Văn Bản Chuyện Chức Phán Sự Đền Tản Viên - Phân Tích Tác Phẩm và Giá Trị Nghệ Thuật

Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một tác phẩm thuộc thể loại truyền kỳ, được trích từ tập Truyền kỳ mạn lục của tác giả Nguyễn Dữ. Tác phẩm thể hiện tinh thần dũng cảm và chính trực của nhân vật Ngô Tử Văn - một trí thức khảng khái, không chịu khuất phục trước thế lực tà ác.

1. Nội dung chính

• Nhân vật chính: Ngô Tử Văn, một nho sĩ cương trực, không thể chịu được sự hoành hành của tên tướng giặc nhà Minh tử trận.
• Ngô Tử Văn quyết định đốt ngôi đền thiêng nơi hồn ma của tên giặc cư trú, gây ra nhiều điều xấu cho dân làng.
• Sau khi đốt đền, Tử Văn bị bệnh và gặp phải hồn ma hung thần đòi xử tội, nhưng chàng không sợ hãi, đứng trước Diêm Vương tố cáo tội ác của hung thần.
• Cuối cùng, Diêm Vương phán xử công minh, trừng trị hung thần và thưởng cho Tử Văn chức phán sự đền Tản Viên.

2. Giá trị nội dung và nghệ thuật

• Giá trị nội dung: Tác phẩm đề cao tinh thần chính trực, đấu tranh chống lại cái ác và niềm tin vào công lý.
• Giá trị nghệ thuật: Kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố kỳ ảo và hiện thực, tạo nên một thế giới nơi con người và thánh thần, ma quỷ tương giao, làm tăng sự hấp dẫn cho câu chuyện.

3. Bố cục

4. Ý nghĩa tác phẩm

• Tác phẩm khẳng định niềm tin rằng công lý và chính nghĩa luôn chiến thắng, đồng thời ca ngợi những con người dũng cảm dám đối mặt với bất công và cái ác.

5. Thông điệp

Qua câu chuyện, Nguyễn Dữ muốn gửi gắm thông điệp rằng, trong cuộc sống, những người chính trực, dù đối diện với nguy hiểm hay bất công, cũng sẽ được bảo vệ và công lý sẽ luôn đứng về phía họ.

Tác giả Nguyễn Dữ là một nhà văn nổi tiếng của văn học trung đại Việt Nam, được biết đến với tác phẩm nổi bật Truyền kì mạn lục. Ông sinh ra ở xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân (nay thuộc huyện Thanh Miện, Hải Dương), và là con trai cả của Tiến sĩ Nguyễn Tường Phiêu. Nguyễn Dữ từng học với Nguyễn Bỉnh Khiêm và nổi tiếng với kiến thức sâu rộng và tài năng văn chương. Sau khi đỗ Hương tiến, ông làm quan một thời gian ngắn trước khi lui về ở ẩn, tận hiến cho sự nghiệp văn chương.

Tác phẩm "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" thuộc tập truyện Truyền kì mạn lục, một bộ sưu tập gồm nhiều truyện kì ảo, pha trộn giữa yếu tố hiện thực và hư cấu. Câu chuyện kể về Ngô Tử Văn, một người khẳng khái, chính trực, dám đốt đền thiêng để tiêu diệt tà ác. Tác phẩm không chỉ phản ánh cuộc đấu tranh giữa thiện và ác mà còn đề cao tinh thần dũng cảm, không chịu khuất phục trước cường quyền của người trí thức.

Tác phẩm "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" được chia thành 4 phần rõ ràng, thể hiện sự phát triển của cốt truyện từ giới thiệu nhân vật, đến cao trào và kết thúc. Mỗi phần mang một nội dung và ý nghĩa cụ thể, góp phần làm nổi bật chủ đề của câu chuyện.

1. Phần 1: Giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn - một người khẳng khái, chính trực, dám đốt đền thiêng để tiêu diệt tà ma. Hành động của Tử Văn thể hiện tinh thần dũng cảm và lòng chính trực của người trí thức trước những thế lực đen tối.
2. Phần 2: Cuộc gặp gỡ giữa Tử Văn và Thổ thần. Thổ thần hiện ra trong giấc mơ của Tử Văn, thông báo về sự tồn tại của hồn ma xấu xa đã chiếm đoạt ngôi đền. Từ đây, Tử Văn bước vào cuộc đấu tranh giữa thiện và ác.
3. Phần 3: Tử Văn đối chất với Diêm Vương. Tại âm phủ, Tử Văn bị buộc tội nhưng anh không khuất phục, mạnh mẽ phản bác và bảo vệ lẽ phải. Tử Văn đã khẳng định rằng Diêm Vương cần phải xác minh sự thật ở đền Tản Viên.
4. Phần 4: Tử Văn được minh oan và trở thành phán sự đền Tản Viên. Sự thật được làm sáng tỏ, kẻ gian tà bị trừng phạt, và Tử Văn được tưởng thưởng xứng đáng cho lòng dũng cảm và chính trực của mình.

Tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ mang đậm giá trị nhân văn và tinh thần dân tộc. Câu chuyện đề cao tinh thần khảng khái, dũng cảm của Ngô Tử Văn, một kẻ sĩ chính trực, dám đứng lên chống lại thế lực tà ác. Hành động của Tử Văn không chỉ phản ánh lòng yêu nước mà còn thể hiện niềm tin vững chắc rằng chính nghĩa sẽ luôn chiến thắng gian tà. Bên cạnh đó, tác phẩm còn phê phán thói tham nhũng và sự dung túng cho cái xấu trong xã hội lúc bấy giờ.

• Tinh thần đấu tranh chống lại cái ác và bảo vệ công lý.
• Khẳng định niềm tin rằng chính nghĩa sẽ thắng thế.
• Thể hiện giá trị nhân đạo, tinh thần dân tộc của tác giả.

Với cốt truyện kịch tính, yếu tố kỳ ảo hòa quyện cùng hiện thực, tác phẩm còn gợi lên những vấn đề sâu sắc về đạo đức và xã hội.

Giá trị nghệ thuật của tác phẩm "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" được thể hiện qua nhiều yếu tố đặc sắc, nổi bật nhất là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố hiện thực và kỳ ảo. Truyện xây dựng những chi tiết hoang đường, kỳ bí, như sự giao thoa giữa ba cõi trần – tiên – ma. Điều này không chỉ tạo nên sự hấp dẫn mà còn làm nổi bật tư tưởng răn dạy con người phải sống đúng mực, lẽ phải luôn chiến thắng cái ác.

• Sự kết hợp giữa yếu tố thực và kỳ ảo khiến câu chuyện giàu sức lôi cuốn, hấp dẫn người đọc.
• Các tuyến nhân vật thiện – ác được xây dựng tương phản rõ nét, từ đó khắc họa bài học về công lý.
• Ngôn ngữ của tác phẩm chặt chẽ, kịch tính, tạo nên hiệu ứng mạnh mẽ, giúp tăng tính giáo dục.

Thông qua những yếu tố kỳ ảo và cuộc đấu tranh đầy kịch tính, tác phẩm không chỉ phản ánh những bất công trong xã hội mà còn truyền tải thông điệp về sức mạnh của chính nghĩa, niềm tin vào công lý.