Lễ Hội Tháp Bà Ponagar Ở Nha Trang: Khám Phá Nét Đẹp Văn Hóa Tâm Linh Độc Đáo

Lễ hội Tháp Bà Ponagar là một trong những lễ hội truyền thống lớn và quan trọng tại tỉnh Khánh Hòa, diễn ra hàng năm từ ngày 20 đến 23 tháng 3 Âm lịch tại di tích Tháp Bà Ponagar, phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang. Lễ hội nhằm tôn vinh Thiên Y A Na Thánh Mẫu, người được coi là Mẹ xứ sở, đã có công dạy dân trồng lúa, dệt vải và mang lại cuộc sống ấm no cho nhân dân.

Tham gia lễ hội, du khách và người dân địa phương không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với Mẫu Thiên Y A Na mà còn có cơ hội trải nghiệm các nghi thức truyền thống như:

• Lễ thay y
• Lễ thả hoa đăng
• Lễ cầu quốc thái dân an
• Lễ cúng Ngọ và cúng thí thực
• Tế lễ cổ truyền
• Lễ Khai Diên và lễ Tôn Vương
• Lễ dâng hương tạ Mẫu
• Múa Bóng và hát Văn

Bên cạnh các nghi thức trang nghiêm, lễ hội còn là dịp để cộng đồng các dân tộc Kinh, Chăm, Raglai và nhiều dân tộc khác ở miền Trung, Tây Nguyên giao lưu, thể hiện sự đoàn kết và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Lễ hội Tháp Bà Ponagar không chỉ là một sự kiện văn hóa tâm linh mà còn góp phần quảng bá du lịch, thu hút du khách thập phương đến với Nha Trang.

Lễ hội Tháp Bà Ponagar tại Nha Trang diễn ra với nhiều nghi thức trang trọng và ý nghĩa, thể hiện lòng tôn kính đối với Thiên Y A Na Thánh Mẫu và cầu mong cho quốc thái dân an. Dưới đây là các nghi thức chính trong lễ hội:

• Lễ thay y: Diễn ra vào ngày 20 tháng 3 Âm lịch, nghi thức này bao gồm việc thay xiêm y và mũ miện mới cho tượng Mẫu, thể hiện sự tôn kính và biết ơn đối với Thiên Y A Na Thánh Mẫu.
• Lễ thả hoa đăng: Tổ chức vào buổi tối cùng ngày, hàng nghìn ngọn hoa đăng được thả trên sông Cái, mang theo những lời cầu nguyện cho hòa bình và hạnh phúc.
• Lễ cầu quốc thái dân an: Diễn ra vào sáng ngày 21 tháng 3 Âm lịch, nghi lễ cầu nguyện cho đất nước thịnh vượng, nhân dân an lành.
• Lễ cúng Ngọ và cúng thí thực: Thực hiện vào buổi trưa ngày 21 tháng 3 Âm lịch, bao gồm việc dâng cúng và bố thí cho các vong linh.
• Tế lễ cổ truyền: Tổ chức vào sáng sớm ngày 23 tháng 3 Âm lịch, với các nghi thức tế lễ theo truyền thống.
• Lễ dâng hương tạ Mẫu: Diễn ra vào đêm ngày 23 tháng 3 Âm lịch, thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với Mẫu.
• Múa Bóng và hát Văn: Được biểu diễn xuyên suốt các ngày lễ, đây là những hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc, góp phần làm phong phú thêm không khí lễ hội.

Những nghi thức này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn thể hiện sự giao thoa văn hóa giữa các dân tộc, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc.

Trong khuôn khổ Lễ hội Tháp Bà Ponagar tại Nha Trang, nhiều hoạt động văn hóa và nghệ thuật đặc sắc được tổ chức, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương tham gia. Những hoạt động này không chỉ tôn vinh giá trị truyền thống mà còn góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

• Biểu diễn múa Bóng và hát Văn: Đây là những tiết mục nghệ thuật truyền thống được trình diễn để ca ngợi công đức của Thiên Y A Na Thánh Mẫu, mang đến không khí trang nghiêm và linh thiêng cho lễ hội.
• Trình diễn tuồng cổ: Các vở tuồng cổ được dàn dựng và biểu diễn, tái hiện những câu chuyện lịch sử và truyền thuyết liên quan đến Thánh Mẫu, giúp người xem hiểu sâu sắc hơn về nguồn gốc và ý nghĩa của lễ hội.
• Trò chơi dân gian: Nhiều trò chơi truyền thống được tổ chức, tạo không khí vui tươi và gắn kết cộng đồng, đồng thời giới thiệu đến du khách những nét văn hóa đặc trưng của địa phương.
• Trưng bày và triển lãm: Các gian hàng trưng bày sản phẩm thủ công mỹ nghệ, trang phục truyền thống và các hiện vật liên quan đến văn hóa Chăm, giúp du khách có cái nhìn toàn diện về di sản văn hóa của dân tộc.

Những hoạt động này không chỉ làm phong phú thêm nội dung của lễ hội mà còn tạo cơ hội cho du khách trải nghiệm và hòa mình vào không gian văn hóa truyền thống độc đáo của vùng đất Nha Trang.

Tháp Bà Ponagar tại Nha Trang không chỉ nổi tiếng với kiến trúc độc đáo và giá trị lịch sử sâu sắc, mà còn hấp dẫn du khách bởi các chương trình tham quan về đêm đầy ấn tượng. Từ ngày 4/8/2024, Trung tâm Bảo tồn Di tích tỉnh Khánh Hòa đã giới thiệu hai chương trình đặc sắc:

• Linh thiêng xứ Trầm: Diễn ra vào mùng 1 âm lịch hàng tháng, bắt đầu từ 19h30.
• Trăng soi dáng Tháp: Tổ chức vào ngày rằm âm lịch hàng tháng, cũng bắt đầu từ 19h30.

Mỗi chương trình kéo dài khoảng 45-60 phút, đưa du khách vào hành trình khám phá văn hóa Chăm thông qua các nghi lễ truyền thống và nghệ thuật đặc sắc. Các hoạt động được sân khấu hóa bán thực cảnh tại khu vực phía sau tháp Nam, tạo nên sự hòa quyện giữa kiến trúc tháp cổ kính và không gian nghệ thuật sống động.

Giá vé tham quan cho mỗi chương trình là 30.000 đồng/người/lượt. Du khách sẽ được hướng dẫn theo lộ trình cụ thể, giúp trải nghiệm toàn diện và sâu sắc về giá trị lịch sử, văn hóa của Tháp Bà Ponagar.

Những chương trình tham quan đêm này không chỉ làm phong phú thêm trải nghiệm du lịch tại Nha Trang, mà còn góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Trong Lễ hội Tháp Bà Ponagar tại Nha Trang, nghi thức dâng hương Thiên Y A Na Thánh Mẫu là một phần quan trọng, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với Mẹ xứ sở. Dưới đây là một mẫu văn khấn thường được sử dụng trong nghi lễ này:

(Lưu ý: Văn khấn có thể được điều chỉnh phù hợp với truyền thống và ngôn ngữ địa phương.)

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Thiên Y A Na Thánh Mẫu, vị Mẹ hiền từ bi, che chở cho muôn dân.

Hôm nay, ngày... tháng... năm..., tín chủ con là... cùng gia đình, thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời Mẹ Thiên Y A Na Thánh Mẫu giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.

Chúng con cầu xin Mẹ ban phước lành, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con luôn mạnh khỏe, bình an, công việc hanh thông, gia đạo hưng thịnh.

Chúng con nguyện sống tốt đời đẹp đạo, giữ gìn truyền thống gia đình, góp phần xây dựng cộng đồng ngày càng phát triển.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

(Sau khi đọc văn khấn, tín chủ cúi đầu lễ bái, thể hiện lòng thành kính đối với Thánh Mẫu.)

Việc dâng hương và đọc văn khấn không chỉ thể hiện lòng tôn kính đối với Thiên Y A Na Thánh Mẫu mà còn là dịp để mỗi người tự nhắc nhở bản thân về đạo lý uống nước nhớ nguồn, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Trong các dịp lễ hội tại Tháp Bà Ponagar, việc dâng hương và đọc văn khấn cầu bình an, sức khỏe và tài lộc là một nghi thức quan trọng, thể hiện lòng thành kính và mong ước của người tham dự. Dưới đây là một mẫu văn khấn thường được sử dụng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Mẫu Thiên Y A Na Thánh Mẫu, chư vị Thánh Mẫu và chư vị Tiên Thánh.

Hôm nay, ngày... tháng... năm..., tín chủ con là... (họ tên đầy đủ), ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kính dâng lên trước án, cúi xin Mẫu thương xót, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được bình an, mạnh khỏe, tài lộc dồi dào, vạn sự hanh thông.

Chúng con nguyện sống thiện lương, giữ gìn đạo đức, làm nhiều việc tốt, góp phần xây dựng cộng đồng ngày càng phát triển.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

(Sau khi đọc văn khấn, tín chủ cúi đầu lễ bái, thể hiện lòng thành kính đối với Thánh Mẫu.)

Việc dâng hương và đọc văn khấn không chỉ là cầu mong phúc lành cho bản thân và gia đình mà còn là dịp để mỗi người tự nhắc nhở về việc sống đúng đắn, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Trong Lễ hội Tháp Bà Ponagar tại Nha Trang, nghi thức cầu quốc thái dân an được tổ chức trang trọng nhằm cầu nguyện cho đất nước thịnh vượng, nhân dân an lành. Dưới đây là một mẫu văn khấn thường được sử dụng trong nghi lễ này:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Thiên Y A Na Thánh Mẫu, chư vị Thánh Mẫu và chư vị Tiên Thánh.

Hôm nay, ngày... tháng... năm..., tín chủ chúng con là... (họ tên đầy đủ), ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kính dâng lên trước án, cúi xin Mẫu thương xót, phù hộ độ trì cho quốc gia thịnh vượng, bờ cõi yên bình, nhân dân an lạc, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Chúng con nguyện sống thiện lương, giữ gìn đạo đức, đoàn kết một lòng, góp phần xây dựng đất nước ngày càng phát triển, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

(Sau khi đọc văn khấn, tín chủ cúi đầu lễ bái, thể hiện lòng thành kính đối với Thánh Mẫu.)

Nghi thức cầu quốc thái dân an không chỉ thể hiện lòng yêu nước, mong muốn hòa bình và thịnh vượng cho đất nước, mà còn là dịp để mỗi người tự nhắc nhở về trách nhiệm công dân, đóng góp vào sự phát triển chung của xã hội.

Trong Lễ hội Tháp Bà Ponagar tại Nha Trang, nghi thức dâng lễ vật trong lễ tế Mẫu được thực hiện trang trọng để bày tỏ lòng thành kính đối với Thiên Y A Na Thánh Mẫu. Dưới đây là một mẫu văn khấn thường được sử dụng trong nghi lễ này:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Thiên Y A Na Thánh Mẫu, chư vị Thánh Mẫu và chư vị Tiên Thánh.

Hôm nay, ngày... tháng... năm..., tín chủ con là... (họ tên đầy đủ), ngụ tại... (địa chỉ).

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kính dâng lên trước án, cúi xin Mẫu thương xót, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được bình an, mạnh khỏe, công việc hanh thông, tài lộc dồi dào.

Chúng con nguyện sống thiện lương, giữ gìn đạo đức, làm nhiều việc tốt, góp phần xây dựng xã hội ngày càng phát triển.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

(Sau khi đọc văn khấn, tín chủ cúi đầu lễ bái, thể hiện lòng thành kính đối với Thánh Mẫu.)

Nghi thức dâng lễ vật trong lễ tế Mẫu không chỉ thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với Thiên Y A Na Thánh Mẫu mà còn là dịp để mỗi người tự nhắc nhở về việc sống đúng đạo lý, làm nhiều việc thiện, góp phần vào sự phát triển chung của cộng đồng.

Sau khi Lễ hội Tháp Bà Ponagar kết thúc, người dân thường thực hiện nghi thức lễ tạ để bày tỏ lòng biết ơn đối với Thiên Y A Na Thánh Mẫu và cầu mong sự bình an, may mắn cho gia đình. Dưới đây là một mẫu văn khấn lễ tạ thường được sử dụng:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Thiên Y A Na Thánh Mẫu, chư vị Thánh Mẫu và chư vị Tiên Thánh.

Hôm nay, ngày... tháng... năm..., tín chủ con là... (họ tên đầy đủ), ngụ tại... (địa chỉ).

Nhân dịp Lễ hội Tháp Bà Ponagar đã hoàn mãn, con thành tâm đến trước án, dâng lên hương hoa, lễ vật để tạ ơn Mẫu đã ban phước lành, che chở cho gia đình chúng con trong suốt thời gian qua.

Chúng con nguyện sẽ tiếp tục tu dưỡng đạo đức, sống thiện lương, làm nhiều việc tốt, góp phần xây dựng cộng đồng ngày càng phát triển.

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

(Sau khi đọc văn khấn, tín chủ cúi đầu lễ bái, thể hiện lòng thành kính đối với Thánh Mẫu.)

Nghi thức lễ tạ sau kỳ hội không chỉ là dịp để bày tỏ lòng biết ơn mà còn là cơ hội để mỗi người tự nhắc nhở về việc sống đúng đạo lý, làm nhiều việc thiện, góp phần vào sự phát triển chung của cộng đồng.