Chủ đề đền dùm: Đền Dùm, một điểm đến tâm linh nổi bật tại Tuyên Quang, không chỉ thu hút du khách bởi vẻ đẹp cổ kính mà còn bởi sự linh thiêng trong từng lời văn khấn. Hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa, kiến trúc và những mẫu văn khấn đầy trang trọng khi hành hương về Đền Dùm.
Mục lục
- Giới thiệu tổng quan về Đền Dùm
- Kiến trúc và cảnh quan Đền Dùm
- Hệ thống các đền trong khu vực Núi Dùm
- Lễ hội và hoạt động văn hóa tại Đền Dùm
- Đền Dùm trong hệ thống tín ngưỡng Tứ Phủ
- Đền Dùm và du lịch tâm linh
- Thông tin tham quan và hướng dẫn du lịch
- Mẫu văn khấn lễ Thánh Mẫu tại Đền Dùm
- Mẫu văn khấn cầu an, cầu lộc tại Đền Dùm
- Mẫu văn khấn lễ cầu duyên tại Đền Dùm
- Mẫu văn khấn lễ đầu năm tại Đền Dùm
- Mẫu văn khấn tạ lễ sau khi cầu xin tại Đền Dùm
- Mẫu văn khấn lễ rằm, mùng một tại Đền Dùm
Giới thiệu tổng quan về Đền Dùm
Đền Dùm là một di tích tâm linh nổi bật tọa lạc tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Nằm trên ngọn núi Dùm linh thiêng, đền không chỉ là nơi thờ phụng các vị thần linh mà còn là điểm đến thu hút đông đảo du khách và người hành hương mỗi năm.
Được xây dựng từ thời xa xưa, Đền Dùm mang đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử của vùng đất Tuyên Quang. Kiến trúc của đền phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật truyền thống và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, tạo nên một không gian linh thiêng và thanh tịnh.
Đền Dùm không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là trung tâm của nhiều lễ hội truyền thống, nơi người dân và du khách đến để cầu nguyện, tìm kiếm sự bình an và may mắn trong cuộc sống. Với giá trị văn hóa và tâm linh sâu sắc, Đền Dùm xứng đáng là một trong những điểm đến không thể bỏ qua khi khám phá vùng đất Tuyên Quang.
.png)
Kiến trúc và cảnh quan Đền Dùm
Đền Dùm, nằm trên núi Dùm thuộc thành phố Tuyên Quang, là một công trình kiến trúc tâm linh đặc sắc, phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật truyền thống và cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Với vị trí đắc địa trên đỉnh núi, đền không chỉ là nơi thờ phụng linh thiêng mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu thích khám phá văn hóa và thiên nhiên.
Kiến trúc của Đền Dùm được xây dựng theo phong cách truyền thống, sử dụng các vật liệu tự nhiên như gỗ, đá, tạo nên vẻ đẹp mộc mạc nhưng không kém phần trang nghiêm. Các chi tiết chạm khắc tinh xảo trên cột, kèo, mái đền thể hiện sự tài hoa của các nghệ nhân xưa, đồng thời mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc.
Không gian xung quanh đền được bao phủ bởi rừng cây xanh mát, tạo nên một môi trường yên bình và thanh tịnh. Từ đỉnh núi, du khách có thể phóng tầm mắt ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Tuyên Quang và dòng sông Lô thơ mộng, mang lại cảm giác thư thái và gần gũi với thiên nhiên.
Đền Dùm không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là trung tâm của nhiều lễ hội truyền thống, nơi người dân và du khách đến để cầu nguyện, tìm kiếm sự bình an và may mắn trong cuộc sống. Với giá trị văn hóa và tâm linh sâu sắc, Đền Dùm xứng đáng là một trong những điểm đến không thể bỏ qua khi khám phá vùng đất Tuyên Quang.
Hệ thống các đền trong khu vực Núi Dùm
Khu vực Núi Dùm, thuộc thành phố Tuyên Quang, là nơi tập trung nhiều ngôi đền linh thiêng, tạo thành một quần thể di tích tâm linh đặc sắc. Mỗi ngôi đền tại đây đều mang trong mình những giá trị lịch sử và văn hóa riêng biệt, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa địa phương.
- Đền Thượng: Nằm trên đỉnh Núi Dùm, đền Thượng là nơi thờ Thánh Mẫu Thượng Ngàn, thu hút đông đảo du khách và phật tử đến hành hương, đặc biệt vào dịp lễ hội đầu xuân.
- Đền Hạ: Được coi là khởi nguồn của Đền Dùm và Đền Ỷ La, đền Hạ thờ Mẫu Thoải, tức Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ, là một trong những ngôi đền quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng Tứ Phủ tại Tuyên Quang.
- Đền Cấm: Tọa lạc gần Thiền viện Trúc Lâm Chính Pháp, đền Cấm là nơi thờ Mẫu Thượng, mang đậm dấu ấn văn hóa tâm linh của vùng đất Tuyên Quang.
- Đền Ghềnh Quýt: Một ngôi đền cổ kính, linh thiêng, nằm trong khu vực Thiền viện Trúc Lâm Chính Pháp, là điểm đến không thể bỏ qua đối với du khách yêu thích khám phá văn hóa tâm linh.
Hệ thống các đền trong khu vực Núi Dùm không chỉ là nơi thờ phụng linh thiêng mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn tìm hiểu về văn hóa và tín ngưỡng của người dân Tuyên Quang.

Lễ hội và hoạt động văn hóa tại Đền Dùm
Đền Dùm, nằm trên núi Dùm thuộc thành phố Tuyên Quang, là trung tâm của nhiều lễ hội và hoạt động văn hóa đặc sắc, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương tham gia. Các lễ hội tại đây không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là dịp để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
- Lễ hội rước Mẫu: Diễn ra hàng năm, lễ hội này là dịp để người dân thể hiện lòng thành kính đối với Thánh Mẫu, với các nghi thức rước Mẫu trang nghiêm và đầy màu sắc.
- Trình diễn hầu đồng và hát văn: Các buổi trình diễn nghệ thuật truyền thống này mang đến cho du khách những trải nghiệm văn hóa độc đáo, thể hiện sự giao thoa giữa tâm linh và nghệ thuật.
- Không gian Trà Xứ Tuyên: Giới thiệu văn hóa thưởng trà đặc trưng của Tuyên Quang, tạo nên một không gian thư giãn và giao lưu văn hóa cho du khách.
- Trưng bày khăn chầu, áo ngự: Triển lãm các vật phẩm truyền thống trong tín ngưỡng thờ Mẫu, giúp du khách hiểu rõ hơn về văn hóa và lịch sử địa phương.
- Trò chơi dân gian: Các hoạt động như kéo co, đẩy gậy, đập niêu, cờ tướng... tạo không khí vui tươi, gắn kết cộng đồng và bảo tồn các trò chơi truyền thống.
Những lễ hội và hoạt động văn hóa tại Đền Dùm không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn thúc đẩy phát triển du lịch tâm linh, đưa Tuyên Quang trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch Việt Nam.
Đền Dùm trong hệ thống tín ngưỡng Tứ Phủ
Đền Dùm, tọa lạc tại thành phố Tuyên Quang, là một phần quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng Tứ Phủ của người Việt. Tín ngưỡng Tứ Phủ bao gồm việc thờ phụng các vị thần linh cai quản bốn phương trời: Thiên Phủ (trời), Địa Phủ (đất), Thoải Phủ (nước) và Nhạc Phủ (núi). Đền Dùm chủ yếu thờ các vị thần thuộc Nhạc Phủ, đặc biệt là Tản Viên Sơn Thánh, vị thần bảo hộ của vùng núi non.
Trong hệ thống Tứ Phủ, các vị thần được chia theo thứ bậc và vai trò cụ thể. Ví dụ, Đức Vua Cha đứng đầu mỗi phủ, với quyền năng tối linh và khả năng ra lệnh cho các vị thần khác. Dưới Đức Vua Cha là các vị thần như Thánh Mẫu, Chầu Bà, Quan Lớn và các Thánh Cô, Thánh Cậu, mỗi vị đều có nhiệm vụ và quyền hạn riêng.
Đền Dùm không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là trung tâm văn hóa, nơi diễn ra nhiều nghi lễ và hoạt động tâm linh, giúp duy trì và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Đền Dùm và du lịch tâm linh
Đền Dùm, tọa lạc tại thành phố Tuyên Quang, không chỉ là một địa điểm tâm linh quan trọng mà còn là điểm đến thu hút du khách bởi sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa tâm linh và thiên nhiên tươi đẹp. Với vị trí đắc địa trên đỉnh núi Dùm, đền mang đến cho du khách những trải nghiệm độc đáo và sâu sắc.
Du lịch tâm linh tại Đền Dùm không chỉ đơn thuần là hành trình tìm về nguồn cội mà còn là cơ hội để khám phá và trải nghiệm những hoạt động văn hóa đặc sắc:
- Hành hương và chiêm bái: Du khách có thể tham gia các nghi lễ truyền thống, thắp hương tưởng niệm và cầu nguyện tại đền, tạo nên sự kết nối tâm linh sâu sắc.
- Tham gia lễ hội truyền thống: Đền Dùm tổ chức nhiều lễ hội trong năm, như lễ hội rước Mẫu, thu hút đông đảo phật tử và du khách tham gia, tạo nên không khí linh thiêng và trang trọng.
- Khám phá văn hóa dân gian: Tại đây, du khách có thể thưởng thức các buổi trình diễn nghệ thuật dân gian như hát văn, chầu văn, tìm hiểu về tín ngưỡng thờ Mẫu và các phong tục tập quán độc đáo của người dân địa phương.
- Thưởng ngoạn thiên nhiên: Xung quanh đền là cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, với rừng cây xanh mát, không khí trong lành, là nơi lý tưởng để du khách thư giãn và chiêm nghiệm.
Những trải nghiệm này không chỉ làm phong phú thêm hành trình du lịch tâm linh mà còn góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Đền Dùm thực sự là điểm đến lý tưởng cho những ai tìm kiếm sự thanh tịnh và khám phá văn hóa tâm linh Việt Nam.
XEM THÊM:
Thông tin tham quan và hướng dẫn du lịch
Đền Dùm (hay còn gọi là Đền Thượng) tọa lạc dưới chân núi Dùm, thuộc xã Tràng Đà, thành phố Tuyên Quang. Đây là một trong ba ngôi đền linh thiêng trong cụm di tích Đền Hạ – Đền Thượng – Đền Ỷ La, gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu và truyền thuyết về hai nàng công chúa Phương Dung và Ngọc Lân – con vua Hùng.
Được xây dựng vào năm 1767, Đền Dùm không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là nơi diễn ra lễ hội rước Mẫu đầu xuân, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương tham gia. Lễ hội được tổ chức từ ngày 11 đến 16 tháng 2 âm lịch hằng năm, với các nghi thức rước kiệu Mẫu trang nghiêm và các hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc.
Bên cạnh giá trị tâm linh, khu vực núi Dùm còn nổi bật với hệ sinh thái phong phú, được ví như "lá phổi xanh" của thành phố. Du khách có thể khám phá các hang động kỳ thú như hang Dơi, hang Bà Cún, hang Ngà Voi, hay chiêm ngưỡng vẻ đẹp của các thác nước như thác Cấm, thác Cổng Trời. Đặc biệt, đứng trên đỉnh Cổng Trời, du khách sẽ được ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Tuyên Quang và dòng sông Lô thơ mộng.
Hướng dẫn tham quan:
- Địa chỉ: Xã Tràng Đà, thành phố Tuyên Quang.
- Thời gian tham quan lý tưởng: Từ tháng 2 đến tháng 4 âm lịch, đặc biệt là dịp lễ hội rước Mẫu.
- Phương tiện di chuyển: Du khách có thể di chuyển bằng ô tô hoặc xe máy từ trung tâm thành phố Tuyên Quang đến Đền Dùm.
- Lưu ý: Nên chuẩn bị trang phục phù hợp khi tham gia lễ hội và các hoạt động tâm linh; mang theo giày thể thao để thuận tiện cho việc di chuyển và khám phá khu vực núi Dùm.
Với sự kết hợp hài hòa giữa giá trị văn hóa tâm linh và vẻ đẹp thiên nhiên, Đền Dùm là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm kiếm sự bình yên và trải nghiệm văn hóa đặc sắc của vùng đất Tuyên Quang.
Mẫu văn khấn lễ Thánh Mẫu tại Đền Dùm
Khi đến dâng hương tại Đền Dùm, nơi thờ phụng hai nàng công chúa Phương Dung và Ngọc Lân, con vua Hùng, du khách thường chuẩn bị một bài văn khấn trang trọng để bày tỏ lòng thành kính. Dưới đây là mẫu văn khấn lễ Thánh Mẫu tại Đền Dùm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế
- Đức Phật Mẫu Chuẩn Đề
- Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh
- Chư vị Thánh Mẫu Tứ Phủ
- Chư vị Tiên Thánh, Thần Linh cai quản tại Đền Dùm
Hôm nay, ngày ... tháng ... năm ..., tín chủ con là: .......................................................
Ngụ tại: ....................................................................................................................
Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đạo an khang, công việc hanh thông, sức khỏe dồi dào, vạn sự như ý.
Con xin kính cẩn cầu xin:
- Phù hộ cho gia đình con được bình an, mạnh khỏe
- Công việc thuận lợi, tài lộc dồi dào
- Con cháu học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt
- Mọi sự hanh thông, gặp nhiều may mắn
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám và phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Mẫu văn khấn cầu an, cầu lộc tại Đền Dùm
Khi đến dâng hương tại Đền Dùm, nơi thờ phụng hai nàng công chúa Phương Dung và Ngọc Lân, con vua Hùng, du khách thường chuẩn bị một bài văn khấn trang trọng để bày tỏ lòng thành kính và cầu mong sự bình an, tài lộc. Dưới đây là mẫu văn khấn cầu an, cầu lộc tại Đền Dùm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế
- Đức Phật Mẫu Chuẩn Đề
- Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh
- Chư vị Thánh Mẫu Tứ Phủ
- Chư vị Tiên Thánh, Thần Linh cai quản tại Đền Dùm
Hôm nay, ngày ... tháng ... năm ..., tín chủ con là: .......................................................
Ngụ tại: ....................................................................................................................
Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đạo an khang, công việc hanh thông, sức khỏe dồi dào, vạn sự như ý.
Con xin kính cẩn cầu xin:
- Phù hộ cho gia đình con được bình an, mạnh khỏe
- Công việc thuận lợi, tài lộc dồi dào
- Con cháu học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt
- Mọi sự hanh thông, gặp nhiều may mắn
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám và phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Mẫu văn khấn lễ cầu duyên tại Đền Dùm
Khi đến dâng hương tại Đền Dùm, nơi thờ phụng hai nàng công chúa Phương Dung và Ngọc Lân, con vua Hùng, du khách thường chuẩn bị một bài văn khấn trang trọng để bày tỏ lòng thành kính và cầu mong tình duyên thuận lợi. Dưới đây là mẫu văn khấn lễ cầu duyên tại Đền Dùm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế
- Đức Phật Mẫu Chuẩn Đề
- Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh
- Chư vị Thánh Mẫu Tứ Phủ
- Chư vị Tiên Thánh, Thần Linh cai quản tại Đền Dùm
Hôm nay, ngày ... tháng ... năm ..., tín chủ con là: .......................................................
Ngụ tại: ....................................................................................................................
Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho con sớm gặp được người bạn đời phù hợp, tình duyên viên mãn, hạnh phúc bền lâu.
Con xin kính cẩn cầu xin:
- Phù hộ cho con sớm gặp được người bạn đời chân thành, yêu thương và hiểu biết
- Tình duyên suôn sẻ, hôn nhân hạnh phúc, gia đình ấm êm
- Con cháu đầy đàn, hiếu thảo và thành đạt
- Mọi sự hanh thông, gặp nhiều may mắn trong cuộc sống
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám và phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Mẫu văn khấn lễ đầu năm tại Đền Dùm
Đầu năm mới, người dân và du khách thường đến Đền Dùm để dâng hương, cầu mong một năm bình an, may mắn và thịnh vượng. Dưới đây là mẫu văn khấn lễ đầu năm tại Đền Dùm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế
- Đức Phật Mẫu Chuẩn Đề
- Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh
- Chư vị Thánh Mẫu Tứ Phủ
- Chư vị Tiên Thánh, Thần Linh cai quản tại Đền Dùm
Hôm nay, ngày ... tháng ... năm ..., tín chủ con là: .......................................................
Ngụ tại: ....................................................................................................................
Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đạo an khang, công việc hanh thông, sức khỏe dồi dào, vạn sự như ý.
Con xin kính cẩn cầu xin:
- Phù hộ cho gia đình con được bình an, mạnh khỏe
- Công việc thuận lợi, tài lộc dồi dào
- Con cháu học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt
- Mọi sự hanh thông, gặp nhiều may mắn
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám và phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Mẫu văn khấn tạ lễ sau khi cầu xin tại Đền Dùm
Sau khi lời cầu xin tại Đền Dùm đã được ứng nghiệm, việc trở lại đền để tạ lễ là một hành động thể hiện lòng biết ơn và sự thành kính đối với các bậc Thánh Mẫu và chư vị thần linh. Dưới đây là mẫu văn khấn tạ lễ sau khi cầu xin tại Đền Dùm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế
- Đức Phật Mẫu Chuẩn Đề
- Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh
- Chư vị Thánh Mẫu Tứ Phủ
- Chư vị Tiên Thánh, Thần Linh cai quản tại Đền Dùm
Hôm nay, ngày ... tháng ... năm ..., tín chủ con là: .......................................................
Ngụ tại: ....................................................................................................................
Trước đây, con đã đến Đền Dùm thành tâm cầu xin chư vị Thánh Mẫu phù hộ độ trì cho .......................................................
Nhờ ơn trên che chở, điều con cầu đã được ứng nghiệm. Nay con trở lại đền, thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án để tạ lễ, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc.
Con xin kính cẩn tạ ơn:
- Chư vị Thánh Mẫu đã chứng giám lòng thành và ban phúc lành
- Phù hộ cho gia đình con được bình an, mạnh khỏe
- Công việc thuận lợi, tài lộc dồi dào
- Con cháu học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt
- Mọi sự hanh thông, gặp nhiều may mắn
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám và tiếp tục phù hộ độ trì cho gia đạo chúng con luôn được an khang, thịnh vượng.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Mẫu văn khấn lễ rằm, mùng một tại Đền Dùm
Vào ngày rằm và mùng một hàng tháng, người dân thường đến Đền Dùm để dâng hương, cầu nguyện cho gia đình bình an, công việc thuận lợi và mọi sự hanh thông. Dưới đây là mẫu văn khấn lễ rằm, mùng một tại Đền Dùm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế
- Đức Phật Mẫu Chuẩn Đề
- Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh
- Chư vị Thánh Mẫu Tứ Phủ
- Chư vị Tiên Thánh, Thần Linh cai quản tại Đền Dùm
Hôm nay, ngày ... tháng ... năm ..., tín chủ con là: .......................................................
Ngụ tại: ....................................................................................................................
Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đạo an khang, công việc hanh thông, sức khỏe dồi dào, vạn sự như ý.
Con xin kính cẩn cầu xin:
- Phù hộ cho gia đình con được bình an, mạnh khỏe
- Công việc thuận lợi, tài lộc dồi dào
- Con cháu học hành tấn tới, thi cử đỗ đạt
- Mọi sự hanh thông, gặp nhiều may mắn
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Thánh Mẫu chứng giám và phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)