Con Gì Ăn Lá Dâu Và Nhả Tơ: Khám Phá Bí Ẩn Về Con Tằm

Con tằm, hay còn gọi là tằm dâu, là ấu trùng của loài bướm tằm (Bombyx mori). Đây là loài côn trùng đã được con người thuần hóa và nuôi dưỡng từ hàng nghìn năm trước để sản xuất tơ lụa. Thức ăn chính của tằm là lá dâu tằm, và chúng hoàn toàn phụ thuộc vào con người trong quá trình sinh trưởng và phát triển.

Vòng đời của con tằm bao gồm bốn giai đoạn chính:

1. Trứng: Bướm tằm cái đẻ trứng trên lá dâu, sau khoảng 8 đến 10 ngày, trứng nở thành sâu tằm.
2. Sâu tằm: Sâu tằm mới nở ăn lá dâu liên tục để tích lũy dinh dưỡng, trải qua khoảng 4 lần lột xác trong vòng 23 đến 25 ngày.
3. Nhả tơ và tạo kén: Khi đạt đến kích thước tối đa, tằm ngừng ăn và bắt đầu nhả tơ từ tuyến nước bọt để tạo kén bao bọc cơ thể, quá trình này kéo dài từ 3 đến 8 ngày.
4. Nhộng và bướm trưởng thành: Bên trong kén, tằm chuyển hóa thành nhộng, sau đó phát triển thành bướm tằm trưởng thành, tiếp tục chu kỳ sinh sản mới.

Tơ tằm được hình thành từ hoạt động nhả kén của tằm, với thành phần chính là fibroin, chiếm khoảng 75% cấu tạo tơ. Đây là loại tơ tự nhiên mảnh, có độ bóng cao và thường có màu trắng hoặc kem. Tơ tằm được sử dụng rộng rãi trong ngành dệt may để sản xuất lụa cao cấp.

Con tằm trải qua một vòng đời hoàn chỉnh với bốn giai đoạn chính, mỗi giai đoạn đều đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và sinh sản của loài.

1. Trứng: Sau khi giao phối, ngài cái đẻ từ 300 đến 500 trứng nhỏ, hình bầu dục và có màu trắng sữa hoặc hơi vàng. Trứng được đẻ trên lá dâu và sau khoảng 8 đến 10 ngày sẽ nở thành sâu tằm con.
2. Sâu tằm: Sâu tằm mới nở có kích thước nhỏ và màu đen. Chúng bắt đầu ăn lá dâu tằm và phát triển nhanh chóng, trải qua bốn lần lột xác trong vòng 24 đến 33 ngày. Sau mỗi lần lột xác, kích thước của sâu tằm tăng lên đáng kể.
3. Nhả tơ và tạo kén: Khi đạt đến độ trưởng thành, sâu tằm ngừng ăn và bắt đầu nhả tơ từ tuyến nước bọt để tạo kén bao bọc cơ thể. Quá trình này kéo dài từ 3 đến 8 ngày, tạo ra một lớp kén bảo vệ cho giai đoạn tiếp theo.
4. Nhộng và ngài trưởng thành: Bên trong kén, sâu tằm chuyển hóa thành nhộng. Sau khoảng 10 đến 14 ngày, nhộng phát triển thành ngài (bướm tằm) trưởng thành. Ngài sẽ chui ra khỏi kén, giao phối và tiếp tục chu kỳ sinh sản mới, hoàn thành vòng đời của con tằm.

Vòng đời của con tằm không chỉ thể hiện sự kỳ diệu của tự nhiên mà còn đóng góp quan trọng vào ngành sản xuất tơ lụa, mang lại nhiều giá trị kinh tế và văn hóa cho con người.

Trong vòng đời của mình, tằm trải qua hai giai đoạn quan trọng: ăn lá dâu để tích lũy năng lượng và nhả tơ tạo kén. Cả hai quá trình này đều đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển và sản xuất tơ lụa.

Giai đoạn ăn lá dâu

Sau khi nở từ trứng, tằm bắt đầu giai đoạn ấu trùng, trong đó thức ăn chính là lá dâu tươi. Quá trình ăn lá dâu diễn ra như sau:

• Tuổi 1 đến tuổi 4: Tằm trải qua bốn lần lột xác, mỗi lần đánh dấu sự phát triển về kích thước và khả năng tiêu thụ thức ăn. Trong giai đoạn này, tằm ăn liên tục và cần cung cấp lượng lá dâu lớn để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng.
• Tuổi 5 (giai đoạn "ăn rỗi"): Đây là giai đoạn tằm ăn mạnh nhất, chuẩn bị cho quá trình tạo kén. Cụm từ "ăn như tằm ăn rỗi" xuất phát từ đặc điểm này, mô tả sự ăn uống mạnh mẽ của tằm trước khi bước vào giai đoạn nhả tơ.

Giai đoạn nhả tơ và tạo kén

Sau khi tích lũy đủ năng lượng, tằm ngừng ăn và bắt đầu quá trình nhả tơ để tạo kén:

1. Chuẩn bị: Tằm tìm kiếm vị trí thích hợp, thường là nơi khô ráo và thoáng mát, để bắt đầu tạo kén.
2. Nhả tơ: Tằm sử dụng tuyến nước bọt để tiết ra sợi tơ liên tục, quấn quanh cơ thể và tạo thành kén. Quá trình này kéo dài khoảng 3 đến 4 ngày, với chiều dài sợi tơ có thể đạt đến 1 km.
3. Hoàn thiện kén: Sau khi hoàn thành việc nhả tơ, tằm chuyển hóa thành nhộng bên trong kén, chuẩn bị cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Quá trình tằm ăn lá dâu và nhả tơ không chỉ thể hiện sự kỳ diệu của tự nhiên mà còn đóng góp quan trọng vào ngành sản xuất lụa tơ tằm, mang lại giá trị kinh tế và văn hóa cho con người.

Tơ tằm, với những đặc tính ưu việt như mềm mại, bền chắc và thân thiện với môi trường, đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu:

• Thời trang và dệt may: Tơ tằm là nguyên liệu chủ đạo trong việc sản xuất các sản phẩm cao cấp như áo dài, váy, khăn choàng và cà vạt, mang lại vẻ đẹp sang trọng và tinh tế.
• Nội thất: Vải lụa tơ tằm được sử dụng để làm rèm cửa, chăn ga gối đệm, tạo không gian sống đẳng cấp và thoải mái.
• Mỹ phẩm và chăm sóc sức khỏe: Nhờ khả năng dưỡng ẩm và làm mềm da, tơ tằm được ứng dụng trong sản xuất các sản phẩm như kem dưỡng, mặt nạ và son môi, giúp cải thiện làn da và bảo vệ sức khỏe.
• Y học: Tơ tằm được nghiên cứu và sử dụng làm vật liệu sinh học trong phẫu thuật, ghép mô và cấy ghép y tế nhờ tính tương thích sinh học cao.
• Công nghệ sinh học và vật liệu mới: Cấu trúc protein đặc biệt của tơ tằm cho phép tạo ra các vật liệu có độ bền cao, nhẹ và thân thiện với môi trường, ứng dụng trong các lĩnh vực như hàng không vũ trụ và công nghiệp ô tô.

Với những ứng dụng đa dạng và giá trị, tơ tằm không chỉ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững trong nhiều ngành công nghiệp.

Trong văn hóa dân gian Việt Nam, hình ảnh con tằm được sử dụng phong phú trong ca dao và tục ngữ, thể hiện nhiều khía cạnh của cuộc sống và tâm tư con người. Dưới đây là một số câu ca dao, tục ngữ tiêu biểu về con tằm:

• Thương thay thân phận con tằm, Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ.
• Đôi ta như thể con tằm, Cùng ăn một lá, cùng nằm một nong.
• Nuôi lợn ăn cơm nằm, Nuôi tằm ăn cơm đứng.
• Con tằm bối rối vì tơ, Anh say sưa vì rượu, em ngẩn ngơ vì tình.
• Mua nồi phải nhớ lấy vung, Kéo tơ nhớ ngãi con tằm thuở xưa.

Những câu ca dao, tục ngữ này không chỉ phản ánh sự chăm chỉ, hy sinh của con tằm mà còn ẩn dụ về tình yêu, sự gắn bó và những triết lý sâu sắc trong đời sống con người.

Con tằm, hay còn gọi là tằm dâu, là ấu trùng của loài bướm tằm (Bombyx mori). Đây là loài côn trùng đã được con người thuần hóa và nuôi dưỡng từ hàng nghìn năm trước để sản xuất tơ lụa. Thức ăn chính của tằm là lá dâu tằm, và chúng hoàn toàn phụ thuộc vào con người trong quá trình sinh trưởng và phát triển.

Vòng đời của con tằm bao gồm bốn giai đoạn chính:

1. Trứng: Bướm tằm cái đẻ trứng trên lá dâu, sau khoảng 8 đến 10 ngày, trứng nở thành sâu tằm.
2. Sâu tằm: Sâu tằm mới nở ăn lá dâu liên tục để tích lũy dinh dưỡng, trải qua khoảng 4 lần lột xác trong vòng 23 đến 25 ngày.
3. Nhả tơ và tạo kén: Khi đạt đến kích thước tối đa, tằm ngừng ăn và bắt đầu nhả tơ từ tuyến nước bọt để tạo kén bao bọc cơ thể, quá trình này kéo dài từ 3 đến 8 ngày.
4. Nhộng và bướm trưởng thành: Bên trong kén, tằm chuyển hóa thành nhộng, sau đó phát triển thành bướm tằm trưởng thành, tiếp tục chu kỳ sinh sản mới.

Tơ tằm được hình thành từ hoạt động nhả kén của tằm, với thành phần chính là fibroin, chiếm khoảng 75% cấu tạo tơ. Đây là loại tơ tự nhiên mảnh, có độ bóng cao và thường có màu trắng hoặc kem. Tơ tằm được sử dụng rộng rãi trong ngành dệt may để sản xuất lụa cao cấp.

Con tằm, hay còn gọi là tằm dâu, là ấu trùng của loài bướm tằm (Bombyx mori). Đây là loài côn trùng đã được con người thuần hóa và nuôi dưỡng từ hàng nghìn năm trước để sản xuất tơ lụa. Thức ăn chính của tằm là lá dâu tằm, và chúng hoàn toàn phụ thuộc vào con người trong quá trình sinh trưởng và phát triển.

Vòng đời của con tằm bao gồm bốn giai đoạn chính:

1. Trứng: Bướm tằm cái đẻ trứng trên lá dâu, sau khoảng 8 đến 10 ngày, trứng nở thành sâu tằm.
2. Sâu tằm: Sâu tằm mới nở ăn lá dâu liên tục để tích lũy dinh dưỡng, trải qua khoảng 4 lần lột xác trong vòng 23 đến 25 ngày.
3. Nhả tơ và tạo kén: Khi đạt đến kích thước tối đa, tằm ngừng ăn và bắt đầu nhả tơ từ tuyến nước bọt để tạo kén bao bọc cơ thể, quá trình này kéo dài từ 3 đến 8 ngày.
4. Nhộng và bướm trưởng thành: Bên trong kén, tằm chuyển hóa thành nhộng, sau đó phát triển thành bướm tằm trưởng thành, tiếp tục chu kỳ sinh sản mới.

Tơ tằm được hình thành từ hoạt động nhả kén của tằm, với thành phần chính là fibroin, chiếm khoảng 75% cấu tạo tơ. Đây là loại tơ tự nhiên mảnh, có độ bóng cao và thường có màu trắng hoặc kem. Tơ tằm được sử dụng rộng rãi trong ngành dệt may để sản xuất lụa cao cấp.

Con tằm (Bombyx mori) trải qua một vòng đời đầy kỳ diệu, bao gồm bốn giai đoạn chính: trứng, ấu trùng (tằm), nhộng và ngài (bướm tằm). Mỗi giai đoạn đều đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và sản xuất tơ lụa.

Giai đoạn 1: Trứng

Ngài cái sau khi giao phối sẽ đẻ từ 300 đến 500 trứng nhỏ, hình bầu dục và có màu trắng ngà hoặc hơi vàng nhạt. Trứng được đẻ trên lá dâu và sau khoảng 8 đến 10 ngày sẽ nở thành tằm con.

Giai đoạn 2: Ấu trùng (Tằm)

Tằm con mới nở có kích thước nhỏ và màu đen, bắt đầu ăn lá dâu ngay lập tức. Trong khoảng 24 đến 33 ngày, tằm trải qua 4 lần lột xác, mỗi lần đánh dấu sự tăng trưởng về kích thước và trọng lượng. Giai đoạn này, tằm tiêu thụ một lượng lớn lá dâu để tích lũy năng lượng cho quá trình tạo kén.

Giai đoạn 3: Nhộng

Khi đạt đến độ trưởng thành, tằm ngừng ăn và bắt đầu nhả tơ để tạo kén bao quanh cơ thể. Bên trong kén, tằm chuyển hóa thành nhộng. Quá trình này kéo dài từ 10 đến 14 ngày, trong đó nhộng phát triển và chuẩn bị cho giai đoạn cuối cùng.

Giai đoạn 4: Ngài (Bướm tằm)

Sau khi hoàn thành quá trình biến thái, nhộng nở thành ngài. Ngài sẽ cắn kén để chui ra ngoài, tìm bạn tình để giao phối và tiếp tục chu kỳ sinh sản mới. Vòng đời của con tằm khép kín và tiếp tục lặp lại, đóng góp quan trọng vào ngành sản xuất tơ lụa.

Con tằm (Bombyx mori) trải qua một vòng đời đầy kỳ diệu, bao gồm bốn giai đoạn chính: trứng, ấu trùng (tằm), nhộng và ngài (bướm tằm). Mỗi giai đoạn đều đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và sản xuất tơ lụa.

Giai đoạn 1: Trứng

Ngài cái sau khi giao phối sẽ đẻ từ 300 đến 500 trứng nhỏ, hình bầu dục và có màu trắng ngà hoặc hơi vàng nhạt. Trứng được đẻ trên lá dâu và sau khoảng 8 đến 10 ngày sẽ nở thành tằm con.

Giai đoạn 2: Ấu trùng (Tằm)

Tằm con mới nở có kích thước nhỏ và màu đen, bắt đầu ăn lá dâu ngay lập tức. Trong khoảng 24 đến 33 ngày, tằm trải qua 4 lần lột xác, mỗi lần đánh dấu sự tăng trưởng về kích thước và trọng lượng. Giai đoạn này, tằm tiêu thụ một lượng lớn lá dâu để tích lũy năng lượng cho quá trình tạo kén.

Giai đoạn 3: Nhộng

Khi đạt đến độ trưởng thành, tằm ngừng ăn và bắt đầu nhả tơ để tạo kén bao quanh cơ thể. Bên trong kén, tằm chuyển hóa thành nhộng. Quá trình này kéo dài từ 10 đến 14 ngày, trong đó nhộng phát triển và chuẩn bị cho giai đoạn cuối cùng.

Giai đoạn 4: Ngài (Bướm tằm)

Sau khi hoàn thành quá trình biến thái, nhộng nở thành ngài. Ngài sẽ cắn kén để chui ra ngoài, tìm bạn tình để giao phối và tiếp tục chu kỳ sinh sản mới. Vòng đời của con tằm khép kín và tiếp tục lặp lại, đóng góp quan trọng vào ngành sản xuất tơ lụa.

Con tằm (Bombyx mori) trải qua một hành trình phát triển độc đáo, bắt đầu từ việc tiêu thụ lá dâu tằm và kết thúc bằng việc nhả tơ tạo kén. Quá trình này được chia thành hai giai đoạn chính:

Giai đoạn ăn lá dâu

Sau khi nở từ trứng, tằm non bắt đầu ăn lá dâu tươi. Trong khoảng 23 đến 25 ngày, tằm trải qua 4 lần lột xác, mỗi lần đánh dấu sự tăng trưởng về kích thước và trọng lượng. Trong giai đoạn này, tằm tiêu thụ một lượng lớn lá dâu để tích lũy năng lượng cho quá trình tạo kén. Giai đoạn ăn mạnh nhất được gọi là "ăn rỗi", khi tằm ăn liên tục và phát triển nhanh chóng.

Giai đoạn nhả tơ tạo kén

Khi đạt đến độ trưởng thành, tằm ngừng ăn và tìm nơi thích hợp để bắt đầu quá trình nhả tơ. Tằm tiết ra sợi tơ từ tuyến nước bọt và quay quanh mình để tạo thành kén, bao bọc cơ thể. Quá trình này kéo dài khoảng 3 đến 4 ngày, tạo ra một kén tơ hoàn chỉnh. Bên trong kén, tằm chuyển hóa thành nhộng và tiếp tục phát triển thành ngài (bướm tằm).

Quá trình tằm ăn lá dâu và nhả tơ không chỉ là một chu kỳ sinh học thú vị mà còn đóng vai trò quan trọng trong ngành sản xuất lụa tơ tằm, mang lại những sản phẩm lụa cao cấp và tinh tế cho đời sống con người.

Con tằm (Bombyx mori) trải qua một hành trình phát triển độc đáo, bắt đầu từ việc tiêu thụ lá dâu tằm và kết thúc bằng việc nhả tơ tạo kén. Quá trình này được chia thành hai giai đoạn chính:

Giai đoạn ăn lá dâu

Sau khi nở từ trứng, tằm non bắt đầu ăn lá dâu tươi. Trong khoảng 23 đến 25 ngày, tằm trải qua 4 lần lột xác, mỗi lần đánh dấu sự tăng trưởng về kích thước và trọng lượng. Trong giai đoạn này, tằm tiêu thụ một lượng lớn lá dâu để tích lũy năng lượng cho quá trình tạo kén. Giai đoạn ăn mạnh nhất được gọi là "ăn rỗi", khi tằm ăn liên tục và phát triển nhanh chóng.

Giai đoạn nhả tơ tạo kén

Khi đạt đến độ trưởng thành, tằm ngừng ăn và tìm nơi thích hợp để bắt đầu quá trình nhả tơ. Tằm tiết ra sợi tơ từ tuyến nước bọt và quay quanh mình để tạo thành kén, bao bọc cơ thể. Quá trình này kéo dài khoảng 3 đến 4 ngày, tạo ra một kén tơ hoàn chỉnh. Bên trong kén, tằm chuyển hóa thành nhộng và tiếp tục phát triển thành ngài (bướm tằm).

Quá trình tằm ăn lá dâu và nhả tơ không chỉ là một chu kỳ sinh học thú vị mà còn đóng vai trò quan trọng trong ngành sản xuất lụa tơ tằm, mang lại những sản phẩm lụa cao cấp và tinh tế cho đời sống con người.

Tơ tằm, với đặc tính mềm mại, bền chắc và vẻ đẹp tự nhiên, đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu:

1. Thời trang và may mặc

Tơ tằm là nguyên liệu quý giá trong ngành công nghiệp thời trang, được sử dụng để sản xuất:

• Áo dài truyền thống
• Váy dạ hội cao cấp
• Khăn choàng sang trọng
• Cà vạt lịch lãm

Những sản phẩm này không chỉ mang lại sự thoải mái cho người mặc mà còn thể hiện đẳng cấp và gu thẩm mỹ tinh tế.

2. Nội thất và trang trí

Trong lĩnh vực nội thất, tơ tằm được sử dụng để tạo ra:

• Rèm cửa cao cấp
• Vỏ gối mềm mại
• Chăn ga sang trọng

Những sản phẩm này không chỉ làm đẹp không gian sống mà còn tạo cảm giác ấm cúng và thoải mái.

3. Mỹ phẩm và chăm sóc sức khỏe

Nhờ chứa protein tự nhiên và các axit amin có lợi, tơ tằm được ứng dụng trong sản xuất:

• Kem dưỡng da
• Mặt nạ làm đẹp
• Sản phẩm chăm sóc tóc

Những sản phẩm này giúp dưỡng ẩm, làm mềm da và cải thiện độ đàn hồi.

4. Y học và dược phẩm

Trong y học, tơ tằm được nghiên cứu và ứng dụng để:

• Sản xuất chỉ khâu phẫu thuật có khả năng tự tiêu
• Tạo vật liệu cấy ghép sinh học

Những ứng dụng này tận dụng tính tương thích sinh học và độ bền của tơ tằm.

5. Nghệ thuật và hội họa

Tơ tằm còn được sử dụng làm nền cho tranh lụa, một loại hình nghệ thuật độc đáo, mang lại vẻ đẹp mềm mại và sâu lắng cho tác phẩm.

Với những ứng dụng đa dạng và giá trị như vậy, tơ tằm tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong đời sống hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế.

Tơ tằm, với đặc tính mềm mại, bền chắc và vẻ đẹp tự nhiên, đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu:

1. Thời trang và may mặc

Tơ tằm là nguyên liệu quý giá trong ngành công nghiệp thời trang, được sử dụng để sản xuất:

• Áo dài truyền thống
• Váy dạ hội cao cấp
• Khăn choàng sang trọng
• Cà vạt lịch lãm

Những sản phẩm này không chỉ mang lại sự thoải mái cho người mặc mà còn thể hiện đẳng cấp và gu thẩm mỹ tinh tế.

2. Nội thất và trang trí

Trong lĩnh vực nội thất, tơ tằm được sử dụng để tạo ra:

• Rèm cửa cao cấp
• Vỏ gối mềm mại
• Chăn ga sang trọng

Những sản phẩm này không chỉ làm đẹp không gian sống mà còn tạo cảm giác ấm cúng và thoải mái.

3. Mỹ phẩm và chăm sóc sức khỏe

Nhờ chứa protein tự nhiên và các axit amin có lợi, tơ tằm được ứng dụng trong sản xuất:

• Kem dưỡng da
• Mặt nạ làm đẹp
• Sản phẩm chăm sóc tóc

Những sản phẩm này giúp dưỡng ẩm, làm mềm da và cải thiện độ đàn hồi.

4. Y học và dược phẩm

Trong y học, tơ tằm được nghiên cứu và ứng dụng để:

• Sản xuất chỉ khâu phẫu thuật có khả năng tự tiêu
• Tạo vật liệu cấy ghép sinh học

Những ứng dụng này tận dụng tính tương thích sinh học và độ bền của tơ tằm.

5. Nghệ thuật và hội họa

Tơ tằm còn được sử dụng làm nền cho tranh lụa, một loại hình nghệ thuật độc đáo, mang lại vẻ đẹp mềm mại và sâu lắng cho tác phẩm.

Với những ứng dụng đa dạng và giá trị như vậy, tơ tằm tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong đời sống hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế.

Trong văn hóa dân gian Việt Nam, hình ảnh con tằm được sử dụng phong phú trong ca dao và tục ngữ để biểu đạt nhiều ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống và tình cảm con người. Dưới đây là một số câu ca dao, tục ngữ tiêu biểu liên quan đến con tằm:

• Thương thay thân phận con tằm
  Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ.
• Đôi ta như thể con tằm
  Cùng ăn một lá cùng nằm một nong.
• Nuôi lợn ăn cơm nằm
  Nuôi tằm ăn cơm đứng.
• Vì tằm em phải chạy dâu
  Vì chồng em phải qua cầu đắng cay.
• Con tằm bối rối vì tơ
  Anh say sưa vì rượu, em ngẩn ngơ vì tình.

Những câu ca dao, tục ngữ trên thể hiện sự đồng cảm với nỗi vất vả, hy sinh của con tằm, qua đó ẩn dụ về những phẩm chất cao quý của con người trong lao động và tình yêu.

Trong văn hóa dân gian Việt Nam, hình ảnh con tằm được sử dụng phong phú trong ca dao và tục ngữ để biểu đạt nhiều ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống và tình cảm con người. Dưới đây là một số câu ca dao, tục ngữ tiêu biểu liên quan đến con tằm:

• Thương thay thân phận con tằm
  Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ.
• Đôi ta như thể con tằm
  Cùng ăn một lá cùng nằm một nong.
• Nuôi lợn ăn cơm nằm
  Nuôi tằm ăn cơm đứng.
• Vì tằm em phải chạy dâu
  Vì chồng em phải qua cầu đắng cay.
• Con tằm bối rối vì tơ
  Anh say sưa vì rượu, em ngẩn ngơ vì tình.

Những câu ca dao, tục ngữ trên thể hiện sự đồng cảm với nỗi vất vả, hy sinh của con tằm, qua đó ẩn dụ về những phẩm chất cao quý của con người trong lao động và tình yêu.