Tín Ngưỡng Thờ Cúng Cá Ông: Di Sản Văn Hóa Tâm Linh Của Ngư Dân Việt

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông là một nét văn hóa tâm linh đặc sắc của cộng đồng ngư dân ven biển Việt Nam, trải dài từ miền Trung đến miền Nam. Cá Ông, hay còn gọi là cá Voi, được người dân xem như vị thần Nam Hải, biểu tượng của sự che chở và may mắn trong hành trình ra khơi.

Niềm tin này bắt nguồn từ tục thờ thần biển của người Chăm, sau đó được người Việt tiếp nhận và phát triển thành một tín ngưỡng dân gian phong phú. Qua thời gian, tục lệ này đã hòa quyện với các yếu tố văn hóa khác, tạo nên một hệ thống nghi lễ và lễ hội độc đáo, phản ánh sự giao thoa văn hóa giữa các cộng đồng ven biển.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông không chỉ là biểu hiện của lòng biết ơn đối với thiên nhiên mà còn góp phần gắn kết cộng đồng, duy trì và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống hiện đại.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông, hay còn gọi là thờ cá Voi, là một truyền thống tâm linh lâu đời của cư dân ven biển Việt Nam, đặc biệt phổ biến từ miền Trung đến miền Nam. Nguồn gốc của tín ngưỡng này được cho là bắt nguồn từ tục thờ thần biển của người Chăm, với vị thần Pô Riyak được xem là hiện thân của cá Voi, thường cứu giúp ngư dân khi gặp nạn trên biển.

Qua quá trình giao lưu và tiếp biến văn hóa, người Việt đã tiếp nhận và Việt hóa tín ngưỡng này, kết hợp với các yếu tố tín ngưỡng khác như thờ Long Vương, Hà Bá, tạo nên một hệ thống tín ngưỡng phong phú và đặc sắc. Triều đình nhà Nguyễn cũng đã công nhận và sắc phong cho Cá Ông với những danh hiệu cao quý, thể hiện sự tôn trọng và tin tưởng vào vị thần này.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông không chỉ là biểu hiện của lòng biết ơn đối với thiên nhiên mà còn góp phần gắn kết cộng đồng, duy trì và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống hiện đại.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông là một nét văn hóa tâm linh đặc sắc, phổ biến rộng rãi tại các tỉnh ven biển Việt Nam, đặc biệt từ Bắc Trung Bộ đến Nam Bộ. Dưới đây là một số khu vực tiêu biểu:

• Miền Trung: Các tỉnh như Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa có nhiều lăng thờ Cá Ông, nơi diễn ra các lễ hội truyền thống như lễ Nghinh Ông, lễ Cầu Ngư.
• Miền Nam: Các tỉnh như Bà Rịa - Vũng Tàu, Bến Tre, Cà Mau, Kiên Giang cũng có nhiều điểm thờ cúng Cá Ông, phản ánh sự gắn bó của ngư dân với biển cả.

Đặc biệt, huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) nổi bật với 13 lăng, miếu thờ Cá Ông, trong đó lăng Tân đang thờ bộ xương cá Voi lớn nhất Việt Nam, dài 24m, niên đại hơn 400 năm. Các lăng thờ này không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là trung tâm tổ chức các lễ hội văn hóa dân gian liên quan đến tục thờ cúng Cá Ông.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông là một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của ngư dân ven biển Việt Nam. Các nghi lễ và phong tục liên quan không chỉ thể hiện lòng biết ơn đối với vị thần biển cả mà còn góp phần gắn kết cộng đồng và bảo tồn văn hóa truyền thống.

• Lễ Nghinh Ông: Đây là nghi lễ rước thần Cá Ông từ biển vào lăng thờ, thường diễn ra vào đầu năm âm lịch. Ngư dân tổ chức đoàn thuyền trang trí rực rỡ, cùng nhau ra khơi để đón rước linh hồn Cá Ông về lăng thờ.
• Lễ Cầu Ngư: Diễn ra sau lễ Nghinh Ông, lễ Cầu Ngư nhằm cầu mong một năm đánh bắt thuận lợi, biển lặng sóng yên. Nghi lễ bao gồm các hoạt động như dâng hương, cúng tế và biểu diễn nghệ thuật dân gian.
• Phong tục an táng cá Ông: Khi phát hiện cá Ông chết dạt vào bờ, ngư dân sẽ tổ chức lễ an táng trang trọng, chôn cất tại lăng thờ và thờ cúng như một vị thần linh thiêng.

Các nghi lễ này không chỉ là biểu hiện của tín ngưỡng mà còn là dịp để cộng đồng ngư dân thể hiện sự đoàn kết, cùng nhau hướng về cội nguồn và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông không chỉ là một nét đẹp văn hóa truyền thống của ngư dân ven biển Việt Nam mà còn mang đậm giá trị nhân văn sâu sắc, phản ánh mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên.

• Giá trị văn hóa: Tín ngưỡng này góp phần bảo tồn và phát huy các lễ hội truyền thống như lễ Nghinh Ông, lễ Cầu Ngư, tạo nên bản sắc văn hóa đặc trưng của cộng đồng ven biển.
• Giá trị nhân văn: Thể hiện lòng biết ơn và sự tôn trọng đối với thiên nhiên, khuyến khích lối sống hòa hợp và bền vững với môi trường biển.
• Giá trị cộng đồng: Là dịp để cộng đồng ngư dân gắn kết, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau trong cuộc sống và công việc.
• Giá trị giáo dục: Truyền đạt cho thế hệ trẻ những bài học về đạo lý, truyền thống và ý thức bảo vệ môi trường biển.

Những giá trị này không chỉ làm phong phú đời sống tinh thần của ngư dân mà còn góp phần vào việc phát triển du lịch văn hóa, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông đóng vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần và văn hóa của ngư dân ven biển Việt Nam. Niềm tin vào sự che chở của Cá Ông giúp ngư dân vững tâm khi ra khơi, đồng thời tạo nên những giá trị cộng đồng sâu sắc.

• Điểm tựa tinh thần: Ngư dân tin rằng Cá Ông là vị thần bảo hộ, giúp họ vượt qua sóng gió và tai ương trên biển, mang lại sự an tâm trong mỗi chuyến ra khơi.
• Gắn kết cộng đồng: Các lễ hội như Nghinh Ông, Cầu Ngư không chỉ là dịp thờ cúng mà còn là cơ hội để cộng đồng ngư dân tụ họp, chia sẻ kinh nghiệm và tăng cường tình đoàn kết.
• Phát triển du lịch văn hóa: Lễ hội thờ Cá Ông thu hút du khách tham gia, góp phần phát triển du lịch địa phương và quảng bá văn hóa biển độc đáo.
• Bảo tồn văn hóa truyền thống: Tín ngưỡng này giúp duy trì và phát huy các giá trị văn hóa dân gian, truyền thống của ngư dân qua nhiều thế hệ.

Nhờ vào tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông, đời sống ngư dân không chỉ được nâng cao về mặt tinh thần mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của cộng đồng ven biển.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông đã để lại nhiều dấu ấn văn hóa sâu sắc tại các địa phương ven biển Việt Nam. Dưới đây là một số địa danh và di tích tiêu biểu gắn liền với tín ngưỡng này:

• Lăng Tân (Lý Sơn, Quảng Ngãi): Nơi thờ bộ xương cá Voi lớn nhất Việt Nam, dài 24m, niên đại hơn 400 năm. Đây là trung tâm tín ngưỡng quan trọng của ngư dân đảo Lý Sơn.
• Lăng Ông Ngư (Hội An, Quảng Nam): Di tích cấp quốc gia, xây dựng từ cuối thế kỷ XIX, thờ cá Ông và các vị thần biển. Lăng có kiến trúc truyền thống, nổi bật với mái cuốn vòm thấp, lợp ngói âm dương.
• Lăng Ông Nam Hải (Sóc Trăng): Nằm ở ấp Đầu Giồng, thị trấn Trần Đề, huyện Trần Đề, di tích này thể hiện lòng thành kính của ngư dân đối với cá Ông qua việc dâng hương thường xuyên và tổ chức lễ hội hàng năm.
• Lăng cá Ông Vũng Tàu: Nơi lưu giữ nét đẹp văn hóa của người dân vùng biển, với kiến trúc giản dị và ba bàn thờ được chạm trổ công phu. Lăng tổ chức lễ hội vào ngày 16 tháng 8 âm lịch hàng năm để tưởng nhớ cá Ông.

Những địa danh và di tích này không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là biểu tượng văn hóa, thể hiện lòng biết ơn và sự tôn trọng của ngư dân đối với thiên nhiên và các vị thần bảo hộ biển cả.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông không chỉ là một phong tục tín ngưỡng mà còn gắn liền với những câu chuyện dân gian và truyền thuyết ly kỳ, phản ánh lòng biết ơn và sự tôn kính của ngư dân đối với loài cá voi – vị thần bảo hộ biển cả.

• Cá Ông cứu giúp ngư dân: Truyền thuyết kể rằng, trong những cơn bão lớn, cá Ông đã dùng thân mình chở che cho ghe thuyền, cứu sống nhiều ngư dân khỏi tử nạn giữa biển khơi. Hành động này được coi là biểu hiện của lòng từ bi và sự che chở của thần linh.
• Cá Ông – hóa thân của Đức Quán Thế Âm Bồ Tát: Một số truyền thuyết cho rằng, cá Ông là hiện thân của Đức Quán Thế Âm Bồ Tát, người cứu độ chúng sinh gặp nạn trên biển. Câu chuyện này thể hiện sự kết hợp giữa tín ngưỡng dân gian và Phật giáo, tạo nên một hình tượng thần linh linh thiêng.
• Hộ vệ bí ẩn của cá Ông: Ngoài cá Ông, còn có những "hộ tướng" bí ẩn – những sinh vật biển khác được cho là bảo vệ cá Ông và ngư dân. Những câu chuyện về các hộ tướng này thường được kể lại trong các lễ hội và truyền miệng qua các thế hệ.

Những câu chuyện và truyền thuyết này không chỉ làm phong phú thêm đời sống tinh thần của ngư dân mà còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng ven biển Việt Nam.

Tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của cư dân ven biển Việt Nam. Để bảo tồn và phát huy giá trị của tín ngưỡng này, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Đưa tín ngưỡng vào chương trình giáo dục: Giới thiệu về tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông trong chương trình giảng dạy để thế hệ trẻ hiểu và trân trọng giá trị văn hóa này.
• Hỗ trợ tổ chức lễ hội truyền thống: Khuyến khích và tạo điều kiện cho cộng đồng tổ chức các lễ hội như Nghinh Ông, Cầu Ngư để duy trì và phát huy tín ngưỡng.
• Đầu tư bảo tồn di tích: Cải tạo và bảo vệ các di tích thờ cúng Cá Ông, như lăng Ông, miếu thờ, để chúng trở thành điểm đến văn hóa và du lịch hấp dẫn.
• Khuyến khích nghiên cứu khoa học: Hỗ trợ các nghiên cứu về tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông để hiểu rõ hơn về giá trị văn hóa và nhân văn của nó.
• Phát triển du lịch cộng đồng: Xây dựng các tour du lịch kết hợp với trải nghiệm văn hóa tín ngưỡng để thu hút du khách và tạo nguồn thu cho cộng đồng.

Việc bảo tồn và phát huy tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông không chỉ giúp duy trì bản sắc văn hóa dân tộc mà còn góp phần phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương ven biển.

Lễ Nghinh Ông là một trong những lễ hội quan trọng trong tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông của ngư dân ven biển Việt Nam. Mỗi dịp lễ, người dân tổ chức các nghi thức trang trọng để cầu cho một năm bình an, mùa màng bội thu. Văn khấn trong lễ Nghinh Ông thường được thực hiện tại các miếu thờ hoặc nơi thờ Cá Ông, với sự thành kính và tôn trọng. Dưới đây là mẫu văn khấn trong ngày lễ Nghinh Ông:

• Văn khấn tại miếu thờ Cá Ông:

Con kính lạy Ngài Hải Cảng, Ngài Hải Phúc, Ngài Hải Lâm, Ngài Hải Mẫu, Ngài Lạc Mẫu, Ngài Cá Ông. Con xin thành tâm cúng dường, khấn cầu Ngài phù hộ cho chúng con một năm an lành, mưa thuận gió hòa, cá đầy thuyền, mùa màng bội thu, gia đình hạnh phúc, mọi sự bình an. Nam mô A Di Đà Phật.

• Văn khấn khi Nghinh Ông về biển:

Con kính lạy các vị Tiền Chủ, Ngài Hải Cảng, Ngài Hải Phúc, Ngài Cá Ông. Hôm nay, nhân dịp lễ Nghinh Ông, con thành kính dâng lên Ngài mâm lễ vật, cầu xin Ngài phù hộ độ trì cho ngư dân chúng con an toàn khi ra khơi, sóng yên biển lặng, đánh bắt được nhiều cá, mọi sự đều tốt lành, may mắn. Nam mô A Di Đà Phật.

Văn khấn thể hiện lòng thành kính, tôn trọng đối với Cá Ông, mong Ngài ban cho ngư dân sức khỏe, tài lộc và an lành trong mọi công việc. Mỗi lời khấn đều chứa đựng sự biết ơn và hy vọng vào sự bảo vệ của Ngài trong hành trình mưu sinh trên biển.

Trước mỗi chuyến ra khơi, ngư dân thường thực hiện lễ khấn Cá Ông để cầu mong biển cả yên bình, tránh sóng gió, đảm bảo an toàn trong suốt chuyến đi và được mùa cá bội thu. Đây là một nghi lễ truyền thống quan trọng trong tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông, thể hiện lòng thành kính và sự biết ơn đối với các vị thần linh bảo vệ ngư dân.

• Văn khấn trước khi ra khơi:

Con kính lạy Ngài Cá Ông, Ngài Hải Cảng, Ngài Hải Phúc, các vị thần biển cả. Hôm nay, con xin dâng lễ vật lên Ngài và cầu xin sự bảo vệ của Ngài trong suốt chuyến đi ra khơi. Mong Ngài phù hộ cho tàu thuyền của con bình an, sóng gió lặng yên, cá tôm đầy khoang, và ngư dân được an toàn khi trở về. Con nguyện xin Ngài che chở, bảo vệ cho gia đình con được hạnh phúc, bình an, công việc làm ăn thuận lợi và mùa màng bội thu. Nam mô A Di Đà Phật.

Lời văn khấn thể hiện sự kính trọng và lòng biết ơn của ngư dân đối với Cá Ông, đồng thời cũng là lời cầu nguyện cho sự an lành, thịnh vượng trong hành trình ra khơi. Nghi thức này giúp ngư dân cảm thấy yên tâm, tin tưởng vào sự che chở của các vị thần trong suốt quá trình mưu sinh trên biển.

Khi ngư dân phát hiện xác Cá Ông dạt vào bờ, đây được coi là điềm báo mang ý nghĩa sâu sắc trong tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông. Người dân thường tổ chức lễ khấn Cá Ông để cầu xin sự bảo vệ và may mắn cho làng chài, cũng như thể hiện lòng thành kính với các vị thần linh của biển cả. Lễ khấn này không chỉ thể hiện sự biết ơn đối với Cá Ông mà còn là lời cầu nguyện cho sự bình an, thịnh vượng cho cộng đồng ngư dân.

• Văn khấn khi phát hiện xác cá Ông dạt vào bờ:

Con kính lạy Ngài Cá Ông, Ngài Hải Cảng, Ngài Hải Phúc, các vị thần linh của biển cả. Hôm nay, con xin dâng lễ vật và thắp nén hương lòng thành kính lên Ngài. Khi xác Ngài dạt vào bờ, chúng con vô cùng xúc động và mong rằng đây là dấu hiệu của sự phù hộ và bảo vệ cho ngư dân và cộng đồng chúng con. Con xin Ngài phù hộ cho dân làng được bình an, không bị sóng gió bão táp, và cầu mong mùa cá tôm đầy khoang. Xin Ngài gia ân cho chúng con, bảo vệ chúng con trong mọi chuyến đi xa. Con xin dâng lời cầu nguyện chân thành, mong Ngài tha thứ cho những lỗi lầm của con, phù hộ cho gia đình và ngư dân chúng con được yên vui và phát triển. Nam mô A Di Đà Phật.

Lời văn khấn này không chỉ là một nghi thức tôn vinh Cá Ông mà còn là lời cầu nguyện cho một cuộc sống bình an, thịnh vượng, sự an lành cho cộng đồng ngư dân. Đồng thời, nó cũng là biểu hiện của lòng biết ơn và sự kính trọng đối với các vị thần linh của biển cả, những người luôn bảo vệ và che chở cho ngư dân trong suốt các chuyến đi khơi xa.

Lễ Cầu Ngư là một trong những nghi lễ quan trọng của ngư dân ven biển, được tổ chức nhằm cầu mong bình an, thịnh vượng và một mùa biển thuận lợi. Trong lễ Cầu Ngư, văn khấn là phần không thể thiếu, thể hiện lòng thành kính, sự biết ơn và cầu xin sự phù hộ của Cá Ông và các thần linh của biển cả.

Dưới đây là một mẫu văn khấn trong lễ Cầu Ngư mà ngư dân thường sử dụng trong các lễ hội, giúp cầu mong cho một mùa đánh bắt an lành và cá tôm đầy khoang:

• Văn khấn trong lễ Cầu Ngư:

Con kính lạy Ngài Cá Ông, Ngài Hải Cảng, các vị thần linh của biển cả. Hôm nay, con kính cẩn tổ chức lễ cầu ngư, dâng lễ vật lên Ngài, xin Ngài phù hộ cho ngư dân chúng con được bình an, khỏe mạnh, và thuận buồm xuôi gió trong mọi chuyến ra khơi. Xin Ngài bảo vệ chúng con khỏi mọi tai ương, sóng gió bão táp, giúp chúng con có một mùa biển bội thu, cá tôm đầy khoang, gia đình được hạnh phúc, ấm no. Con xin Ngài tha thứ cho những lỗi lầm của con và cầu xin sự bảo vệ của Ngài trong suốt mọi hành trình của ngư dân. Nam mô A Di Đà Phật.

Văn khấn trong lễ Cầu Ngư không chỉ thể hiện sự tôn kính với Cá Ông, mà còn là lời cầu nguyện của ngư dân, mong được an lành, may mắn và thịnh vượng trong cuộc sống. Đó cũng là niềm tin sâu sắc vào sự che chở của các vị thần linh, giúp ngư dân vượt qua những khó khăn trong cuộc sống mưu sinh trên biển cả.

Lăng thờ Cá Ông là nơi ngư dân và cộng đồng ven biển đến để dâng lễ, thể hiện lòng biết ơn và cầu mong sự phù hộ của Cá Ông trong những chuyến đi biển. Văn khấn tại lăng thờ Cá Ông là một phần quan trọng trong các nghi lễ tín ngưỡng, giúp ngư dân cầu xin bình an, may mắn và thành công trong công việc đánh bắt hải sản.

Dưới đây là một mẫu văn khấn tại lăng thờ Cá Ông, được ngư dân sử dụng trong các dịp lễ, tết hay các sự kiện quan trọng:

• Văn khấn tại lăng thờ Cá Ông:

Con kính lạy Ngài Cá Ông, Đại Dương Thần, các vị thần linh của biển cả. Hôm nay, con thành tâm dâng lễ vật, nguyện cầu Ngài ban phúc lành, bảo vệ chúng con khỏi sóng gió, bão táp, giúp cho mỗi chuyến ra khơi được thuận lợi, an toàn. Ngài là vị thần hộ mệnh của ngư dân, luôn luôn che chở, bảo vệ chúng con trong suốt hành trình mưu sinh trên biển cả mênh mông. Con xin Ngài phù hộ cho gia đình con được khỏe mạnh, hạnh phúc và công việc đánh bắt của chúng con luôn được bội thu, mùa biển tươi tốt. Nam mô A Di Đà Phật.

Văn khấn tại lăng thờ Cá Ông không chỉ thể hiện lòng thành kính của ngư dân đối với các vị thần biển, mà còn là cầu nối giữa con người và thiên nhiên, giữa ngư dân với các linh hồn bảo vệ của biển cả. Nó mang ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì và phát triển tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông, góp phần bảo vệ những giá trị văn hóa đặc sắc của cộng đồng ven biển.

Nghi lễ rước sắc phong Cá Ông là một phần quan trọng trong tín ngưỡng thờ cúng Cá Ông, nhằm tôn vinh và khẳng định quyền lực, sự bảo vệ của Cá Ông đối với ngư dân và cộng đồng ven biển. Trong lễ rước sắc phong, các vị thần sẽ được mời về thờ tại các lăng, miếu để che chở, bảo vệ người dân trong các chuyến ra khơi. Đây là dịp để ngư dân bày tỏ lòng thành kính và cầu mong sự an lành cho gia đình và công việc đánh bắt của mình.

Văn khấn trong nghi lễ rước sắc phong Cá Ông thường được ngư dân thực hiện trong không khí trang nghiêm, thể hiện sự kính trọng đối với vị thần linh của biển cả. Dưới đây là một mẫu văn khấn trong nghi lễ này:

• Văn khấn trong nghi lễ rước sắc phong Cá Ông:

Con kính lạy Ngài Cá Ông, Đại Dương Thần, các vị thần linh của biển cả. Hôm nay, con thành tâm dâng lễ vật, kính mời Ngài về để thụ phong và ban phúc lành cho chúng con trong mọi công việc mưu sinh, nhất là trong các chuyến ra khơi. Ngài là vị thần bảo vệ, che chở cho ngư dân trong những lúc sóng gió, giúp chúng con có được cuộc sống bình an, hạnh phúc và công việc được thuận lợi, mùa biển bội thu. Con xin Ngài chấp nhận lòng thành kính của chúng con và tiếp tục bảo vệ chúng con. Ngài là bậc thần linh mà chúng con tôn kính, xin Ngài nhận sự tôn thờ của chúng con. Nam mô A Di Đà Phật.

Nghi lễ này không chỉ là một hành động tôn vinh Cá Ông mà còn là một nét văn hóa đặc trưng của cộng đồng ngư dân Việt Nam, thể hiện sự gắn bó sâu sắc giữa con người và thiên nhiên. Văn khấn trong nghi lễ rước sắc phong Cá Ông đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát huy giá trị tín ngưỡng, bảo vệ những giá trị văn hóa của dân tộc.

Khi khánh thành hoặc trùng tu lăng thờ Cá Ông, các ngư dân và cộng đồng ven biển tổ chức lễ cúng để tôn vinh và cảm tạ Cá Ông đã bảo vệ họ trong suốt quá trình lao động, đặc biệt là trong các chuyến ra khơi đầy nguy hiểm. Lễ khánh thành lăng Cá Ông là dịp để cầu nguyện cho sự bình an, tài lộc và mùa vụ bội thu cho ngư dân trong khu vực.

Văn khấn khi khánh thành hoặc trùng tu lăng Cá Ông thường mang đậm tính tâm linh và thể hiện sự biết ơn đối với sự che chở của vị thần Cá Ông. Sau đây là mẫu văn khấn được sử dụng trong nghi lễ này:

• Văn khấn khi khánh thành hoặc trùng tu lăng Cá Ông:

Con kính lạy Ngài Cá Ông, Đại Dương Thần, các vị thần linh của biển cả. Hôm nay, chúng con long trọng tổ chức lễ khánh thành / trùng tu lại lăng thờ Ngài, nhằm tỏ lòng biết ơn sâu sắc của chúng con đối với sự bảo vệ của Ngài trong suốt thời gian qua. Ngài là vị thần che chở, bảo vệ ngư dân trên biển cả, giúp chúng con vượt qua mọi sóng gió, an lành trở về sau mỗi chuyến ra khơi. Hôm nay, chúng con cúng dâng những lễ vật này, cầu mong Ngài tiếp tục phù hộ cho chúng con trong công việc mưu sinh, gia đình hạnh phúc, bình an. Con xin Ngài chứng giám cho lòng thành kính của chúng con, chấp nhận những lễ vật này và tiếp tục gia hộ cho cộng đồng, giúp cho mọi công việc làm ăn của chúng con luôn thuận lợi, mọi khó khăn sẽ qua đi, mùa biển bội thu, ngư dân không gặp tai ương. Nam mô A Di Đà Phật.

Lễ khánh thành hoặc trùng tu lăng thờ Cá Ông là một dịp quan trọng để thể hiện lòng kính trọng đối với vị thần biển cả, đồng thời củng cố niềm tin và sự gắn kết của cộng đồng ngư dân với tín ngưỡng này. Đây là một nét văn hóa sâu sắc, thể hiện sự tôn thờ và biết ơn với những điều may mắn mà Cá Ông đã mang lại cho họ trong suốt quá trình mưu sinh trên biển.