Làng Mộc Đức Bình Hà Tĩnh: Khám Phá Nghề Mộc Truyền Thống 400 Năm

Làng mộc Thái Yên, thuộc xã Thanh Bình Thịnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh, là một làng nghề truyền thống nổi tiếng với lịch sử hình thành và phát triển gần 400 năm. Theo các tài liệu lịch sử, làng nghề này đã xuất hiện từ thế kỷ XIII, thời nhà Trần, và đã góp phần làm rạng danh miền quê nghèo Hà Tĩnh.

Trong suốt quá trình phát triển, làng mộc Thái Yên đã trải qua nhiều thăng trầm, nhưng nhờ sự kiên trì và lòng yêu nghề của người dân, làng nghề vẫn được duy trì và phát triển cho đến ngày nay. Nghề mộc tại Thái Yên không chỉ là nguồn thu nhập chính của người dân địa phương mà còn là niềm tự hào văn hóa, thể hiện sự khéo léo và tinh tế trong từng sản phẩm.

Ngày nay, làng mộc Thái Yên đã được công nhận là di tích văn hóa - thắng cảnh cấp quốc gia, thu hút nhiều du khách đến tham quan và tìm hiểu về nghề mộc truyền thống. Sự kết hợp giữa kỹ thuật truyền thống và hiện đại đã giúp làng nghề không ngừng phát triển, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Làng mộc Thái Yên, với truyền thống gần 400 năm, nổi tiếng với các sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ tinh xảo, kết hợp hài hòa giữa phong cách giả cổ và hiện đại. Các sản phẩm chủ yếu bao gồm:

• Đồ nội thất: giường, tủ, bàn ghế.
• Đồ thờ cúng: bàn thờ, sập thờ, tủ thờ, ô xa, án gian thờ.
• Đồ trang trí: lục bình, phào trang trí.

Người thợ mộc Thái Yên sở hữu kỹ thuật cao trong chạm, trổ, tiện, xoi, tạo nên những sản phẩm có độ tinh xảo và thẩm mỹ cao. Họ sử dụng các loại gỗ chất lượng, nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo độ bền và vẻ đẹp cho sản phẩm. Quy trình chế tác kết hợp giữa kỹ thuật truyền thống và hiện đại, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.

Phụ nữ Hà Tĩnh đã và đang khẳng định vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trong các làng nghề truyền thống như làng mộc Thái Yên, phụ nữ không chỉ đảm nhận công việc gia đình mà còn tham gia vào nhiều công đoạn sản xuất, từ chuẩn bị nguyên liệu đến hoàn thiện sản phẩm. Sự tỉ mỉ, khéo léo và kiên trì của họ đóng góp quan trọng vào chất lượng và sự tinh xảo của các sản phẩm mộc truyền thống.

Hơn nữa, phụ nữ còn tham gia tích cực trong việc quản lý, kinh doanh và quảng bá sản phẩm, góp phần mở rộng thị trường và nâng cao giá trị kinh tế cho làng nghề. Vai trò của họ không chỉ giới hạn trong sản xuất mà còn mở rộng đến các hoạt động cộng đồng, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, đồng thời giáo dục thế hệ trẻ về nghề mộc, đảm bảo sự tiếp nối và phát triển bền vững của làng nghề.

Làng mộc Thái Yên, với truyền thống gần 400 năm, hiện đang duy trì và phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ. Làng hiện có trên 50 doanh nghiệp, hợp tác xã và gần 1.100 hộ sản xuất, kinh doanh, tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương. Các sản phẩm chủ yếu bao gồm đồ nội thất như giường, tủ, bàn ghế, đồ thờ cúng và đồ trang trí.

Vào dịp cuối năm, đặc biệt là trước Tết Nguyên đán, hoạt động sản xuất trở nên sôi động hơn. Các cơ sở sản xuất tại làng mộc Thái Yên tập trung mọi nguồn lực để hoàn thành các đơn hàng phục vụ Tết. Lượng hàng bán ra dịp giáp Tết thường tăng khoảng 30% so với những tháng trước. Ước tính năm 2024, doanh thu công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ của xã Thanh Bình Thịnh đạt hơn 550 tỷ đồng.

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường, các cơ sở sản xuất không ngừng cải tiến kỹ thuật, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm. Đồng thời, việc tham gia Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giúp nâng cao giá trị và thương hiệu cho sản phẩm của làng nghề.

Làng mộc Thái Yên, mặc dù đã có truyền thống lâu đời và những thành tựu nhất định trong ngành mộc, vẫn đối mặt với một số thách thức lớn trong quá trình phát triển. Một trong những thách thức lớn nhất là sự cạnh tranh khốc liệt từ các sản phẩm công nghiệp, đặc biệt là các sản phẩm gỗ công nghiệp và đồ gỗ nhập khẩu, có giá thành thấp hơn nhưng chất lượng không thua kém. Điều này làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm làng nghề mộc Thái Yên trên thị trường.

Bên cạnh đó, vấn đề bảo vệ tài nguyên rừng cũng đặt ra một thách thức lớn, khi nguồn gỗ tự nhiên ngày càng khan hiếm, đẩy chi phí sản xuất lên cao và ảnh hưởng đến sự bền vững của nghề mộc truyền thống.

Song, làng mộc Thái Yên cũng đối mặt với nhiều cơ hội phát triển. Một trong những cơ hội quan trọng là việc gia tăng nhu cầu về đồ gỗ nội thất cao cấp và đồ thủ công mỹ nghệ, đặc biệt là với sự phát triển của ngành du lịch và các yêu cầu về sản phẩm đặc sản phục vụ cho thị trường trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất và quảng bá sản phẩm qua các kênh online giúp làng nghề tiếp cận được nhiều thị trường rộng lớn hơn.

Với sự nỗ lực cải tiến kỹ thuật và chất lượng sản phẩm, cũng như việc xây dựng thương hiệu vững mạnh, làng mộc Thái Yên hoàn toàn có thể vượt qua những thách thức và tận dụng tối đa các cơ hội để phát triển bền vững trong tương lai.

Làng mộc Thái Yên, thuộc xã Bình Hà, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, đã và đang đóng góp rất lớn vào nền kinh tế địa phương. Nghề mộc truyền thống tại đây không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho hàng nghìn lao động mà còn góp phần thúc đẩy các ngành nghề phụ khác như vận chuyển, tiêu thụ, và dịch vụ hậu cần. Mỗi năm, giá trị sản xuất từ các sản phẩm mộc của làng đạt hàng trăm tỷ đồng, giúp tăng trưởng kinh tế xã hội trong khu vực.

Đặc biệt, làng nghề còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển ngành du lịch của địa phương. Sự nổi tiếng của những sản phẩm mộc thủ công mỹ nghệ đã thu hút được nhiều khách du lịch trong và ngoài nước, từ đó thúc đẩy việc tiêu thụ sản phẩm và quảng bá văn hóa đặc sắc của vùng đất Hà Tĩnh.

Bên cạnh đó, nghề mộc còn đóng góp tích cực vào công tác xoá đói giảm nghèo. Việc tạo ra hàng nghìn việc làm tại các cơ sở sản xuất đã giúp nhiều gia đình cải thiện đời sống, đặc biệt là phụ nữ và người cao tuổi. Cùng với đó, làng nghề cũng góp phần làm phong phú thêm nền kinh tế nông thôn, giảm thiểu tình trạng lao động nông thôn thiếu việc làm và gia tăng thu nhập cho người dân địa phương.