Cúng giao thừa ngoài trời cần những gì? Hướng dẫn chi tiết cho đêm giao thừa

Chủ đề cúng giao thừa ngoài trời cần những gì: Cúng giao thừa ngoài trời là nghi lễ truyền thống quan trọng trong văn hóa người Việt. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách chuẩn bị mâm cúng, những vật phẩm không thể thiếu và cách thức thực hiện để mang lại may mắn, bình an trong năm mới. Đừng bỏ qua các bí quyết chuẩn bị mâm cúng đúng phong tục và thời gian thích hợp để cúng giao thừa.

Mâm cúng giao thừa ngoài trời cần những gì?

Trong nghi lễ cúng giao thừa ngoài trời, việc chuẩn bị mâm cúng là phần quan trọng nhằm thể hiện lòng thành kính với các vị thần linh và tổ tiên. Dưới đây là danh sách các lễ vật và cách chuẩn bị mâm cúng giao thừa ngoài trời:

1. Lễ vật cần có

  • Mâm ngũ quả: gồm 5 loại trái cây tượng trưng cho ngũ hành, thường là chuối, bưởi, đu đủ, xoài, dừa.
  • Hoa tươi: thường là hoa cúc, hoa hồng hoặc hoa đồng tiền.
  • Nhang (hương): dùng 3 cây nhang to hoặc nhỏ đều được.
  • Đèn hoặc nến: đèn cầy hoặc nến sáp, đặt 2 cây hai bên mâm cúng.
  • Trầu cau: một quả cau kèm lá trầu.
  • Muối và gạo: mỗi loại để trong một bát nhỏ.
  • Rượu hoặc trà: 3 chén nhỏ rượu trắng hoặc trà.
  • Quần áo và mũ nón cho thần linh: thường được làm từ giấy và đốt sau lễ cúng.
  • Thủ lợn luộc hoặc đầu lợn: biểu tượng cho sự trọn vẹn và đầy đủ.
  • Gà trống luộc: chọn gà trống khỏe mạnh, ngậm hoa hồng đỏ trong miệng, bày quay đầu ra ngoài.
  • Xôi: thường là xôi gấc hoặc xôi đỗ.
  • Bánh chưng: biểu tượng cho đất trời, thường là 1 hoặc 2 chiếc.

2. Cách bày mâm cúng

  1. Chuẩn bị một chiếc bàn sạch sẽ, vững chắc đặt trước nhà.
  2. Trải khăn đỏ hoặc trắng lên bàn để đặt lễ vật.
  3. Xếp gà luộc vào giữa mâm, đầu quay ra ngoài.
  4. Đặt các lễ vật khác xung quanh như bánh chưng, xôi, ngũ quả, và hoa tươi.
  5. Đèn nến, nhang đặt hai bên bàn, sẵn sàng để thắp khi cúng.
  6. Gia chủ thắp hương và đọc văn khấn, cầu mong bình an và may mắn cho gia đình trong năm mới.

3. Ý nghĩa của nghi lễ

Lễ cúng giao thừa ngoài trời nhằm tiễn đưa các vị thần cai quản năm cũ và đón chào các vị thần mới. Đây là nghi lễ linh thiêng với mong muốn xóa bỏ những điều không may và đón nhận những điều tốt đẹp cho năm mới. Đặc biệt, mâm cúng phải được chuẩn bị kỹ lưỡng và trang trọng, thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với các bậc thần linh.

4. Những lưu ý khi cúng giao thừa ngoài trời

  • Nên chọn giờ cúng thích hợp, thường là vào đúng thời khắc giao thừa (0 giờ ngày mùng 1 Tết).
  • Mâm cúng nên được chuẩn bị cẩn thận và đầy đủ nhưng không cần quá cầu kỳ, điều quan trọng là lòng thành.
  • Hãy chọn những lễ vật tươi ngon, sạch sẽ để thể hiện sự tôn trọng đối với thần linh và tổ tiên.

5. Mâm cúng giao thừa chay

Nếu gia chủ không dùng đồ mặn, mâm cúng giao thừa có thể thay thế bằng mâm chay gồm:

  • Xôi đậu xanh hoặc xôi gấc.
  • Bánh chưng chay.
  • Trái cây tươi (mâm ngũ quả).
  • Trà, nước lọc hoặc nước dừa.
  • Các món chay khác như nem chay, đậu phụ chiên.
Mâm cúng giao thừa ngoài trời cần những gì?

1. Ý nghĩa và mục đích của lễ cúng giao thừa ngoài trời

Lễ cúng giao thừa ngoài trời là một phong tục quan trọng trong văn hóa người Việt, nhằm tiễn đưa thần năm cũ và đón thần năm mới. Theo quan niệm dân gian, vào thời khắc giao thừa, các vị thần thay đổi nhiệm kỳ, và nghi lễ này được thực hiện để thể hiện lòng biết ơn và cầu mong năm mới bình an, may mắn.

  • Tiễn đưa thần cũ: Lễ cúng giao thừa giúp tiễn đưa vị thần cai quản năm cũ, bày tỏ lòng biết ơn vì đã che chở cho gia đình trong suốt một năm qua.
  • Đón thần mới: Đồng thời, nghi thức cũng nhằm đón chào thần cai quản mới, cầu xin sự phù hộ và bình an cho năm tới.
  • Thời khắc thiêng liêng: Giao thừa là khoảnh khắc chuyển giao giữa hai năm, khi đất trời giao hòa, mọi điều tốt lành sẽ đến với gia đình nếu thực hiện đúng lễ nghi.


Theo truyền thống, mâm lễ cúng bao gồm các lễ vật như \[gà trống luộc\], \[mâm ngũ quả\], hương, đèn, nến, vàng mã. Những lễ vật này được sắp đặt cẩn thận nhằm thể hiện lòng thành kính và hy vọng một năm mới thịnh vượng.

2. Thời gian và địa điểm thực hiện lễ cúng giao thừa ngoài trời

Lễ cúng giao thừa ngoài trời thường được thực hiện vào đúng thời khắc giao thừa, tức là lúc 12 giờ đêm ngày 30 tháng Chạp âm lịch. Đây là khoảnh khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mang ý nghĩa tiễn biệt năm cũ và đón chào những điều tốt lành trong năm mới.

  • Thời gian: Lễ cúng phải được thực hiện đúng vào lúc 12 giờ đêm để đảm bảo sự linh thiêng. Gia chủ nên chuẩn bị sẵn mâm cúng trước đó, để khi đến giờ có thể bắt đầu lễ ngay lập tức.
  • Địa điểm: Nghi lễ cúng thường được thực hiện ngoài trời, ngay trước cửa nhà hoặc trước sân. Điều này thể hiện sự trang trọng và kính cẩn, vì các vị thần sẽ ghé thăm và tiếp nhận lời cầu nguyện của gia đình.


Việc cúng giao thừa ngoài trời không chỉ có ý nghĩa về mặt tâm linh mà còn là dịp để các thành viên trong gia đình cùng nhau tham gia, tạo sự gắn kết và hy vọng cho một năm mới bình an và thịnh vượng.

3. Mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời đầy đủ

Mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời cần được chuẩn bị chu đáo và đầy đủ để thể hiện sự thành kính đối với các vị thần linh. Dưới đây là những lễ vật cơ bản cần có trên mâm cúng:

  • Gà trống luộc: Tượng trưng cho sự khởi đầu mới, tinh tấn, và sức mạnh. Nên chọn gà trống khỏe mạnh, có mào đỏ, chân vàng để mang lại may mắn.
  • Mâm ngũ quả: Bao gồm 5 loại trái cây tươi như chuối, bưởi, đu đủ, mãng cầu, xoài, thể hiện sự đầy đủ, thịnh vượng trong năm mới.
  • Xôi gấc hoặc bánh chưng: Món ăn truyền thống, thể hiện sự no đủ, ấm no.
  • Hoa tươi: Thường là hoa cúc vàng, mang ý nghĩa trường thọ và hạnh phúc.
  • Hương, nến: Hương thơm từ hương và ánh sáng từ nến giúp kết nối giữa con người và thần linh.
  • Rượu, trà, nước lọc: Thể hiện sự thanh khiết, là lễ vật không thể thiếu để dâng lên thần linh.
  • Tiền vàng mã: Để tiễn đưa thần cũ và đón thần mới, cầu mong tài lộc dồi dào.


Tùy theo phong tục từng vùng miền, mâm cúng có thể được điều chỉnh thêm một số lễ vật khác. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là tấm lòng thành kính và sự chuẩn bị cẩn thận của gia chủ.

3. Mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời đầy đủ

4. Bài văn khấn giao thừa ngoài trời

Bài văn khấn giao thừa ngoài trời là lời cầu nguyện chân thành của gia chủ dâng lên các vị thần linh và tổ tiên, mong một năm mới bình an, may mắn. Dưới đây là các bước thực hiện bài văn khấn giao thừa ngoài trời:

  1. Mở đầu: Gia chủ chắp tay, hướng mặt về phía bàn lễ cúng ngoài trời, trong tâm thành kính dâng lời khấn. Khấn thỉnh mời các vị thần linh chứng giám lễ vật và lòng thành.
  2. Nội dung chính của bài khấn:
    • Xin phép Thần Linh, Ngọc Hoàng Thượng Đế và các chư vị tiên thần, thần linh cai quản.
    • Cầu mong các vị chứng giám cho lòng thành, tiếp nhận lễ vật dâng cúng.
    • Xin ban phước lành, bảo hộ cho gia đình có một năm mới bình an, khỏe mạnh, tài lộc và may mắn.
  3. Kết thúc: Cảm tạ các vị thần linh và gia tiên đã lắng nghe lời cầu nguyện. Kết thúc bằng câu chúc nguyện cho năm mới bình an, vạn sự tốt lành.

Bài khấn cần đọc rõ ràng, thành tâm để thể hiện lòng thành kính của gia chủ trong thời khắc chuyển giao năm cũ sang năm mới.

5. Những điều cần lưu ý khi cúng giao thừa ngoài trời

Việc cúng giao thừa ngoài trời là một nghi thức quan trọng, vì vậy gia chủ cần lưu ý một số điều để đảm bảo lễ cúng diễn ra trang nghiêm và đúng phong tục:

  1. Chọn hướng cúng phù hợp: Nên chọn hướng Đông hoặc hướng Bắc, hai hướng này được coi là nơi đón nhận sự linh thiêng và may mắn.
  2. Thời gian cúng: Lễ cúng giao thừa thường được thực hiện đúng thời khắc giao thừa, từ 23 giờ 30 đến 0 giờ 15 phút, là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới.
  3. Lễ vật dâng cúng: Mâm lễ phải đầy đủ các lễ vật cần thiết như xôi, gà, hoa quả, hương, đèn nến và bài vị các vị thần linh.
  4. Thành tâm khấn vái: Lời khấn phải được đọc với tâm thành, bày tỏ lòng biết ơn và mong ước cho một năm mới bình an, hạnh phúc.
  5. Tránh mặc đồ tối màu: Trong lễ cúng giao thừa, gia chủ nên mặc trang phục tươm tất, tránh đồ tối màu để thể hiện sự tôn trọng với các vị thần linh và tổ tiên.
  6. Sau khi cúng: Sau khi lễ cúng kết thúc, cần dọn dẹp bàn thờ ngoài trời gọn gàng, tránh để đồ cúng lại qua đêm.

Thực hiện đúng những lưu ý trên sẽ giúp gia chủ có một lễ cúng giao thừa trọn vẹn và ý nghĩa, đồng thời mang lại may mắn cho cả gia đình trong năm mới.

6. Khung giờ và cách cúng giao thừa theo phong tục ba miền

Phong tục cúng giao thừa ở ba miền Bắc, Trung, Nam có những nét khác biệt, nhưng đều mang ý nghĩa quan trọng là tiễn đưa năm cũ và chào đón năm mới. Thời điểm thực hiện lễ cúng thường được chọn vào giờ Tý (từ 23h ngày 30 Tết đến 1h sáng mùng 1 Tết), khi hai vị thần Hành Khiển trao đổi nhiệm vụ. Mỗi miền sẽ có cách bày trí và chuẩn bị mâm cúng riêng, phù hợp với văn hóa địa phương.

Cúng giao thừa miền Bắc

Người dân miền Bắc thường tổ chức cúng giao thừa ngoài trời với sự trang nghiêm, cầu mong may mắn trong năm mới. Mâm cúng ngoài trời thường được bày biện đầy đủ các lễ vật truyền thống như:

  • Gà trống luộc
  • Bánh chưng
  • Xôi gấc
  • Mâm ngũ quả
  • Rượu, trà, nước, hương và nến

Hướng đặt mâm cúng phổ biến là hướng Bắc (hướng Thượng Đế) hoặc hướng Đông (hướng cúng Thiên Tử), tuỳ theo điều kiện của từng gia đình. Sau khi cúng ngoài trời, gia chủ sẽ tiếp tục cúng giao thừa trong nhà.

Cúng giao thừa miền Trung

Tại miền Trung, lễ cúng giao thừa cũng diễn ra vào giờ Tý và thường tuân thủ nghi thức đơn giản hơn. Mâm lễ có thể bao gồm:

  • Bánh tét
  • Gà luộc hoặc các món ăn mặn như thịt heo
  • Rượu, trà, và hương đèn
  • Mâm ngũ quả, thường có thêm các loại quả đặc trưng của vùng như dứa, mãng cầu

Người dân miền Trung quan niệm cúng ngoài trời để tiễn thần cũ và rước thần mới, nhưng cũng rất coi trọng việc cúng tổ tiên trong nhà.

Cúng giao thừa miền Nam

Miền Nam có phong tục cúng giao thừa đơn giản hơn so với hai miền còn lại. Mâm lễ thường được bày trước cửa nhà, bao gồm các vật phẩm quen thuộc như:

  • Bánh tét, giò lụa
  • Xôi gấc, gà luộc
  • Mâm ngũ quả
  • Nhang, đèn cầy, rượu

Người miền Nam rất chú trọng việc lựa chọn trái cây cho mâm ngũ quả với ý nghĩa "cầu sung vừa đủ xài", gồm các loại quả như mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, và xoài. Cúng giao thừa ngoài trời chủ yếu để đón thần tài lộc và cầu bình an cho năm mới.

6. Khung giờ và cách cúng giao thừa theo phong tục ba miền

7. Cách chuẩn bị mâm cúng chay giao thừa

Ý nghĩa của mâm cúng chay

Mâm cúng chay giao thừa là cách thể hiện lòng thành kính và tâm niệm thanh tịnh đối với thần linh và tổ tiên. Cúng chay cũng là hành động gợi nhớ đến sự thanh khiết, thể hiện lòng thành không màng đến vật chất. Ngoài ra, cúng chay còn phù hợp với các gia đình muốn giảm sát sinh trong dịp lễ.

Các món cúng chay phổ biến

Mâm cúng chay giao thừa không cần quá cầu kỳ, nhưng phải được sắp xếp và chế biến sạch sẽ. Dưới đây là một số món phổ biến thường được dùng trong mâm cúng chay:

  • Hoa quả: Mâm ngũ quả truyền thống với các loại trái cây tượng trưng cho sự sung túc và may mắn.
  • Bánh chưng chay: Bánh chưng là biểu tượng của đất trời, có thể được làm chay với nhân đậu xanh.
  • Xôi gấc: Màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn và phúc lộc.
  • Giò chay: Giò làm từ đậu hũ hoặc các loại rau củ, mang ý nghĩa no đủ.
  • Chè trôi nước: Món chè này đại diện cho sự đoàn viên và sum vầy.
  • Canh rau củ: Canh nấu từ các loại rau củ như cà rốt, su su, đậu hũ, vừa nhẹ nhàng lại thanh khiết.
  • Nước lọc, trà: Nước thanh khiết và trà thể hiện sự trong sạch trong tâm hồn.

Hướng dẫn sắp xếp mâm cúng chay

Mâm cúng chay được bày biện cẩn thận, sạch sẽ, đặt tại vị trí trang trọng nhất. Nên sắp xếp mâm ngũ quả ở giữa, xung quanh là các món ăn chay như xôi, bánh chưng, chè và canh. Tất cả các món đều phải được bày trí sao cho cân đối, hài hòa.

Lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng chay

  • Chuẩn bị đầy đủ các món cần thiết và sắp xếp gọn gàng.
  • Không cần quá cầu kỳ, nhưng phải thể hiện được sự kính trọng và lòng thành.
  • Thực hiện lễ cúng trong không gian sạch sẽ, thoáng mát và thanh tịnh.

8. Những câu hỏi thường gặp về cúng giao thừa ngoài trời

Mâm cúng cần chuẩn bị vào lúc nào?

Thông thường, lễ cúng giao thừa ngoài trời được thực hiện từ khoảng 23 giờ đêm 30 Tết đến 1 giờ sáng mùng 1 Tết. Khoảng thời gian này là lúc các vị quan Hành Khiển bàn giao nhiệm vụ cho nhau, và thời khắc tốt nhất để làm lễ là vào lúc 0 giờ.

Có cần thay đổi nội dung bài khấn không?

Nội dung bài khấn giao thừa ngoài trời có thể thay đổi tùy theo truyền thống và quan niệm của mỗi gia đình. Tuy nhiên, bài khấn cơ bản vẫn cần tuân theo các nguyên tắc chính: tôn kính các vị thần Hành Khiển, Thổ Địa và cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng.

Mâm cúng ngoài trời cần những gì?

  • Gà trống luộc
  • Bánh chưng hoặc bánh tét
  • Xôi gấc hoặc xôi đỗ
  • Mâm ngũ quả
  • Hương, đèn, nến, tiền vàng mã
  • Nước, rượu, trà

Mâm cúng cần đơn giản nhưng phải thể hiện được lòng thành kính đối với các vị thần linh. Tùy vào điều kiện và phong tục của từng gia đình mà có thể thêm hoặc bớt các vật phẩm.

Có cần ăn mặc trang nghiêm khi cúng không?

Gia chủ nên ăn mặc chỉnh tề, nghiêm trang khi cúng giao thừa ngoài trời để thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần linh. Đặc biệt, các thành viên trong gia đình nên cùng có mặt để tham gia lễ cúng và giữ thái độ thành tâm.

Bài Viết Nổi Bật