Chủ đề đồ cúng mở cửa mả: Lễ mở cửa mả là một nghi thức quan trọng trong phong tục tang lễ của người Việt, thể hiện lòng thành kính và mong ước người đã khuất sớm siêu thoát. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chuẩn bị đồ cúng và thực hiện nghi lễ mở cửa mả một cách đúng đắn và trang trọng.
Mục lục
- Giới thiệu về lễ mở cửa mả
- Thời gian và địa điểm thực hiện
- Chuẩn bị đồ cúng cho lễ mở cửa mả
- Quy trình thực hiện nghi lễ
- Những điều kiêng kỵ và lưu ý sau lễ
- Mẫu văn khấn mở cửa mả truyền thống
- Mẫu văn khấn mở cửa mả theo Phật giáo
- Mẫu văn khấn mở cửa mả theo tín ngưỡng dân gian
- Mẫu văn khấn mở cửa mả rút gọn
Giới thiệu về lễ mở cửa mả
Lễ mở cửa mả, còn gọi là lễ khai mộ hoặc ngày tam chiêu, là một nghi thức quan trọng trong phong tục tang lễ của người Việt. Nghi lễ này thường được thực hiện sau ba ngày kể từ khi người thân qua đời và an táng, với mục đích giúp linh hồn người đã khuất tỉnh táo, nhận biết được đường về nhà và sớm siêu thoát.
Theo quan niệm dân gian, sau ba ngày, hồn người chết dần hồi phục nhưng vẫn còn mơ hồ, chưa thể tự tìm đường về. Lễ mở cửa mả được tổ chức để dẫn dắt vong linh, tránh tình trạng họ quẩn quanh nơi mộ phần và không thể tiến vào cõi luân hồi. Nghi thức này thể hiện lòng hiếu thảo, sự quan tâm và mong muốn người đã khuất được an yên của gia đình.
Trong lễ mở cửa mả, gia đình thường chuẩn bị các lễ vật như:
- Một con gà trống: tượng trưng cho việc đánh thức linh hồn.
- Một cây thang làm từ bẹ chuối: dành cho nam 7 bậc, nữ 9 bậc, giúp linh hồn leo lên khỏi mộ.
- Ba ống trúc dài khoảng 40cm, vót nhọn một đầu: dùng để đựng muối, nước và gạo.
- Một cây mía lau để cả ngọn: tượng trưng cho sự dẫn đường.
- Hai bình hoa và hai đĩa trái cây: một để cúng đất đai, một để cúng vong linh.
Ngoài ra, còn có các lễ vật khác như xôi, chè, bộ tam sên (trứng, thịt, tôm), trà, rượu và giấy tiền vàng mã. Mỗi lễ vật mang một ý nghĩa riêng, góp phần tạo nên sự trang trọng và thành kính trong nghi thức.
Lễ mở cửa mả không chỉ là một nghi thức tâm linh mà còn là dịp để gia đình thể hiện tình cảm, sự tiếc thương và cầu nguyện cho người đã khuất sớm được siêu thoát, chuyển sang kiếp sau tốt đẹp hơn.
.png)
Thời gian và địa điểm thực hiện
Lễ mở cửa mả, hay còn gọi là lễ tam chiêu, thường được tiến hành vào ngày thứ ba sau khi an táng người thân. Thời điểm cụ thể có thể khác nhau tùy theo vùng miền và quan niệm địa phương. Một số nơi tính ngày thứ nhất là ngày chôn cất, do đó lễ sẽ diễn ra vào hai ngày sau đó. Trong khi đó, có những địa phương tính từ ngày mất, dẫn đến việc tổ chức lễ vào ngày thứ ba sau khi chôn cất.
Nghi lễ này thường được cử hành vào buổi sáng sớm, khi không khí còn trong lành và mát mẻ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các nghi thức tâm linh. Địa điểm chính để tiến hành lễ mở cửa mả là tại phần mộ của người đã khuất. Gia đình sẽ chuẩn bị các lễ vật và sắp xếp tại mộ phần để tiến hành các nghi thức cúng bái, thể hiện lòng thành kính và cầu nguyện cho linh hồn người thân sớm được siêu thoát.
Chuẩn bị đồ cúng cho lễ mở cửa mả
Lễ mở cửa mả là một nghi thức quan trọng trong phong tục tang lễ của người Việt, thể hiện lòng thành kính và mong muốn linh hồn người đã khuất sớm siêu thoát. Việc chuẩn bị đầy đủ và chu đáo các lễ vật sẽ giúp nghi lễ diễn ra trang trọng và ý nghĩa. Dưới đây là những lễ vật thường được sử dụng trong lễ mở cửa mả:
- Gà trống: Một con gà trống khỏe mạnh, có tiếng gáy vang, tượng trưng cho việc đánh thức linh hồn người đã khuất.
- Thang tre hoặc bẹ chuối: Đối với nam, thang có 7 bậc; đối với nữ, thang có 9 bậc, giúp linh hồn "leo" lên khỏi mộ phần.
- Ba ống trúc: Mỗi ống dài khoảng 40 cm, vót nhọn một đầu để cắm xuống đất, dùng để đựng nước, muối và gạo, tượng trưng cho Tam Cang trong quan niệm Nho giáo.
- Cây mía lau hoặc cây lao: Để cả ngọn, tượng trưng cho sự dẫn đường và hỗ trợ linh hồn trong hành trình về cõi âm.
- Hoa quả và hoa tươi: Hai bình hoa và hai đĩa trái cây; một bộ để cúng đất đai, một bộ để cúng vong linh.
- Xôi và chè: Thường gồm sáu chén chè và hai đĩa xôi, thể hiện lòng thành kính và cung cấp "thức ăn" cho linh hồn.
- Bộ tam sên: Gồm trứng, thịt và tôm, tượng trưng cho sự đầy đủ và cân bằng trong cuộc sống.
- Trà và rượu: Một bình trà và một xị rượu, dùng trong nghi thức cúng bái.
- Chim phóng sinh: Thường là 18 con chim, thể hiện lòng từ bi và mong muốn giải thoát cho linh hồn.
- Đèn nến và hương: Để thắp sáng và tạo không gian trang nghiêm cho nghi lễ.
- Giấy tiền vàng mã: Để đốt sau khi hoàn thành nghi lễ, gửi đến linh hồn người đã khuất.
Mỗi lễ vật trong mâm cúng đều mang ý nghĩa riêng, góp phần tạo nên sự trang trọng và thành kính trong nghi thức mở cửa mả. Việc chuẩn bị chu đáo và đầy đủ các lễ vật này không chỉ thể hiện lòng hiếu thảo của con cháu mà còn giúp linh hồn người đã khuất an yên, sớm được siêu thoát về cõi vĩnh hằng.

Quy trình thực hiện nghi lễ
Lễ mở cửa mả là một nghi thức quan trọng trong phong tục tang lễ của người Việt, thể hiện lòng thành kính và mong muốn linh hồn người đã khuất sớm siêu thoát. Để thực hiện nghi lễ này một cách trang trọng và đúng đắn, gia đình cần tuân theo các bước sau:
-
Chuẩn bị lễ vật:
- Một con gà trống khỏe mạnh.
- Một cây thang làm từ bẹ chuối (7 bậc cho nam, 9 bậc cho nữ).
- Một cây mía lau để cả ngọn.
- Ba ống trúc dài khoảng 40 cm, vót nhọn một đầu, dùng để đựng muối, nước và gạo.
- Hai bình hoa và hai đĩa trái cây (một bộ cúng đất đai, một bộ cúng vong linh).
- Sáu chén chè, hai đĩa xôi.
- Một bộ tam sên (trứng, thịt, tôm).
- Một bình trà và một xị rượu.
- Giấy tiền vàng mã và các vật phẩm khác tùy theo phong tục địa phương.
-
Sắp xếp lễ vật:
- Cắm ba ống trúc chứa muối, nước và gạo dưới chân mộ, dựa cây thang vào các ống trúc.
- Đặt mâm lễ cúng vong linh trước mộ và mâm cúng thần linh ở vị trí sạch sẽ gần đó.
- Cắm năm thẻ tre đã dán bài vị ngũ phương ngũ thổ tôn thần ở bốn góc và giữa mộ phần.
- Thắp hương tại mộ, mâm cúng thần và các bài vị tôn thần, cũng như ở các ngôi mộ xung quanh.
-
Tiến hành nghi lễ:
- Gia chủ thắp nhang, khấn xin chư vị tôn thần dẫn dắt linh hồn người đã khuất về nghe kinh và chứng minh lễ khai mộ.
- Thầy cúng tụng kinh, thỉnh chư vị tôn thần và triệu linh, làm phép sái tịnh.
- Gia đình chia nhau mỗi người một ít đậu, một người đại diện cầm cây mía, dắt con gà theo thầy cúng đi quanh mộ, vừa niệm Phật, vừa rải đậu.
- Sau khi đi đủ ba vòng quanh mộ, trở lại vị trí ban đầu, đốt giấy tiền vàng mã, lạy tạ tôn thần và dẫn vong linh trở về nhà để tiếp tục cúng an linh.
Việc thực hiện đúng quy trình và đầy đủ các bước trong nghi lễ mở cửa mả không chỉ thể hiện lòng hiếu thảo của con cháu mà còn giúp linh hồn người đã khuất an yên, sớm được siêu thoát về cõi vĩnh hằng.
Những điều kiêng kỵ và lưu ý sau lễ
Sau khi hoàn thành lễ mở cửa mả, gia đình cần chú ý đến một số điều kiêng kỵ và lưu ý quan trọng để đảm bảo sự bình an cho cả người đã khuất và người còn sống. Dưới đây là những điểm cần quan tâm:
- Hạn chế ra thăm mộ trong 49 ngày đầu: Trong khoảng thời gian này, linh hồn người mất chưa hoàn toàn siêu thoát và còn vương vấn cõi trần. Việc thường xuyên ra mộ có thể khiến linh hồn lưu luyến, khó rời xa, ảnh hưởng đến quá trình chuyển kiếp. Vì vậy, gia đình nên hạn chế thăm viếng mộ trong giai đoạn này.
- Tránh để nước mắt rơi vào thi hài khi nhập liệm: Trong quá trình khâm liệm, người thân cần kiềm chế cảm xúc, tránh để nước mắt nhỏ vào thi hài. Theo quan niệm dân gian, điều này có thể khiến linh hồn người mất khó siêu thoát và ảnh hưởng đến vận mệnh của con cháu sau này.
- Kiêng để chó, mèo tiếp cận thi hài: Trước và trong khi nhập liệm, cần tránh để chó, mèo đến gần thi hài. Theo tín ngưỡng dân gian, sự tiếp xúc này có thể gây ra hiện tượng "quỷ nhập tràng", khiến thi hài có những biểu hiện không mong muốn.
- Tránh quay đầu nhìn lại sau khi hạ huyệt: Sau khi hoàn tất việc hạ huyệt và rời khỏi nghĩa trang, người đưa tang nên đi thẳng về nhà, không quay đầu nhìn lại. Điều này nhằm tránh việc linh hồn người mất theo chân người sống về nhà, gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
- Kiêng ăn một số loại thực phẩm trong 49 ngày: Trong thời gian này, gia đình nên tránh tiêu thụ các loại thực phẩm như canh rau đay, mồng tơi (do tính nhớt), cá da trơn, lươn, trạch, xôi vò, bún và phở. Quan niệm cho rằng những thực phẩm này có thể mang lại điều không may mắn trong giai đoạn tang lễ.
- Không tổ chức ăn uống linh đình: Trong thời gian chịu tang, gia đình nên hạn chế tổ chức tiệc tùng, ăn uống linh đình. Việc này thể hiện sự tôn trọng và tưởng nhớ đến người đã khuất, đồng thời giữ gìn không khí trang nghiêm trong gia đình.
- Tránh mặc trang phục sặc sỡ: Trong thời gian chịu tang, đặc biệt là 49 ngày đầu, người thân nên mặc trang phục giản dị, tránh các màu sắc lòe loẹt. Điều này thể hiện sự kính trọng và phù hợp với không khí trang nghiêm của tang lễ.
Tuân thủ những điều kiêng kỵ và lưu ý trên sẽ giúp gia đình thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất, đồng thời đảm bảo sự bình an và thuận lợi trong cuộc sống sau này.

Mẫu văn khấn mở cửa mả truyền thống
Lễ mở cửa mả là một nghi thức quan trọng trong phong tục tang lễ truyền thống của người Việt, thường được thực hiện sau khi an táng người thân khoảng 3 ngày. Nghi lễ này thể hiện lòng thành kính của gia đình đối với người đã khuất, giúp linh hồn họ sớm siêu thoát và an nghỉ.
Dưới đây là mẫu văn khấn mở cửa mả truyền thống:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương. Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân. Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ (chúng) con là:... Ngụ tại:... Nhân ngày lễ mở cửa mả cho (hương linh)... Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án. Kính mời chư vị Tôn thần, hiển linh chứng giám, thụ hưởng lễ vật. Cúi xin phù hộ độ trì cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Gia đình có thể tham khảo và điều chỉnh nội dung văn khấn cho phù hợp với phong tục địa phương và hoàn cảnh cụ thể. Việc thực hiện nghi lễ với lòng thành kính và sự chuẩn bị chu đáo sẽ giúp người đã khuất được an nghỉ, đồng thời mang lại sự bình an cho gia đình.
XEM THÊM:
Mẫu văn khấn mở cửa mả theo Phật giáo
Lễ mở cửa mả theo Phật giáo là nghi thức quan trọng nhằm giúp linh hồn người đã khuất được siêu thoát và an nghỉ. Dưới đây là mẫu văn khấn truyền thống thường được sử dụng trong nghi lễ này:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con lạy Đức Đương cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân. Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ (chúng) con là:... Ngụ tại:... Nhân ngày lễ mở cửa mả cho (hương linh)... Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án. Kính mời chư vị Tôn thần, hiển linh chứng giám, thụ hưởng lễ vật. Cúi xin phù hộ độ trì cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Gia đình có thể tham khảo và điều chỉnh nội dung văn khấn cho phù hợp với phong tục địa phương và hoàn cảnh cụ thể. Việc thực hiện nghi lễ với lòng thành kính và sự chuẩn bị chu đáo sẽ giúp người đã khuất được an nghỉ, đồng thời mang lại sự bình an cho gia đình.
Mẫu văn khấn mở cửa mả theo tín ngưỡng dân gian
Lễ mở cửa mả theo tín ngưỡng dân gian là nghi thức quan trọng nhằm giúp linh hồn người đã khuất được siêu thoát và an nghỉ. Dưới đây là mẫu văn khấn truyền thống thường được sử dụng trong nghi lễ này:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con lạy Đức Đương cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân. Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ (chúng) con là:... Ngụ tại:... Nhân ngày lễ mở cửa mả cho (hương linh)... Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án. Kính mời chư vị Tôn thần, hiển linh chứng giám, thụ hưởng lễ vật. Cúi xin phù hộ độ trì cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Gia đình có thể tham khảo và điều chỉnh nội dung văn khấn cho phù hợp với phong tục địa phương và hoàn cảnh cụ thể. Việc thực hiện nghi lễ với lòng thành kính và sự chuẩn bị chu đáo sẽ giúp người đã khuất được an nghỉ, đồng thời mang lại sự bình an cho gia đình.

Mẫu văn khấn mở cửa mả rút gọn
Lễ mở cửa mả là nghi thức quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt, nhằm giúp linh hồn người đã khuất được siêu thoát và an nghỉ. Dưới đây là mẫu văn khấn rút gọn thường được sử dụng trong nghi lễ này:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy Đức Đương cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân. Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ (chúng) con là:... Ngụ tại:... Nhân ngày lễ mở cửa mả cho (hương linh)... Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án. Kính mời chư vị Tôn thần, hiển linh chứng giám, thụ hưởng lễ vật. Cúi xin phù hộ độ trì cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Gia đình có thể tham khảo và điều chỉnh nội dung văn khấn cho phù hợp với phong tục địa phương và hoàn cảnh cụ thể. Việc thực hiện nghi lễ với lòng thành kính và sự chuẩn bị chu đáo sẽ giúp người đã khuất được an nghỉ, đồng thời mang lại sự bình an cho gia đình.