Ngày rằm tháng 7 cúng gì? Tìm hiểu chi tiết cách cúng và ý nghĩa phong tục

Rằm tháng 7, hay còn gọi là lễ Vu Lan hoặc ngày Xá tội vong nhân, là một trong những dịp quan trọng trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt. Đây là ngày con cháu thể hiện lòng hiếu thảo với tổ tiên, ông bà, đồng thời cầu siêu cho những vong linh không nơi nương tựa. Theo truyền thống, các gia đình sẽ thực hiện các nghi lễ cúng bái để thể hiện sự kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên và thần linh.

1. Mâm Cúng Rằm Tháng 7

Vào ngày Rằm tháng 7, các gia đình Việt Nam thường thực hiện nhiều nghi lễ cúng khác nhau. Các mâm lễ thường được chia thành ba loại chính: cúng Phật, cúng gia tiên và cúng chúng sinh (cúng cô hồn).

• Mâm cúng Phật: Chỉ nên cúng đồ ăn chay, không dùng đồ ăn mặn. Mâm lễ có thể gồm: hoa quả, hương, đèn nến, và cỗ chay như nem chay, canh nấm, đậu phụ...
• Mâm cúng gia tiên: Gồm các món ăn mặn hoặc chay, tùy thuộc vào gia đình, ví dụ: xôi, gà luộc, cá kho, canh rau củ. Kèm theo là các lễ vật như hoa, rượu, nước, vàng mã.
• Mâm cúng chúng sinh: Thường có cháo loãng, gạo muối, bánh kẹo, trái cây, bỏng ngô, tiền vàng, và đồ mã dành cho các vong hồn không ai thờ cúng.

2. Cách Chuẩn Bị Mâm Cúng

Việc chuẩn bị mâm cúng không cần quá cầu kỳ hay xa hoa, quan trọng là sự thành tâm của gia chủ. Dưới đây là gợi ý chi tiết về từng mâm cúng:

Mâm Cúng Phật

• 1 đĩa hoa quả (hoa sen, hoa cúc)
• 3 chén nước lọc
• 1 cốc nến, hương
• Mâm cỗ chay: canh nấm, nem chay, rau củ xào...

Mâm Cúng Gia Tiên

• Xôi gà, hoặc bánh chưng, canh rau củ
• Trái cây, hoa tươi
• Nhang, nến, vàng mã (quần áo, giày dép bằng giấy)

Mâm Cúng Chúng Sinh

• Gạo muối, cháo loãng (12 chén nhỏ)
• Hoa quả, bánh kẹo, bỏng ngô
• Tiền vàng, quần áo chúng sinh
• 3 cây nhang, 2 ngọn nến nhỏ

3. Thời Gian Thực Hiện Cúng Rằm Tháng 7

Nghi lễ cúng Rằm tháng 7 thường được thực hiện trong khoảng từ ngày 12 đến 15 âm lịch. Cụ thể:

• Cúng Phật và cúng gia tiên: Nên cúng vào ban ngày, tốt nhất là từ 11h đến 12h trưa.
• Cúng chúng sinh: Thường được cúng vào buổi tối, trước ngày 15 tháng 7 âm lịch, thời gian thích hợp nhất là từ 17h đến 19h.

4. Những Việc Nên Và Không Nên Làm Trong Ngày Rằm Tháng 7

• Việc nên làm: Cài hoa hồng trên ngực áo (trắng nếu cha mẹ đã mất, đỏ nếu còn sống), cầu nguyện cho tổ tiên và các vong hồn. Thực hiện các hoạt động từ thiện, phóng sinh.
• Việc không nên làm: Không nên sát sinh, không nên ăn đồ mặn khi cúng Phật và chúng sinh. Tránh việc tranh cãi, xung đột trong ngày này.

5. Ý Nghĩa Tâm Linh Của Ngày Rằm Tháng 7

Ngày Rằm tháng 7 mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, là dịp để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên, cha mẹ, và những người đã khuất. Đồng thời, nghi lễ cúng cô hồn cũng thể hiện lòng từ bi, cưu mang đối với các linh hồn không nơi nương tựa, không ai thờ cúng.

Ngày rằm tháng 7 là một trong những ngày lễ lớn trong văn hóa người Việt, gắn liền với hai sự kiện chính: lễ Vu Lan báo hiếu và lễ Xá tội vong nhân. Vào dịp này, người Việt thường tổ chức lễ cúng gia tiên, thần linh và cúng chúng sinh, thể hiện lòng hiếu thảo đối với cha mẹ, ông bà đã khuất, cũng như lòng nhân ái đối với những vong linh không nơi nương tựa.

Lễ Vu Lan bắt nguồn từ truyền thuyết Bồ Tát Mục Kiền Liên cứu mẹ, được Đức Phật chỉ dạy cách nhờ công đức của chư tăng để cứu rỗi linh hồn. Đây là ngày để con cái bày tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ, tổ tiên và những người đã khuất, đồng thời hướng con người đến lối sống đạo đức, biết ơn.

Bên cạnh đó, ngày Xá tội vong nhân, hay còn gọi là tháng cô hồn, được tổ chức để cầu nguyện cho các vong linh lang thang sớm được siêu thoát, tránh quấy nhiễu trần thế. Người dân thường bày mâm cúng chúng sinh gồm gạo, muối, cháo trắng, hoa quả và đồ chay, nhằm thể hiện lòng nhân từ, bác ái.

Rằm tháng 7 là dịp lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng kính trọng và tri ân đối với tổ tiên, cũng như lòng từ bi đối với chúng sinh. Để chuẩn bị lễ cúng đầy đủ, mâm cúng thường được chia thành ba phần chính: mâm cúng Phật, mâm cúng gia tiên, và mâm cúng chúng sinh (cô hồn).

• Mâm cúng Phật: Thường là các món chay như xôi, hoa quả tươi, hoặc bữa cơm chay đơn giản, thể hiện lòng thành kính với Phật.
• Mâm cúng gia tiên: Bao gồm các món mặn hoặc chay, như gà luộc, xôi, nem, nộm, bánh chưng, hoa quả và rượu. Mâm cỗ này dâng lên tổ tiên để tỏ lòng biết ơn và cầu mong sự phù hộ.
• Mâm cúng chúng sinh (cô hồn): Thường được đặt ngoài trời hoặc sân nhà, gồm cháo trắng, muối, gạo, bánh kẹo, tiền vàng mã, và các loại củ quả như khoai, sắn. Đây là phần cúng dành cho các linh hồn không nơi nương tựa.

Tùy theo điều kiện và phong tục của mỗi gia đình, mâm cỗ có thể được điều chỉnh linh hoạt, nhưng điều quan trọng nhất là tấm lòng thành kính khi thực hiện lễ cúng.

Văn khấn Rằm tháng 7 có ý nghĩa rất quan trọng trong văn hóa Việt Nam, đặc biệt trong dịp cúng cô hồn và lễ Vu Lan. Văn khấn thường được đọc để tưởng nhớ tổ tiên, gia tiên, cũng như cầu siêu cho các vong linh không nơi nương tựa. Dưới đây là mẫu văn khấn chuẩn bạn có thể tham khảo:

• Văn khấn cúng gia tiên: Dành cho việc thờ cúng tại nhà, nơi các gia đình thỉnh tổ tiên, ông bà, cha mẹ về thụ hưởng lễ vật, cầu mong sức khỏe và bình an.
• Văn khấn chúng sinh: Được thực hiện ngoài trời, thường vào buổi chiều tối, với mục đích cầu cho các vong linh không nơi nương tựa được siêu thoát.

Dưới đây là một đoạn văn khấn cô hồn mà bạn có thể sử dụng trong ngày Rằm tháng 7:

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con lạy Đức Phật Di Đà, Bồ Tát Quan Âm, Táo Phủ Thần quân chính thần.

Tiết tháng 7, ngày rằm xá tội vong nhân.

Cầu mong các vong hồn nhận hưởng lễ vật, được phù hộ độ trì cho gia chủ.

Nam mô A Di Đà Phật.

Văn khấn phải đi kèm với lòng thành và sự kính trọng, lễ vật đầy đủ để thể hiện sự tri ân và cầu mong bình an cho cả gia đình.

Việc chọn ngày và giờ cúng rằm tháng 7 phụ thuộc vào từng nghi lễ khác nhau, bao gồm cúng chư Phật, cúng gia tiên và cúng chúng sinh. Các gia đình thường chọn ngày thuận tiện, nhưng lễ cúng thường diễn ra trước 12h trưa ngày 15 tháng 7 âm lịch.

• Cúng chư Phật và thần linh: Nên thực hiện vào buổi sáng hoặc trưa, từ 10h đến 12h. Đây là giờ hoàng đạo, với dương khí mạnh, phù hợp cho nghi lễ này.
• Cúng gia tiên: Nên cúng vào khoảng từ 10h đến 12h. Đây là thời điểm mà linh hồn gia tiên dễ dàng về nhận lộc nhờ sự cho phép của Thổ thần.
• Cúng chúng sinh: Thực hiện vào buổi chiều tối hoặc tối hẳn, khoảng từ 17h đến 19h. Lúc này, các vong hồn không nhà cửa sẽ dễ tiếp nhận đồ cúng do ít ánh sáng và không khí thanh tịnh.

Việc lựa chọn thời gian cúng tùy thuộc vào điều kiện của gia đình, nhưng điều quan trọng nhất vẫn là lòng thành và sự trang nghiêm khi thực hiện các nghi thức.

Tháng cô hồn (tháng 7 âm lịch) được coi là thời gian đặc biệt để tưởng nhớ các linh hồn, do đó, nhiều người tin rằng cần phải cẩn trọng trong các hành động để tránh những rủi ro không mong muốn. Dưới đây là những điều nên và không nên làm trong tháng này.

• Không nên phơi đồ vào ban đêm để tránh việc ma quỷ "mượn" đồ và mang đến điều xui xẻo cho gia chủ.
• Không được đốt tiền vàng mã một cách tự tiện, bởi điều này có thể thu hút ma quỷ và gây ra vận hạn không tốt.
• Tránh đứng dưới các cây cổ thụ vào ban đêm, đặc biệt là lúc nửa đêm hoặc buổi xế chiều, vì những nơi này chứa nhiều âm khí.
• Không nên ăn vụng đồ cúng, vì đây là hành động thiếu tôn trọng các linh hồn và có thể mang lại xui xẻo.
• Không nên huýt sáo, hát hò khi đi ngoài đường vào ban đêm vì âm thanh này có thể thu hút những linh hồn lang thang.
• Hạn chế cắm đũa đứng giữa bát cơm và gõ đũa lên chén bát, vì hành động này được xem như là mời gọi ma quỷ.
• Không nên treo chuông gió ở đầu giường vì tiếng chuông có thể khiến ma quỷ đến quấy rầy giấc ngủ của bạn.

Bên cạnh những điều kiêng kỵ, người ta cũng khuyến khích thực hiện một số việc tốt trong tháng này:

• Làm lễ cúng cô hồn để tỏ lòng biết ơn và cầu siêu cho các linh hồn.
• Đặc biệt chú trọng làm việc thiện, giúp đỡ những người khó khăn để tích đức.
• Thắp nhang, cầu nguyện, giữ lòng thanh tịnh để duy trì tâm hồn bình an trong suốt tháng này.

Ngày rằm tháng 7 không chỉ là dịp Vu Lan báo hiếu mà còn là thời điểm để thực hiện nghi lễ cúng chúng sinh. Để việc cúng lễ được diễn ra suôn sẻ, gia chủ cần lưu ý những điều sau:

• Cúng Vu Lan tại chùa: Gia chủ nên đến chùa trước khi thực hiện lễ cúng tại nhà, để cầu mong bình an và sự gia hộ.
• Thứ tự cúng: Nghi lễ tại nhà nên được thực hiện theo thứ tự: cúng Phật trước, cúng thần linh, sau đó cúng gia tiên và cuối cùng là cúng chúng sinh.
• Vị trí mâm cúng: Nếu không có bàn thờ Phật riêng, mâm cúng Phật nên đặt cao nhất, tiếp theo là mâm cúng thần linh và gia tiên.
• Không cúng chúng sinh trong nhà: Mâm cúng chúng sinh cần được đặt trước sân hoặc ngoài cổng, tránh đặt trong nhà để tránh những điều không may mắn.
• Tránh các loại thực phẩm không phù hợp: Không dùng thịt chó, mèo, rắn, mắm, tỏi và những thực phẩm có mùi nồng nặc trong lễ cúng.