Lễ hội Katê Bình Thuận 2023: Vẻ đẹp văn hóa dân tộc Chăm

Lễ hội Katê là một sự kiện văn hóa truyền thống đặc sắc của người Chăm tại tỉnh Bình Thuận, được tổ chức hàng năm tại di tích tháp Pô Sah Inư, TP. Phan Thiết. Đây là dịp để đồng bào Chăm tưởng nhớ tổ tiên, các vị thần linh và bày tỏ lòng biết ơn với những người đi trước đã gìn giữ di sản văn hóa.

Lễ hội diễn ra trong không gian linh thiêng và đậm chất văn hóa, bao gồm hai phần chính:

• Phần lễ: Diễn ra tại tháp Pô Sah Inư với các nghi thức rước y trang, tắm tượng thần và cầu nguyện, thể hiện tín ngưỡng sâu sắc của đồng bào Chăm.
• Phần hội: Không khí tưng bừng với các trò chơi dân gian đặc trưng như đội nước, thi dệt vải, làm gốm; cùng với các điệu múa truyền thống, âm thanh trống Paranưng, kèn Saranai tạo nên không gian lễ hội sống động.

Lễ hội Katê không chỉ là dịp gắn kết cộng đồng mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Chăm. Đây cũng là cơ hội để quảng bá hình ảnh, con người và văn hóa Bình Thuận đến du khách trong và ngoài nước, góp phần phát triển du lịch và kinh tế địa phương.

Lễ hội Katê Bình Thuận 2023 là một sự kiện văn hóa quan trọng của đồng bào Chăm, được tổ chức vào giữa tháng 10 hàng năm, theo lịch truyền thống của người Chăm. Năm 2023, lễ hội diễn ra tại tháp Pô Sah Inư, phường Phú Hài, thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. Đây là một trong những di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu, thu hút sự tham gia đông đảo của cộng đồng người Chăm cũng như du khách trong và ngoài nước.

Lễ hội bắt đầu với phần lễ trang nghiêm tại tháp Pô Sah Inư, nơi diễn ra các nghi thức truyền thống như tắm tượng nữ thần, lễ dâng cúng và đọc kinh cầu nguyện. Sau phần lễ là các hoạt động hội sôi động như thi dệt vải, làm gốm, đội nước, đánh cồng chiêng và các điệu múa dân gian đặc sắc. Lễ hội còn có sự hòa quyện của âm thanh trống Ginăng, Paranưng và kèn Saranai, tạo nên một không gian lễ hội vừa linh thiêng vừa sống động.

• Thời gian: Giữa tháng 10 (theo lịch truyền thống Chăm).
• Địa điểm: Tháp Pô Sah Inư, phường Phú Hài, thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận.
• Các hoạt động chính: Phần lễ tại tháp, các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật và giao lưu văn hóa.

Lễ hội Katê không chỉ là dịp để đồng bào Chăm tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống mà còn góp phần quảng bá hình ảnh Bình Thuận đến với bạn bè quốc tế, thúc đẩy phát triển du lịch và bảo tồn di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc.

Lễ hội Katê Bình Thuận 2023 diễn ra với sự kết hợp độc đáo giữa phần lễ và phần hội, mang đậm bản sắc văn hóa Chăm. Các hoạt động chính bao gồm:

• Phần lễ:
  • Nghi thức Nghinh rước y trang Nữ thần Pô Sah Inư từ làng lên tháp chính, biểu trưng cho sự tôn kính tổ tiên và nữ thần bảo trợ.
  • Mở cửa tháp, tắm bệ thờ Linga - Yoni, và cúng tế tại tháp Pô Sah Inư, do các chức sắc Bàlamôn thực hiện theo nghi thức truyền thống.
  • Cúng cầu an, cầu mong mùa màng bội thu, đời sống bình yên, với sự tham gia của cộng đồng dân tộc Chăm và du khách.
• Phần hội:
  • Trình diễn nghệ thuật dân gian Chăm như múa quạt, trống Ghinăng và kèn Saranai, tái hiện sinh động văn hóa dân gian.
  • Các trò chơi dân gian: thi giã gạo, đội nước vượt chướng ngại vật, thể hiện sự gắn kết và tinh thần cộng đồng.
  • Hội thi thổi kèn Saranai, trang trí lễ vật trên Thônla và Cổ bồng, tạo cơ hội trải nghiệm nét đẹp truyền thống.
  • Chương trình giao lưu nghệ thuật buổi tối với các đội văn nghệ từ nhiều địa phương, tạo không khí sôi động và đầy sắc màu văn hóa.

Các hoạt động trên không chỉ góp phần bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể mà còn thúc đẩy du lịch, quảng bá vẻ đẹp của Bình Thuận đến du khách trong và ngoài nước.

Lễ hội Katê là một trong những di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thể hiện sâu sắc giá trị truyền thống của đồng bào Chăm tại Bình Thuận. Đây không chỉ là dịp quan trọng để người dân tộc Chăm gìn giữ phong tục, tập quán và tín ngưỡng mà còn là cơ hội để giáo dục các thế hệ trẻ về lòng kính trọng tổ tiên, tình yêu gia đình và cộng đồng.

Các nghi lễ trang trọng như rước y trang thần linh, múa quạt, và chơi các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa Chăm không chỉ giúp bảo tồn mà còn lan tỏa giá trị truyền thống đến với cộng đồng người Việt và du khách quốc tế. Đồng thời, lễ hội còn là dịp để các nghệ nhân phô diễn tài năng qua nghệ thuật trống Paranưng, các tiết mục ca múa nhạc dân gian đặc sắc.

Việc tổ chức lễ hội hằng năm giúp cộng đồng người Chăm gắn bó hơn trong việc duy trì bản sắc văn hóa, đồng thời đóng góp tích cực vào phát triển du lịch địa phương, đưa hình ảnh văn hóa Chăm đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Lễ hội Katê Bình Thuận 2023 đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển du lịch địa phương. Đây không chỉ là sự kiện văn hóa mà còn là điểm nhấn thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Các hoạt động lễ hội đặc sắc, đậm chất truyền thống của người Chăm đã biến lễ hội thành một sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo.

Dưới đây là những tác động cụ thể:

• Thu hút khách du lịch:

  Lễ hội Katê mỗi năm thu hút hàng ngàn lượt khách, tạo cơ hội trải nghiệm văn hóa truyền thống, qua đó quảng bá hình ảnh Bình Thuận như một điểm đến hấp dẫn.

• Thúc đẩy kinh tế địa phương:

  Các dịch vụ như lưu trú, ăn uống, vận chuyển và quà lưu niệm tăng trưởng mạnh nhờ lượng khách du lịch lớn. Người dân địa phương cũng có cơ hội tham gia kinh doanh và giới thiệu sản phẩm đặc trưng.

• Gắn kết văn hóa và du lịch:

  Thông qua lễ hội, những giá trị văn hóa của cộng đồng Chăm như âm nhạc, trang phục, ẩm thực được bảo tồn và trình diễn trước du khách, tạo sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa và kinh tế du lịch.

• Tăng cường hợp tác quốc tế:

  Sự tham gia của du khách quốc tế không chỉ giúp quảng bá du lịch Việt Nam ra thế giới mà còn mở ra cơ hội giao lưu văn hóa, góp phần đưa hình ảnh văn hóa Chăm lên bản đồ quốc tế.

Nhờ những tác động này, lễ hội Katê đã trở thành một yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch bền vững của Bình Thuận.