Đặt Gà Cúng: Hướng Dẫn Đúng Cách và Ý Nghĩa Tâm Linh

Trong văn hóa tâm linh của người Việt, việc đặt gà cúng không chỉ là một nghi thức truyền thống mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, thể hiện lòng thành kính và ước vọng của con cháu đối với tổ tiên và thần linh.

• Biểu tượng của sự kết nối giữa con người và thần linh: Gà trống được xem là cầu nối giữa thế giới con người và thần linh. Tiếng gáy của gà trống được coi là lời mời gọi bình minh, xua tan bóng tối, mang lại ánh sáng và sinh khí cho đất trời.
• Thể hiện lòng biết ơn và cầu mong may mắn: Việc cúng gà trống trong mâm cỗ giao thừa thể hiện lòng biết ơn đối với những gì đã có trong năm cũ và cầu mong một năm mới no đủ, sung túc.
• Biểu tượng của ngũ đức: Gà trống được chọn làm vật tế lễ thần linh, gia tiên là vì người xưa cho gà trống có các tính quý và đẹp hơn hẳn các loại gia cầm khác, gà trống được chọn làm vật phẩm để cúng tế tổ tiên, gia thần, mọi người quan niệm có được con gà cúng như ý sẽ yên tâm đón một năm mới tốt đẹp.
• Ý nghĩa phong thủy và thẩm mỹ: Hình ảnh con gà trống được luộc nguyên con, bày biện đẹp mắt bằng cách buộc cánh tiên trên mâm cỗ cúng tượng trưng cho sự trọn vẹn, đầy đủ và sum vầy của gia đình trong dịp Tết. Ngoài ra, việc để gà trống ngậm hoa hồng đỏ thể hiện mong ước tiễn biệt những điều không may mắn, đón chào một năm mới an khang, thịnh vượng.

Như vậy, việc đặt gà cúng trong các nghi lễ không chỉ là một phần của truyền thống mà còn là cách để con cháu thể hiện lòng thành kính, biết ơn và cầu mong những điều tốt đẹp cho gia đình và cộng đồng.

Việc lựa chọn gà cúng đúng chuẩn không chỉ thể hiện sự thành kính mà còn góp phần làm cho mâm cỗ thêm trang trọng và ý nghĩa. Dưới đây là những tiêu chí quan trọng giúp bạn chọn được con gà cúng phù hợp:

• Chọn gà trống tơ khỏe mạnh: Ưu tiên gà trống tơ, chưa đạp mái, có mào đỏ tươi, chân vàng, lông mượt, mắt sáng và dáng đi nhanh nhẹn. Những đặc điểm này thể hiện gà khỏe mạnh và đạt tiêu chuẩn để cúng lễ.
• Chọn gà sống: Nên chọn gà còn sống để đảm bảo độ tươi ngon. Gà sống thường có da mỏng, mềm, bóp nhẹ vào thân gà thấy chắc, không nhão. Tránh chọn những con gà có biểu hiện mệt mỏi, lông xù, mào tái hoặc chảy nhớt ở mỏ.
• Chọn gà đã làm sẵn: Nếu mua gà đã làm sẵn, hãy chọn những con có da vàng nhạt tự nhiên, mỏng mịn, độ đàn hồi cao và chỉ vàng đậm ở một số chỗ như ức, cánh, lưng. Tránh mua gà có da vàng toàn bộ vì có thể đã được nhuộm màu.
• Chọn gà theo dịp lễ: Đối với lễ cúng giao thừa, nên chọn gà trống hoa mới biết gáy, biểu tượng cho sự tinh khiết và trong sạch. Trong các dịp lễ khác, có thể chọn gà trống tơ hoặc gà mái béo tùy theo phong tục và mục đích cúng lễ.

Chọn gà cúng phù hợp không chỉ giúp mâm cỗ thêm phần trang trọng mà còn thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với tổ tiên và thần linh.

Việc đặt gà cúng đúng cách không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn mang lại ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong từng nghi lễ. Dưới đây là hướng dẫn cách đặt gà cúng phù hợp với từng dịp lễ:

• Cúng Giao thừa: Gà cúng nên đặt đầu quay ra ngoài, hướng về phía đường hoặc cửa chính. Điều này tượng trưng cho việc đón quan Hành khiển cai quản năm mới và mời gọi ánh sáng, may mắn vào nhà.
• Cúng gia tiên: Gà cúng nên đặt đầu quay vào trong, hướng về bát hương. Tư thế này được coi là "con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu", thể hiện sự thành kính với tổ tiên.
• Cúng Thần Tài – Thổ Địa: Gà cúng nên đặt đầu quay ra ngoài, hướng về cửa chính. Miệng gà ngậm một bông hoa hồng đỏ, biểu tượng cho sự may mắn và tài lộc.
• Cúng thôi nôi, đầy tháng: Gà cúng nên đặt đầu quay vào trong, hướng về bát hương hoặc người cúng. Điều này thể hiện lời chúc bé mau ăn chóng lớn, khỏe mạnh và ngoan ngoãn.

Lưu ý: Tư thế đặt gà cúng nên là chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên và miệng há. Việc đặt gà đúng hướng không chỉ mang lại sự trang trọng cho mâm cỗ mà còn thể hiện lòng thành tâm của gia chủ trong từng nghi lễ.

Việc tạo dáng và trình bày gà cúng đúng cách không chỉ thể hiện sự thành kính mà còn mang lại vẻ trang trọng, đẹp mắt cho mâm cỗ. Dưới đây là một số tư thế phổ biến và cách trình bày gà cúng:

• Gà chầu: Dựng cổ gà thẳng đứng, đầu hướng về phía bát hương. Hai cánh gà được gập gọn gàng, chân quỳ xuống, miệng há nhẹ. Tư thế này biểu thị sự kính cẩn, tôn nghiêm.
• Gà cánh tiên: Dựng cổ gà lên, ép phần cổ về phía mình gà. Hai cánh đưa về phía trước, khớp cánh chạm nhau và buộc cố định. Chân gà được bẻ nhẹ về phía bụng, tạo dáng đẹp mắt.
• Gà bay: Bẻ hai cánh gà vắt lên lưng, buộc cố định bằng chỉ thực phẩm hoặc dây lạt. Đầu gà dựng thẳng, tạo hình như đang bay, tượng trưng cho sự thăng tiến, phát đạt.
• Gà quỳ: Dùng dao rạch nhẹ hai khuỷu chân gà, bẻ chúng hướng ra phía sau mình gà và buộc cố định. Đầu gà dựng thẳng, cánh ép sát thân, tạo dáng trang nghiêm.

Để gà cúng có màu vàng đẹp mắt, sau khi luộc xong, bạn có thể phết một lớp hỗn hợp bột nghệ pha với mỡ gà lên da gà. Điều này giúp gà trông bóng bẩy và hấp dẫn hơn.

Để mâm cỗ cúng trở nên trang trọng và thể hiện lòng thành kính, việc đặt gà cúng cần tuân theo một số lưu ý quan trọng dưới đây:

• Giữ nguyên con và đầy đủ nội tạng: Gà cúng nên để nguyên con, không chặt nhỏ, và giữ đầy đủ nội tạng như lòng, mề, tim, gan, trứng non (nếu là gà mái). Điều này tượng trưng cho sự trọn vẹn và đầy đủ trong lễ vật.
• Chọn gà phù hợp: Ưu tiên chọn gà trống tơ khỏe mạnh, mào đỏ tươi, lông mượt, chân vàng, chưa đạp mái. Gà trống được xem là biểu tượng của sự mạnh mẽ và may mắn.
• Tư thế đặt gà: Gà nên được buộc ở tư thế "chầu": chân quỳ, cánh xếp gọn, đầu ngẩng cao, miệng há nhẹ. Tư thế này thể hiện sự kính cẩn và tôn nghiêm.
• Hướng đặt gà: Tùy theo nghi lễ, hướng đặt gà có thể khác nhau:
  • Cúng gia tiên: Đầu gà quay vào bát hương, thể hiện sự chầu tổ tiên.
  • Cúng giao thừa: Đầu gà quay ra ngoài, hướng về phía cửa chính, tượng trưng cho việc đón quan Hành khiển và ánh sáng mới.
• Vệ sinh và an toàn thực phẩm: Đảm bảo gà được làm sạch sẽ, luộc chín kỹ và đặt trên đĩa sạch. Tránh để gà cúng ở nơi ô uế hoặc không hợp vệ sinh.

Tuân thủ những lưu ý trên sẽ giúp mâm cỗ cúng trở nên trang nghiêm, thể hiện lòng thành kính và mang lại may mắn cho gia đình.

Việc đặt gà cúng trong các nghi lễ truyền thống của người Việt mang nhiều ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Tuy nhiên, theo thời gian và sự phát triển của xã hội, quan niệm về cách đặt gà cúng cũng trở nên linh hoạt hơn, phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện của từng gia đình.

• Quan niệm truyền thống: Theo truyền thống, gà cúng thường được đặt quay đầu vào bát hương với tư thế há miệng, chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên. Tư thế này được coi là "con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu", thể hiện sự thành kính đối với tổ tiên và thần linh.
• Linh hoạt theo hoàn cảnh: Tuy nhiên, trong thực tế, không phải gia đình nào cũng có điều kiện để thực hiện đúng theo truyền thống. Một số gia đình có thể đặt gà quay đầu ra ngoài để tạo sự thẩm mỹ cho mâm cỗ. Điều quan trọng là lòng thành và sự tôn kính trong nghi lễ.
• Ý nghĩa của sự linh hoạt: Việc linh hoạt trong cách đặt gà cúng không làm mất đi giá trị tâm linh của nghi lễ. Ngược lại, nó thể hiện sự thích nghi và tôn trọng truyền thống trong bối cảnh hiện đại, đồng thời giữ gìn nét đẹp văn hóa dân tộc.

Như vậy, dù đặt gà cúng theo cách nào, điều quan trọng nhất vẫn là tấm lòng thành kính và sự trang nghiêm trong nghi lễ. Việc linh hoạt trong cách đặt gà cúng giúp nghi lễ trở nên gần gũi và phù hợp hơn với cuộc sống hiện đại, đồng thời vẫn giữ được ý nghĩa tâm linh sâu sắc.

Vào thời khắc thiêng liêng của đêm Giao Thừa, việc cúng lễ với lòng thành kính là truyền thống lâu đời của người Việt. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong lễ Giao Thừa:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Nay là giờ phút Giao Thừa năm Ất Tỵ. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Hôm nay, vào giờ Tý ngày [Ngày tháng năm], chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng Giao Thừa, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.

Vào dịp cuối năm, lễ cúng Tất Niên là dịp để gia đình tạ ơn tổ tiên và thần linh đã phù hộ trong suốt một năm qua, đồng thời cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong lễ Tất Niên:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Nay là giờ phút Giao Thừa năm Ất Tỵ. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Hôm nay, vào giờ Tý ngày [Ngày tháng năm], chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng Tất Niên, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.

Vào dịp Rằm tháng Giêng, lễ cúng là dịp để gia đình tạ ơn tổ tiên và thần linh đã phù hộ trong suốt một năm qua, đồng thời cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong lễ Rằm tháng Giêng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Nay là giờ phút Giao Thừa năm Ất Tỵ. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Hôm nay, vào giờ Tý ngày [Ngày tháng năm], chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng Rằm tháng Giêng, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.

Vào ngày mùng 1 và ngày Rằm hàng tháng, người Việt thường tổ chức lễ cúng để tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên và thần linh, cầu mong bình an và may mắn cho gia đình. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong các dịp này:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Nay là giờ phút Giao Thừa năm Ất Tỵ. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Hôm nay, vào giờ Tý ngày [Ngày tháng năm], chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng mùng 1 và ngày Rằm hàng tháng, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.

Việc cúng Thần Tài và Thổ Địa là một phong tục quan trọng trong tín ngưỡng dân gian của người Việt, đặc biệt đối với những gia đình làm ăn, kinh doanh. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong các dịp này:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Nay là giờ phút Giao Thừa năm Ất Tỵ. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Hôm nay, vào giờ Tý ngày [Ngày tháng năm], chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng Thần Tài và Thổ Địa, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.

Việc cúng nhà mới (nhập trạch) là một nghi lễ quan trọng trong phong tục của người Việt, nhằm cầu mong thần linh, tổ tiên phù hộ cho gia đình được bình an, thịnh vượng. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong lễ nhập trạch:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Hôm nay là ngày [Ngày tháng năm], nhằm giờ [Giờ hoàng đạo]. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Nay chúng con về nhà mới, thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng nhà mới, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.

Việc cúng động thổ và khai trương là những nghi lễ quan trọng trong phong tục của người Việt, nhằm cầu mong thần linh, tổ tiên phù hộ cho công việc được thuận lợi, phát đạt. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong các dịp này:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Hôm nay là ngày [Ngày tháng năm], nhằm giờ [Giờ hoàng đạo]. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Nay chúng con tiến hành động thổ, khai trương công việc tại địa chỉ trên. Thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng động thổ và khai trương, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.

Trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, việc cúng giỗ tổ tiên là một nghi lễ quan trọng, thể hiện lòng biết ơn và tưởng nhớ đến công ơn sinh thành, dưỡng dục của ông bà, cha mẹ. Dưới đây là mẫu văn khấn dùng khi đặt gà cúng trong dịp giỗ chạp:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy: Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Ngài Cựu niên Hành khiển, Cựu Hành binh chi thần, Cựu Phán quan. Ngài Đương niên Hành khiển, Đương niên Hành binh chi thần, Đương niên Phán quan. Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh. Hôm nay là ngày [Ngày tháng năm], nhằm giờ [Giờ hoàng đạo]. Chúng con là: [Họ tên gia chủ], sinh năm: [Năm sinh], hành canh: [Canh tuổi], ngụ tại: [Địa chỉ]. Nay nhân ngày giỗ của [Tên người quá cố], chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, trà quả, xôi gà, vàng mã, dâng lên trước án. Kính mời các ngài giáng lâm, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành. Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị Tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị Tôn thần chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Lưu ý: Trong lễ cúng giỗ, gà thường được đặt quay đầu vào trong, hướng về phía bát hương, với tư thế "chân quỳ, cánh duỗi tự nhiên, miệng há nhẹ". Điều này thể hiện sự thành kính và tôn nghiêm đối với tổ tiên và thần linh.