Chủ đề đêm giao thừa cúng những gì: Đêm giao thừa là thời khắc linh thiêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mang ý nghĩa quan trọng trong văn hóa Việt Nam. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về các lễ vật cần chuẩn bị cho lễ cúng ngoài trời và trong nhà, cùng với những lưu ý quan trọng để đón năm mới bình an, may mắn và trọn vẹn.
Mục lục
Mâm cúng giao thừa ngoài trời
Mâm cúng giao thừa ngoài trời là nghi lễ quan trọng để tiễn các vị thần cũ và đón thần mới. Tùy vào phong tục vùng miền và điều kiện gia đình, mâm cúng có thể là mâm chay hoặc mâm mặn. Dưới đây là các lễ vật phổ biến:
Mâm lễ mặn
- Gà trống luộc nguyên con, thường ngậm bông hoa đỏ.
- Bánh chưng hoặc bánh tét.
- Xôi gấc (tượng trưng cho sự may mắn).
- Giò lụa hoặc chả lụa.
- Mâm ngũ quả (có thể gồm chuối, bưởi, mãng cầu, táo, dứa,...).
- Rượu, nước trà, muối, gạo.
- Vàng mã, hương, đèn nến.
Mâm lễ chay
- Xôi gấc hoặc xôi trắng.
- Bánh kẹo, mâm ngũ quả.
- Nước lọc, trà và rượu.
- Hoa tươi, đèn nến, nhang hương.
- Giấy sớ cúng.
Thời gian và địa điểm cúng
Thời gian | Địa điểm |
---|---|
0 giờ đêm Giao thừa (30 Tết) | Trước sân nhà hoặc trước cửa chính |
Việc cúng ngoài trời thể hiện lòng thành kính với thần linh, cầu mong năm mới bình an, hạnh phúc. Sau khi hoàn thành lễ cúng ngoài trời, gia đình tiếp tục làm lễ trong nhà để cầu phúc lộc.
.png)
Mâm cúng giao thừa trong nhà
Mâm cúng giao thừa trong nhà là nghi lễ quan trọng để tri ân tổ tiên và cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc. Gia chủ thường bày biện mâm cỗ trên bàn thờ gia tiên với đầy đủ lễ vật mang ý nghĩa tốt đẹp.
1. Lễ vật cần có
- Mâm cỗ mặn: Gà trống luộc, xôi gấc hoặc bánh chưng, giò chả, canh măng, nem rán.
- Mâm cỗ chay (nếu cúng chay): Hoa quả, chè xôi, bánh kẹo, các món chay.
- Mâm ngũ quả: Chọn 5 loại quả theo quan niệm phong thủy.
- Hương, đèn nến, rượu, nước, gạo, muối: Những vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ.
- Vàng mã: Bao gồm tiền vàng, giấy sớ cúng.
2. Cách bày trí mâm cúng
Mâm cúng nên đặt ngay ngắn trên bàn thờ gia tiên, đảm bảo sự trang nghiêm. Các món ăn được sắp xếp hài hòa, đẹp mắt.
3. Thời gian cúng
Nghi thức cúng giao thừa trong nhà thường diễn ra ngay sau khi hoàn thành lễ cúng ngoài trời, vào thời điểm từ 23 giờ 10 phút đến 00 giờ 40 phút.
4. Những lưu ý khi cúng
- Gia chủ cần ăn mặc chỉnh tề, thể hiện sự thành kính.
- Không soi gương trong lúc cúng để tránh những điều không may.
- Giữ không khí gia đình vui vẻ, tránh cãi vã hay làm vỡ đồ.
Mâm cúng giao thừa trong nhà thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên, đồng thời gửi gắm những mong ước về một năm mới nhiều may mắn, bình an.
Mâm cúng giao thừa theo từng vùng miền
Mâm cúng giao thừa là một phần quan trọng trong truyền thống đón năm mới của người Việt Nam, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và mong ước một năm mới an lành. Tùy theo phong tục của từng vùng miền, mâm cỗ cúng giao thừa có những đặc trưng riêng biệt.
Miền Bắc
- Mâm cúng: Thường bao gồm gà luộc cánh tiên, bánh chưng, xôi gấc, giò chả, canh măng, nem rán, dưa hành.
- Mâm ngũ quả: Chuối xanh, bưởi, quýt, hồng, táo hoặc các loại trái cây khác tượng trưng cho sự may mắn.
- Phong tục: Ngoài mâm cúng trong nhà, người miền Bắc còn chuẩn bị mâm cúng ngoài trời để tiễn vị thần cũ và đón vị thần mới.
Miền Trung
- Mâm cúng: Bánh tét, dưa món, thịt heo luộc, gà bóp rau răm, chả lụa, miến Huế, cá chiên hoặc chả ram.
- Mâm ngũ quả: Gồm những loại trái cây như thanh long, dưa hấu, chuối, mãng cầu, xoài…
- Phong tục: Người miền Trung thường cúng đơn giản nhưng vẫn đầy đủ lễ nghĩa, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên.
Miền Nam
- Mâm cúng: Bánh tét, thịt kho hột vịt, canh khổ qua nhồi thịt, gà luộc, xôi gấc hoặc xôi đậu xanh.
- Mâm ngũ quả: Gồm "cầu, dừa, đủ, xoài" tượng trưng cho mong ước đủ đầy.
- Phong tục: Người miền Nam chú trọng đến việc bày biện mâm cúng đẹp mắt và có ý nghĩa phong thủy.
Dù ở vùng miền nào, việc chuẩn bị mâm cúng giao thừa đều mang ý nghĩa quan trọng, thể hiện sự gắn kết gia đình và cầu mong năm mới nhiều may mắn, hạnh phúc.

Những điều kiêng kỵ trong đêm giao thừa
Đêm giao thừa là thời khắc linh thiêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, do đó có nhiều điều cần kiêng kỵ để tránh xui rủi và đón nhận may mắn. Dưới đây là những điều không nên làm trong đêm giao thừa:
- Không cãi vã, tranh chấp: Vào thời khắc quan trọng này, gia đình nên giữ hòa khí, tránh xung đột để cả năm mới được êm ấm, thuận lợi.
- Tránh làm vỡ đồ đạc: Vỡ bát, gương hay các vật dụng khác có thể mang ý nghĩa xui xẻo, chia ly trong năm mới.
- Không soi gương lúc nửa đêm: Theo quan niệm dân gian, thời điểm này có nhiều âm khí, nếu soi gương có thể gặp điều không may.
- Kiêng quét nhà: Người ta quan niệm rằng quét nhà vào đêm giao thừa có thể vô tình quét đi tài lộc của gia đình trong năm mới.
- Không nói những điều tiêu cực: Để có một năm mới an lành, tránh nói những từ ngữ mang ý nghĩa xui rủi, đau buồn.
- Hạn chế vay mượn, trả nợ: Vay tiền hay trả nợ vào đêm giao thừa có thể khiến cả năm gặp khó khăn về tài chính.
- Tránh ăn các món không may mắn: Một số món ăn như mực, thịt chó, thịt mèo thường bị kiêng kỵ vì quan niệm sẽ mang lại điều không may.
Thực hiện đúng các kiêng kỵ trong đêm giao thừa sẽ giúp gia đình đón nhận một năm mới tràn đầy may mắn và bình an.
Cách chọn người xông đất
Xông đất đầu năm là một phong tục quan trọng của người Việt, được cho là ảnh hưởng đến may mắn và tài lộc của gia chủ trong suốt năm mới. Vì vậy, việc chọn người xông đất cần được cân nhắc kỹ lưỡng theo những tiêu chí sau:
- Hợp tuổi với gia chủ: Người xông đất nên có tuổi hợp với chủ nhà theo phong thủy để mang lại may mắn và tránh xung khắc.
- Tính cách vui vẻ, hòa nhã: Người có tính tình cởi mở, tích cực sẽ mang lại nguồn năng lượng tốt cho gia đình.
- Gia đình hòa thuận, làm ăn phát đạt: Những người có cuộc sống ổn định, gia đình hạnh phúc được cho là sẽ truyền may mắn cho chủ nhà.
- Tránh những người có tang hoặc đang gặp vận hạn: Theo quan niệm dân gian, người đang chịu tang hoặc có vận xui không nên xông đất để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến gia chủ.
Thông thường, người xông đất sẽ đến nhà vào lúc giao thừa hoặc sáng mùng 1 Tết, mang theo những lời chúc tốt lành và có thể lì xì để cầu may mắn. Việc chọn người phù hợp giúp gia đình đón một năm mới thuận lợi, bình an và phát đạt.

Văn khấn giao thừa ngoài trời
Văn khấn giao thừa ngoài trời là nghi lễ quan trọng nhằm tiễn đưa vị thần cai quản năm cũ và nghênh đón vị thần mới. Đây là thời điểm linh thiêng để bày tỏ lòng thành kính, cầu mong một năm mới bình an, may mắn và hạnh phúc.
1. Lễ vật cúng giao thừa ngoài trời
- Mâm ngũ quả tượng trưng cho ngũ phúc: Phúc, Lộc, Thọ, Khang, Ninh.
- Gà trống luộc ngậm hoa hồng đỏ hoặc thủ lợn (tùy phong tục).
- Xôi gấc, bánh chưng hoặc bánh tét.
- Hương, đèn nến, trầu cau.
- Rượu, nước, muối gạo.
- Vàng mã, quần áo mũ nón thần linh.
2. Nội dung bài văn khấn
Bài văn khấn giao thừa ngoài trời thường bao gồm các phần sau:
- Kính lễ các vị thần: Trình bày tên họ gia chủ, địa chỉ cư trú, bày tỏ lòng thành kính.
- Cảm tạ thần linh năm cũ: Tri ân sự che chở, phù hộ của vị thần Hành Khiển năm cũ.
- Nghinh đón thần mới: Cầu mong năm mới bình an, sức khỏe, tài lộc và may mắn.
- Lời nguyện cầu: Xin thần linh phù hộ cho gia đình an khang, thịnh vượng, công việc hanh thông.
3. Một số lưu ý khi cúng giao thừa ngoài trời
- Cúng ngoài trời trước khi cúng trong nhà, thường diễn ra vào lúc 23h50 - 0h00.
- Đặt mâm lễ ở nơi trang nghiêm, sạch sẽ, hướng phù hợp với phong thủy gia đình.
- Hóa vàng và đốt văn khấn sau khi kết thúc lễ cúng.
Thực hiện nghi thức cúng giao thừa ngoài trời với lòng thành kính sẽ mang lại khởi đầu thuận lợi cho năm mới.
XEM THÊM:
Văn khấn giao thừa trong nhà
Trong thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, lễ cúng giao thừa trong nhà là dịp để gia đình bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và các vị thần linh, cầu mong một năm mới an lành và thịnh vượng.
Dưới đây là bài văn khấn giao thừa trong nhà truyền thống:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ, Long Mạch Tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần.
Con kính lạy tiên nội, tiên ngoại chư vị Tổ tiên.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên của bạn]
Ngụ tại: [Địa chỉ nhà bạn]
Hôm nay là thời khắc giao thừa năm cũ [Năm cũ] qua năm mới [Năm mới], tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, lễ nghi, kính dâng trước án.
Chúng con kính mời các vị Tôn thần, các vị Tổ tiên về chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con một năm mới an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Trong quá trình cúng, gia chủ cần ăn mặc trang nghiêm, đọc văn khấn với giọng rõ ràng, thành tâm, thể hiện lòng kính trọng đối với tổ tiên và các vị thần linh.
Văn khấn cúng thần linh
Trong đêm Giao thừa, lễ cúng thần linh là nghi thức quan trọng nhằm bày tỏ lòng kính trọng và cầu mong sự bình an, thịnh vượng cho gia đình trong năm mới. Dưới đây là bài văn khấn cúng thần linh truyền thống:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
- Ngài Bản gia Thổ Địa Long Mạch Tôn thần.
- Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức chính thần.
- Các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên của bạn]
Ngụ tại: [Địa chỉ nhà bạn]
Hôm nay là thời khắc Giao thừa năm cũ [Năm cũ] chuyển sang năm mới [Năm mới], tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, lễ nghi, kính dâng trước án.
Chúng con kính mời các vị Tôn thần lai lâm chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con một năm mới an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Trong quá trình cúng, gia chủ cần ăn mặc trang nghiêm, đọc văn khấn với giọng rõ ràng, thành tâm, thể hiện lòng kính trọng đối với các vị thần linh.

Văn khấn cúng ông Công ông Táo
Lễ cúng ông Công ông Táo thường được tiến hành vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch, nhằm tiễn Táo Quân về trời báo cáo công việc của gia đình trong năm qua. Dưới đây là bài văn khấn cúng ông Công ông Táo truyền thống:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
- Ngài Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ Tôn thần.
- Ngài Bản gia Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần.
- Các ngài Thành hoàng bản thổ, các vị Thần linh cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên của bạn]
Ngụ tại: [Địa chỉ nhà bạn]
Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp năm [Năm âm lịch], tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, phẩm vật cúng dâng bày lên trước án, kính mời các vị Tôn thần lai lâm chứng giám.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân cùng các vị Tôn thần về thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con luôn mạnh khỏe, an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Trong quá trình cúng, gia chủ cần ăn mặc trang nghiêm, đọc văn khấn với giọng rõ ràng, thành tâm, thể hiện lòng kính trọng đối với các vị thần linh.
Văn khấn rước ông bà tổ tiên
Trong đêm Giao thừa, việc rước ông bà tổ tiên về cùng đón Tết với con cháu là một nghi thức quan trọng, thể hiện lòng hiếu kính và tưởng nhớ đến cội nguồn. Dưới đây là bài văn khấn rước ông bà tổ tiên truyền thống:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Chư vị Tổ tiên nội ngoại.
- Các vị Hương linh gia tiên.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên của bạn]
Ngụ tại: [Địa chỉ nhà bạn]
Hôm nay là thời khắc Giao thừa năm cũ [Năm cũ] chuyển sang năm mới [Năm mới], tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, lễ nghi, kính dâng trước án.
Chúng con kính mời chư vị Tổ tiên nội ngoại, các vị Hương linh gia tiên, cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con một năm mới an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Trong quá trình cúng, gia chủ cần ăn mặc trang nghiêm, đọc văn khấn với giọng rõ ràng, thành tâm, thể hiện lòng kính trọng đối với ông bà tổ tiên.