Lễ hội Ok Om Bok Sóc Trăng - Nét đẹp văn hóa dân tộc Khmer

Lễ hội Ok Om Bok, hay còn gọi là lễ Cúng Trăng, là một trong những lễ hội quan trọng nhất của người Khmer ở Sóc Trăng. Được tổ chức vào rằm tháng 10 âm lịch hàng năm, lễ hội là dịp để người dân tạ ơn thần Mặt Trăng đã mang đến mùa màng bội thu và cầu mong cuộc sống bình an, hạnh phúc.

Phần lễ bao gồm nghi thức cúng tế với mâm lễ dâng lên thần linh, nổi bật là món cốm dẹp - một đặc sản truyền thống. Sau khi cầu nguyện, các thành viên trong gia đình sẽ tiến hành nghi thức "ăn cốm" để hỏi ước nguyện của trẻ em, gửi gắm những hy vọng cho tương lai.

Phần hội diễn ra sôi động với các hoạt động thả đèn gió, đèn nước, đua ghe Ngo và nhiều chương trình văn hóa nghệ thuật. Đặc biệt, hội đua ghe Ngo trên sông Maspero thu hút hàng trăm ngàn du khách, trở thành biểu tượng đoàn kết và tự hào của cộng đồng Khmer.

• Thời gian: Rằm tháng 10 âm lịch
• Địa điểm: TP. Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng
• Hoạt động chính: Cúng Trăng, thả đèn gió và nước, đua ghe Ngo, hội chợ, biểu diễn văn hóa.

Lễ hội Ok Om Bok không chỉ là một nghi lễ tín ngưỡng đặc sắc mà còn là dịp để tôn vinh và quảng bá nét đẹp văn hóa truyền thống của người Khmer đến với bạn bè trong và ngoài nước.

Lễ hội Ok Om Bok, hay còn gọi là Lễ cúng Trăng, là một nghi lễ truyền thống đặc sắc của người Khmer Nam Bộ, diễn ra vào đêm rằm tháng 10 âm lịch. Phần lễ mang đậm ý nghĩa tín ngưỡng, tạ ơn thần Mặt Trăng đã mang lại mùa màng bội thu và cầu chúc cho cuộc sống hạnh phúc, bình an.

• Chuẩn bị lễ vật: Trước khi trăng mọc, người dân chọn một khu đất trống hoặc sân chùa rộng rãi, thoáng đãng. Họ dựng cổng tre, bên dưới đặt bàn lễ với các lễ vật như cốm dẹp, chuối, khoai, dừa, bánh kẹo và trà.
• Thực hiện nghi lễ: Khi mặt trăng lên đến đỉnh đầu, một người cao tuổi, có uy tín trong cộng đồng sẽ đại diện thực hiện nghi thức. Người này thắp hương, rót trà và đọc lời khấn để tạ ơn thần Mặt Trăng.
• Nghi thức Đút cốm dẹp: Sau lễ cúng, người lớn sẽ dùng lễ vật để đút cho trẻ em. Trẻ em được hướng dẫn giữ thức ăn trong miệng và không nuốt ngay, tượng trưng cho việc hấp thụ phúc lộc của đất trời.
• Thả đèn gió và đèn nước: Kết thúc phần lễ là nghi thức thả đèn gió lên trời và đèn nước xuống sông, mang theo những ước nguyện tốt đẹp về mùa màng và cuộc sống.

Phần lễ của Ok Om Bok không chỉ tôn vinh tín ngưỡng mà còn là dịp để cộng đồng cùng nhau hướng về những giá trị truyền thống, khơi dậy tinh thần đoàn kết và lòng biết ơn đối với thiên nhiên.

Phần hội trong lễ hội Ok Om Bok là một không gian sôi động, mang đậm nét đặc sắc văn hóa của đồng bào Khmer. Đây là dịp để cộng đồng và du khách tham gia vào các hoạt động văn hóa, thể thao, và giải trí hấp dẫn, tạo không khí vui tươi, gắn kết.

• Đua ghe ngo:

  Đây là điểm nhấn nổi bật nhất, thu hút hàng ngàn du khách. Các đội ghe từ Sóc Trăng và các tỉnh lân cận thi đấu trên sông Maspero. Giải đua chia thành các bảng nam và nữ, với các cự ly từ 1.000m đến 1.200m.

• Hoạt động văn hóa nghệ thuật:
  • Trình diễn múa Khmer truyền thống với các vũ điệu độc đáo.
  • Hòa nhạc và biểu diễn văn nghệ do các nghệ sĩ Khmer thể hiện.
• Trò chơi dân gian:

  Các trò chơi như nhảy bao bố, kéo co, và đánh cờ Khmer mang lại tiếng cười và niềm vui cho người tham gia.

• Gian hàng ẩm thực:

  Du khách có cơ hội thưởng thức các món ăn truyền thống của người Khmer như bánh ít, bún nước lèo, và cốm dẹp.

Phần hội không chỉ là dịp vui chơi mà còn góp phần quảng bá giá trị văn hóa và thúc đẩy du lịch Sóc Trăng, đưa lễ hội Ok Om Bok trở thành một sự kiện mang tầm quốc gia.

Lễ hội Ok Om Bok không chỉ giữ vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh mà còn đóng góp lớn vào việc duy trì bản sắc văn hóa của đồng bào Khmer. Ngày nay, lễ hội đã được mở rộng với nhiều hoạt động đặc sắc nhằm thu hút du khách, đồng thời góp phần quảng bá hình ảnh văn hóa, con người Sóc Trăng đến với bạn bè trong và ngoài nước.

• Bảo tồn giá trị truyền thống: Các nghi thức như cúng trăng và các điệu múa lâm thôn, lăm vông, điệu nhạc ngũ âm được duy trì như một cách giữ gìn nét văn hóa cổ truyền.
• Phát triển du lịch văn hóa: Sóc Trăng đã biến lễ hội thành một sự kiện văn hóa - du lịch tiêu biểu. Hoạt động như đua ghe ngo và lễ hội hoa đăng thu hút hàng nghìn du khách tham dự.
• Kết nối cộng đồng: Lễ hội không chỉ là dịp để đồng bào Khmer thể hiện lòng biết ơn thiên nhiên mà còn tạo cơ hội giao lưu văn hóa với các dân tộc khác. Người dân trong và ngoài tỉnh tụ họp, cùng chung vui trong không khí rộn ràng, thân thiện.
• Phát huy giá trị hiện đại: Lễ hội được tỉnh Sóc Trăng tổ chức quy mô hơn qua các chương trình biểu diễn nghệ thuật, liên hoan ẩm thực và hội chợ thương mại, góp phần phát triển kinh tế - xã hội khu vực.

Trong bối cảnh hội nhập, lễ hội Ok Om Bok đã trở thành một cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, không chỉ giữ vững giá trị văn hóa mà còn thúc đẩy phát triển cộng đồng bền vững.