Thờ Cúng Như Thế Nào: Hướng Dẫn Thực Hành Đúng Chuẩn

Thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp truyền thống trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng biết ơn và đạo lý "uống nước nhớ nguồn" của con cháu đối với ông bà, cha mẹ đã khuất. Đây là cách để duy trì sự kết nối giữa các thế hệ, tôn vinh công lao của tổ tiên và giáo dục con cháu về giá trị gia đình.

Việc thờ cúng không chỉ giới hạn trong phạm vi gia đình mà còn mở rộng đến cộng đồng, dòng họ, thể hiện sự đoàn kết và gắn bó trong xã hội. Qua các nghi lễ thờ cúng, người Việt bày tỏ lòng kính trọng đối với những người đi trước, đồng thời cầu mong sự phù hộ, bình an và thịnh vượng cho gia đình và cộng đồng.

Trong các dịp lễ, Tết, giỗ chạp, việc thờ cúng tổ tiên được thực hiện trang trọng với các nghi thức như dâng hương, cúng cơm, đọc văn khấn, nhằm tưởng nhớ và tri ân công đức của tổ tiên. Đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp, thắt chặt tình cảm và truyền dạy những giá trị truyền thống cho thế hệ trẻ.

Việc chuẩn bị bàn thờ gia tiên đúng cách không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên mà còn góp phần mang lại sự bình an và thịnh vượng cho gia đình. Dưới đây là những vật phẩm cần thiết và cách bài trí bàn thờ gia tiên hợp phong thủy:

• Bàn thờ: Lựa chọn bàn thờ có kích thước và kiểu dáng phù hợp với không gian, đảm bảo sự trang nghiêm và hài hòa.
• Bát hương: Thường có ba bát hương trên bàn thờ, bát ở giữa thờ thần linh, hai bát hai bên thờ tổ tiên. Bát hương nên được làm từ gốm sứ chất lượng cao, tránh sử dụng màu vàng để phù hợp với phong tục truyền thống.
• Đèn thờ: Bao gồm đèn thái cực và đèn lưỡng nghi, đặt đối xứng hai bên bàn thờ để tạo sự cân bằng và tăng cường năng lượng tích cực.
• Bình hoa và mâm quả: Bình hoa tươi và mâm ngũ quả được đặt trên bàn thờ để dâng lên tổ tiên, thể hiện lòng hiếu thảo và cầu mong may mắn.
• Bộ chén nước: Gồm ba hoặc năm chén nhỏ đựng nước sạch, tượng trưng cho sự thanh khiết và lòng thành của gia chủ.
• Khám thờ hoặc ngai thờ: Nếu có, đặt ở vị trí trung tâm phía trong cùng của bàn thờ, là nơi thờ phụng chính.
• Ảnh thờ: Đặt phía trong cùng, phía trước chính giữa bàn thờ là vị trí của bát hương. Ảnh thờ cần được sắp xếp theo nguyên tắc "nam tả, nữ hữu" (nam bên trái, nữ bên phải) theo hướng nhìn từ trong ra ngoài.
• Đỉnh hương và bộ lư hương: Đặt ở vị trí trung tâm, phía trước khám thờ hoặc ngai thờ, dùng để đốt trầm hương trong các dịp lễ.
• Đài đựng rượu: Nếu có, đặt phía trước bát hương, dùng để dâng rượu cúng tổ tiên.
• Ống đựng hương: Dùng để cắm hương chưa sử dụng, giúp giữ bàn thờ gọn gàng.
• Đũa thờ: Thường có sáu đôi, đặt trên bàn thờ cùng với bộ bát, thể hiện sự tôn trọng và lòng kính yêu dành cho tổ tiên.

Khi bài trí bàn thờ, cần tuân thủ các nguyên tắc phong thủy để đảm bảo sự hài hòa và mang lại vận khí tốt cho gia đình. Việc chuẩn bị bàn thờ gia tiên chu đáo sẽ giúp gia đình duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp, đồng thời tạo không gian linh thiêng trong ngôi nhà.

Thờ cúng hàng ngày là một phần quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên. Dưới đây là hướng dẫn về nghi thức thờ cúng hàng ngày:

1. Chuẩn bị:
   • Vệ sinh: Trước khi thực hiện nghi thức, gia chủ nên tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc chỉnh tề để thể hiện sự tôn trọng.
   • Bàn thờ: Đảm bảo bàn thờ luôn sạch sẽ, các vật phẩm như bát hương, đèn thờ, bình hoa được sắp xếp gọn gàng.
2. Thực hiện nghi thức:
   • Thắp hương: Thắp ba nén hương, cắm vào bát hương với tâm niệm thành kính.
   • Khấn vái: Đứng thẳng trước bàn thờ, chắp tay và đọc văn khấn ngắn gọn, bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong sự bình an cho gia đình.
   • Lạy: Sau khi khấn, thực hiện ba lạy để tỏ lòng tôn kính.
3. Kết thúc:
   • Chờ hương tàn: Đợi hương cháy hết hoặc gần hết mới dọn dẹp, tránh làm gián đoạn sự kết nối tâm linh.
   • Dọn dẹp: Vệ sinh bàn thờ, thay nước trong chén thờ và đảm bảo không gian thờ cúng luôn sạch sẽ.

Thực hiện nghi thức thờ cúng hàng ngày với lòng thành kính sẽ giúp gia đình duy trì sự gắn kết với tổ tiên, tạo nên không gian sống an lành và hạnh phúc.

Thờ cúng tổ tiên trong các dịp lễ, Tết là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu thảo và tưởng nhớ đến cội nguồn. Dưới đây là một số nghi lễ thờ cúng quan trọng trong năm:

• Lễ cúng ông Công, ông Táo (23 tháng Chạp): Đây là nghi lễ tiễn Táo Quân về trời để báo cáo công việc của gia đình trong năm qua. Gia đình chuẩn bị mâm cỗ và cá chép để tiễn đưa các vị thần.
• Lễ cúng Tất Niên (30 tháng Chạp): Lễ này diễn ra vào chiều 30 Tết, là dịp để gia đình sum họp, dâng mâm cỗ cúng tổ tiên, báo cáo kết thúc năm cũ và chuẩn bị đón năm mới.
• Lễ cúng Giao Thừa: Diễn ra vào đêm 30 Tết, lễ cúng này nhằm chào đón năm mới và tiễn năm cũ, cầu mong sự bình an và may mắn cho gia đình.
• Lễ cúng Nguyên Đán (mùng 1 Tết): Vào sáng mùng 1, gia đình dâng mâm cỗ cúng tổ tiên, cầu mong một năm mới an lành và hạnh phúc.
• Lễ cúng các ngày Tết tiếp theo: Trong các ngày mùng 2 và mùng 3 Tết, gia đình tiếp tục cúng tổ tiên, thể hiện sự kính trọng và mong muốn tổ tiên phù hộ cho con cháu.

Trong suốt những ngày Tết, bàn thờ gia tiên được trang hoàng trang trọng với đèn nến, hương thơm, mâm ngũ quả và các lễ vật khác. Việc thờ cúng trong các dịp lễ, Tết không chỉ là hành động tôn kính tổ tiên mà còn là dịp để gia đình sum họp, gắn kết tình cảm và truyền dạy những giá trị truyền thống cho thế hệ trẻ.

Thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt, thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với cội nguồn. Để duy trì và phát huy giá trị này, gia đình cần chú ý đến một số điểm quan trọng trong quá trình thờ cúng:

• Vị trí đặt bàn thờ: Bàn thờ nên được đặt ở vị trí trang trọng, cao ráo và sạch sẽ trong nhà, tránh đặt ở nơi lộn xộn, ồn ào hoặc không được tôn trọng. Đối với nhà chung cư, nên có không gian riêng cho bàn thờ hoặc sử dụng rèm che để tạo sự trang nghiêm.
• Hướng đặt bàn thờ: Hướng bàn thờ cần phù hợp với tuổi và mệnh của gia chủ để mang lại may mắn và tài lộc. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia phong thủy để xác định hướng đặt bàn thờ tốt nhất.
• Kích thước và chiều cao bàn thờ: Kích thước bàn thờ nên tuân theo thước Lỗ Ban, chọn các cung tốt như Linh, Phúc, Sinh Khí để đem lại vượng khí cho gia đình. Độ cao của bàn thờ cần tỉ lệ với chiều cao của gia chủ, đảm bảo sự thuận tiện khi thờ cúng và giữ được sự tôn nghiêm.
• Ánh sáng và màu sắc: Phòng thờ cần có ánh sáng hài hòa, kết hợp giữa ánh sáng tự nhiên và đèn thờ màu vàng ấm để tạo không gian trang nghiêm và ấm cúng. Tránh sử dụng ánh sáng quá mạnh hoặc quá yếu, màu sắc lòe loẹt. Màu sắc chủ đạo nên là các tông trầm như nâu, vàng kem, gỗ để thể hiện sự trang trọng.
• Bày biện trên bàn thờ: Sắp xếp các vật phẩm thờ cúng như bát hương, chân đèn, bài vị và di ảnh của người đã khuất một cách cân đối và gọn gàng. Tránh đặt quá nhiều đồ vật, gây cảm giác lộn xộn và thiếu trang nghiêm.
• Chất lượng đồ thờ cúng: Lựa chọn đồ thờ cúng có chất lượng tốt, tránh sử dụng các vật phẩm kém chất lượng hoặc sứt mẻ, cong vênh. Điều này thể hiện sự tôn trọng đối với tổ tiên và góp phần duy trì phong thủy tốt cho gia đình.
• Vệ sinh và bảo quản: Thường xuyên lau dọn bàn thờ sạch sẽ, thay nước và hoa tươi để giữ không gian thờ cúng luôn thanh tịnh. Khi dọn dẹp, nên thắp hương xin phép tổ tiên để tránh động bàn thờ.
• Thắp hương và khấn vái: Khi thắp hương, nên thắp số lẻ như 1, 3, 5 nén, tượng trưng cho phần âm. Khi khấn vái, cần thành kính và trang nghiêm, bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong sự bình an cho gia đình.

Tuân thủ những lưu ý trên sẽ giúp gia đình duy trì không gian thờ cúng trang nghiêm, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và góp phần mang lại sự bình an, hạnh phúc cho gia đình.

Thờ cúng gia tiên hàng ngày là một truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam, thể hiện lòng hiếu thảo và tưởng nhớ đến tổ tiên. Dưới đây là một số mẫu văn khấn gia tiên hàng ngày mà bạn có thể tham khảo:

Mẫu 1: Văn khấn gia tiên hàng ngày đơn giản

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy ngài Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy tổ tiên, hiển khảo, hiển tỷ, chư vị hương linh nội ngoại gia tiên.

Hôm nay là ngày... tháng... năm...

Tín chủ con là:...

Ngụ tại:...

Chúng con thành tâm thắp nén hương thơm, dâng lễ vật, bày tỏ lòng hiếu thảo và cầu mong sự phù hộ độ trì từ tổ tiên.

Kính xin tổ tiên phù hộ cho gia đình chúng con được:

• Sức khỏe dồi dào, bình an, hạnh phúc.
• Công việc làm ăn thuận lợi, tài lộc tăng tiến.
• Mọi sự tốt lành, gặp dữ hóa lành, gặp hung hóa cát.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Mẫu 2: Văn khấn gia tiên hàng ngày cầu bình an, may mắn

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy ngài Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy gia tiên tiền tổ, hiển khảo, hiển tỷ, nội ngoại tông thân chư vị hương linh.

Hôm nay là ngày... tháng... năm...

Tín chủ con là:...

Ngụ tại:...

Nhân ngày lành, chúng con thành tâm sửa biện lễ vật, hương hoa, trà quả dâng lên trước án. Kính mời tổ tiên, ông bà cha mẹ cùng chư vị hương linh nội ngoại gia đình về thụ hưởng lễ vật.

Cúi xin tổ tiên gia hộ độ trì cho toàn gia chúng con được bình an, mạnh khỏe, mọi sự thuận lợi, làm ăn phát đạt, con cháu học hành tấn tới, hiếu thuận với ông bà cha mẹ.

Chúng con lễ bạc tâm thành, kính mong chư vị chứng giám và độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Mẫu 3: Văn khấn gia tiên hàng ngày để tạ ơn, cầu phù hộ

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy ngài Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy tổ tiên nội ngoại, chư vị hương linh.

Hôm nay là ngày... tháng... năm...

Tín chủ con tên là:...

Ngụ tại:...

Nhân ngày lành, con kính dâng hương hoa, trà quả, lòng thành tỏ bày. Trước án kính cẩn cúi xin tổ tiên thương xót, phù hộ độ trì cho gia đình con được an khang, hạnh phúc, mọi sự bình an, vạn sự như ý.

Nguyện xin tổ tiên chứng giám lòng thành, tiếp tục che chở con cháu, giúp gia đạo hòa thuận, công danh sự nghiệp hanh thông, sức khỏe dồi dào.

Chúng con lòng thành kính lễ, cúi xin tổ tiên chứng giám!

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Thực hành văn khấn gia tiên hàng ngày với lòng thành kính sẽ giúp gia đình duy trì sự kết nối với tổ tiên, tạo nên không gian sống an lành và hạnh phúc.

Việc cúng Rằm và Mùng Một hàng tháng là truyền thống văn hóa tâm linh của người Việt, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và các vị thần linh. Dưới đây là một số mẫu văn khấn thường được sử dụng trong các dịp này:

Mẫu 1: Văn khấn cúng gia tiên ngày Rằm và Mùng Một

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn Thần.

Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển Tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ Khảo, Tổ Tỷ).

Tín chủ (chúng) con là: [Tên gia chủ].

Ngụ tại: [Địa chỉ].

Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], nhằm ngày Rằm (hoặc Mùng Một) tháng [tháng], tín chủ con nhờ ơn đức trời đất, chư vị Tôn thần, cù lao Tiên Tổ, thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.

Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia bình an, công việc hanh thông, tài lộc tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, nhất tâm kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Mẫu 2: Văn khấn cúng Thổ Công ngày Rằm và Mùng Một

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức chính thần.

Con kính lạy các ngài thần linh cai quản trong xứ này.

Tín chủ con là: [Tên gia chủ].

Ngụ tại: [Địa chỉ].

Hôm nay là ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], tín chủ con thành tâm sửa biện, hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày ra trước án kính mời các ngài thần linh.

Cúi xin các ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Việc thực hiện đúng và thành tâm các nghi thức cúng Rằm và Mùng Một không chỉ thể hiện lòng kính trọng đối với tổ tiên và các vị thần linh mà còn góp phần duy trì và phát huy truyền thống văn hóa tâm linh của dân tộc.

Lễ cúng Tất Niên là nghi thức truyền thống của người Việt, diễn ra vào ngày cuối cùng của năm âm lịch nhằm tạ ơn các vị thần linh đã phù hộ trong suốt năm qua và cầu mong một năm mới an khang thịnh vượng. Dưới đây là mẫu văn khấn cúng Tất Niên theo phong tục cổ truyền:​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần. Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần. Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long Mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này. Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ... Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm [năm âm lịch]. Tín chủ (chúng) con là: [Tên gia chủ]. Ngụ tại: [Địa chỉ]. Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới. Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ Tất Niên, dâng cúng Thiên Địa Tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khỏe, gia đình hòa thuận. Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị Tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [năm âm lịch], [Tên gia chủ], và [Địa chỉ] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn. Ngoài ra, mâm cúng Tất Niên thường bao gồm hương hoa, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét), mâm ngũ quả và các món ăn truyền thống khác, tùy theo phong tục từng vùng miền. :contentReference[oaicite:1]{index=1}​:contentReference[oaicite:2]{index=2}
Favicon
Nguồn
Search
Reason
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
?

Lễ cúng Giao Thừa là nghi thức quan trọng trong văn hóa Việt Nam, diễn ra vào đêm 30 Tết để tiễn năm cũ và đón năm mới. Nghi lễ này thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng.​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Dưới đây là mẫu văn khấn cúng Giao Thừa ngoài trời theo phong tục cổ truyền:​:contentReference[oaicite:1]{index=1}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Kính lạy: - Chín phương Trời, mười phương Đất, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. - Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật. - Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. - Ngài Cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan. - Ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan. - Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần. Nay là phút Giao Thừa năm [Năm Âm Lịch]. Chúng con là: [Tên gia chủ], ngụ tại: [Địa chỉ]. Nhân phút thiêng liêng Giao Thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân. Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương dốc lòng bái thỉnh. Chúng con kính mời các ngài giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con trong năm mới được bình an, thịnh vượng, bách sự như ý. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [Năm Âm Lịch], [Tên gia chủ], và [Địa chỉ] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn. Ngoài ra, mâm cúng Giao Thừa thường bao gồm hương, hoa, nến, mâm ngũ quả, trầu cau, chè, xôi, bánh chưng hoặc bánh tét, gà luộc, rượu, trà, nước và giấy tiền vàng mã, tùy theo phong tục từng vùng miền.​:contentReference[oaicite:2]{index=2}
Nguồn
Search
Reason
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
?

Ngày Rằm tháng Giêng, hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, là dịp quan trọng trong văn hóa Việt Nam để tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong những điều tốt lành cho năm mới. Lễ cúng Rằm tháng Giêng thường được thực hiện vào ngày 15 tháng Giêng âm lịch, với mâm cúng bao gồm hương, hoa, quả, trà, bánh chưng hoặc bánh tét, và các món ăn truyền thống khác.​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Dưới đây là mẫu văn khấn cúng Rằm tháng Giêng theo truyền thống:​:contentReference[oaicite:1]{index=1}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con kính lạy Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, thúc bá đệ huynh, cô di tỷ muội họ nội họ ngoại. Tín chủ (chúng) con là: [Tên gia chủ]. Ngụ tại: [Địa chỉ]. Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm [Năm Âm Lịch], gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả, đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa, Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này. Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ [Họ gia đình] nghe lời khẩn cầu của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình. Phục duy cẩn cáo!

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [Tên gia chủ], [Địa chỉ], [Năm Âm Lịch], và [Họ gia đình] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn. Ngoài ra, việc lựa chọn thời gian cúng cũng quan trọng; theo quan niệm dân gian, giờ Ngọ (từ 11h đến 13h) được xem là thời điểm lý tưởng để tiến hành lễ cúng Rằm tháng Giêng. :contentReference[oaicite:2]{index=2}​:contentReference[oaicite:3]{index=3}
Favicon
Nguồn
Search
Reason
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
?

Lễ cúng Ông Công Ông Táo, diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch hàng năm, là một nghi thức truyền thống trong văn hóa Việt Nam nhằm tiễn đưa Táo quân về trời báo cáo tình hình gia đình. Nghi lễ này thể hiện lòng biết ơn và cầu mong sự bảo vệ, phù hộ của các vị thần đối với gia đình.​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Dưới đây là mẫu văn khấn cúng Ông Công Ông Táo theo truyền thống:​:contentReference[oaicite:1]{index=1}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con kính lạy Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, thúc bá đệ huynh, cô di tỷ muội họ nội họ ngoại. Tín chủ (chúng) con là: [Tên gia chủ]. Ngụ tại: [Địa chỉ]. Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp năm [Năm Âm Lịch], nhằm ngày [ngày trong tuần], tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả, đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa, Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này. Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ [Họ gia đình] nghe lời khẩn cầu của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình. Phục duy cẩn cáo!

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [Tên gia chủ], [Địa chỉ], [Năm Âm Lịch], và [Họ gia đình] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn. Ngoài ra, mâm cúng Ông Công Ông Táo thường bao gồm cá chép sống (để các Táo cưỡi về trời), hương, hoa, nến, mâm ngũ quả, trầu cau, chè, xôi, bánh chưng hoặc bánh tét, gà luộc, rượu, trà, nước và giấy tiền vàng mã, tùy theo phong tục từng vùng miền.​:contentReference[oaicite:2]{index=2}
Nguồn
Search
Reason
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
?

Lễ cúng Thần Tài và Thổ Địa là nghi thức truyền thống trong văn hóa Việt Nam, nhằm cầu mong tài lộc, may mắn và sự bảo vệ cho gia đình và công việc kinh doanh. Thông thường, lễ cúng được thực hiện vào ngày mùng 10 tháng Giêng (ngày vía Thần Tài), ngày mùng 1 và ngày rằm hàng tháng.​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Dưới đây là bài văn khấn cúng Thần Tài và Thổ Địa:​:contentReference[oaicite:1]{index=1}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo Phủ Thần Quân. Con kính lạy Thần Tài vị tiền. Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ Địa cai quản trong xứ này. Tín chủ con là: [Tên gia chủ] Ngụ tại: [Địa chỉ] Hôm nay là ngày: [Ngày] tháng [Tháng] năm [Năm] Tín chủ thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày ra trước án kính mời ngài Thần Tài vị tiền, ngài Thổ Địa và chư vị Tôn thần chứng giám. Cúi xin các ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [Tên gia chủ], [Địa chỉ], [Ngày], [Tháng], và [Năm] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn. Ngoài ra, mâm cúng Thần Tài và Thổ Địa thường bao gồm:​:contentReference[oaicite:2]{index=2}

• Bình hoa tươi
• Trầu cau
• Hương
• Tiền vàng mã
• Trái cây
• Mâm cúng mặn (thịt gà luộc, xôi, rượu, khoanh giò)

Lễ cúng giỗ gia tiên là nghi thức truyền thống nhằm tưởng nhớ và tri ân công đức của ông bà, tổ tiên đã khuất. Nghi lễ này thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với nguồn cội và cầu mong sự phù hộ độ trì cho gia đình.​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Dưới đây là mẫu văn khấn cúng giỗ gia tiên:​:contentReference[oaicite:1]{index=1}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy tổ tiên nội ngoại, chư vị hương linh. Hôm nay là ngày... tháng... năm..., nhằm ngày giỗ của cụ (cụ bà) [Tên húy], con kính lạy tổ tiên nội ngoại, ông bà cha mẹ, chư vị hương linh! Tín chủ con là: [Họ tên], ngụ tại: [Địa chỉ]. Nhân ngày giỗ của cụ [Tên húy], chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, trầu rượu, dâng lên trước án. Kính mời hương linh cụ [Tên húy] về hưởng thụ lễ vật, phù hộ độ trì cho con cháu mạnh khỏe, gia đình hạnh phúc, công việc hanh thông, mọi sự tốt lành. Kính mời chư vị gia tiên nội ngoại, hiển linh chứng giám, hưởng thụ lễ vật, phù hộ độ trì cho con cháu trong nhà luôn an khang, thịnh vượng. Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [Tên húy], [Họ tên], và [Địa chỉ] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn. Ngoài ra, mâm cúng giỗ gia tiên thường bao gồm:​:contentReference[oaicite:2]{index=2}

• Bình hoa tươi
• Trầu cau
• Hương
• Tiền vàng mã
• Trái cây
• Mâm cúng mặn (thịt gà luộc, xôi, rượu, khoanh giò)

Lễ nhập trạch là nghi thức quan trọng khi gia đình chuyển đến nhà mới, nhằm thông báo với các vị thần linh và tổ tiên về sự hiện diện của gia đình tại nơi ở mới, đồng thời cầu mong sự bình an và thịnh vượng.​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Dưới đây là bài văn khấn cúng nhập trạch nhà mới:​:contentReference[oaicite:1]{index=1}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy Thần Linh Thổ Địa, Bản Gia Táo Quân, chư vị Tôn thần cai quản trong khu vực này. Con kính lạy tổ tiên nội ngoại, chư vị hương linh. Hôm nay là ngày... tháng... năm..., nhằm ngày... tháng... năm... (âm lịch). Con tên là: [Họ tên gia chủ], tuổi [Tuổi gia chủ]. Con ngụ tại: [Địa chỉ nhà mới]. Nay nhân ngày lành tháng tốt, con cùng gia đình chuyển đến ngôi nhà mới tại địa chỉ trên. Chúng con thành tâm sửa biện lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân, dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình: Kính xin chư vị Thần linh, tổ tiên chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình con được: - Gia đạo bình an, sức khỏe dồi dào. - Công việc hanh thông, tài lộc đầy nhà. - Con cháu hiếu thảo, học hành tấn tới. Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị chứng giám, phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [Họ tên gia chủ], [Tuổi gia chủ], và [Địa chỉ nhà mới] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn.​:contentReference[oaicite:2]{index=2}

Ngoài ra, mâm cúng nhập trạch thường bao gồm:​:contentReference[oaicite:3]{index=3}

• Bình hoa tươi
• Trầu cau
• Hương
• Đèn cầy
• Trái cây ngũ quả
• Xôi
• Gà luộc nguyên con
• Mâm ngũ quả
• Muối, gạo, nước
• Đĩa muối gạo
• Giấy vàng bạc
• Chén nước, chén trà
• Đèn cầy đỏ
• Bộ tam sên (thịt luộc, trứng luộc, tôm luộc)
• Chén cháo trắng

Việc chuẩn bị mâm cúng có thể thay đổi tùy theo phong tục và điều kiện của từng gia đình. Thời gian cúng thường vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối, tùy theo sự thuận tiện và phong thủy của gia đình.​:contentReference[oaicite:4]{index=4}

Sau khi hoàn thành lễ cúng, gia chủ nên bật bếp và đun nước để khai bếp, đồng thời mời các thành viên trong gia đình và khách mời dùng trà, tạo không khí ấm cúng và may mắn cho ngôi nhà mới.​:contentReference[oaicite:5]{index=5}
Nguồn
Search
Reason
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
?

Lễ cúng khai trương là nghi thức quan trọng nhằm thông báo với các vị thần linh và tổ tiên về việc bắt đầu hoạt động kinh doanh tại địa điểm mới, đồng thời cầu mong sự phù hộ để công việc được thuận lợi, phát đạt.​:contentReference[oaicite:0]{index=0}

Dưới đây là bài văn khấn cúng khai trương thường được sử dụng:​:contentReference[oaicite:1]{index=1}

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Quan Đương Niên Hành khiển Thái Tuế chí đức Tôn thần. Con kính lạy các Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long Mạch, Tài Thần, Định Phúc Táo Quân chư vị Tôn thần. Con kính lạy các Thần Linh cai quản trong khu vực này. Hôm nay là ngày... tháng... năm..., nhằm ngày... tháng... năm... (âm lịch). Tín chủ con là: [Họ tên gia chủ], ngụ tại: [Địa chỉ]. Nay nhân ngày lành tháng tốt, con cùng gia đình mở cửa hàng (hoặc công ty) tại địa chỉ trên. Con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, trầu rượu, dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình: Kính xin chư vị Thần linh, tổ tiên chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho công việc kinh doanh của chúng con được: - Tài lộc dồi dào, buôn bán phát đạt. - Khách hàng đông đảo, mọi sự thuận lợi. - Công việc hanh thông, gia đình an khang. Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị chứng giám, phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn trên, các phần như [Họ tên gia chủ], [Địa chỉ] cần được thay thế bằng thông tin cụ thể của gia đình bạn.​:contentReference[oaicite:2]{index=2}

Mâm cúng khai trương thường bao gồm các lễ vật sau:​:contentReference[oaicite:3]{index=3}

• Bình hoa tươi
• Trầu cau
• Hương
• Đèn cầy
• Trái cây ngũ quả
• Xôi
• Gà luộc nguyên con
• Mâm ngũ quả
• Muối, gạo, nước
• Đĩa muối gạo
• Giấy vàng bạc
• Chén nước, chén trà
• Đèn cầy đỏ
• Bộ tam sên (thịt luộc, trứng luộc, tôm luộc)
• Chén cháo trắng

Việc chuẩn bị mâm cúng có thể thay đổi tùy theo phong tục và điều kiện của từng gia đình. Thời gian cúng thường vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối, tùy theo sự thuận tiện và phong thủy của gia đình.​:contentReference[oaicite:4]{index=4}

Sau khi hoàn thành lễ cúng, gia chủ nên thực hiện nghi thức mở hàng hoặc bắt đầu công việc kinh doanh để khởi đầu suôn sẻ, đồng thời mời khách hàng hoặc đối tác đến thăm, tạo sự khởi đầu thuận lợi cho công việc kinh doanh.​:contentReference[oaicite:5]{index=5}
Nguồn
Search
Reason
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
?

Việc cúng đầy tháng và thôi nôi là một trong những nghi lễ quan trọng trong văn hóa thờ cúng của người Việt, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Mỗi nghi thức đều mang ý nghĩa cầu cho đứa trẻ được mạnh khỏe, phát triển bình thường, và được các bậc tổ tiên, thần linh phù hộ. Đây là dịp để gia đình thể hiện lòng biết ơn và cầu mong sự bình an cho con trẻ.

Văn khấn cúng đầy tháng và thôi nôi thường được đọc trong mâm cúng được chuẩn bị vào ngày đầy tháng hoặc thôi nôi của trẻ. Dưới đây là bài văn khấn cúng đầy tháng, thôi nôi phổ biến:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy các Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long Mạch, Tài Thần, Định Phúc Táo Quân chư vị Tôn thần. Con kính lạy tổ tiên, ông bà, cha mẹ của con. Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con là [Tên gia chủ], ngụ tại [Địa chỉ]. Con xin thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trầu cau, xôi gà, hoa quả, mâm cơm để cúng dâng lên trước bàn thờ tổ tiên. Con xin kính cẩn thỉnh mời các Ngài về chứng giám cho lễ cúng này, đồng thời cầu xin các Ngài phù hộ cho đứa trẻ [Tên trẻ] được bình an, khỏe mạnh, chóng lớn, trí tuệ sáng suốt, học hành giỏi giang, cuộc đời gặp nhiều may mắn, hạnh phúc. Tín chủ con thành tâm kính lễ, cúi xin các Ngài thương xót, bảo vệ cho đứa trẻ và gia đình con. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Đây là một mẫu văn khấn cúng đầy tháng, thôi nôi cơ bản. Tùy theo từng gia đình, người ta có thể thêm bớt các phần như tên của các thần linh địa phương hoặc tổ tiên để phù hợp với truyền thống gia đình.

Mâm cúng đầy tháng và thôi nôi thường bao gồm các lễ vật như sau:

• Gà luộc nguyên con
• Trái cây ngũ quả
• Xôi trắng hoặc xôi gấc
• Hương, đèn cầy
• Trầu cau
• Giấy tiền, vàng mã
• Rượu, nước
• Chè, bánh
• Cháo trắng, bột mì hoặc bột gạo

Sau khi thực hiện lễ cúng, gia đình có thể mời bạn bè, người thân đến chia vui và chúc phúc cho trẻ. Đây là dịp để thể hiện tình cảm, sự quan tâm của mọi người đối với trẻ nhỏ trong gia đình.

Cúng cầu an là một nghi thức thờ cúng rất phổ biến trong văn hóa tâm linh của người Việt, với mong muốn cầu bình an, sức khỏe, và may mắn cho gia đình, bạn bè và người thân. Cúng cầu an thường được thực hiện vào những dịp quan trọng trong cuộc đời, như khi có bệnh tật, khi gia đình gặp khó khăn, hay khi cần một sự an lành trong cuộc sống.

Dưới đây là mẫu văn khấn cúng cầu an mà gia đình có thể tham khảo để cầu xin các bậc thần linh, tổ tiên phù hộ độ trì:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy các Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long Mạch, Tài Thần, Định Phúc Táo Quân chư vị Tôn thần. Con kính lạy tổ tiên, ông bà, cha mẹ của con. Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con là [Tên gia chủ], ngụ tại [Địa chỉ]. Con xin thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trầu cau, xôi gà, hoa quả, mâm cơm để cúng dâng lên trước bàn thờ tổ tiên. Con xin cầu xin các Ngài bảo vệ cho gia đình con được bình an, khỏe mạnh, gặp nhiều may mắn trong cuộc sống. Xin các Ngài che chở, giúp đỡ chúng con vượt qua mọi khó khăn, nghịch cảnh và luôn sống trong tình yêu thương và hạnh phúc. Con kính cẩn thỉnh mời các Ngài về chứng giám cho lễ cúng này. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Mâm cúng cầu an thường bao gồm các lễ vật như sau:

• Hương, đèn cầy
• Trái cây ngũ quả
• Xôi, gà luộc
• Trầu cau
• Giấy tiền, vàng mã
• Rượu, nước
• Bánh, chè

Chúng ta có thể dâng lễ vật đơn giản hoặc đầy đủ tùy theo khả năng, nhưng điều quan trọng là lòng thành tâm, sự kính trọng với các bậc thần linh và tổ tiên. Sau khi cúng, gia đình sẽ tụng niệm lời cầu an và cảm tạ sự phù hộ của các Ngài.

Cúng cầu siêu là một nghi thức tâm linh có ý nghĩa đặc biệt, nhằm giúp vong linh những người đã khuất được siêu thoát, chuyển từ cõi âm sang cõi Phật, nhận được sự an nghỉ, được phù hộ, và có thể siêu sinh. Đây là một trong những hình thức thờ cúng phổ biến trong các gia đình Việt, đặc biệt vào những ngày lễ, ngày giỗ hay vào các dịp đặc biệt.

Dưới đây là một mẫu văn khấn cầu siêu mà gia đình có thể tham khảo khi thực hiện nghi lễ này:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy các Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long Mạch, Tài Thần, Định Phúc Táo Quân chư vị Tôn thần. Con kính lạy tổ tiên, ông bà, cha mẹ của con. Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con là [Tên gia chủ], ngụ tại [Địa chỉ]. Con xin thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trầu cau, xôi gà, hoa quả, mâm cơm để cúng dâng lên trước bàn thờ tổ tiên, các vong linh và chư thần. Xin các Ngài chứng giám lòng thành của con, xin cầu cho các vong linh của người quá cố được siêu thoát, được thanh thản, an nghỉ. Mong các Ngài độ trì cho vong linh được sinh về cõi Phật, thoát khỏi khổ đau và được hưởng phúc lành. Con kính cẩn thỉnh mời các Ngài về chứng giám cho lễ cúng này. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Mâm cúng cầu siêu thường bao gồm các lễ vật sau:

• Hương, đèn cầy
• Trái cây ngũ quả
• Xôi, gà luộc
• Trầu cau
• Giấy tiền, vàng mã
• Rượu, nước
• Bánh, chè

Để lễ cúng cầu siêu được hiệu quả, cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật và quan trọng nhất là lòng thành tâm, tin tưởng vào sự linh thiêng của các bậc thần linh và tổ tiên. Sau khi hoàn tất nghi lễ, gia đình sẽ cầu nguyện cho các vong linh được siêu thoát và phù hộ cho người còn sống.