Lễ Hội Miếu Bà Chúa Xứ An Giang: Hành Trình Tâm Linh và Văn Hóa Độc Đáo

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam là một sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng diễn ra hàng năm tại miếu Bà Chúa Xứ, tọa lạc dưới chân núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Lễ hội kéo dài từ ngày 23 đến 27 tháng 4 âm lịch, thu hút hàng triệu du khách và tín đồ từ khắp nơi về tham dự.

Theo truyền thuyết, tượng Bà Chúa Xứ được phát hiện trên đỉnh núi Sam và được rước xuống lập miếu thờ tại vị trí hiện nay. Người dân tin rằng Bà có quyền năng bảo hộ, mang lại bình an và thịnh vượng cho vùng đất và cư dân nơi đây.

Lễ hội không chỉ là dịp để người dân bày tỏ lòng thành kính, cầu nguyện cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, mà còn là cơ hội để du khách trải nghiệm nét đẹp văn hóa đặc sắc của vùng Tây Nam Bộ. Năm 2014, lễ hội được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, và đến năm 2021, UNESCO đã ghi danh lễ hội này vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Tham gia lễ hội, du khách sẽ được chứng kiến các nghi thức truyền thống như lễ tắm Bà, lễ thỉnh sắc thần, cùng nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật phong phú, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam là một sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng, diễn ra hàng năm tại thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Thời gian và địa điểm cụ thể của lễ hội như sau:

• Thời gian: Từ ngày 22 đến ngày 27 tháng 4 âm lịch hàng năm.
• Địa điểm: Miếu Bà Chúa Xứ, tọa lạc dưới chân núi Sam, phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang.

Trong khoảng thời gian này, du khách và người dân địa phương cùng nhau tham gia vào các nghi thức truyền thống và hoạt động văn hóa đặc sắc, tạo nên không khí sôi động và trang nghiêm tại khu vực miếu Bà Chúa Xứ.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam diễn ra với nhiều nghi thức trang trọng, thể hiện lòng thành kính của người dân đối với Bà Chúa Xứ. Dưới đây là các nghi thức chính trong lễ hội:

1. Lễ phục hiện rước tượng Bà:

   Nghi thức tái hiện việc rước tượng Bà từ đỉnh núi Sam về miếu thờ, diễn ra vào ngày 22 tháng 4 âm lịch. Đây là hoạt động mở đầu, thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia.

2. Lễ Tắm Bà:

   Diễn ra vào đêm 23 rạng sáng 24 tháng 4 âm lịch, nghi thức này được thực hiện bởi 9 phụ nữ đồng trinh. Sau khi tắm, y phục cũ của Bà được cắt nhỏ và phân phát cho người tham dự như một bùa hộ mệnh mang lại may mắn và bình an.

3. Lễ Thỉnh sắc thần Ông Thoại Ngọc Hầu và hai vị phu nhân:

   Vào lúc 15 giờ ngày 24 tháng 4 âm lịch, đoàn rước trang trọng thỉnh sắc thần từ lăng Thoại Ngọc Hầu về miếu Bà, với sự tham gia của các bô lão và Ban quản trị lăng miếu.

4. Lễ Túc yết và Xây chầu:

   Được tổ chức vào ngày 25 tháng 4 âm lịch, đây là nghi thức tế lễ quan trọng, cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.

5. Lễ Chánh tế:

   Diễn ra vào sáng sớm ngày 26 tháng 4 âm lịch, nghi thức chính thức dâng hương và cúng tế Bà Chúa Xứ, thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự.

6. Lễ Hồi sắc:

   Diễn ra vào ngày 27 tháng 4 âm lịch, kết thúc lễ hội bằng việc rước sắc thần Ông Thoại Ngọc Hầu và hai vị phu nhân trở về lăng, đánh dấu sự hoàn mãn của lễ hội.

Những nghi thức này không chỉ thể hiện sự tôn kính đối với Bà Chúa Xứ mà còn góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam không chỉ nổi bật với các nghi thức tâm linh trang nghiêm mà còn sôi động với nhiều hoạt động văn hóa và phần hội đặc sắc, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương tham gia.

Trong suốt thời gian diễn ra lễ hội, khu vực Núi Sam trở nên nhộn nhịp với các hoạt động văn hóa đa dạng, bao gồm:

• Biểu diễn nghệ thuật truyền thống: Các đoàn nghệ thuật trình diễn những tiết mục như đờn ca tài tử, múa lân, múa rồng, và các điệu múa dân gian đặc trưng của vùng Tây Nam Bộ, mang đến không khí vui tươi và đậm đà bản sắc văn hóa.
• Hội chợ thương mại và ẩm thực: Nhiều gian hàng được bày bán với đa dạng sản phẩm từ hàng thủ công mỹ nghệ đến đặc sản địa phương, cùng với khu ẩm thực phong phú, giới thiệu những món ăn truyền thống hấp dẫn.
• Các trò chơi dân gian: Tổ chức các trò chơi như kéo co, nhảy bao bố, đánh đu, và nhiều hoạt động giải trí khác, tạo không khí sôi động và gắn kết cộng đồng.
• Triển lãm văn hóa: Trưng bày hình ảnh, hiện vật liên quan đến lịch sử và văn hóa của vùng đất An Giang, giúp du khách hiểu rõ hơn về truyền thống và phong tục địa phương.

Những hoạt động này không chỉ góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm cho du khách mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam, tọa lạc tại chân núi Sam, phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang, là một điểm đến tâm linh quan trọng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Với kiến trúc độc đáo và giá trị lịch sử sâu sắc, miếu đã thu hút hàng triệu lượt khách hành hương mỗi năm.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam, diễn ra từ ngày 22 đến 27 tháng 4 Âm lịch hàng năm, là dịp để cộng đồng các dân tộc Kinh, Khmer, Chăm và Hoa tại Châu Đốc thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với Bà Chúa Xứ. Lễ hội bao gồm các nghi thức tâm linh và diễn xướng nghệ thuật, phản ánh sự đa dạng và phong phú của văn hóa địa phương.

Ngày 4 tháng 12 năm 2024, tại kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam đã chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là di sản văn hóa phi vật thể thứ 16 của Việt Nam được UNESCO công nhận và là lễ hội truyền thống đầu tiên của Đồng bằng sông Cửu Long đạt được danh hiệu này.

Việc UNESCO công nhận Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam không chỉ là niềm tự hào của người dân An Giang mà còn là vinh dự chung của cả nước. Sự kiện này khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa và tâm linh đặc sắc của tín ngưỡng thờ Bà Chúa Xứ, đồng thời nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Để tôn vinh sự kiện này, ngày 19 tháng 3 năm 2025, tỉnh An Giang đã tổ chức Lễ đón bằng UNESCO ghi danh di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam và khai hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam năm 2025. Buổi lễ diễn ra trang trọng với sự tham gia của đại diện UNESCO, lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng đông đảo người dân và du khách.

Việc Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam được ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là minh chứng cho sự phong phú và đa dạng của văn hóa Việt Nam, góp phần nâng cao vị thế của đất nước trên bản đồ văn hóa thế giới.

Tham gia Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam là một trải nghiệm tâm linh và văn hóa đặc sắc. Để có chuyến đi trọn vẹn và ý nghĩa, du khách nên lưu ý một số điểm sau:

• Chuẩn bị lễ vật: Mâm lễ thường bao gồm trái cây ngũ quả, hoa tươi, đèn cầy, hũ muối, hũ gạo, hương, trà, rượu, bánh bao, trầu cau, xôi chè và heo quay. Trong đó, heo quay là lễ vật quan trọng, thường được cắm một con dao trên sống lưng.
• Trang phục phù hợp: Nên mặc trang phục kín đáo, lịch sự, tránh quần áo quá ngắn hoặc hở hang để thể hiện sự tôn kính và phù hợp với không gian linh thiêng.
• Bảo quản tài sản cá nhân: Khi tham gia lễ hội đông người, cần chú ý giữ gìn tài sản cá nhân để tránh mất mát.
• Mua sắm cẩn trọng: Không nên mua vật phẩm cúng lễ từ những người chào mời bên ngoài hoặc trong khu vực miếu. Hãy chọn mua tại các cửa hàng có bảng hiệu và giá cả rõ ràng, thống nhất giá trước khi mua.
• Hành xử đúng mực: Giữ thái độ cung kính, nghiêm túc khi tham gia các nghi lễ. Không la hét, nói cười lớn tiếng, tránh gây ồn ào ảnh hưởng đến sự trang nghiêm của buổi lễ.
• Giữ gìn vệ sinh chung: Không xả rác bừa bãi, sử dụng các thùng rác được bố trí xung quanh để giữ gìn môi trường sạch đẹp.
• Chụp ảnh và quay phim: Nên xin phép ban quản lý miếu trước khi chụp ảnh hoặc quay phim, tránh tự ý ghi hình trong khu vực thờ cúng.
• Tránh nhận lộc từ người lạ: Không nên nhận lộc hoặc xem bói, xin xăm từ những người không rõ nguồn gốc để tránh bị đòi tiền hoặc gặp phiền phức.

Tuân thủ những lưu ý trên sẽ giúp du khách có một chuyến hành hương an lành và ý nghĩa tại Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam.

Khi đến Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam để cầu bình an và sức khỏe, quý khách có thể tham khảo bài văn khấn sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Bà Chúa Xứ núi Sam linh thiêng.

Hôm nay là ngày... tháng... năm... (âm lịch).

Tín chủ con là... (họ tên đầy đủ).

Ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình.

Cúi xin Bà Chúa Xứ từ bi chứng giám, phù hộ độ trì cho con cùng gia quyến được thân thể khỏe mạnh, tâm trí sáng suốt, tránh mọi bệnh tật tai ương, gia đạo bình an, hạnh phúc.

Chúng con nguyện sống thiện lương, tu tâm tích đức, làm nhiều việc tốt, giúp đỡ mọi người.

Cúi mong Bà Chúa Xứ linh thiêng che chở, độ trì, ban phước lành cho chúng con được sở cầu như ý.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Việc đọc văn khấn cần được thực hiện với lòng thành kính và trang nghiêm, thể hiện sự tôn trọng đối với Bà Chúa Xứ.

Khi đến Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam để cầu tài lộc và công danh, quý khách có thể tham khảo bài văn khấn sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Bà Chúa Xứ Núi Sam linh thiêng.

Hôm nay là ngày... tháng... năm... (âm lịch).

Tín chủ con là... (họ tên đầy đủ).

Ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình.

Cúi xin Bà Chúa Xứ từ bi chứng giám, phù hộ độ trì cho con được:

• Công việc hanh thông, sự nghiệp thăng tiến, công danh rạng rỡ.
• Buôn bán thuận lợi, khách hàng đông đảo, tài lộc dồi dào.
• Tránh mọi điều xui rủi, tiểu nhân quấy phá, gia đạo bình an.

Chúng con nguyện sống thiện lương, tu tâm tích đức, làm nhiều việc tốt, giúp đỡ mọi người.

Cúi mong Bà Chúa Xứ linh thiêng che chở, độ trì, ban phước lành cho chúng con được sở cầu như ý.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Việc đọc văn khấn cần được thực hiện với lòng thành kính và trang nghiêm, thể hiện sự tôn trọng đối với Bà Chúa Xứ.

Khi đến Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam để cầu xin lộc về con cái và tình duyên, quý khách có thể tham khảo bài văn khấn sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Bà Chúa Xứ Núi Sam linh thiêng.

Hôm nay là ngày... tháng... năm... (âm lịch).

Tín chủ con là... (họ tên đầy đủ).

Ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình.

Cúi xin Bà Chúa Xứ từ bi chứng giám, phù hộ độ trì cho con được:

• Gia đình hòa thuận, vợ chồng yêu thương, sớm có tin vui về con cái, con cháu hiếu thảo, khỏe mạnh.
• Đường tình duyên thuận lợi, gặp được người tâm đầu ý hợp, xây dựng gia đình hạnh phúc.

Chúng con nguyện sống thiện lương, tu tâm tích đức, làm nhiều việc tốt, giúp đỡ mọi người.

Cúi mong Bà Chúa Xứ linh thiêng che chở, độ trì, ban phước lành cho chúng con được sở cầu như ý.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Việc đọc văn khấn cần được thực hiện với lòng thành kính và trang nghiêm, thể hiện sự tôn trọng đối với Bà Chúa Xứ.

Sau khi điều ước đã được Bà Chúa Xứ linh ứng, việc trở lại miếu để tạ lễ là hành động thể hiện lòng biết ơn và sự tôn kính. Quý khách có thể tham khảo bài văn khấn tạ lễ sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Bà Chúa Xứ Núi Sam linh thiêng.

Hôm nay là ngày... tháng... năm... (âm lịch).

Tín chủ con là... (họ tên đầy đủ).

Ngụ tại... (địa chỉ).

Nhớ ơn Bà đã từ bi lắng nghe và phù hộ cho điều ước của con được toại nguyện. Nay con trở về đây, thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình.

Con xin chân thành cảm tạ sự linh ứng và ân đức của Bà đã ban cho con và gia đình.

Nguyện xin Bà tiếp tục che chở, độ trì cho con cùng gia quyến được bình an, hạnh phúc, công việc thuận lợi, tài lộc dồi dào.

Chúng con nguyện sống thiện lương, tu tâm tích đức, làm nhiều việc tốt, giúp đỡ mọi người.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Việc đọc văn khấn tạ lễ cần được thực hiện với lòng thành kính và trang nghiêm, thể hiện sự biết ơn sâu sắc đối với Bà Chúa Xứ.

Khi đến Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam để cầu giải hạn và hóa giải tai ương, quý khách có thể tham khảo bài văn khấn sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Bà Chúa Xứ Núi Sam linh thiêng.

Hôm nay là ngày... tháng... năm... (âm lịch).

Tín chủ con là... (họ tên đầy đủ).

Ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình.

Cúi xin Bà Chúa Xứ từ bi chứng giám, phù hộ độ trì cho con và gia đình được:

• Giải trừ vận hạn, hóa giải mọi tai ương, tránh khỏi điều xui rủi.
• Sức khỏe dồi dào, thân tâm an lạc, mọi sự hanh thông.
• Gia đạo bình an, công việc thuận lợi, tài lộc tăng tiến.

Chúng con nguyện sống thiện lương, tu tâm tích đức, làm nhiều việc tốt, giúp đỡ mọi người.

Cúi mong Bà Chúa Xứ linh thiêng che chở, độ trì, ban phước lành cho chúng con được sở cầu như ý.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Việc đọc văn khấn cần được thực hiện với lòng thành kính và trang nghiêm, thể hiện sự tôn trọng đối với Bà Chúa Xứ.

Khi đến hành hương tại Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam, quý khách có thể tham khảo bài văn khấn chung sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Bà Chúa Xứ Núi Sam linh thiêng.

Hôm nay là ngày... tháng... năm... (âm lịch).

Tín chủ con là... (họ tên đầy đủ).

Ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình.

Cúi xin Bà Chúa Xứ từ bi chứng giám, phù hộ độ trì cho con và gia đình được:

• Sức khỏe dồi dào, thân tâm an lạc.
• Gia đạo bình an, hạnh phúc.
• Công việc hanh thông, tài lộc dồi dào.

Chúng con nguyện sống thiện lương, tu tâm tích đức, làm nhiều việc tốt, giúp đỡ mọi người.

Cúi mong Bà Chúa Xứ linh thiêng che chở, độ trì, ban phước lành cho chúng con được sở cầu như ý.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Việc đọc văn khấn cần được thực hiện với lòng thành kính và trang nghiêm, thể hiện sự tôn trọng đối với Bà Chúa Xứ.