tiết [ngày rằm, mùng một], tín chủ con nhờ ơn đức trời đất, chư vị Tôn thần, cù lao Tiên Tổ, thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Chúng con kính mời: Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ…, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Việc thực hiện đúng và đầy đủ các bài văn khấn trên trong ngày Rằm và Mùng 1 sẽ giúp gia đình bày tỏ lòng thành kính với Thần linh và Tổ tiên, đồng thời cầu mong những điều tốt đẹp, bình an và may mắn đến với mọi người trong gia đình.

2. Văn Khấn Cúng Chay Gia Tiên
Trong các dịp cúng chay như ngày Rằm, Mùng 1, Tết Hàn Thực, hay các ngày giỗ, việc dâng lễ và đọc văn khấn gia tiên là truyền thống quan trọng để tỏ lòng thành kính và tưởng nhớ đến tổ tiên. Dưới đây là bài văn khấn cúng chay gia tiên thường được sử dụng:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển Tỷ, chư vị Hương linh.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], gặp tiết [Rằm tháng Giêng/Mùng 1/Tết Hàn Thực/...], tín chủ con nhờ ơn đức trời đất, chư vị Tôn thần, công đức tiên tổ, thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ..., cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát đạt, gia đình hòa thuận.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Việc thực hiện nghi thức cúng chay và đọc văn khấn gia tiên với lòng thành kính sẽ giúp gia đình bày tỏ sự tri ân đối với tổ tiên, đồng thời cầu mong những điều tốt đẹp, bình an và may mắn đến với mọi thành viên trong gia đình.
XEM THÊM:
3. Văn Khấn Cúng Chay Tạ Mộ
Trong nghi lễ cúng chay tạ mộ, việc chuẩn bị bài văn khấn trang trọng và thành kính là rất quan trọng. Dưới đây là mẫu văn khấn cúng chay tạ mộ:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy:
- Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Ngài Địa Tạng Vương Bồ Tát.
- Ngài Kim Niên Đương Cai Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần.
- Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.
- Ngài Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa Tôn Thần.
- Các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ Long Mạch Tôn Thần.
- Các ngài Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], nhằm tiết [tiết].
Tín chủ con là: [Họ tên]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Thành tâm sắm sửa hương hoa, phẩm vật, trà quả, dâng lên trước án, kính mời chư vị Tôn Thần lai giáng, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời hương linh [Họ tên người đã khuất], mộ phần an táng tại [địa chỉ phần mộ], cùng các vị tiên linh, hiển linh chứng giám, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cầu chư vị Tôn Thần và hương linh phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được bình an, mạnh khỏe, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
4. Văn Khấn Cúng Chay Phật
Trong nghi lễ cúng chay Phật, việc chuẩn bị bài văn khấn trang nghiêm và thành kính là rất quan trọng. Dưới đây là mẫu văn khấn cúng chay Phật:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy:
- Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Đức Phật Thích Ca Mâu Ni.
- Đức Quan Thế Âm Bồ Tát.
- Chư vị Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng.
Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm] (âm lịch).
Tín chủ con là: [Họ tên]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Thành tâm sắm sửa hương hoa, phẩm vật, trà quả, dâng lên trước án, kính mời chư vị lai giáng, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con nguyện sống theo lời Phật dạy, tu tâm dưỡng tánh, làm lành lánh dữ, phát tâm Bồ Đề, hướng về giác ngộ.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
5. Văn Khấn Cúng Chay Đầy Tháng, Thôi Nôi
Trong nghi lễ cúng chay đầy tháng và thôi nôi cho trẻ, việc chuẩn bị bài văn khấn trang trọng và thành kính là rất quan trọng. Dưới đây là mẫu văn khấn cúng chay đầy tháng, thôi nôi:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy:
- Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
- Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
- Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa.
- Thập nhị bộ Tiên Nương.
- Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương.
Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm] (âm lịch).
Vợ chồng con là: [Họ tên cha mẹ]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, phẩm vật, trà quả, dâng lên trước án, kính mời chư vị Tôn Thần lai giáng, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời Bà Mụ, Đức Ông cùng chư vị Tiên Nương chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho cháu [Họ tên bé] được mạnh khỏe, thông minh, hay ăn chóng lớn, gia đình hòa thuận, an khang.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
6. Văn Khấn Cúng Chay Trong Ngày Giỗ
Trong ngày giỗ, việc chuẩn bị bài văn khấn cúng chay trang trọng và thành kính là rất quan trọng. Dưới đây là mẫu văn khấn cúng chay trong ngày giỗ:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy:
- Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Đức Đương Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.
- Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
- Các ngài Thần Linh, Thổ Địa cai quản trong khu vực này.
- Chư vị Gia Tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tổ Tiên nội ngoại họ...
Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm] (Âm lịch).
Tín chủ (chúng) con là: [Họ tên]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Nhân ngày giỗ của [Họ tên người đã khuất], chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, phẩm vật, trà quả, dâng lên trước án, kính mời chư vị Tôn Thần lai giáng, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời hương linh [Họ tên người đã khuất], mất ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], mộ phần an táng tại [địa chỉ phần mộ], cùng các vị tiên linh, hiển linh chứng giám, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cầu chư vị Tôn Thần và hương linh phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được bình an, mạnh khỏe, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!