"Một Cửa Liên Thông": Làm Thế Nào Để Tối Ưu và Đơn Giản Hóa Thủ Tục Hành Chính?

Cơ chế Một Cửa và Một Cửa Liên Thông là những sáng kiến quan trọng của Chính phủ Việt Nam, nhằm tối ưu hóa và đơn giản hóa quy trình giải quyết các thủ tục hành chính cho tổ chức và cá nhân.

• Cơ chế Một Cửa: Là phương thức tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính tại một điểm duy nhất.
• Cơ chế Một Cửa Liên Thông: Là phương thức phối hợp giữa các cơ quan thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính liên quan, qua đó tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Nghị định 61/2018/NĐ-CP và Quyết định 468/QĐ-TTg là hai văn bản pháp luật chính thức hóa việc triển khai cơ chế này, đặt ra các tiêu chuẩn và quy định cụ thể cho việc tiếp nhận và xử lý thủ tục hành chính.

Việc triển khai cơ chế Một Cửa và Một Cửa Liên Thông nhằm đạt được các mục tiêu sau:

1. Nâng cao hiệu quả, minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính.
2. Tăng cường sự hài lòng và thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
3. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới phương thức quản lý.

Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh vào việc đổi mới tổ chức quản lý, kết nối dữ liệu và mở rộng ứng dụng công nghệ thông tin để cơ chế Một Cửa và Một Cửa Liên Thông được triển khai hiệu quả và bền vững.

Cơ chế Một Cửa và Một Cửa Liên Thông đã và đang mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho xã hội, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao sự minh bạch trong quản lý hành chính.

Cơ chế Một Cửa và Một Cửa Liên Thông đã trở thành một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính ở Việt Nam, nhằm tạo điều kiện thuận lợi và minh bạch cho người dân và doanh nghiệp trong việc giải quyết thủ tục hành chính. Được chính thức hóa qua Nghị định 61/2018/NĐ-CP và Quyết định 468/QĐ-TTg, cơ chế này thúc đẩy việc đơn giản hóa và số hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính, đảm bảo tiết kiệm thời gian và nguồn lực cho cả người dân và cơ quan nhà nước.

• Phương thức tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính tại một điểm duy nhất hoặc qua sự phối hợp của nhiều cơ quan, tổ chức.
• Áp dụng công nghệ thông tin để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp, nhất là trong việc kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan hành chính.
• Nâng cao hiệu quả, năng suất lao động của cán bộ, công chức thông qua việc giảm thiểu thủ tục giấy tờ và thời gian chờ đợi.

Thông qua việc thực hiện cơ chế này, Chính phủ Việt Nam kỳ vọng không chỉ nâng cao mức độ hài lòng của người dân và cộng đồng doanh nghiệp mà còn tạo bước đột phá trong quản lý hành chính công, hướng tới một nền hành chính hiện đại, hiệu quả và thân thiện.

Cơ chế Một Cửa và Một Cửa Liên Thông được định nghĩa trong Nghị định 61/2018/NĐ-CP, là một sáng kiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính tại Việt Nam. Nghị định này quy định rõ về việc tiếp nhận, xử lý và trả kết quả cho các thủ tục hành chính thông qua một điểm tiếp nhận duy nhất hoặc thông qua sự phối hợp liên thông giữa các cơ quan hành chính nhà nước, nhằm mục đích tạo lập một môi trường làm việc hiệu quả và thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp.

• Cơ chế Một Cửa cho phép tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính tại một nơi duy nhất, giảm bớt thời gian và công sức cho người dân.
• Cơ chế Một Cửa Liên Thông mở rộng khái niệm Một Cửa, bằng việc kết nối và phối hợp giữa các cơ quan hành chính, từ đó, tạo điều kiện cho việc giải quyết thủ tục hành chính một cách nhanh chóng và liền mạch.

Phạm vi điều chỉnh của nghị định bao gồm tất cả các cơ quan hành chính từ trung ương đến địa phương, nhằm đảm bảo việc áp dụng rộng rãi cơ chế này trong việc giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức và cá nhân trên toàn quốc.

Thông qua việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính một cách nhanh chóng, minh bạch, cơ chế này đã và đang góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, tăng cường sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp trong việc tiếp cận các dịch vụ hành chính công.

Cơ chế Một Cửa Liên Thông đem lại nhiều lợi ích và là một đột phá trong cải cách hành chính, từ việc tối ưu hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp đến việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Dưới đây là những lợi ích cụ thể mà cơ chế này mang lại:

• Giảm thời gian và chi phí cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính, nhờ vào việc tập trung giải quyết tại một điểm duy nhất.
• Nâng cao hiệu quả công việc và sự hài lòng của người dân thông qua việc giảm bớt phiền hà và thủ tục không cần thiết.
• Đảm bảo công bằng, minh bạch và tăng cường tính chuyên nghiệp trong quản lý nhà nước.
• Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc theo dõi, giám sát và đánh giá quá trình giải quyết thủ tục hành chính, đồng thời, tăng cường khả năng tiếp cận thông tin cho người dân và doanh nghiệp.

Đặc biệt, theo Nghị quyết số 76/NQ-CP, tỉnh Bắc Kạn đã triển khai nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và phần mềm một cửa điện tử, với 72% TTHC được thực hiện qua dịch vụ công trực tuyến, thể hiện sự cải tiến rõ rệt trong việc thực hiện cơ chế này.

Những nguyên tắc cốt lõi trong thực hiện cơ chế Một Cửa Liên Thông bao gồm việc đặt sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm trọng tâm, quản lý tập trung và thống nhất, giải quyết thủ tục nhanh chóng, công bằng, khách quan và minh bạch.

Với những lợi ích kể trên, cơ chế Một Cửa Liên Thông đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong việc cải thiện môi trường kinh
doanh.

Quá trình phát triển và hoàn thiện cơ chế một cửa và một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính tại Việt Nam được chính thức hóa thông qua các văn bản pháp luật quan trọng sau:

• Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23 tháng 4 năm 2018 của Chính phủ về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính, đặt ra khung pháp lý cơ bản cho việc triển khai cơ chế này.
• Nghị định số 107/2021/NĐ-CP ngày 06 tháng 12 năm 2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 61/2018/NĐ-CP, cập nhật và hoàn thiện hơn các quy định liên quan đến việc thực hiện cơ chế một cửa và một cửa liên thông.

Thông qua các văn bản này, Chính phủ Việt Nam nhấn mạnh việc đơn giản hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính, tăng cường hiệu quả công việc và sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hành chính công. Các văn bản này đều được ban hành dựa trên các luật cơ bản như Luật tổ chức Chính phủ, Luật tổ chức chính quyền địa phương, Luật giao dịch điện tử, và Luật công nghệ thông tin, nhằm tạo một cơ sở pháp lý vững chắc cho việc thực thi cơ chế này.

Qua đó, các văn bản pháp luật này không chỉ nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính mà còn khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp và tổ chức, cá nhân trong quá trình này, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và dịch vụ công trực tuyến.

Quy trình giải quyết thủ tục hành chính qua cơ chế một cửa và một cửa liên thông đã được thiết kế để tối ưu hóa và đơn giản hóa quy trình xử lý các yêu cầu hành chính cho tổ chức và cá nhân. Dưới đây là tổng hợp quy trình và thủ tục dựa trên các quy định mới nhất:

1. Tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả, hồ sơ được kiểm tra về tính chính xác và đầy đủ. Nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, nó được chấp nhận và chuyển đến cơ quan có thẩm quyền để giải quyết.
2. Mỗi hồ sơ được cấp một Mã số hồ sơ, được ghi trong Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn ngày trả kết quả. Tổ chức, cá nhân có thể sử dụng Mã số này để theo dõi tình trạng giải quyết hồ sơ.
3. Hồ sơ sau khi tiếp nhận sẽ được quét và lưu trữ dưới dạng điện tử, đồng thời được cập nhật vào cơ sở dữ liệu của Hệ thống thông tin một cửa điện tử tương ứng.
4. Cơ chế giải quyết thủ tục hành chính thông qua cả hình thức trực tiếp tại Bộ phận Một cửa và hình thức trực tuyến tại Cổng Dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh.

Những hành vi không được phép trong quy trình này bao gồm: cản trở, sách nhiễu, gây phiền hà cho tổ chức, cá nhân; thay đổi, xóa, hủy dữ liệu điện tử một cách trái phép; ngăn chặn truyền, gửi, nhận dữ liệu điện tử một cách trái phép.

Quy trình này đóng góp vào việc cải thiện môi trường kinh doanh và tăng cường sự minh bạch và hiệu quả trong quản lý hành chính công.

Cơ chế một cửa liên thông được triển khai nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải quyết thủ tục hành chính, đồng thời đẩy mạnh việc số hóa và kết nối dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước. Mục tiêu và kết quả mong đợi từ việc triển khai cơ chế này bao gồm:

• Hoàn thiện thể chế và cơ sở hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo việc kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước một cách hiệu quả.
• Nâng cao mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp thông qua việc cải thiện chất lượng phục vụ và giảm thời gian giải quyết thủ tục.
• Tối ưu hóa quy trình làm việc, giảm thiểu sự cần thiết của việc cung cấp lại thông tin, giấy tờ đã được chấp nhận trong các thủ tục hành chính trước đó.
• Giảm thời gian chờ đợi tại Bộ phận Một cửa xuống còn trung bình tối đa 30 phút mỗi lần giao dịch.

Các sáng kiến như số hóa dữ liệu, tạo lập hệ thống thông tin thống nhất liên thông giữa các cơ quan chính phủ từ trung ương đến địa phương và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và điều hành đều là những bước đi quan trọng trong quá trình cải cách hành chính nhà nước, hướng tới việc tạo dựng một nền hành chính hiện đại, minh bạch và hiệu quả.

Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong cơ chế một cửa liên thông là một trong những bước đổi mới nhằm nâng cao hiệu quả và năng suất lao động trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC). Các biện pháp đổi mới bao gồm:

• Việc số hoá hồ sơ, giấy tờ và kết quả giải quyết TTHC, giúp tạo dữ liệu sống, sạch, đủ và chính xác.
• Đổi mới tổ chức quản lý và phát triển khả năng kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước.
• Mở rộng tiếp nhận và giải quyết TTHC mà không phụ thuộc vào địa giới hành chính, nhờ ứng dụng CNTT.
• Nâng cao tính chủ động, hiệu quả và năng suất lao động của các Bộ phận Một cửa.
• Đổi mới công tác giám sát, đánh giá chất lượng giải quyết TTHC thông qua ứng dụng công nghệ mới.

Ứng dụng CNTT cũng bao gồm việc tiếp nhận và trả kết quả TTHC thông qua phần mềm một cửa điện tử, đạt tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến cao, giúp người dân và doanh nghiệp theo dõi tiến độ giải quyết TTHC của mình một cách minh bạch và dễ dàng.

Tiếp tục đẩy mạnh việc kết nối và chia sẻ dữ liệu từ các Cơ sở dữ liệu quốc gia, triển khai quy trình số hóa hồ sơ tại các Bộ phận Một cửa cấp huyện, cấp xã và tăng tỷ lệ số hóa, ký số và lưu trữ điện tử cho hồ sơ giải quyết thành công nhằm đảm bảo việc kết nối chia sẻ dữ liệu trên môi trường điện tử.

Trong quá trình thực hiện cơ chế một cửa và một cửa liên thông, nhiều sáng kiến và đổi mới đã được áp dụng nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng phục vụ công tác giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp. Các sáng kiến bao gồm:

• Gắn kết việc số hóa hồ sơ, giấy tờ và kết quả giải quyết thủ tục hành chính với quá trình tiếp nhận và xử lý thủ tục, tạo nền tảng cho dữ liệu số chính xác và đáng tin cậy.
• Đổi mới trong tổ chức quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu, hướng tới việc đơn giản hóa quy trình chuẩn bị và tiếp nhận hồ sơ.
• Mở rộng khả năng tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính không phụ thuộc vào địa giới hành chính, nhờ ứng dụng công nghệ thông tin.
• Nâng cao tính chủ động và hiệu quả trong công việc của các Bộ phận Một cửa thông qua các giải pháp đổi mới.
• Ứng dụng công nghệ mới trong giám sát và đánh giá chất lượng giải quyết thủ tục hành chính, giúp quá trình này trở nên minh bạch và dễ dàng theo dõi.

Các mục tiêu cụ thể cho các giai đoạn 2021, 2022 và 2023-2025 đã được đặt ra, trong đó bao gồm hoàn thiện kết nối và chia sẻ dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành, tăng tỷ lệ số hóa và lưu trữ điện tử, và triển khai quy trình số hóa tại các Bộ phận Một cửa ở mọi cấp độ.

Các địa phương đã triển khai cơ chế một cửa liên thông đã rút ra nhiều kinh nghiệm quý báu, thúc đẩy việc cải thiện môi trường hành chính và nâng cao sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp. Một số kinh nghiệm nổi bật bao gồm:

• Việc tự nghiên cứu và tham khảo kinh nghiệm lẫn nhau giữa các địa phương đã tạo ra sự đa dạng trong cách thức triển khai, bao gồm diện tích làm việc, trang thiết bị, và phần mềm điện tử sử dụng.
• Hà Nội đã chú trọng đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và điều hành của chính quyền, chất lượng hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội, tạo bước chuyển biến mạnh về kỷ luật, kỷ cương, ý thức, trách nhiệm, chất lượng phục vụ nhân dân.
• Đội ngũ công chức cần tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức thực hiện các giao dịch hành chính, hướng dẫn thủ tục hành chính một cách đầy đủ, rõ ràng, chính xác.
• Kon Tum đã đạt được tích cực trong việc kết nối với Cổng Dịch vụ công quốc gia, sử dụng nền tảng đăng nhập và thanh toán trực tuyến của Cổng Dịch vụ công quốc gia, qua đó mang lại sự thuận tiện nhanh chóng cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, một số lĩnh vực TTHC do chưa kết nối theo dõi được trạng thái xử lý hồ sơ trên phần mềm của các Bộ ngành nên cán bộ Một cửa các cấp phải tiếp nhận hồ sơ song song trên hai Hệ thống phần mềm, dẫn đến tăng thêm công việc.

Những kinh nghiệm này không chỉ giúp các địa phương khác rút ra bài học trong quá trình triển khai cơ chế một cửa, một cửa liên thông mà còn là cơ sở để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công, hướng tới việc xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, minh bạch và hiệu quả.

Trong quá trình triển khai cơ chế một cửa liên thông, việc cung cấp thông tin hướng dẫn cụ thể và giải đáp các câu hỏi thường gặp là hết sức quan trọng để người dân và doanh nghiệp hiểu rõ về quy trình và thủ tục hành chính. Dưới đây là một số hướng dẫn và câu hỏi thường gặp liên quan đến cơ chế này:

• Nhiệm vụ của Bộ phận Một cửa bao gồm công khai thông tin về thủ tục hành chính, hướng dẫn thực hiện, tiếp nhận và giải quyết hồ sơ, theo dõi và đánh giá việc giải quyết thủ tục hành chính, thu phí và lệ phí nếu có.
• Quyền hạn của Bộ phận Một cửa bao gồm đề nghị cung cấp thông tin và tài liệu từ các cơ quan có thẩm quyền, từ chối tiếp nhận hồ sơ không đúng quy định, và đề xuất cải tiến nâng cao chất lượng phục vụ.
• Các chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo, chấn chỉnh và xử lý vi phạm, và xin lỗi cá nhân, tổ chức khi có vi phạm từ cán bộ, công chức.
• Trang web Cổng Thông Tin Một Cửa Quốc Gia cung cấp danh mục thủ tục hành chính quốc gia và hướng dẫn cụ thể cho từng thủ tục.

Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng truy cập Cổng Thông Tin Một Cửa Quốc Gia hoặc liên hệ qua các kênh hỗ trợ khách hàng của các bộ, ngành liên quan.

Cơ chế "Một Cửa Liên Thông" đã mở ra một kỷ nguyên mới trong quản lý hành chính, giảm thiểu thời gian và tăng hiệu quả công việc. Đây là bước tiến quan trọng hướng tới một Chính phủ điện tử, minh bạch và hiện đại.

Để tìm hiểu về cơ chế "một cửa liên thông" trong tổ chức hành chính công hiệu quả hơn ở Việt Nam, bạn có thể thực hiện những bước sau:

1. Tìm hiểu về cơ chế "một cửa" trong giải quyết thủ tục hành chính, đây là phương thức tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính.
2. Xem xét cách thức cụ thể mà một cửa liên thông được áp dụng trong việc giải quyết thủ tục hành chính. Đây có thể là sự kết hợp giữa các cơ quan, bộ phận hành chính khác nhau để cung cấp dịch vụ tiện lợi cho người dân.
3. Thăm khảo các quy định mới nhất, như Nghị định số 107/2024/NĐ-CP ngày 06/12/2021, để hiểu rõ hơn về điểm mới và thay đổi trong cơ chế một cửa liên thông.