Đền Đa Hòa Hưng Yên – Khám phá di sản văn hóa và lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung

Đền Đa Hòa, nằm tại xã Bình Minh, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, là một trong những di tích tâm linh quan trọng của Việt Nam. Nơi đây thờ Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung, hai nhân vật huyền thoại trong tín ngưỡng dân gian, biểu tượng cho tình yêu và lòng hiếu thảo.

Đền được xây dựng từ thời nhà Trần và đã trải qua nhiều lần trùng tu, bảo tồn kiến trúc cổ kính và giá trị văn hóa đặc sắc. Với không gian yên bình, kiến trúc độc đáo và cảnh quan thiên nhiên hài hòa, Đền Đa Hòa thu hút đông đảo du khách và phật tử đến tham quan, chiêm bái.

Mỗi năm, vào dịp lễ hội truyền thống, đền tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, tín ngưỡng phong phú, góp phần giữ gìn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.

Đền Đa Hòa, tọa lạc tại xã Bình Minh, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, là một công trình kiến trúc độc đáo mang đậm dấu ấn văn hóa và nghệ thuật thời Nguyễn. Được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX bởi tiến sĩ Chu Mạnh Trinh, ngôi đền không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là biểu tượng của tình yêu bất tử giữa Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung.

Toàn bộ khuôn viên đền rộng gần 19.000m², bao gồm 18 công trình lớn nhỏ, tượng trưng cho tuổi của công chúa Tiên Dung khi gặp Chử Đồng Tử. Kiến trúc đền được chia thành ba khu vực chính:

• Khu ngoài: Gồm nhà bia Trấn Giang Lâu với thiết kế hai tầng, tám mái, cửa mở bốn hướng, tạo nên không gian thoáng đãng và linh thiêng.
• Khu giữa: Bao gồm gác chuông và gác khánh, nơi lưu giữ chuông đồng cao 1,5m và khánh đá rộng 1,2m, thể hiện sự tinh xảo trong nghệ thuật đúc đồng và chạm khắc đá.
• Khu trong: Trung tâm của đền với Ngọ Môn ba cửa, tòa Thiên Hương hai tầng tám mái được chạm trổ tinh vi, cùng hậu cung thờ tượng đồng của Chử Đồng Tử và nhị vị phu nhân có kích thước như người thật.

Đặc biệt, các mái đền được thiết kế theo hình thuyền rồng cách điệu, khi nhìn từ trên cao, toàn bộ ngôi đền như một đoàn thuyền đang lướt sóng, gợi nhớ đến chuyến du ngoạn trên sông Hồng của công chúa Tiên Dung. Sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và nghệ thuật đã tạo nên một không gian tâm linh đầy ấn tượng, thu hút đông đảo du khách và phật tử đến chiêm bái và tìm hiểu.

Truyền thuyết về Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung là một trong những câu chuyện tình yêu đẹp và cảm động trong kho tàng văn hóa dân gian Việt Nam. Câu chuyện không chỉ thể hiện tình yêu vượt qua mọi rào cản xã hội mà còn phản ánh tinh thần nhân văn sâu sắc của người Việt.

• Cuộc gặp gỡ định mệnh: Chử Đồng Tử, một chàng trai nghèo sống bên bờ sông Hồng, trong một lần tắm sông đã vô tình gặp công chúa Tiên Dung – con gái vua Hùng. Mối nhân duyên kỳ lạ đã kết nối hai người, nhưng cũng khiến vua cha nổi giận, từ bỏ công chúa. Không nản lòng, đôi vợ chồng trẻ rời xa chốn cung đình, chọn cuộc sống lao động chân chính.
• Phép thuật và hành trình cứu nhân độ thế: Trong một lần đi buôn, Chử Đồng Tử gặp được tiên ông Ngưỡng Quy Tiên, được truyền dạy phép thuật cùng bài thuốc lá rừng cứu người. Tiên ông trao cho chàng một cây gậy và chiếc nón kỳ diệu, dặn rằng khi gặp hoạn nạn, chỉ cần cắm trượng xuống đất, úp nón lên trên sẽ có phép màu xuất hiện. Trở về, vợ chồng Chử Đồng Tử từ bỏ việc buôn bán, chu du khắp nơi chữa bệnh, giúp đỡ dân chúng. Họ kết nghĩa với Tây Sa Tiên Cung, cùng nhau truyền đạo và hành thiện. Nhờ tài chữa bệnh, Chử Đồng Tử và Tiên Dung còn giúp vua Hùng khỏi trọng bệnh.
• Hóa về trời: Trong một lần dừng chân tại Dạ Trạch, Chử Đồng Tử cắm trượng, úp nón và bất ngờ lâu đài nguy nga hiện ra. Tin đồn lan đến vua Hùng, ngài hiểu lầm con gái làm phản, bèn cử quân dẹp loạn. Tiên Dung ngửa mặt than trời, thể hiện lòng trung hiếu. Khi quân triều đình kéo đến, vợ chồng Chử Đồng Tử và Tây Sa đồng loạt hóa về trời, để lại một hố lớn – sau này gọi là Dạ Trạch.

Huyền thoại Chử Đồng Tử – Tiên Dung không chỉ là biểu tượng của tình yêu chân thành mà còn là minh chứng cho khát vọng tự do và hạnh phúc. Câu chuyện đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm nghệ thuật và là phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người dân Việt Nam.

Lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung tại Đền Đa Hòa, xã Bình Minh, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, là một trong những lễ hội lớn của cả nước, được tổ chức ba năm một lần vào các ngày 10, 11 và 12 tháng 2 âm lịch. Năm 2023, lễ hội đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thu hút đông đảo du khách đến tham dự.

Lễ hội diễn ra với quy mô hàng tổng, có sự tham gia của 9 thôn thuộc hai xã Bình Minh và Mễ Sở. Các hoạt động chính bao gồm:

• Phần lễ: Rước kiệu Thành Hoàng các làng về Đền Đa Hòa, dâng hương tế lễ Thánh, lễ rước nước và du thuyền trên sông Hồng.
• Phần hội: Các trò chơi dân gian như cờ tướng, bơi chải, hát ca trù, hát trống quân, thi múa rồng, biểu diễn nghệ thuật quần chúng và các hoạt động thể thao, văn nghệ khác.

Lễ hội không chỉ là dịp để tưởng nhớ huyền thoại tình yêu bất tử giữa Chử Đồng Tử và Tiên Dung mà còn là cơ hội để cộng đồng gắn kết, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Cụm di tích Đa Hòa – Dạ Trạch, tọa lạc tại huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, là một quần thể di tích lịch sử và văn hóa đặc biệt, gắn liền với truyền thuyết về Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung. Khu di tích này bao gồm hai đền chính: Đền Đa Hòa và Đền Dạ Trạch.

Đền Đa Hòa

Đền Đa Hòa thờ Chử Đồng Tử và hai vị phu nhân. Ngôi đền có kiến trúc độc đáo, với các hạng mục được bố trí hài hòa theo trục thần đạo, tạo nên một không gian linh thiêng và trang nghiêm. Đền đã được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt, thu hút nhiều du khách và phật tử đến tham quan và chiêm bái.

Đền Dạ Trạch

Đền Dạ Trạch, hay còn gọi là Đền Hóa Dạ Trạch, thờ Chử Đồng Tử, công chúa Tiên Dung và Triệu Việt Vương (Triệu Quang Phục). Đền nằm sâu trong vùng đầm Dạ Trạch, với không gian thâm nghiêm và huyền bí. Tương truyền, đây chính là nền lâu đài của Chử Đồng Tử và hai phu nhân sau khi ba vị hóa về trời. Đền Dạ Trạch cũng đã được xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt, góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa lịch sử của khu vực.

Việc kết hợp tham quan cả hai đền trong cụm di tích Đa Hòa – Dạ Trạch sẽ giúp du khách hiểu rõ hơn về truyền thuyết dân gian và chiêm ngưỡng kiến trúc nghệ thuật độc đáo của khu vực này.

Đền Đa Hòa, nằm trong cụm di tích Đa Hòa – Dạ Trạch, không chỉ nổi tiếng với kiến trúc độc đáo mà còn lưu giữ nhiều di vật và cổ vật có giá trị lịch sử và văn hóa đặc biệt. Những hiện vật này phản ánh quá trình phát triển của tín ngưỡng dân gian và nghệ thuật kiến trúc Việt Nam qua các thời kỳ.

Danh mục di vật và cổ vật tiêu biểu

• Sắc phong: Các sắc phong cổ, ghi nhận công đức và sự tôn vinh đối với các vị thần được thờ tại đền.
• Bia ký: Những bia đá khắc chữ Hán, ghi lại các sự kiện lịch sử, quá trình trùng tu và phát triển của đền.
• Đại tự và câu đối: Các tấm đại tự và câu đối được chạm khắc tinh xảo, thể hiện nghệ thuật thư pháp và tư tưởng tôn vinh các vị thần.
• Châm thư: Những bản châm thư cổ, lưu giữ những lời răn dạy và giáo lý đạo đức của cộng đồng.

Những di vật và cổ vật này không chỉ có giá trị về mặt lịch sử mà còn là minh chứng sống động cho sự phát triển của văn hóa và tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Chúng góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa của khu di tích Đa Hòa – Dạ Trạch và là niềm tự hào của cộng đồng địa phương.

Đền Đa Hòa, tọa lạc tại xã Bình Minh, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là điểm đến văn hóa tâm linh quan trọng trong đời sống hiện đại. Với kiến trúc độc đáo và giá trị lịch sử sâu sắc, đền đã trở thành nơi thu hút du khách và người dân đến tham quan, chiêm bái.

Hàng năm, lễ hội Chử Đồng Tử - Tiên Dung được tổ chức tại đền, thu hút đông đảo người tham dự. Lễ hội không chỉ là dịp để tưởng nhớ đến mối tình huyền thoại giữa chàng Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung, mà còn là cơ hội để cộng đồng gắn kết, thể hiện lòng biết ơn và cầu mong cho một năm mới an lành, thịnh vượng.

Đền Đa Hòa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục truyền thống và giá trị văn hóa cho thế hệ trẻ. Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật và trò chơi dân gian được tổ chức thường xuyên, góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Với sự kết hợp giữa giá trị lịch sử, văn hóa và tâm linh, đền Đa Hòa ngày càng khẳng định vị thế của mình trong đời sống hiện đại, trở thành điểm đến không thể thiếu trong hành trình khám phá văn hóa Việt Nam.

Văn khấn Đức Thánh Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung là một phần quan trọng trong nghi lễ tại Đền Đa Hòa, Hưng Yên. Bài khấn thể hiện lòng thành kính, biết ơn và cầu mong sự phù hộ độ trì từ các vị thánh.

Dưới đây là nội dung bài văn khấn thường được sử dụng:

• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
• Con kính lạy Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa.
• Hôm nay, ngày... tháng... năm..., tín chủ chúng con tên là..., ngụ tại..., thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trà quả, kính mời Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa giáng đàn chứng giám.
• Chúng con cầu xin các ngài phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được bình an, mạnh khỏe, công việc hanh thông, tài lộc dồi dào, mọi sự như ý.
• Chúng con xin hứa sẽ sống tốt đời đẹp đạo, làm nhiều việc thiện, giúp đỡ người khó khăn, góp phần xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp.
• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn cần được đọc với lòng thành kính, tâm hồn thanh tịnh, thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân đã có công với dân tộc.

Đầu năm, người dân thường đến đền Đa Hòa, Hưng Yên để cầu an, mong muốn một năm mới bình an, may mắn và thịnh vượng. Dưới đây là bài văn khấn lễ cầu an đầu năm tại đền:

• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
• Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Con kính lạy Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa.
• Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con là..., ngụ tại..., thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trà quả, kính mời Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa giáng đàn chứng giám.
• Chúng con cầu xin các ngài phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được:
• Bình an vô sự, mạnh khỏe an khang.
• Công việc hanh thông, tài lộc dồi dào.
• Gia đạo hưng thịnh, trên dưới thuận hòa.
• Chúng con xin hứa sẽ sống tốt đời đẹp đạo, làm nhiều việc thiện, giúp đỡ người khó khăn, góp phần xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp.
• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn cần được đọc với lòng thành kính, tâm hồn thanh tịnh, thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân đã có công với dân tộc.

Đền Đa Hòa, Hưng Yên, là nơi linh thiêng thờ Đức Thánh Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung. Nhiều người đến đây để cầu nguyện cho công danh, sự nghiệp hanh thông. Dưới đây là bài văn khấn cầu công danh, sự nghiệp tại đền:

• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
• Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Con kính lạy Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa.
• Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con là..., ngụ tại..., thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trà quả, kính mời Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa giáng đàn chứng giám.
• Chúng con cầu xin các ngài phù hộ độ trì cho:
• Công danh sự nghiệp thăng tiến, mọi việc hanh thông.
• Học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt.
• Gặp quý nhân phù trợ, mở rộng cơ hội phát triển.
• Chúng con nguyện sống tốt đời đẹp đạo, làm nhiều việc thiện, giúp đỡ người khó khăn, góp phần xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp.
• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn cần được đọc với lòng thành kính, tâm hồn thanh tịnh, thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân đã có công với dân tộc.

Sau khi lời cầu nguyện tại Đền Đa Hòa, Hưng Yên được ứng nghiệm, việc trở lại đền để tạ lễ là hành động thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với Đức Thánh Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung. Dưới đây là bài văn khấn tạ lễ thường được sử dụng:

• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
• Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Con kính lạy Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa.
• Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con là..., ngụ tại..., thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trà quả, kính mời Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa giáng đàn chứng giám.
• Chúng con xin tạ ơn các ngài đã phù hộ độ trì cho:
• Công việc hanh thông, sự nghiệp thăng tiến.
• Gia đình bình an, hạnh phúc viên mãn.
• Sức khỏe dồi dào, mọi sự như ý.
• Chúng con nguyện sống tốt đời đẹp đạo, làm nhiều việc thiện, giúp đỡ người khó khăn, góp phần xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp.
• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn cần được đọc với lòng thành kính, tâm hồn thanh tịnh, thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân đã có công với dân tộc.

Đền Đa Hòa, tọa lạc tại xã Bình Minh, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, là nơi thờ Đức Thánh Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung. Hằng năm, vào trung tuần tháng Hai âm lịch, lễ hội Đền Đa Hòa được tổ chức long trọng, thu hút đông đảo du khách thập phương đến dâng lễ và cầu nguyện. Dưới đây là bài văn khấn thường được sử dụng trong dịp lễ hội:

• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
• Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Con kính lạy Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa.
• Hôm nay là ngày... tháng... năm..., nhằm dịp lễ hội truyền thống tại Đền Đa Hòa, tín chủ con là..., ngụ tại..., thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trà quả, kính mời Đức Thánh Chử Đồng Tử - Tiên Dung công chúa giáng đàn chứng giám.
• Chúng con cầu xin các ngài phù hộ độ trì cho:
• Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.
• Gia đình bình an, sức khỏe dồi dào.
• Công việc hanh thông, tài lộc hưng vượng.
• Con cháu học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt.
• Chúng con nguyện sống tốt đời đẹp đạo, làm nhiều việc thiện, giúp đỡ người khó khăn, góp phần xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp.
• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn cần được đọc với lòng thành kính, tâm hồn thanh tịnh, thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân đã có công với dân tộc.

Khi lần đầu đến lễ tại Đền Đa Hòa, Hưng Yên – nơi thờ Đức Thánh Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung, việc chuẩn bị một bài văn khấn trang nghiêm và thành tâm là rất quan trọng. Dưới đây là bài văn khấn mẫu dành cho người đi lễ đền lần đầu:

• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
• Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Con kính lạy Đức Thánh Chử Đồng Tử – Tiên Dung công chúa.
• Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con là..., ngụ tại..., lần đầu tiên đến lễ tại Đền Đa Hòa, thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, trà quả, kính mời Đức Thánh Chử Đồng Tử – Tiên Dung công chúa giáng đàn chứng giám.
• Chúng con cầu xin các ngài phù hộ độ trì cho:
• Gia đình bình an, sức khỏe dồi dào.
• Công việc hanh thông, tài lộc hưng vượng.
• Con cháu học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt.
• Chúng con nguyện sống tốt đời đẹp đạo, làm nhiều việc thiện, giúp đỡ người khó khăn, góp phần xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp.
• Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn cần được đọc với lòng thành kính, tâm hồn thanh tịnh, thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân đã có công với dân tộc.