Quan Lớn Trà Vong: Vị Anh Hùng Khai Hoang và Giữ Gìn Biên Cương Tây Ninh

Quan Lớn Trà Vong, tên thật là Huỳnh Công Giản, là một vị quan võ tài ba, quê ở làng Nhật Tảo. Năm 1749, ông cùng hai em trai là Huỳnh Công Thắng và Huỳnh Công Nghệ được triều đình chúa Nguyễn cử vào trấn nhậm vùng đất Tây Ninh. Ba anh em đã dẫn dắt binh sĩ thực hiện việc di dân, khai hoang lập ấp và bảo vệ an ninh vùng biên giới.

Huỳnh Công Giản đã cùng em trai Huỳnh Công Nghệ lập căn cứ tại Bến Thứ, gần ngọn rạch Sóc Om (xã Hảo Đước, huyện Châu Thành), đồng thời xây dựng đồn Trà Vong (xã Thái Bình) với bờ thành kiên cố. Trong những trận chiến chống lại quân Miên, ông đã thể hiện sự dũng cảm và chiến lược tài tình, góp phần giữ vững biên cương đất nước.

Nhân dân địa phương, để tưởng nhớ công lao của ba anh em nhà họ Huỳnh và các nghĩa binh, đã lập đền, miếu thờ ở nhiều nơi, gọi chung là đền thờ Quan Lớn Trà Vong. Đền thờ chính hiện nay tọa lạc tại xã Thạnh Tân, Thành phố Tây Ninh, được xây dựng khang trang và là nơi tổ chức lễ hội hàng năm để tri ân và tưởng nhớ ông.

Lăng mộ Quan Lớn Trà Vong, tức Huỳnh Công Giản, tọa lạc tại ấp Trà Hiệp, xã Trà Vong, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh. Đây là nơi yên nghỉ của vị anh hùng đã có công lớn trong việc khai hoang, lập ấp và bảo vệ biên cương vùng đất Tây Ninh vào thế kỷ XVIII.

Khu lăng mộ được bao quanh bởi nhiều cây cổ thụ, tạo nên không gian trang nghiêm và tĩnh lặng. Trên mộ có một gò mối tự nhiên, được bảo vệ bằng lồng kính để giữ nguyên hiện trạng. Trước mộ là sân lát gạch bông sạch sẽ, cùng với nhà tưởng niệm trưng bày các hiện vật liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của Quan Lớn Trà Vong.

Hằng năm, vào ngày 15 và 16 tháng 3 âm lịch, tại khu di tích diễn ra lễ Kỳ yên Quan Lớn Trà Vong, thu hút đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh đến tham dự, tưởng nhớ và tri ân công lao của ông.

Lễ hội Quan Lớn Trà Vong là một sự kiện văn hóa quan trọng tại Tây Ninh, được tổ chức hàng năm vào ngày 15 và 16 tháng 3 âm lịch. Lễ hội nhằm tưởng nhớ và tri ân công lao của Quan Lớn Trà Vong, tức Huỳnh Công Giản, người đã có đóng góp lớn trong việc khai hoang, lập ấp và bảo vệ biên cương vùng đất này.

Trong khuôn khổ lễ hội, nhiều hoạt động truyền thống và nghi lễ trang trọng được thực hiện, bao gồm:

• Nghi thức rước sắc ấn và sắc phong: Đoàn rước sẽ thỉnh sắc ấn và sắc phong từ lăng mộ Quan Lớn Trà Vong đến nhà tưởng niệm để tiến hành các nghi lễ cúng tế.
• Lễ cúng tế: Nghi lễ được tổ chức trang nghiêm tại đền thờ, với sự tham gia của đông đảo người dân địa phương và du khách, nhằm cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.
• Các hoạt động văn hóa, trò chơi dân gian: Trong thời gian diễn ra lễ hội, nhiều trò chơi dân gian và hoạt động văn hóa được tổ chức, tạo không khí vui tươi và gắn kết cộng đồng.

Đặc biệt, vào năm 2019, lễ hội Quan Lớn Trà Vong đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, khẳng định giá trị và tầm quan trọng của lễ hội trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân Tây Ninh.

Thông qua lễ hội, người dân không chỉ bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với vị anh hùng dân tộc mà còn góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của địa phương.

Quan Lớn Trà Vong, tên thật là Huỳnh Công Giản, không chỉ được biết đến với công lao khai hoang, lập ấp và bảo vệ biên cương, mà còn là người có nhiều đóng góp quan trọng cho cộng đồng địa phương.

Ông đã tổ chức huấn luyện các đội binh trấn giữ khắp nơi theo phương thức "động vi binh, tĩnh vi dân", giúp duy trì an ninh và ổn định cho vùng đất mới khai phá. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho người dân yên tâm sinh sống và phát triển kinh tế.

Ngày nay, để tưởng nhớ và tiếp nối tinh thần của Quan Lớn Trà Vong, cộng đồng địa phương thường xuyên tổ chức các hoạt động từ thiện và bảo vệ môi trường. Một ví dụ điển hình là việc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Trà Vong đã tổ chức trồng 100 cây xanh, nhằm tạo môi trường xanh cho khu di tích và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng.

Những hoạt động này không chỉ thể hiện lòng tri ân đối với Quan Lớn Trà Vong mà còn góp phần xây dựng cộng đồng đoàn kết, phát triển bền vững và giữ gìn những giá trị văn hóa, lịch sử quý báu của địa phương.

Quan Lớn Trà Vong, tên thật là Huỳnh Công Giản, cùng hai người em Huỳnh Công Thắng và Huỳnh Công Nghệ, đã có những đóng góp to lớn trong việc khai hoang, lập ấp và bảo vệ biên cương tại vùng đất Tây Ninh. Công lao của họ không chỉ định hình sự phát triển của khu vực mà còn để lại di sản văn hóa và lịch sử sâu sắc.

Để tưởng nhớ và tri ân những đóng góp ấy, nhân dân địa phương đã xây dựng nhiều đền thờ và miếu mạo tại các địa điểm như Tân Phong, Trà Vong (Tân Biên), Cầy Xiêng, Đồng Khởi (Châu Thành), Thái Vĩnh Đông, Phường I (Thị xã), Thạnh Tân (Hòa Thành). Những công trình này không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là biểu tượng của lòng biết ơn và sự kính trọng đối với các vị anh hùng dân tộc.

Hàng năm, vào ngày 16 và 17 tháng 3 âm lịch, người dân tổ chức lễ cúng trang trọng tại các đền thờ Quan Lớn Trà Vong, bao gồm các hoạt động văn hóa truyền thống như hát bội và các hình thức sinh hoạt dân gian khác. Đặc biệt, vào năm 2019, lễ hội thờ Quan Lớn Trà Vong đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, khẳng định tầm quan trọng và giá trị của di sản này trong đời sống văn hóa Việt Nam.

Những di tích và lễ hội liên quan đến Quan Lớn Trà Vong không chỉ là nơi sinh hoạt tín ngưỡng mà còn là điểm đến du lịch hấp dẫn, góp phần giáo dục thế hệ trẻ về lịch sử và truyền thống dân tộc, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế và du lịch địa phương.