Đền Thượng Đền Trung Đền Hạ – Hành trình tâm linh trên núi Ba Vì

Cụm di tích Đền Thượng, Đền Trung, Đền Hạ nằm trên dãy núi Ba Vì, Hà Nội, là một quần thể tâm linh quan trọng gắn liền với tín ngưỡng thờ Đức Thánh Tản Viên – một trong Tứ Bất Tử của văn hóa dân gian Việt Nam. Mỗi ngôi đền không chỉ mang giá trị lịch sử, kiến trúc độc đáo mà còn là điểm đến linh thiêng thu hút đông đảo du khách và phật tử.

Hành trình đến với cụm di tích này không chỉ là chuyến tham quan mà còn là trải nghiệm tâm linh sâu sắc, giúp du khách cảm nhận được sự thanh tịnh và linh thiêng giữa thiên nhiên hùng vĩ của núi rừng Ba Vì.

Đền Thượng Ba Vì, còn gọi là Đền Mẫu Cửu Trùng Thiên, tọa lạc trên đỉnh núi Tản Viên ở độ cao 1.227m, là điểm đến tâm linh linh thiêng giữa thiên nhiên hùng vĩ của Vườn quốc gia Ba Vì. Đây là nơi thờ Đức Thánh Tản Viên – một trong Tứ Bất Tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

• Vị trí: Đỉnh núi Tản Viên, xã Ba Vì, huyện Ba Vì, Hà Nội
• Độ cao: 1.227m so với mực nước biển
• Đường lên: Qua 424 bậc đá từ cổng Tam quan
• Kiến trúc: Ba gian hai chái, mái sau tựa vào vách đá
• Không gian: Hòa quyện giữa rừng già, không khí trong lành

Để đến được đền, du khách cần vượt qua 424 bậc đá, hành trình này không chỉ là thử thách về thể lực mà còn là trải nghiệm tâm linh sâu sắc. Kiến trúc đền độc đáo với phần mái sau tựa vào vách đá, tạo cảm giác gần gũi với thiên nhiên. Không gian xung quanh đền thanh tịnh, hòa quyện giữa rừng già và không khí trong lành, mang đến cảm giác bình yên cho người hành hương.

Đền Thượng không chỉ là nơi thờ phụng Đức Thánh Tản Viên mà còn là điểm đến thu hút du khách bởi vẻ đẹp kiến trúc cổ kính và khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ. Đây là địa điểm lý tưởng để tìm về sự thanh tịnh và trải nghiệm văn hóa tâm linh đặc sắc của người Việt.

Đền Trung Ba Vì tọa lạc tại lưng chừng phía Tây núi Ba Vì, thuộc xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội. Với độ cao khoảng 600m so với mực nước biển, đền nằm ở vị trí bằng phẳng, lưng tựa núi, mặt hướng sông Đà, tạo nên thế phong thủy đắc địa và cảnh quan hữu tình.

• Vị trí: Lưng chừng núi Ba Vì, xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội
• Độ cao: Khoảng 600m so với mực nước biển
• Kiến trúc: Kiểu chữ Tam (三), gồm Tiền tế, Đại bái và Hậu cung
• Thờ phụng: Tam vị Đức thượng đẳng và bà Ma Thị – mẹ nuôi của Sơn Tinh
• Không gian: Hòa quyện giữa thiên nhiên núi rừng, không khí trong lành

Đền Trung được xây dựng từ thời nhà Lý, mang đậm nét kiến trúc truyền thống với kiểu chữ Tam, biểu tượng cho sự vững chắc và trường tồn. Không gian đền gồm ba phần chính: Tiền tế, Đại bái và Hậu cung, mỗi khu vực có vai trò riêng trong thờ cúng. Bên phải đền Trung còn có đền Lang (hay Lang Mẫu) thờ bà Ma Thị – mẹ nuôi của Sơn Tinh, góp phần làm phong phú thêm giá trị văn hóa và tâm linh của khu di tích.

Với vị trí trung tâm giữa núi rừng Ba Vì, đền Trung không chỉ là nơi thờ phụng linh thiêng mà còn là điểm đến lý tưởng để du khách tìm về sự thanh tịnh, hòa mình vào thiên nhiên và khám phá nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Đền Hạ, còn gọi là Tây Cung hay Đền Năm Dân, tọa lạc tại một bãi đất bằng phẳng dưới chân núi Tản ven bờ sông Đà, thuộc xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội. Đây là điểm khởi đầu trong hành trình tâm linh đến với cụm di tích Đền Thượng – Đền Trung – Đền Hạ, nơi thờ Tam vị Đức Thánh Tản: Tản Viên Sơn Thánh, Cao Sơn Đại Vương và Quý Minh Đại Vương.

• Vị trí: Dưới chân núi Tản, ven sông Đà, xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội
• Kiến trúc: Gồm Tam quan, điện Tiền Bái, Hậu Cung, nhà thờ Mẫu, Lầu cô, Lầu cậu, nhà sắp lễ
• Di vật quý: Tấm bia “Tản Viên từ ký” dựng năm Tự Đức thứ nhất (1848)
• Ý nghĩa: Nơi khởi đầu hành trình tâm linh, thu hút đông đảo du khách đến dâng hương

Với kiến trúc truyền thống và không gian linh thiêng, Đền Hạ không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn tìm hiểu về văn hóa tâm linh và lịch sử của vùng đất Ba Vì.

Lễ hội Rằm tháng Giêng tại cụm di tích Đền Thượng – Đền Trung – Đền Hạ là một sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương tham gia. Lễ hội diễn ra vào ngày 15 tháng Giêng âm lịch hàng năm, nhằm tưởng nhớ và tri ân các vị thần linh, cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.

• Thời gian tổ chức: Ngày 15 tháng Giêng âm lịch hàng năm
• Địa điểm: Cụm di tích Đền Thượng – Đền Trung – Đền Hạ, huyện Ba Vì, Hà Nội
• Đối tượng tham gia: Người dân địa phương, du khách thập phương

Lễ hội gồm nhiều hoạt động truyền thống như rước kiệu, dâng hương, múa lân, hát văn, thi đấu thể thao dân gian và các trò chơi dân gian khác. Đây là dịp để cộng đồng thể hiện lòng thành kính, cầu mong sức khỏe, tài lộc và hạnh phúc cho gia đình và cộng đồng.

Ngoài ý nghĩa tâm linh, lễ hội còn là cơ hội để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.

Hành trình khám phá cụm di tích Đền Thượng – Đền Trung – Đền Hạ tại Ba Vì là một trải nghiệm tâm linh và du lịch độc đáo, đưa du khách từ chân núi lên đỉnh cao, hòa mình vào thiên nhiên và tìm về cội nguồn văn hóa dân tộc.

1. Khởi hành từ Đền Hạ

Bắt đầu từ Đền Hạ, du khách sẽ cảm nhận không khí trong lành, yên bình của vùng đất Ba Vì. Đền Hạ là nơi khởi đầu hành trình tâm linh, với kiến trúc truyền thống và không gian linh thiêng.

2. Tiến lên Đền Trung

Từ Đền Hạ, tiếp tục hành trình lên Đền Trung qua 168 bậc đá, du khách sẽ được chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp, không khí trong lành và không gian linh thiêng của ngôi đền.

3. Đỉnh cao tại Đền Thượng

Cuối cùng, hành trình dẫn lên Đền Thượng, nơi thờ Đức Thánh Tản Viên – một trong Tứ Bất Tử của Việt Nam. Từ đây, du khách có thể phóng tầm mắt ngắm nhìn toàn cảnh núi rừng Ba Vì hùng vĩ.

4. Lễ hội Rằm tháng Giêng

Hành trình càng thêm ý nghĩa khi du khách tham gia lễ hội Rằm tháng Giêng tại cụm di tích, với các hoạt động như rước kiệu, dâng hương, múa lân, hát văn, cầu mong quốc thái dân an và mưa thuận gió hòa.

5. Kết thúc hành trình

Sau khi hoàn thành hành trình, du khách có thể nghỉ ngơi tại các khu nghỉ dưỡng gần đó, thưởng thức ẩm thực địa phương và mua sắm đặc sản làm quà lưu niệm.

Cụm di tích Đền Thượng – Đền Trung – Đền Hạ không chỉ là biểu tượng văn hóa tâm linh của vùng đất Ba Vì mà còn là tài sản vô giá của dân tộc Việt Nam. Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản này đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ bản sắc văn hóa, thúc đẩy du lịch bền vững và nâng cao ý thức cộng đồng về giá trị lịch sử, văn hóa.

1. Bảo tồn kiến trúc và di vật

Các hạng mục kiến trúc như Tam quan, điện Tiền Bái, Hậu Cung, nhà thờ Mẫu, Lầu cô, Lầu cậu, nhà sắp lễ được bảo tồn nguyên trạng, tu bổ định kỳ để duy trì vẻ đẹp truyền thống. Các di vật quý như tấm bia “Tản Viên từ ký” dựng năm Tự Đức thứ nhất (1848) được bảo vệ nghiêm ngặt, phục vụ nghiên cứu và giáo dục lịch sử.

2. Phát huy giá trị văn hóa phi vật thể

Lễ hội Rằm tháng Giêng tại cụm di tích được tổ chức hàng năm, thu hút đông đảo du khách và người dân tham gia. Các hoạt động như rước kiệu, dâng hương, múa lân, hát văn không chỉ đáp ứng nhu cầu tâm linh mà còn góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể của dân tộc.

3. Tăng cường tuyên truyền và giáo dục cộng đồng

Công tác tuyên truyền, giáo dục về giá trị di sản được thực hiện thông qua các hoạt động như triển lãm, hội thảo, chương trình giáo dục cho học sinh, sinh viên. Điều này giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

4. Phát triển du lịch bền vững

Việc kết hợp giữa bảo tồn di sản và phát triển du lịch bền vững giúp tăng cường nguồn thu cho địa phương, tạo công ăn việc làm cho người dân, đồng thời nâng cao giá trị kinh tế của di tích. Các dịch vụ du lịch như hướng dẫn viên, lưu trú, ẩm thực được phát triển phù hợp, bảo đảm không làm ảnh hưởng đến giá trị di sản.

Với sự quan tâm và nỗ lực của các cấp chính quyền, cộng đồng và du khách, cụm di tích Đền Thượng – Đền Trung – Đền Hạ sẽ tiếp tục được bảo tồn và phát huy giá trị, trở thành điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu mến văn hóa và lịch sử dân tộc.

Khi đến Đền Thượng Ba Vì, nơi thờ Đức Thánh Tản Viên – một trong Tứ Bất Tử của Việt Nam, tín đồ thường dâng lễ và đọc văn khấn để bày tỏ lòng thành kính và cầu mong bình an, sức khỏe. Dưới đây là mẫu văn khấn phổ biến tại Đền Thượng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần. Con kính lạy ngài Đức Thánh Tản Viên, ngài là Thượng đẳng thần, Thượng đẳng thần, ngài là Thượng đẳng thần ::contentReference[oaicite:0]{index=0} Search Reason ChatGPT can make mistakes. Check important info. ?

Đền Trung, nằm ở vị trí trung tâm của cụm di tích Ba Vì, là nơi thờ Đức Thánh Tản Viên – vị thần linh thiêng của núi rừng Tản Viên. Khi đến Đền Trung, du khách thường thực hiện nghi lễ cúng bái để thể hiện lòng thành kính và cầu mong sự bình an, sức khỏe cho gia đình và bản thân.

Dưới đây là mẫu văn khấn lễ tại Đền Trung:

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần) Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Đương niên, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch, Tôn thần. Con kính lạy Đức Thánh Tản Viên, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương. Con tên là: [Tên hương chủ] Ngụ tại: [Địa chỉ] Hôm nay là ngày [Ngày tháng năm], con thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung kính dâng lên trước án. Kính mong Đức Thánh Tản Viên chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình con được bình an, sức khỏe, công việc thuận lợi, mọi sự như ý. Con xin tạ ơn và nguyện cầu Đức Thánh Tản Viên. Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Lưu ý: Trước khi thực hiện nghi lễ, du khách nên chuẩn bị đầy đủ lễ vật như hương, hoa, quả, tiền vàng và các vật phẩm khác tùy theo điều kiện và phong tục địa phương. Sau khi hoàn thành lễ cúng, nên dành thời gian tham quan và chiêm bái các điểm di tích trong khu vực để hiểu thêm về lịch sử và văn hóa của cụm di tích Ba Vì.

Đền Hạ, tọa lạc tại chân núi Ba Vì, là điểm khởi đầu trong hành trình tâm linh của cụm di tích Ba Vì. Nơi đây thờ Đức Thánh Tản Viên, vị thần linh thiêng của núi rừng Tản Viên. Khi đến Đền Hạ, du khách thường thực hiện nghi lễ cúng bái để thể hiện lòng thành kính và cầu mong sự bình an, sức khỏe cho gia đình và bản thân.

Dưới đây là mẫu văn khấn lễ tại Đền Hạ:

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần) Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Đương niên, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch, Tôn thần. Con kính lạy Đức Thánh Tản Viên, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương. Con tên là: [Tên hương chủ] Ngụ tại: [Địa chỉ] Hôm nay là ngày [Ngày tháng năm], con thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung kính dâng lên trước án. Kính mong Đức Thánh Tản Viên chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình con được bình an, sức khỏe, công việc thuận lợi, mọi sự như ý. Con xin tạ ơn và nguyện cầu Đức Thánh Tản Viên. Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Lưu ý: Trước khi thực hiện nghi lễ, du khách nên chuẩn bị đầy đủ lễ vật như hương, hoa, quả, tiền vàng và các vật phẩm khác tùy theo điều kiện và phong tục địa phương. Sau khi hoàn thành lễ cúng, nên dành thời gian tham quan và chiêm bái các điểm di tích trong khu vực để hiểu thêm về lịch sử và văn hóa của cụm di tích Ba Vì.

Rằm tháng Giêng, hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, là một dịp lễ quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt. Đây là thời điểm để người dân bày tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên, thần linh và cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng. Đặc biệt, tại cụm di tích Đền Thượng, Đền Trung và Đền Hạ, lễ hội Rằm tháng Giêng thu hút đông đảo du khách và phật tử đến tham dự.

Dưới đây là mẫu văn khấn lễ trong dịp Rằm tháng Giêng tại Đền Thượng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Đương niên, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch, Tôn thần. Con kính lạy Đức Thánh Tản Viên, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương, Đức Thánh Tản Viên Sơn Thánh Đại Vương. Con tên là: [Tên hương chủ] Ngụ tại: [Địa chỉ] Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm [Năm âm lịch], con thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung kính dâng lên trước án. Kính mong Đức Thánh Tản Viên chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình con được bình an, sức khỏe, công việc thuận lợi, mọi sự như ý. Con xin tạ ơn và nguyện cầu Đức Thánh Tản Viên. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trước khi thực hiện nghi lễ, du khách nên chuẩn bị đầy đủ lễ vật như hương, hoa, quả, tiền vàng và các vật phẩm khác tùy theo điều kiện và phong tục địa phương. Sau khi hoàn thành lễ cúng, nên dành thời gian tham quan và chiêm bái các điểm di tích trong khu vực để hiểu thêm về lịch sử và văn hóa của cụm di tích Ba Vì.

Trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, việc dâng lễ tại các đền thờ như Đền Thượng, Đền Trung và Đền Hạ không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn phản ánh sự phong phú trong văn hóa thờ cúng. Tại các đền này, du khách có thể dâng lễ chay hoặc lễ mặn tùy theo điều kiện và phong tục địa phương. Dưới đây là hướng dẫn về văn khấn khi dâng lễ chay và lễ mặn tại các đền:

1. Lễ chay

Lễ chay thường bao gồm các phẩm vật thanh tịnh như:

• Trái cây tươi ngon
• Hoa tươi
• Chè, xôi, bánh chưng, bánh dày
• Rượu, trà
• Nhang, đèn

Văn khấn khi dâng lễ chay thường được soạn theo mẫu chung, thể hiện lòng thành kính và cầu mong sự bình an, sức khỏe cho gia đình và cộng đồng.

2. Lễ mặn

Lễ mặn thường bao gồm các phẩm vật như:

• Thịt gà, thịt lợn
• Giò, chả
• Nem, canh
• Rượu, trầu cau
• Nhang, đèn

Văn khấn khi dâng lễ mặn tương tự như lễ chay, nhưng có thể bổ sung thêm lời cầu nguyện cho sự thịnh vượng, tài lộc và may mắn cho gia đình và cộng đồng.

Trong cả hai loại lễ, điều quan trọng nhất là lòng thành kính và sự trang nghiêm trong quá trình thực hiện nghi lễ. Du khách nên chuẩn bị đầy đủ lễ vật, ăn mặc lịch sự và thực hiện nghi lễ một cách trang trọng để thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần linh tại các đền.