Tết Nguyên Đán Nhật Bản: Những Điều Bạn Cần Biết Về Tết Cổ Truyền Của Xứ Mặt Trời Mọc

Tết Nguyên Đán Nhật Bản, hay còn gọi là "Shogatsu" (正月), là một trong những lễ hội quan trọng nhất của người Nhật, đánh dấu sự khởi đầu của năm mới theo lịch âm. Đây là dịp để người Nhật thể hiện lòng tôn kính đối với tổ tiên và cầu chúc cho một năm mới an lành, hạnh phúc.

Shogatsu thường được tổ chức vào những ngày đầu tháng 1, kéo dài từ mùng 1 đến mùng 3 Tết. Tuy không hoàn toàn giống với Tết Nguyên Đán của Việt Nam, nhưng Tết Nguyên Đán Nhật Bản cũng có nhiều nét tương đồng trong các nghi lễ và phong tục, từ việc dọn dẹp nhà cửa, thăm viếng mộ tổ tiên cho đến việc chuẩn bị những món ăn đặc trưng.

Trong những ngày này, người Nhật thường ăn những món ăn đặc trưng như osechi-ryori (món ăn Tết truyền thống), osechi-bako (hộp Tết), và khẩn cầu thần linh, đón lộc may mắn. Bên cạnh đó, việc đi lễ chùa đầu năm (hatsumode) là một hoạt động không thể thiếu để cầu bình an và thịnh vượng cho gia đình.

• Ngày mùng 1: Ngày bắt đầu Tết, mọi người chúc mừng năm mới và thưởng thức các món ăn Tết đặc biệt.
• Ngày mùng 2: Đây là ngày thăm hỏi người thân và bạn bè, trao đổi những lời chúc tốt đẹp.
• Ngày mùng 3: Ngày cuối cùng của Tết, được dành để cầu chúc cho sức khỏe và sự nghiệp của các thành viên trong gia đình.

Tết Nguyên Đán Nhật Bản không chỉ là một dịp lễ hội, mà còn là thời gian để củng cố mối quan hệ gia đình, cộng đồng, và đón nhận những điều tốt đẹp trong năm mới.

Tết Nguyên Đán ở Nhật Bản (Shogatsu) là dịp lễ trọng đại trong năm, với nhiều phong tục đặc sắc gắn liền với văn hóa truyền thống của người Nhật. Mặc dù không giống với Tết Nguyên Đán ở Việt Nam, nhưng người Nhật cũng có những nghi lễ và tập tục đặc biệt để đón năm mới đầy may mắn và thịnh vượng.

Dưới đây là một số phong tục Tết Nguyên Đán ở Nhật:

• Dọn dẹp nhà cửa (Oosouji): Trước Tết, người Nhật thường dọn dẹp nhà cửa để xua đuổi những điều xui xẻo và chuẩn bị đón nhận năng lượng mới. Đây cũng là cách để gia đình đón một năm mới sạch sẽ và gọn gàng.
• Thờ cúng tổ tiên (Butsudan): Gia đình Nhật thường đặt một bàn thờ nhỏ trong nhà để thờ cúng tổ tiên. Vào dịp Tết, họ làm lễ cúng để bày tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên và cầu chúc cho một năm mới an lành.
• Osechi-ryori (Món ăn Tết truyền thống): Osechi là những món ăn đặc trưng trong dịp Tết, được chuẩn bị trước và thường được đựng trong hộp gỗ gọi là osechi-bako. Mỗi món ăn có ý nghĩa riêng biệt, ví dụ như món herring roe tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, hay món mứt khoai lang biểu tượng cho sự thịnh vượng.
• Hatsumode (Thăm chùa đầu năm): Đây là phong tục quan trọng, người Nhật thường đi lễ chùa vào những ngày đầu năm để cầu bình an, sức khỏe và tài lộc. Các đền chùa, đặc biệt là những ngôi chùa nổi tiếng, thường rất đông khách vào dịp này.
• Otoshidama (Lì xì): Tương tự như phong tục lì xì ở Việt Nam, người Nhật cũng trao tặng "otoshidama", những phong bao lì xì cho trẻ em vào dịp Tết để chúc phúc cho các em và mang lại may mắn trong năm mới.

Những phong tục này không chỉ mang ý nghĩa tôn vinh truyền thống, mà còn là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp, thắt chặt tình cảm và hướng tới một năm mới tốt đẹp hơn.

Tết Nguyên Đán ở Nhật Bản không chỉ là thời điểm để gia đình quây quần, mà còn là dịp để tổ chức các lễ hội đặc sắc, mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống. Các lễ hội này không chỉ thể hiện niềm vui đón Tết mà còn có những ý nghĩa sâu sắc về sự cầu may mắn và an lành cho năm mới.

Dưới đây là một số lễ hội đặc trưng trong dịp Tết Nguyên Đán tại Nhật Bản:

• Lễ hội Hatsumode: Đây là lễ hội quan trọng nhất trong dịp Tết Nguyên Đán của Nhật Bản, diễn ra vào những ngày đầu năm. Người Nhật thường đến các đền chùa để cầu bình an, sức khỏe và tài lộc. Đền Meiji và đền Senso-ji ở Tokyo là những nơi thu hút rất đông khách trong dịp này.
• Lễ hội Tori-no-Ichi: Tổ chức vào tháng 11 nhưng kéo dài đến tháng 1, Tori-no-Ichi là lễ hội của những người làm nghề buôn bán. Họ thường mua các cây búp bê bằng tre để cầu may mắn và thành công trong công việc. Lễ hội này được tổ chức tại các đền thờ, đặc biệt là đền Otori ở Tokyo.
• Lễ hội Koshogatsu: Mặc dù Tết Nguyên Đán ở Nhật Bản kéo dài từ mùng 1 đến mùng 3 tháng 1, nhưng ngày mùng 7 thường được gọi là "Koshogatsu", ngày để ăn mừng và tôn vinh sự trưởng thành của con cái. Đây là ngày để ăn món "nanakusa-gayu" – cháo 7 loại thảo mộc, với mong muốn có sức khỏe tốt trong năm mới.
• Lễ hội New Year's Eve (Joya-no-Kane): Vào đêm 31 tháng 12, một trong những phong tục phổ biến là nghe tiếng chuông chùa vang lên 108 lần, mỗi tiếng chuông đại diện cho một loại tội lỗi mà con người cần giải thoát trong năm cũ để bước vào năm mới với tâm hồn thanh thản.

Các lễ hội này không chỉ là dịp để người Nhật cầu chúc cho một năm mới thuận lợi, mà còn là cơ hội để họ hòa mình vào các hoạt động cộng đồng, tăng cường mối quan hệ gia đình và bạn bè.

Ẩm thực Tết Nguyên Đán ở Nhật Bản có sự phong phú và đặc trưng riêng biệt, với những món ăn không chỉ ngon miệng mà còn mang đậm ý nghĩa về sự may mắn và thịnh vượng trong năm mới. Mỗi món ăn trong dịp Tết đều chứa đựng những mong ước tốt lành cho gia đình và cả năm sắp tới.

Dưới đây là một số món ăn đặc trưng trong dịp Tết Nguyên Đán của Nhật Bản:

• Osechi-ryori: Đây là món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết ở Nhật. Osechi bao gồm nhiều món ăn được chế biến sẵn và đựng trong hộp osechi-bako. Mỗi món ăn đều mang một ý nghĩa riêng, ví dụ như cá herring roe tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, bánh gạo kuro-mochi đại diện cho sức khỏe và thịnh vượng.
• Kombu (Tảo bẹ): Kombu, một loại tảo bẹ, được xem là món ăn mang lại sự may mắn. Trong Tết Nguyên Đán, kombu thường được dùng trong osechi và được coi là biểu tượng của sự bền vững và trường thọ.
• O-zoni: O-zoni là một món canh truyền thống với bánh mochi, thường được ăn vào sáng mùng 1 Tết. Món canh này có thể thay đổi theo từng vùng, nhưng thường bao gồm nước dùng từ miso hoặc dashi và các nguyên liệu như thịt gà, rau cải, và đậu phụ.
• Akara (Chả đậu đỏ): Chả đậu đỏ là một món ăn ngọt truyền thống, được làm từ đậu đỏ và thường được ăn vào dịp Tết. Món ăn này có ý nghĩa mang lại sự giàu có và thành công trong năm mới.
• Kuromame: Đây là món đậu đen được nấu ngọt, thường được ăn vào ngày đầu năm mới. Đậu đen tượng trưng cho sức khỏe và sự cần cù trong công việc.

Ẩm thực Tết Nguyên Đán Nhật Bản không chỉ là việc thưởng thức các món ăn ngon, mà còn là cách để người Nhật thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên và cầu chúc cho một năm mới an lành, hạnh phúc. Những món ăn này cũng giúp tạo không khí ấm cúng, gắn kết các thành viên trong gia đình trong những ngày đầu năm.

Dịp Tết Nguyên Đán là thời gian lý tưởng để du lịch Nhật Bản, khi các thành phố và làng quê trở nên tươi mới và đầy sức sống. Mặc dù Tết Nguyên Đán không phải là ngày lễ quốc gia ở Nhật, nhưng nhiều hoạt động đặc biệt và lễ hội truyền thống vẫn được tổ chức, mang đến một trải nghiệm du lịch độc đáo cho du khách.

Dưới đây là một số địa điểm và hoạt động du lịch nổi bật khi đến Nhật Bản dịp Tết Nguyên Đán:

• Tham quan các đền chùa nổi tiếng: Vào dịp Tết, các đền chùa ở Nhật như đền Meiji (Tokyo), đền Senso-ji (Asakusa), và đền Kiyomizu-dera (Kyoto) thu hút rất đông du khách đến lễ chùa và cầu bình an. Đây là cơ hội để du khách tận hưởng không khí tôn nghiêm, thư thái của Nhật Bản trong những ngày đầu năm.
• Thưởng thức ẩm thực Tết đặc trưng: Tết Nguyên Đán tại Nhật Bản là dịp để du khách thử những món ăn đặc biệt như osechi-ryori (món ăn Tết truyền thống), mochi (bánh gạo), và osechi-bako (hộp đựng món ăn Tết). Đừng quên thưởng thức món o-zoni (canh bánh mochi) vào sáng mùng 1, món ăn mang lại sự thịnh vượng và may mắn cho năm mới.
• Khám phá lễ hội Hatsumode: Đây là lễ hội đầu năm đặc biệt, khi người dân Nhật Bản đến các đền thờ để cầu bình an, tài lộc. Du khách có thể tham gia vào phong tục này, và cũng có thể mua các bùa may mắn (omamori) để mang về làm quà lưu niệm.
• Ngắm hoa mai và hoa anh đào sớm: Tết Nguyên Đán cũng là thời điểm mà những cây hoa mai và hoa anh đào đầu mùa bắt đầu nở. Những khu vườn như vườn Shinjuku Gyoen (Tokyo) và vườn Kairakuen (Mito) sẽ là địa điểm lý tưởng để du khách tận hưởng không khí xuân tươi mới.
• Trải nghiệm không khí Tết tại các khu phố mua sắm: Các khu phố như Ginza (Tokyo) hay Dotonbori (Osaka) sẽ trở nên đông đúc và nhộn nhịp hơn trong dịp Tết. Du khách có thể tận hưởng các chương trình giảm giá đặc biệt, cũng như tham gia vào những hoạt động đón năm mới với người dân địa phương.

Du lịch Nhật Bản dịp Tết Nguyên Đán không chỉ là cơ hội để trải nghiệm một nền văn hóa đặc sắc, mà còn là dịp để du khách cảm nhận sự yên bình, tĩnh lặng và niềm vui của người dân Nhật khi đón chào năm mới. Hãy chuẩn bị để có một chuyến đi thật đáng nhớ và đầy ý nghĩa tại đất nước Mặt Trời Mọc.