Lễ Hội Phủ Giầy Nam Định: Khám Phá Nét Đẹp Văn Hóa Tín Ngưỡng Thờ Mẫu

Lễ Hội Phủ Giầy là một trong những lễ hội truyền thống lớn nhất tại miền Bắc Việt Nam, được tổ chức hàng năm từ ngày 1 đến ngày 10 tháng Ba âm lịch tại xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Lễ hội nhằm tôn vinh Thánh Mẫu Liễu Hạnh, một trong Tứ bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Trong suốt thời gian diễn ra, lễ hội kết hợp hài hòa giữa các nghi thức trang trọng và hoạt động văn hóa dân gian đặc sắc, thu hút hàng nghìn du khách và người hành hương từ khắp nơi về tham dự.

Lễ hội Phủ Giầy được tổ chức hàng năm từ ngày mùng 1 đến mùng 10 tháng Ba âm lịch tại xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Trung tâm của lễ hội là quần thể di tích Phủ Giầy, bao gồm các địa điểm quan trọng như:

• Phủ Tiên Hương
• Phủ Vân Cát
• Lăng Thánh Mẫu Liễu Hạnh
• Chùa Gôi

Các nghi lễ chính và hoạt động văn hóa truyền thống diễn ra tại những địa điểm này, thu hút đông đảo du khách và người hành hương từ khắp nơi về tham dự.

Lễ hội Phủ Giầy có nguồn gốc từ tín ngưỡng thờ Mẫu Liễu Hạnh, một trong Tứ bất tử của dân tộc Việt Nam. Thánh Mẫu Liễu Hạnh được coi là vị thần chủ của tín ngưỡng thờ Mẫu, biểu tượng cho lòng nhân ái và sự che chở.

Ý nghĩa của lễ hội không chỉ nằm ở việc tôn vinh Thánh Mẫu, mà còn thể hiện lòng biết ơn và tôn kính của nhân dân đối với công lao của bà. Đồng thời, lễ hội còn là dịp để cộng đồng gắn kết, duy trì và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, góp phần bảo tồn bản sắc dân tộc.

Lễ hội Phủ Giầy tại Nam Định là dịp tôn vinh Thánh Mẫu Liễu Hạnh với nhiều nghi lễ truyền thống đặc sắc, bao gồm:

• Lễ Rước Kiệu Thánh Mẫu Liễu Hạnh: Diễn ra vào ngày mùng 3 và mùng 6 tháng Ba âm lịch, kiệu rước Thánh Mẫu được đưa từ Phủ Chính đến Phủ Tiên Hương với sự tham gia của hàng nghìn người, tạo nên không khí trang nghiêm và sôi động.
• Nghi Thức Hầu Đồng (Hầu Bóng): Đây là hoạt động tâm linh quan trọng, thể hiện tín ngưỡng thờ Mẫu qua các giá hầu đồng. Các thanh đồng thực hiện nghi thức nhập đồng, múa hát và ban phát lộc cho người tham dự.
• Lễ Tế Thánh Mẫu: Diễn ra vào ngày mùng 10 tháng Ba tại Phủ Chính, nghi lễ này thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
• Lễ Rước Đuốc: Tổ chức vào tối mùng 5 tháng Ba âm lịch, nghi thức rước đuốc được thực hiện với niềm tin rằng ngọn lửa thiêng sẽ xua tan điều xấu, mang lại may mắn và sinh sôi.
• Hội Kéo Chữ (Hoa Trượng Hội): Diễn ra vào ngày mùng 7 tháng Ba, hoạt động này có sự tham gia của khoảng 100 thanh niên, mỗi người cầm gậy dài khoảng 2 mét, xếp thành các chữ mang ý nghĩa tốt lành.

Những nghi lễ này không chỉ tôn vinh Thánh Mẫu mà còn góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Bên cạnh những nghi lễ trang trọng, Lễ hội Phủ Giầy còn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa truyền thống phong phú, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương tham gia:

• Hát Chầu Văn: Đây là loại hình nghệ thuật dân gian kết hợp giữa âm nhạc và tín ngưỡng, thường được biểu diễn trong các buổi hầu đồng, ca ngợi công đức của Thánh Mẫu và các vị thần linh.
• Đấu Vật Dân Gian: Một môn thể thao truyền thống thể hiện tinh thần thượng võ, thu hút nhiều đô vật từ khắp nơi về tranh tài, đồng thời mang đến không khí sôi động cho lễ hội.
• Chợ Viềng: Phiên chợ độc đáo diễn ra vào dịp lễ hội, nơi người dân mua bán các vật phẩm nông nghiệp, đồ cổ, cây cảnh và đặc sản địa phương với quan niệm "mua may bán rủi", cầu mong may mắn cho cả năm.
• Trò Chơi Dân Gian: Nhiều trò chơi truyền thống như kéo co, cờ người, đánh đu được tổ chức, tạo không khí vui tươi và gắn kết cộng đồng.
• Biểu Diễn Nghệ Thuật: Các tiết mục múa lân, múa rồng, hát chèo được trình diễn, góp phần tôn vinh và bảo tồn nghệ thuật dân gian Việt Nam.

Những hoạt động này không chỉ làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của người dân mà còn góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Quần thể di tích Phủ Giầy nằm tại xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, là trung tâm tín ngưỡng thờ Mẫu Liễu Hạnh, một trong Tứ bất tử của văn hóa dân gian Việt Nam. Khu di tích bao gồm hơn 20 công trình kiến trúc truyền thống, trong đó nổi bật là:

• Phủ Tiên Hương: Được xây dựng từ thời Hậu Lê, đây là phủ chính, nơi thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh và diễn ra các nghi lễ quan trọng trong lễ hội.
• Phủ Vân Cát: Nơi gắn liền với truyền thuyết về Thánh Mẫu và là địa điểm tổ chức nhiều hoạt động văn hóa truyền thống.
• Lăng Thánh Mẫu: Công trình kiến trúc uy nghiêm, nơi an nghỉ của Thánh Mẫu Liễu Hạnh, thu hút đông đảo du khách đến chiêm bái.
• Phủ Bóng (Nguyệt Du Cung): Được xây dựng dưới gốc cây đa cổ thụ, nơi đây thờ vọng Thánh Mẫu và là điểm đến linh thiêng cho du khách.

Quần thể di tích Phủ Giầy không chỉ có giá trị về mặt tâm linh mà còn là di sản văn hóa quan trọng, thể hiện nghệ thuật kiến trúc truyền thống và tín ngưỡng thờ Mẫu đặc sắc của người Việt.

Tham gia Lễ hội Phủ Giầy tại Nam Định là trải nghiệm văn hóa tâm linh độc đáo. Dưới đây là một số kinh nghiệm hữu ích giúp bạn có chuyến đi trọn vẹn:

• Thời gian diễn ra lễ hội: Lễ hội kéo dài từ mùng 1 đến mùng 10 tháng Ba âm lịch hàng năm. Tham gia vào thời gian này, bạn sẽ được hòa mình vào không khí sôi động và tham gia nhiều hoạt động đặc sắc.
• Phương tiện di chuyển: Từ Hà Nội, bạn có thể đi xe khách từ các bến xe như Mỹ Đình, Giáp Bát, Nước Ngầm đến Vụ Bản, Nam Định. Giá vé dao động từ 80.000đ – 100.000đ. Nên đặt vé trước để tránh tình trạng hết chỗ trong mùa lễ hội.
• Trang phục phù hợp: Khi tham gia lễ hội, nên mặc trang phục lịch sự, kín đáo để thể hiện sự tôn kính đối với không gian tâm linh.
• Chuẩn bị lễ vật: Nếu có ý định dâng lễ, bạn nên chuẩn bị lễ vật đơn giản như hương, hoa, trái cây và sắp xếp gọn gàng trên mâm lễ.
• Bảo quản tài sản cá nhân: Lễ hội thu hút đông đảo du khách, vì vậy cần chú ý giữ gìn tài sản cá nhân, tránh tình trạng mất mát.
• Tham gia các hoạt động văn hóa: Đừng bỏ lỡ các hoạt động như hát chầu văn, hầu đồng, đấu vật và chợ Viềng để hiểu thêm về văn hóa địa phương.

Với những kinh nghiệm trên, hy vọng bạn sẽ có chuyến đi tham gia Lễ hội Phủ Giầy đầy ý nghĩa và trọn vẹn.

Khi đến chiêm bái và dâng lễ tại Phủ Tiên Hương, nơi thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, việc đọc văn khấn thể hiện lòng thành kính và cầu mong sự phù hộ từ Thánh Mẫu. Dưới đây là bài văn khấn thường được sử dụng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Kính lạy:

• Đức Hiệu Thiên Chí Tôn Kim Quyết Ngọc Hoàng Huyền Cung Cao Thượng Đế.
• Đức Cửu Trùng Thánh Vân Lục Cung Công Chúa.
• Đức Thiên Tiên Quỳnh Hoa Liễu Hạnh Mã Hoàng Công Chúa, sắc phong Chế Thắng Hỏa Diệu Đại Vương, gia phong Tiên Hương Thánh Mẫu.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Tín chủ con là: [Họ và tên]

Ngụ tại: [Địa chỉ]

Hôm nay, ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời:

• Đức Hiệu Thiên Chí Tôn Kim Quyết Ngọc Hoàng Huyền Cung Cao Thượng Đế.
• Đức Cửu Trùng Thánh Vân Lục Cung Công Chúa.
• Đức Thiên Tiên Quỳnh Hoa Liễu Hạnh Mã Hoàng Công Chúa, sắc phong Chế Thắng Hỏa Diệu Đại Vương, gia phong Tiên Hương Thánh Mẫu.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Xin các Ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho tín chủ và gia đình được bình an, mạnh khỏe, vạn sự tốt lành, công việc hanh thông, gia đạo hưng thịnh.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Khi đọc văn khấn, nên đọc với giọng điệu trang nghiêm, thành kính, thể hiện lòng tôn trọng đối với Thánh Mẫu và các vị thần linh.

Khi đến dâng lễ và cầu nguyện tại Phủ Vân Cát, nơi thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, việc đọc văn khấn thể hiện lòng thành kính và mong cầu sự phù hộ từ Thánh Mẫu. Dưới đây là bài văn khấn thường được sử dụng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy:

• Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Tín chủ con là: [Họ và tên]

Ngụ tại: [Địa chỉ]

Hôm nay, ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời:

• Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Xin các Ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho tín chủ và gia đình được bình an, mạnh khỏe, vạn sự tốt lành, công việc hanh thông, gia đạo hưng thịnh.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Khi đọc văn khấn, nên đọc với giọng điệu trang nghiêm, thành kính, thể hiện lòng tôn trọng đối với Thánh Mẫu và các vị thần linh.

Khi đến dâng hương và cầu nguyện tại Lăng Thánh Mẫu, nơi an nghỉ của Thánh Mẫu Liễu Hạnh, việc đọc văn khấn thể hiện lòng thành kính và sự tôn trọng đối với Thánh Mẫu. Dưới đây là bài văn khấn thường được sử dụng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy:

• Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Tín chủ con là: [Họ và tên]

Ngụ tại: [Địa chỉ]

Hôm nay, ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời:

• Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Xin các Ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho tín chủ và gia đình được bình an, mạnh khỏe, vạn sự tốt lành, công việc hanh thông, gia đạo hưng thịnh.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Khi đọc văn khấn, nên đọc với giọng điệu trang nghiêm, thành kính, thể hiện lòng tôn trọng đối với Thánh Mẫu và các vị thần linh.

Khi đến Phủ Giầy để cầu duyên, bạn nên chuẩn bị lễ vật và bài văn khấn phù hợp để thể hiện lòng thành kính và mong ước của mình. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

Chuẩn bị lễ vật

• Hoa tươi: Nên chọn hoa có màu sắc nhẹ nhàng, tươi tắn.
• Trầu cau: Một quả cau và một lá trầu têm cánh phượng.
• Đèn nến: Hai cây nến nhỏ.
• Hương thơm: Một bó hương để dâng lên Thánh Mẫu.
• Trái cây: Một mâm ngũ quả tươi ngon.
• Tiền vàng: Một ít tiền vàng mã.

Bài văn khấn cầu duyên

Sau khi sắp xếp lễ vật trang trọng trên ban thờ, bạn quỳ gối, chắp tay và đọc bài văn khấn sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy:

• Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
• Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Tín chủ con là: [Họ và tên]

Ngụ tại: [Địa chỉ]

Hôm nay, ngày [ngày] tháng [tháng] năm [năm], tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời:

• Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh.
• Nhị vị Vương Cô, Tam Tòa Thánh Mẫu.
• Hội đồng các quan, các chầu, các ông hoàng, các thánh cô, thánh cậu.

Xin các Ngài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho tín chủ sớm gặp được người bạn đời như ý, tình duyên thuận lợi, hạnh phúc viên mãn.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Khi đọc văn khấn, nên đọc với giọng điệu trang nghiêm, thành kính, thể hiện lòng tôn trọng đối với Thánh Mẫu và các vị thần linh.

Việc cầu tự tại Phủ Giầy là một nghi lễ linh thiêng, giúp các cặp vợ chồng hiếm muộn bày tỏ lòng thành kính và nguyện vọng có con. Khi thực hiện nghi lễ này, cần chuẩn bị lễ vật và bài văn khấn phù hợp.

Lễ vật cần chuẩn bị:

• 13 tờ tiền.
• 13 loại quả khác nhau.
• 13 đồ chơi trẻ em.

Bài văn khấn cầu con:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn thần.

Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh.

Tín chủ con là: (Họ và tên)

Ngụ tại: (Địa chỉ)

Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình:

Gia đình con kết hôn đã lâu nhưng chưa có con, lòng thành kính cầu xin chư vị Tôn thần, Thánh Mẫu Liễu Hạnh phù hộ độ trì, ban phước lành, cho con sớm có tin vui, sinh con trai, con gái, để gia đình thêm hạnh phúc, vui vẻ.

Con xin hứa sẽ chăm lo tu nhân tích đức, làm nhiều việc thiện, nuôi dạy con cái nên người, hữu ích cho xã hội.

Con xin cúi đầu thành tâm kính lễ, mong được chứng giám và phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Khi thực hiện nghi lễ, vợ chồng cần thành tâm, ăn mặc chỉnh tề, giữ tâm thanh tịnh và tránh những điều kiêng kỵ để nghi lễ được linh ứng.

Thực hiện nghi lễ giải hạn và cầu may mắn tại Phủ Giầy giúp tín chủ hóa giải vận hạn, thu hút tài lộc và bình an. Dưới đây là hướng dẫn về lễ vật cần chuẩn bị và bài văn khấn phù hợp.

Lễ vật cần chuẩn bị:

• Hương thơm.
• Hoa tươi.
• Trầu cau.
• Trà, rượu.
• Bánh kẹo.
• Tiền vàng mã.
• Đèn hoặc nến.

Bài văn khấn giải hạn và cầu may mắn:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.

Con kính lạy Đức Bồ Tát Quán Thế Âm cứu khổ cứu nạn.

Con kính lạy Đức Thánh Hiền.

Con kính lạy Quan Thần Linh bản xứ.

Con kính lạy Thánh Mẫu Liễu Hạnh cùng chư vị Tiên Thánh.

Tín chủ con là: (Họ và tên)

Ngụ tại: (Địa chỉ)

Hôm nay là ngày... tháng... năm..., tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn tâu trình:

Năm nay con gặp vận hạn..., mọi việc không được hanh thông. Nay con đến Phủ Giầy, nơi thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, thành tâm kính lễ, cầu xin Thánh Mẫu và chư vị Tiên Thánh từ bi gia hộ, giải trừ vận hạn, ban phước lành, cho con và gia đình được bình an, mạnh khỏe, công việc thuận lợi, tài lộc dồi dào.

Con xin hứa sẽ chăm lo tu nhân tích đức, làm nhiều việc thiện, sống đúng đạo lý, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp.

Con xin cúi đầu thành tâm kính lễ, mong được chứng giám và phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Khi thực hiện nghi lễ, tín chủ cần giữ tâm thanh tịnh, ăn mặc chỉnh tề, thể hiện lòng thành kính và tránh những điều kiêng kỵ để nghi lễ đạt hiệu quả tốt nhất.