Chủ đề mâm cơm cúng 3 ngày tết: Mâm cơm cúng 3 ngày Tết là nét đẹp truyền thống, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và mong ước năm mới an lành. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chuẩn bị mâm cỗ cho từng ngày Tết, bao gồm các món ăn đặc trưng theo vùng miền và ý nghĩa của chúng, giúp bạn tổ chức lễ cúng chu đáo và ý nghĩa.
Mục lục
- Ý Nghĩa Của Mâm Cơm Cúng 3 Ngày Tết
- Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng Ngày Mùng 1 Tết
- Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng Ngày Mùng 2 Tết
- Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng Ngày Mùng 3 Tết
- Mâm Cơm Cúng Ngày Tết Theo Vùng Miền
- Cách Bày Biện Mâm Cơm Cúng Đẹp Mắt
- Những Lưu Ý Khi Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng 3 Ngày Tết
- Văn Khấn Mùng 1 Tết (Tân Niên)
- Văn Khấn Mùng 2 Tết
- Văn Khấn Mùng 3 Tết (Tạ Lễ)
- Văn Khấn Cúng Tổ Tiên Theo Vùng Miền
- Văn Khấn Cúng Chay
- Văn Khấn Cúng Ngoài Trời
- Văn Khấn Cúng Trong Nhà
Ý Nghĩa Của Mâm Cơm Cúng 3 Ngày Tết
Mâm cơm cúng trong ba ngày Tết Nguyên Đán không chỉ là nét đẹp văn hóa truyền thống, mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, thể hiện lòng thành kính và sự tri ân của con cháu đối với tổ tiên.
Ngày Mùng 1 Tết: Cúng Tổ Tiên
Vào ngày đầu năm mới, gia đình chuẩn bị mâm cơm cúng để mời tổ tiên về sum họp, chứng giám cho lòng hiếu thảo và cầu mong sự phù hộ cho năm mới an lành.
Ngày Mùng 2 Tết: Cúng Thần Linh và Gia Tiên
Ngày này, mâm cúng được dâng lên thần linh và gia tiên, thể hiện sự biết ơn và mong muốn nhận được sự che chở, giúp đỡ trong công việc và cuộc sống.
Ngày Mùng 3 Tết: Cúng Tiễn Tổ Tiên (Hóa Vàng)
Ngày cuối cùng của Tết, gia đình làm lễ tiễn đưa tổ tiên về cõi âm, kết thúc chuỗi ngày sum họp, đồng thời đốt vàng mã để gửi gắm những vật dụng cần thiết cho tổ tiên.
Ý Nghĩa Các Món Ăn Trong Mâm Cúng
- Bánh chưng, bánh tét: Tượng trưng cho sự vuông tròn của trời đất và lòng biết ơn tổ tiên.
- Gà luộc: Biểu tượng cho sự khởi đầu tốt lành.
- Mâm ngũ quả: Đại diện cho sự đủ đầy và may mắn.
Việc chuẩn bị mâm cơm cúng trong ba ngày Tết không chỉ thể hiện lòng hiếu thảo, mà còn giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.
.png)
Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng Ngày Mùng 1 Tết
Ngày mùng 1 Tết, việc chuẩn bị mâm cơm cúng là truyền thống quan trọng, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành. Mỗi vùng miền có những đặc trưng riêng trong mâm cỗ cúng.
Mâm Cơm Cúng Miền Bắc
Mâm cỗ truyền thống miền Bắc thường gồm "bốn bát, sáu đĩa", tượng trưng cho tứ trụ và sự đầy đủ:
- Bốn bát: Chân giò hầm măng, bóng thả, miến dong, mọc nấm thả.
- Sáu đĩa: Gà luộc, thịt lợn, giò lụa, xôi gấc, dưa hành, nem rán.
Mâm Cơm Cúng Miền Trung
Mâm cỗ miền Trung đa dạng với sự kết hợp giữa các món khô và nước:
- Nem lụi, bò nướng, gà quay, lợn quay.
- Thịt nạc rim, bánh chưng hoặc bánh tét.
- Món cuốn với bánh tráng, rau sống, măng trộn.
- Các món tráng miệng như bánh ngũ sắc, bánh phục linh.
Mâm Cơm Cúng Miền Nam
Mâm cỗ miền Nam phong phú, thể hiện sự trù phú của vùng đất:
- Bánh tét, chả giò chiên, lạp xưởng tươi.
- Gỏi gà luộc xé phay, thịt kho trứng, canh khổ qua nhồi thịt.
- Củ kiệu, dưa món.
Mâm Cơm Chay
Đối với gia đình theo Phật giáo hoặc kiêng sát sinh đầu năm, mâm cỗ chay được chuẩn bị với:
- Rau củ xào chay: Cà rốt, bắp non, nấm, cải thảo.
- Đậu hũ chế biến đa dạng: Chiên xù, xào nấm.
- Canh nấm chay.
- Xôi: Xôi đậu xanh, xôi gấc, xôi lá dứa.
Lưu Ý Khi Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng
- Các món ăn cần được chế biến tươm tất, ngon miệng, bày biện trang nghiêm.
- Mâm cúng thường bao gồm: Mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn, nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng hoặc bánh tét.
- Tránh sát sinh vào ngày đầu năm; do đó, nhiều gia đình chuẩn bị mâm cỗ từ ngày hôm trước.
Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng Ngày Mùng 2 Tết
Ngày mùng 2 Tết, các gia đình Việt Nam thường chuẩn bị mâm cơm cúng để dâng lên thần linh và tổ tiên, cầu mong một năm mới bình an và thịnh vượng. Mâm cỗ cúng có sự khác biệt giữa các vùng miền, phản ánh nét đặc trưng văn hóa của từng địa phương.
Mâm Cơm Cúng Miền Bắc
Người miền Bắc chú trọng đến sự cân đối và hài hòa trong mâm cỗ, thường bao gồm:
- Gà luộc: Tượng trưng cho sự khởi đầu tốt đẹp.
- Bánh chưng: Biểu tượng của đất trời và lòng biết ơn tổ tiên.
- Dưa hành: Món ăn kèm giúp cân bằng hương vị.
- Nem rán: Món ăn truyền thống không thể thiếu.
- Canh măng: Tăng thêm sự phong phú cho mâm cỗ.
- Giò lụa hoặc giò thủ: Thể hiện sự tròn đầy, đủ đầy.
Mâm Cơm Cúng Miền Trung
Mâm cỗ miền Trung đa dạng và phong phú, thường gồm:
- Bánh tét: Tương tự bánh chưng nhưng có hình trụ, đặc trưng của miền Trung.
- Chả ram (nem lụi): Món cuốn hấp dẫn.
- Thịt heo ngâm mắm: Món ăn đậm đà hương vị.
- Rau sống và dưa món: Ăn kèm để tăng hương vị.
- Canh chua cá lóc: Món canh đặc trưng của miền Trung.
Mâm Cơm Cúng Miền Nam
Người miền Nam thường chuẩn bị mâm cỗ với các món ăn thể hiện sự sung túc:
- Bánh tét: Nhân đa dạng như đậu xanh, thịt mỡ, trứng muối.
- Thịt kho hột vịt: Món ăn truyền thống với ý nghĩa sum họp.
- Canh khổ qua nhồi thịt: Mong muốn vượt qua khó khăn trong năm mới.
- Gỏi ngó sen tôm thịt: Món gỏi thanh mát, dễ ăn.
- Củ kiệu và dưa món: Ăn kèm để tăng hương vị.
Chuẩn bị mâm cơm cúng ngày mùng 2 Tết không chỉ thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và thần linh, mà còn là dịp để gia đình sum họp, gắn kết tình cảm và giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng Ngày Mùng 3 Tết
Ngày mùng 3 Tết, còn gọi là lễ hóa vàng, là dịp tiễn đưa tổ tiên sau ba ngày Tết sum vầy cùng con cháu. Việc chuẩn bị mâm cơm cúng chu đáo thể hiện lòng thành kính và mong ước một năm mới bình an, thuận lợi.
Thành Phần Cơ Bản Của Mâm Cúng
- Mâm cỗ mặn: Bao gồm các món truyền thống như:
- Bánh chưng hoặc bánh tét
- Gà luộc
- Thịt luộc hoặc thịt kho
- Nem rán
- Giò chả
- Canh măng hoặc canh khổ qua
- Xôi gấc hoặc xôi đậu xanh
- Mâm ngũ quả: Chọn năm loại quả tươi, tượng trưng cho ngũ hành và mong ước đủ đầy.
- Hương hoa: Hoa tươi, hương thơm để tạo không gian trang nghiêm.
- Bánh kẹo, mứt: Thể hiện sự ngọt ngào, may mắn trong năm mới.
- Trầu cau: Biểu tượng cho sự gắn kết, kính trọng.
- Rượu, trà: Dâng lên tổ tiên với lòng thành kính.
- Tiền vàng mã: Chuẩn bị các loại vàng mã để tiễn đưa tổ tiên.
- Đèn nến: Tạo không gian ấm cúng, trang trọng.
Vật Phẩm Bổ Sung
- Hai cây mía: Theo quan niệm dân gian, mía dùng để các cụ chống đi hoặc gánh đồ về trời.
Chuẩn bị mâm cơm cúng ngày mùng 3 Tết không chỉ là nghi thức truyền thống mà còn là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo, tri ân tổ tiên và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.
Mâm Cơm Cúng Ngày Tết Theo Vùng Miền
Trong dịp Tết Nguyên Đán, mỗi vùng miền Việt Nam đều có những nét đặc trưng riêng trong mâm cơm cúng tổ tiên, phản ánh sự đa dạng và phong phú của văn hóa ẩm thực dân tộc.
Mâm Cơm Cúng Miền Bắc
Người miền Bắc chú trọng đến sự cân đối và hài hòa trong mâm cỗ, thường bao gồm:
- Bánh chưng: Tượng trưng cho đất, thể hiện lòng biết ơn tổ tiên.
- Gà luộc: Biểu tượng cho sự khởi đầu tốt đẹp.
- Giò lụa: Thể hiện sự tròn đầy, đủ đầy.
- Nem rán: Món ăn truyền thống không thể thiếu.
- Canh măng: Tăng thêm sự phong phú cho mâm cỗ.
- Xôi gấc: Mang màu đỏ may mắn cho năm mới.
- Dưa hành: Món ăn kèm giúp cân bằng hương vị.
Mâm Cơm Cúng Miền Trung
Mâm cỗ miền Trung đa dạng và phong phú, thể hiện sự giao thoa văn hóa:
- Bánh tét: Tương tự bánh chưng nhưng có hình trụ, đặc trưng của miền Trung.
- Thịt heo ngâm nước mắm: Món ăn đậm đà hương vị.
- Nem chua, tré: Các món ăn lên men truyền thống.
- Dưa món củ kiệu: Ăn kèm để tăng hương vị.
- Gà luộc hoặc gà quay: Món chính trong mâm cỗ.
- Canh chua cá lóc: Món canh đặc trưng của miền Trung.
Mâm Cơm Cúng Miền Nam
Người miền Nam thường chuẩn bị mâm cỗ với các món ăn thể hiện sự sung túc:
- Bánh tét: Nhân đa dạng như đậu xanh, thịt mỡ, trứng muối.
- Thịt kho hột vịt: Món ăn truyền thống với ý nghĩa sum họp.
- Canh khổ qua nhồi thịt: Mong muốn vượt qua khó khăn trong năm mới.
- Gỏi ngó sen tôm thịt: Món gỏi thanh mát, dễ ăn.
- Dưa giá, củ kiệu: Ăn kèm để tăng hương vị.
- Chả giò: Món ăn được nhiều người yêu thích.
Mâm cơm cúng ngày Tết không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên mà còn là dịp để gia đình sum họp, gắn kết tình cảm và giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Cách Bày Biện Mâm Cơm Cúng Đẹp Mắt
Việc bày biện mâm cơm cúng ngày Tết không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên mà còn góp phần tạo nên không khí ấm cúng, trang trọng cho gia đình. Dưới đây là một số hướng dẫn giúp bạn sắp xếp mâm cỗ cúng đẹp mắt và hài hòa.
1. Sắp Xếp Món Ăn Chính
- Vị trí trung tâm: Đặt các món ăn chính như bánh chưng, gà luộc ở trung tâm mâm cỗ để tạo điểm nhấn.
- Món ăn kèm: Sắp xếp các món như nem rán, giò chả, xôi gấc xung quanh món chính, tạo sự cân đối và hài hòa.
2. Bày Trí Lễ Vật
- Hương, hoa, đèn nến: Đặt ở phía sau hoặc hai bên mâm cỗ để tạo không gian trang nghiêm.
- Mâm ngũ quả: Sắp xếp phía sau hoặc bên cạnh mâm cỗ, chọn các loại quả tươi, màu sắc rực rỡ để tăng tính thẩm mỹ.
3. Chú Ý Đến Màu Sắc Và Hình Dáng
- Màu sắc hài hòa: Kết hợp các món ăn có màu sắc đa dạng như đỏ của xôi gấc, vàng của gà luộc, xanh của rau củ để mâm cỗ thêm bắt mắt.
- Hình dáng món ăn: Trang trí món ăn theo hình dáng đẹp, sử dụng khuôn hoặc cắt tỉa để tạo sự hấp dẫn.
4. Tuân Thủ Phong Tục Vùng Miền
- Miền Bắc: Thường sắp xếp mâm cỗ theo số chẵn, tượng trưng cho sự đầy đủ, viên mãn.
- Miền Trung: Bày biện các món ăn thành từng đĩa nhỏ, mỗi thứ một ít, thể hiện sự tiết kiệm và san sẻ.
- Miền Nam: Mâm cỗ thường đa dạng, phong phú, sắp xếp tự do nhưng vẫn đảm bảo sự hài hòa.
Việc bày biện mâm cơm cúng đẹp mắt không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn góp phần làm cho không khí Tết thêm phần ấm cúng và ý nghĩa.
XEM THÊM:
Những Lưu Ý Khi Chuẩn Bị Mâm Cơm Cúng 3 Ngày Tết
Chuẩn bị mâm cơm cúng trong ba ngày Tết là một phần quan trọng trong phong tục truyền thống của người Việt. Để mâm cỗ thêm trọn vẹn và ý nghĩa, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
1. Chọn Nguyên Liệu Tươi Ngon, Đảm Bảo Vệ Sinh
- Luôn chọn thực phẩm tươi mới, rõ nguồn gốc, đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Hạn chế sử dụng thực phẩm đông lạnh, chế biến sẵn để giữ được hương vị truyền thống.
2. Đảm Bảo Tính Truyền Thống Và Sự Đầy Đủ
- Mỗi vùng miền có nét đặc trưng riêng trong mâm cúng, hãy bám sát truyền thống địa phương.
- Nên có đủ các món mặn, ngọt, món khô và món nước để mâm cỗ thêm hài hòa.
3. Thời Gian Chuẩn Bị Phù Hợp
- Chuẩn bị từ sớm để tránh cập rập, đảm bảo mọi món ăn đều được nấu chín kỹ và trình bày đẹp mắt.
- Tránh nấu ăn vào giờ cúng để thể hiện sự tôn kính với tổ tiên.
4. Sắp Xếp Mâm Cỗ Đúng Cách
- Ưu tiên sắp xếp các món có màu sắc nổi bật ở vị trí trung tâm.
- Bày biện gọn gàng, cân đối giữa các món để mâm cỗ đẹp mắt và trang trọng.
5. Tâm Thế Khi Cúng
- Thành tâm là yếu tố quan trọng nhất khi dâng mâm cỗ cúng Tết.
- Gia chủ nên ăn mặc chỉnh tề, giữ gìn không gian cúng sạch sẽ, thanh tịnh.
Những lưu ý trên sẽ giúp bạn chuẩn bị một mâm cơm cúng đầy đủ ý nghĩa, thể hiện sự kính trọng với tổ tiên và mang lại sự bình an, may mắn cho cả năm mới.
Văn Khấn Mùng 1 Tết (Tân Niên)
Trong ngày mùng 1 Tết, việc cúng tổ tiên là một nghi thức quan trọng, thể hiện lòng hiếu kính và cầu mong một năm mới an lành. Dưới đây là bài văn khấn Tân Niên thường được sử dụng:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy Các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Huynh Đệ, Đường Thượng Tiên Linh và các hương hồn nội tộc, ngoại tộc.
Hôm nay là ngày mùng 1 tháng Giêng năm Ất Tỵ.
Chúng con là: [Họ và tên], hiện cư ngụ tại: [Địa chỉ].
Nay theo tuế luật, âm dương vận hành tới tuần Nguyên Đán, mùng một đầu xuân, đón mừng năm mới. Con cháu tưởng niệm ân đức tổ tiên như trời cao biển rộng, không thể báo đáp hết.
Do đó, chúng con cùng toàn thể con cháu trong nhà sửa sang lễ vật, oản quả hương hoa kính dâng trước án.
Kính mời các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Đệ Huynh, Cô Di Tỷ Muội, nam nữ tử tôn nội ngoại, cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, phù hộ độ trì con cháu năm mới an khang, mọi bề thuận lợi, sự nghiệp hanh thông, bốn mùa không hạn ách nào xâm hại, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Tín chủ chúng con đồng tâm kính mời các vị vong linh, tiền chủ, hậu chủ ở trong đất này cùng về hâm hưởng, phù hộ cho chúng con được bách sự như ý, vạn sự cát tường.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn Khấn Mùng 2 Tết
Vào ngày mùng 2 Tết, con cháu thường tiếp tục dâng hương tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong sự bình an, may mắn trong năm mới. Đây là bài văn khấn được sử dụng phổ biến trong ngày này:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy Các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh nội tộc, ngoại tộc.
Hôm nay là ngày mùng 2 tháng Giêng năm mới, là ngày thứ hai của Tết Nguyên Đán.
Chúng con là: [Họ và tên], hiện ngụ tại: [Địa chỉ].
Nhân ngày đầu xuân năm mới, kính cẩn sắm sửa hương hoa lễ vật, thắp nén tâm hương dâng lên trước án. Tưởng nhớ tổ tiên công đức trời biển, xin dâng lời cầu nguyện:
- Cầu mong tổ tiên linh thiêng phù hộ độ trì cho con cháu trong nhà khỏe mạnh, bình an.
- Công việc hanh thông, tài lộc đầy nhà, học hành tấn tới, gia đạo yên vui.
- Bốn mùa đều có quý nhân giúp đỡ, tai ương tiêu trừ, phúc lộc tăng trưởng.
Chúng con thành tâm kính mời chư vị tổ tiên, gia tiên nội ngoại, tiền chủ hậu chủ, cùng các vị linh hồn cư ngụ nơi đây đồng về hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Văn Khấn Mùng 3 Tết (Tạ Lễ)
Ngày mùng 3 Tết, các gia đình thường tổ chức lễ tạ để tiễn đưa tổ tiên sau những ngày sum vầy cùng con cháu. Dưới đây là bài văn khấn truyền thống được sử dụng trong dịp này:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch, Tôn thần.
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại Tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 3 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025.
Tín chủ con là: [Họ và tên], ngụ tại: [Địa chỉ].
Nhân ngày Tết Nguyên Đán, tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình:
- Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua.
- Nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Văn Khấn Cúng Tổ Tiên Theo Vùng Miền
Trong dịp Tết Nguyên Đán, việc cúng tổ tiên là một nét đẹp truyền thống của người Việt Nam. Mỗi vùng miền có những đặc trưng riêng trong bài văn khấn, phản ánh sự đa dạng văn hóa và tín ngưỡng.
Miền Bắc
Tại miền Bắc, bài văn khấn thường bắt đầu bằng việc kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, sau đó là Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần, và tiếp đến là các cụ tổ tiên nội ngoại. Nội dung bài khấn thể hiện lòng thành kính, biết ơn và cầu mong tổ tiên phù hộ cho gia đình an khang, thịnh vượng.
Miền Trung
Người miền Trung chú trọng đến việc xưng danh đầy đủ các vị thần linh địa phương như Bản cảnh Thành Hoàng, Thổ địa, Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Sau đó, họ kính mời tổ tiên về dự hưởng lễ vật và cầu xin sự bảo hộ cho gia đình.
Miền Nam
Ở miền Nam, bài văn khấn thường giản dị, trực tiếp. Gia chủ kính lạy ông bà, tổ tiên nội ngoại, trình bày lòng thành và mời các vị về chung vui ngày Tết. Nội dung cũng bao gồm lời cầu chúc cho gia đình hạnh phúc, làm ăn thuận lợi.
Dù có sự khác biệt về lời văn và cách thức, điểm chung trong các bài văn khấn của cả ba miền là lòng thành kính, biết ơn đối với tổ tiên và mong muốn được phù hộ độ trì trong năm mới.
Văn Khấn Cúng Chay
Văn khấn cúng chay là hình thức thể hiện lòng thành kính đối với chư Phật, Bồ Tát, thần linh và tổ tiên thông qua những lễ vật thanh tịnh, không sát sinh. Trong dịp Tết, mâm cúng chay mang ý nghĩa thanh lọc tâm hồn, cầu mong an lạc, bình an và phước lành cho gia đạo.
Dưới đây là cấu trúc bài văn khấn cúng chay thường được sử dụng trong các nghi lễ Tết:
- Kính lạy: Chư Phật mười phương, Chư vị Bồ Tát, Hộ Pháp Thiện Thần.
- Kính lạy: Chư vị Thần linh, Thổ Công, Thổ Địa cai quản trong nhà.
- Kính lạy: Tổ tiên, ông bà nội ngoại nhiều đời.
Nội dung khấn có thể bao gồm:
- Lời cảm tạ trời đất, chư Phật và tổ tiên đã phù hộ độ trì trong năm qua.
- Trình bày lễ vật chay gồm hoa, quả, xôi, chè, bánh chưng, bánh tét... bày tỏ sự thành tâm.
- Cầu mong một năm mới an lành, thân tâm an tịnh, mọi việc hanh thông.
- Kính mời chư vị về dự hưởng hương hoa lễ vật và chứng giám lòng thành.
Bài khấn cúng chay nên được đọc với tâm thái trang nghiêm, thanh tịnh, thể hiện lòng biết ơn và hướng đến điều thiện lành trong năm mới.
Văn Khấn Cúng Ngoài Trời
Trong đêm Giao thừa, việc cúng ngoài trời là một nghi thức quan trọng để tiễn năm cũ và đón chào năm mới. Dưới đây là bài văn khấn cúng ngoài trời thường được sử dụng:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
Con kính lạy Đức Bồ Tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan.
Con kính lạy ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan.
Tín chủ (chúng) con là: [Họ và tên], ngụ tại: [Địa chỉ], thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.
Chúng con kính mời ngài cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan, ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan cùng chư vị Tôn thần lai lâm chứng giám.
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Văn Khấn Cúng Trong Nhà
Trong ngày Tết Nguyên Đán, việc cúng trong nhà là một nghi thức quan trọng để bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc. Dưới đây là một số lưu ý khi thực hiện lễ cúng trong nhà:
- Chuẩn bị mâm cúng: Mâm cúng thường bao gồm các món truyền thống như bánh chưng hoặc bánh tét, gà luộc, giò chả, xôi gấc, canh măng, nem rán và các loại trái cây tươi.
- Thời gian cúng: Nên tiến hành lễ cúng vào buổi sáng sớm, trước khi các thành viên trong gia đình xuất hành hoặc đón khách.
- Không gian cúng: Bàn thờ tổ tiên cần được dọn dẹp sạch sẽ, trang trí bằng hoa tươi và đèn nến để tạo không khí trang nghiêm.
- Văn khấn: Gia chủ đọc văn khấn với lòng thành kính, nội dung bao gồm việc mời tổ tiên về dự lễ, báo cáo những sự kiện trong năm qua và cầu chúc cho năm mới.
Thực hiện đúng và đầy đủ các bước trên sẽ giúp gia đình đón một năm mới tràn đầy may mắn và bình an.