Ngày Mùng 1 Tết 2023: Khám Phá Phong Tục và Ý Nghĩa Ngày Đầu Năm Mới

Ngày mùng 1 Tết Quý Mão 2023 rơi vào ngày 22/01/2023 Dương lịch. Đây là ngày đầu tiên của năm mới Âm lịch, là dịp để mọi người chào đón năm mới, sum họp cùng gia đình và thực hiện các phong tục truyền thống.

Lịch nghỉ Tết Nguyên Đán 2023

Theo quy định của nhà nước, lịch nghỉ Tết Âm lịch 2023 kéo dài 7 ngày, từ ngày 20/01/2023 đến hết ngày 26/01/2023, bao gồm các ngày mùng 1, 2 và 3 Tết.

Phong tục ngày mùng 1 Tết

• Chúc Tết: Mùng 1 là ngày để con cháu chúc thọ ông bà, cha mẹ, mong muốn một năm mới bình an và may mắn.
• Đi lễ chùa: Mọi người thường đi lễ chùa vào sáng sớm để cầu bình an, sức khỏe cho gia đình trong năm mới.
• Xuất hành: Xuất hành vào ngày mùng 1 theo hướng hợp mệnh sẽ đem lại sự may mắn và tài lộc cho cả năm.

Những điều nên kiêng kỵ vào ngày mùng 1 Tết

• Không quét nhà: Theo quan niệm dân gian, quét nhà vào mùng 1 sẽ quét đi tài lộc của gia đình.
• Không vay mượn tiền: Tránh vay mượn tiền bạc trong ngày đầu năm để tránh gặp khó khăn về tài chính trong năm mới.
• Không cãi vã, xích mích: Ngày mùng 1 cần giữ không khí vui vẻ, hòa thuận để có một năm mới suôn sẻ.

Thực phẩm may mắn cho ngày mùng 1 Tết

Các hướng xuất hành tốt cho ngày mùng 1 Tết 2023

Ngày mùng 1 Tết 2023, các hướng xuất hành tốt để mang lại may mắn bao gồm:

• Hướng Đông Nam: Đem lại tài lộc và phúc đức.
• Hướng Tây Bắc: Đem lại sức khỏe và bình an.

Công thức tính ngày Tết Âm Lịch

Công thức tính ngày Tết Âm Lịch dựa trên sự khác biệt giữa chu kỳ mặt trời và mặt trăng:

Với \(T_{\text{Tết}}\) là ngày Tết Âm lịch, \(D_{\text{mặt trời}}\) là chu kỳ Dương lịch và \(D_{\text{mặt trăng}}\) là chu kỳ Âm lịch.

Tết Nguyên Đán 2023, còn gọi là Tết Quý Mão, là dịp lễ lớn nhất trong năm của người Việt Nam. Để chuẩn bị cho dịp lễ quan trọng này, Chính phủ đã có những quy định cụ thể về thời gian nghỉ Tết cho các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp. Thời gian nghỉ Tết Nguyên Đán được điều chỉnh sao cho phù hợp với từng đơn vị công tác, đồng thời đảm bảo tính thống nhất trên cả nước.

1.1. Thời gian nghỉ chính thức

Theo quy định, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động được nghỉ 7 ngày, bắt đầu từ ngày 20 tháng 1 năm 2023 (tức 29 tháng Chạp Âm lịch) đến hết ngày 26 tháng 1 năm 2023 (tức mùng 5 tháng Giêng Âm lịch). Đây là khoảng thời gian được Chính phủ phê duyệt nhằm giúp người dân có thời gian chuẩn bị và đón Tết cổ truyền cùng gia đình.

1.2. Quy định của nhà nước về nghỉ Tết

• Người lao động được hưởng nguyên lương trong các ngày nghỉ Tết Nguyên Đán.
• Các doanh nghiệp, đơn vị có thể tự điều chỉnh lịch nghỉ Tết theo điều kiện sản xuất kinh doanh của mình nhưng phải đảm bảo ít nhất 5 ngày nghỉ Tết liên tục.
• Trường hợp người lao động làm việc vào các ngày nghỉ Tết, họ sẽ được trả lương cao hơn ít nhất 300% so với ngày làm việc bình thường, chưa kể tiền lương ngày nghỉ lễ theo quy định.

1.3. Các ngày nghỉ bù

Nếu ngày nghỉ Tết trùng với ngày nghỉ cuối tuần (Thứ Bảy, Chủ Nhật), người lao động sẽ được nghỉ bù vào các ngày làm việc tiếp theo. Trong năm 2023, ngày mùng 1 Tết trùng với ngày Chủ Nhật, do đó, người lao động sẽ được nghỉ bù thêm một ngày vào thứ Hai, ngày 27 tháng 1 năm 2023.

Ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán là dịp quan trọng nhất trong năm đối với người Việt, với nhiều phong tục và nghi lễ đặc biệt nhằm mang lại may mắn, tài lộc và sức khỏe cho cả năm. Dưới đây là một số phong tục truyền thống thường được thực hiện trong ngày này:

• Đi chúc Tết: Người thân, bạn bè thường đến thăm nhà nhau để gửi lời chúc tốt đẹp nhất cho năm mới. Những lời chúc sức khỏe, bình an và thành công luôn được mong đợi trong dịp này.
• Xông đất: Người đầu tiên bước vào nhà vào sáng mùng 1 có ý nghĩa rất quan trọng, vì họ được coi là mang lại may mắn và ảnh hưởng đến tài lộc, vận may của gia đình trong suốt cả năm. Gia chủ thường chọn người hợp tuổi, tính cách vui vẻ để xông đất.
• Hái lộc: Người Việt thường đi chùa hoặc đền vào mùng 1 để hái lộc, tức là lấy một cành cây nhỏ để mang về nhà, tượng trưng cho sự phát triển, tài lộc và may mắn cho gia đình.
• Lì xì: Phong tục lì xì là hành động tặng tiền trong phong bì đỏ cho trẻ em và người già, tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc và sức khỏe.
• Đi lễ chùa: Ngay từ sáng sớm mùng 1, nhiều người dân đi lễ chùa để cầu bình an, tài lộc và may mắn cho bản thân và gia đình. Việc cầu nguyện tại đền chùa đầu năm được coi là mang lại sự yên tâm và điều tốt đẹp.
• Xuất hành: Xuất hành vào ngày đầu năm thường được chọn vào giờ đẹp, hướng tốt để hy vọng mang lại điều thuận lợi cho cả năm.
• Xin chữ đầu năm: Phong tục xin chữ đầu năm thường diễn ra ở các đền, chùa hoặc gặp thầy đồ để xin chữ Phúc, Lộc, Thọ, cầu mong những điều tốt lành trong năm mới.

Ngày mùng 1 Tết là ngày quan trọng khởi đầu cho một năm mới, do đó người Việt có nhiều điều kiêng kỵ để tránh xui xẻo và mong muốn mang lại may mắn cho gia đình. Dưới đây là một số điều kiêng kỵ phổ biến trong ngày đầu năm:

• Kiêng vay mượn, trả nợ: Vào ngày mùng 1, người ta thường tránh việc vay mượn hoặc trả nợ vì cho rằng điều này sẽ mang đến túng thiếu, mất mát tài lộc trong suốt cả năm.
• Kiêng người có tang xông đất: Việc xông đất đầu năm rất quan trọng vì người bước chân đầu tiên vào nhà sẽ ảnh hưởng đến vận khí của gia đình trong cả năm. Người ta tránh mời những ai đang có tang để tránh đem lại vận rủi.
• Kiêng mặc đồ trắng đen: Màu trắng và đen thường tượng trưng cho tang tóc, mất mát nên trong dịp Tết, mọi người kiêng mặc hai màu này, thay vào đó là những màu sắc tươi sáng, rực rỡ để đem lại may mắn.
• Kiêng cãi vã, mắng chửi: Ngày mùng 1 đầu năm, mọi người cố gắng giữ hòa khí, tránh cãi vã, mắng chửi, vì cho rằng điều này sẽ đem lại xui xẻo và rắc rối trong cả năm.
• Kiêng quét nhà, đổ rác: Người Việt kiêng quét nhà, đổ rác trong ngày mùng 1 Tết vì cho rằng hành động này sẽ quét đi tài lộc, may mắn khỏi nhà.
• Kiêng làm vỡ đồ: Làm vỡ gương, bát đĩa hay bất kỳ vật gì trong ngày mùng 1 được coi là điềm xấu, có thể dẫn đến xung đột và tan vỡ trong các mối quan hệ.
• Kiêng ăn những món không may mắn: Một số món ăn như thịt chó, mực, cá mè,... được kiêng ăn vào ngày mùng 1 vì chúng bị coi là mang lại điềm không tốt.

Những điều kiêng kỵ này đã trở thành phong tục lâu đời, nhằm tạo ra một khởi đầu suôn sẻ, đầy may mắn cho năm mới.

Ngày mùng 1 Tết là dịp sum vầy của gia đình, và các món ăn truyền thống mang đậm dấu ấn văn hóa Việt không thể thiếu trong mâm cơm ngày đầu năm. Dưới đây là một số món ăn truyền thống phổ biến vào ngày này:

• Bánh chưng, bánh tét: Đây là hai loại bánh truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết. Bánh chưng của miền Bắc được gói vuông vắn bằng lá dong, tượng trưng cho đất, trong khi bánh tét miền Trung và Nam có hình trụ dài, được bọc bằng lá chuối.
• Thịt gà luộc: Một trong những món ăn truyền thống quan trọng, thịt gà luộc thường xuất hiện trên bàn thờ gia tiên và trong các bữa cơm Tết. Gà luộc được chọn kỹ lưỡng và luộc vàng óng, thể hiện sự khởi đầu tốt đẹp, may mắn cho năm mới.
• Giò lụa: Giò lụa là món ăn phổ biến khắp cả nước. Giò được làm từ thịt heo giã nhuyễn, gói trong lá chuối và luộc chín. Miếng giò trắng, giòn dai, không chỉ ngon miệng mà còn mang ý nghĩa may mắn, "phúc lộc đầy nhà".
• Nem rán: Nem rán hay còn gọi là chả giò, là món ăn đặc trưng của miền Bắc, với lớp vỏ giòn rụm, nhân thịt và rau củ thơm ngon. Món này thường được dùng làm món khai vị trong bữa cơm đầu năm.
• Dưa hành: Dưa hành là món ăn kèm truyền thống, giúp cân bằng vị béo của các món chính. Đặc biệt, dưa hành giúp kích thích tiêu hóa và được coi là biểu tượng cho sự trường thọ.

Các món ăn truyền thống không chỉ là sự kết hợp của hương vị, mà còn mang trong mình ý nghĩa văn hóa, thể hiện sự gắn kết và lòng biết ơn đối với tổ tiên trong ngày Tết.

Ngày mùng 1 Tết là thời điểm quan trọng để xuất hành, với mục đích cầu may mắn, tài lộc, và bình an cho cả năm. Việc chọn hướng xuất hành tốt theo phong thủy được nhiều gia đình chú trọng nhằm mong muốn gặp được nhiều thuận lợi trong công việc và cuộc sống.

• Hướng Hỷ Thần: Hướng Đông Nam, đây là hướng giúp gia chủ gặp nhiều niềm vui, tin vui bất ngờ đến trong năm mới.
• Hướng Tài Thần: Hướng Tây, đây là hướng cầu tài lộc, giúp gia chủ gặp thuận lợi về kinh doanh, tài chính trong năm.

Khi chọn giờ và hướng xuất hành, cần lưu ý chọn những giờ hoàng đạo để đảm bảo mọi việc suôn sẻ:

• Giờ Đại An (5h-7h sáng): Mọi việc đều thuận lợi, bình an.
• Giờ Tốc Hỷ (7h-9h sáng): Xuất hành giờ này sẽ gặp tin vui, có lợi trong các cuộc gặp gỡ.

Việc xuất hành đầu năm không chỉ mang ý nghĩa phong thủy mà còn là một nét đẹp trong văn hóa Việt Nam, với hy vọng một năm mới an khang, thịnh vượng.

Ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán là dịp đặc biệt để mọi người quây quần bên gia đình và tham gia nhiều hoạt động vui chơi truyền thống. Đây là thời điểm lý tưởng để gắn kết tình cảm gia đình, bạn bè và cộng đồng, với nhiều hoạt động phong phú và sôi nổi.

• Chúc Tết và mừng tuổi: Vào sáng sớm ngày mùng 1, mọi người sẽ thực hiện nghi thức chúc Tết ông bà, cha mẹ và người thân. Những lời chúc sức khỏe, an khang thịnh vượng, vạn sự như ý được gửi đến nhau. Con cháu thường được ông bà, cha mẹ lì xì với hy vọng may mắn cả năm.
• Đi chùa đầu năm: Đây là hoạt động không thể thiếu của nhiều người vào sáng ngày mùng 1. Đi chùa cầu bình an, sức khỏe, tài lộc cho gia đình trong suốt năm mới là truyền thống quen thuộc của nhiều gia đình Việt Nam. Những ngôi chùa thường tấp nập người đến lễ Phật, xin lộc đầu năm.
• Tham gia các trò chơi dân gian: Các hoạt động vui chơi ngoài trời như kéo co, ném còn, đánh đu, nhảy sạp, đá cầu thường được tổ chức tại các làng quê hoặc khu vực công cộng để tạo không khí vui tươi, sôi nổi. Đây cũng là cơ hội để mọi người gắn kết, chia sẻ niềm vui và hoài niệm về những giá trị truyền thống.
• Thưởng thức ẩm thực ngày Tết: Mùng 1 là ngày đầu tiên để gia đình quây quần bên mâm cơm ngày Tết, với những món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, dưa hành, thịt kho tàu, giò lụa. Đây không chỉ là bữa ăn mà còn là dịp để cả gia đình ôn lại kỷ niệm, chia sẻ những kế hoạch cho năm mới.
• Thăm hỏi người thân và bạn bè: Sau bữa cơm gia đình, mọi người sẽ bắt đầu đi chúc Tết người thân, bạn bè. Việc đến thăm hỏi, trao quà và chúc nhau những lời chúc tốt đẹp đã trở thành một nét đẹp trong văn hóa ngày Tết của người Việt. Đây cũng là dịp để hàn gắn, duy trì mối quan hệ và tạo thêm sự gắn kết giữa các thế hệ.
• Vui chơi tại các khu vui chơi, công viên: Đối với những gia đình ở thành phố, các khu vui chơi, công viên là lựa chọn phổ biến để vui chơi ngày mùng 1. Các hoạt động giải trí như trò chơi điện tử, xem phim, đi dạo tại công viên giúp mọi người có những giây phút thư giãn thoải mái sau một năm làm việc căng thẳng.
• Hoạt động văn nghệ và biểu diễn đường phố: Tại nhiều địa phương, các hoạt động biểu diễn văn nghệ, múa lân, múa rồng, hát chèo, tuồng và các tiết mục văn hóa truyền thống được tổ chức nhằm mang lại không khí rộn ràng, phấn khởi cho ngày đầu năm mới. Đây là cơ hội để các nghệ sĩ dân gian và người dân giao lưu, tận hưởng những nét đẹp văn hóa dân tộc.

Những hoạt động vui chơi ngày mùng 1 Tết không chỉ giúp mọi người giải trí, mà còn là dịp để gắn kết các mối quan hệ, cùng nhau chia sẻ niềm vui và mong đợi một năm mới đầy may mắn và hạnh phúc.

Ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán mang ý nghĩa quan trọng và đặc biệt trong văn hóa tâm linh của người Việt Nam. Đây là ngày khởi đầu cho một năm mới, chứa đựng nhiều tín ngưỡng, phong tục và quan niệm may mắn, tài lộc. Ý nghĩa tâm linh của ngày này xuất phát từ niềm tin vào sự tươi mới, khởi đầu thuận lợi và sự bình an.

• Sự khởi đầu mới: Mùng 1 Tết được xem là ngày đầu tiên của năm, tượng trưng cho sự bắt đầu mới. Người Việt tin rằng mọi việc diễn ra trong ngày này sẽ ảnh hưởng đến cả năm. Do đó, họ luôn cố gắng giữ cho không khí gia đình vui vẻ, hòa thuận, để cầu mong một năm mới bình an và hạnh phúc.
• Tôn kính tổ tiên: Ngày mùng 1 là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính đối với ông bà, tổ tiên thông qua các nghi lễ cúng bái. Mọi người tin rằng, trong ngày này, linh hồn của tổ tiên sẽ về nhà chứng giám cho lòng thành của con cháu, và ban phước lành cho gia đình trong suốt năm mới.
• Phước lành và tài lộc: Người Việt thường chúc nhau những lời chúc tốt đẹp vào ngày mùng 1 Tết, với mong muốn mang lại tài lộc, sức khỏe và sự thịnh vượng cho cả năm. Các hoạt động như lì xì, xông đất cũng mang ý nghĩa cầu mong sự may mắn, tài lộc đến với gia đình.
• Tránh điều xui xẻo: Mùng 1 Tết cũng là ngày kiêng kỵ những hành động và lời nói không tốt. Người ta tránh nói những điều xui xẻo, không tranh cãi hay mâu thuẫn, vì tin rằng những điều này sẽ mang lại vận đen cho cả năm.
• Tinh thần đoàn kết gia đình: Ngày mùng 1 là dịp để các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, ăn bữa cơm đoàn viên, chia sẻ niềm vui và mong ước cho năm mới. Điều này góp phần tăng cường sự gắn kết và tình cảm gia đình.

Như vậy, ngày mùng 1 Tết không chỉ mang tính chất mở đầu cho một năm mới, mà còn là ngày thiêng liêng với nhiều giá trị tinh thần sâu sắc. Nó thể hiện lòng tôn kính với tổ tiên, niềm tin vào sự khởi đầu may mắn, cùng những lời chúc tốt lành cho một năm tràn đầy phước lành và hạnh phúc.