Lễ Hội Trò Trám Phú Thọ: Khám Phá Nét Độc Đáo Của Tín Ngưỡng Phồn Thực

Lễ hội Trò Trám, diễn ra tại xóm Trám, xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, là một lễ hội truyền thống độc đáo, tôn vinh tín ngưỡng phồn thực của cư dân nông nghiệp. Được tổ chức vào ngày 11 và 12 tháng Giêng âm lịch hàng năm, lễ hội thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia.

Lễ hội bao gồm ba phần chính:

1. Diễn trò:

   Vào tối ngày 11 tháng Giêng, tại sân miếu Trò, người dân trình diễn các trò diễn dân gian như đi cày, cấy, câu cá, đánh lờ, dệt lụa, cung bông, thợ mộc, mua Xuân - bán Xuân và dạy học. Những trò diễn này khắc họa sinh động đời sống lao động và sinh hoạt của cư dân nông nghiệp.

2. Tế lễ:

   Diễn ra vào giữa giờ Tuất (khoảng 8 giờ tối) ngày 11 tháng Giêng, nghi lễ tế nữ thần bản thổ được thực hiện để cầu cho mùa màng tươi tốt, mưa thuận gió hòa, con người khỏe mạnh, sinh lực dồi dào, làng xóm đông vui, sầm uất, gia đình hạnh phúc, con đàn cháu đống và xin phép mở hội.

3. Lễ Mật:

   Được thực hiện vào lúc 0 giờ đêm 11 rạng sáng ngày 12 tháng Giêng, đây là nghi thức đặc sắc nhất của lễ hội. Trong không gian tối, hai nhân vật nam và nữ tượng trưng cho sinh thực khí nam và nữ thực hiện nghi thức phồn thực, cầu mong sự sinh sôi nảy nở và mùa màng bội thu.

Sau lễ Mật, sáng ngày 12 tháng Giêng, dân làng tổ chức lễ "Rước lúa thần" cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi. Những bông lúa thu hoạch từ vụ trước được rước đến đền Xa Lộc thờ vị tướng Phùng Lân Hổ thời Trần, rồi tiếp tục rước quanh làng.

Lễ hội Trò Trám không chỉ là dịp để người dân bày tỏ lòng thành kính với thần linh, mà còn là cơ hội để cộng đồng gắn kết, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc.

Lễ hội Trò Trám tại xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, diễn ra vào ngày 11 và 12 tháng Giêng âm lịch hàng năm, bao gồm nhiều hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc.

1. Diễn trò "Tứ dân chi nghiệp":

   Bắt đầu từ 10 giờ đêm ngày 11 tháng Giêng, người dân trong trang phục truyền thống trình diễn các nghề nghiệp cổ truyền như sĩ, nông, công, thương. Các trò diễn như đi cày, cấy, câu cá, đánh lờ, dệt lụa, cung bông, thợ mộc, dạy học được tái hiện sinh động, phản ánh đời sống lao động của cư dân nông nghiệp.

2. Nghi lễ tế nữ thần bản thổ:

   Vào khoảng 8 giờ tối ngày 11 tháng Giêng, tại miếu Trò, diễn ra nghi lễ tế nữ thần bản thổ, cầu cho mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, gia đình hạnh phúc, con cháu đầy đàn.

3. Lễ Mật:

   Diễn ra vào lúc 0 giờ đêm 11 rạng sáng ngày 12 tháng Giêng, trong không gian tối, hai nhân vật nam và nữ tượng trưng cho sinh thực khí nam và nữ thực hiện nghi thức phồn thực, cầu mong sự sinh sôi nảy nở và mùa màng bội thu.

4. Lễ "Rước lúa thần":

   Sáng ngày 12 tháng Giêng, dân làng tổ chức lễ rước những bông lúa thu hoạch từ vụ trước, thờ trong miếu, đến đền Xa Lộc thờ vị tướng Phùng Lân Hổ thời Trần, rồi tiếp tục rước quanh làng, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi.

Những hoạt động này không chỉ tôn vinh tín ngưỡng phồn thực mà còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Lễ hội Trò Trám, diễn ra tại xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, nổi bật với những đặc điểm độc đáo sau:

• Tôn vinh tín ngưỡng phồn thực:

  Lễ hội nhằm tôn vinh tín ngưỡng phồn thực, phản ánh nét văn hóa đặc trưng của cư dân nông nghiệp, cầu mong sự sinh sôi, nảy nở và mùa màng bội thu.

• Nghi thức "Lễ Mật" độc đáo:

  Diễn ra vào lúc nửa đêm, nghi thức này bao gồm việc thực hiện các biểu tượng phồn thực trong không gian linh thiêng, thể hiện ước nguyện về sự sinh sôi và phát triển.

• Trình diễn "Tứ dân chi nghiệp":

  Người dân tái hiện sinh động các nghề truyền thống như sĩ, nông, công, thương thông qua các trò diễn dân gian, mang đến không khí vui tươi và gắn kết cộng đồng.

• Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống:

  Lễ hội là dịp để cộng đồng địa phương gìn giữ và truyền bá những giá trị văn hóa lâu đời, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của người dân.

Những đặc điểm trên đã tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt cho Lễ hội Trò Trám, thu hút đông đảo du khách và người dân tham gia mỗi năm.

Trong những năm gần đây, Lễ hội Trò Trám tại xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ đã có một số điều chỉnh nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống:

• Hạn chế số lượng người tham gia nghi thức "Lễ Mật":

  Để đảm bảo tính trang nghiêm và linh thiêng, từ năm 2024, chỉ có đôi nam nữ được chọn và cụ từ được phép tham gia trực tiếp trong miếu Trò trong thời gian diễn ra nghi thức này.

• Điều chỉnh các hoạt động văn hóa, văn nghệ:

  Phần hội vào ngày 12 tháng Giêng được cập nhật với một số thay đổi về số lượng và nội dung các hoạt động văn hóa, văn nghệ và trò chơi dân gian, nhằm mang đến trải nghiệm phong phú và hấp dẫn hơn cho người tham dự.

Những cập nhật này thể hiện nỗ lực của ban tổ chức trong việc duy trì và phát triển lễ hội, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho du khách và người dân địa phương tham gia và trải nghiệm.

Đền Trù Mật là nơi thờ phụng các vị thần linh trong tín ngưỡng dân gian. Khi dâng hương tại đây, bạn có thể tham khảo bài văn khấn sau:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị hương linh. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ con là: [Họ tên] Ngụ tại: [Địa chỉ] Nhân dịp [lý do dâng hương], con thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án. Kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn, phần [Họ tên] và [Địa chỉ] cần được điền đầy đủ thông tin của người dâng hương. Ngoài ra, tùy theo mục đích và hoàn cảnh cụ thể, bạn có thể điều chỉnh nội dung bài khấn cho phù hợp.

Lễ Mật là nghi thức quan trọng trong Lễ hội Trò Trám tại xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, nhằm cầu mong sự sinh sôi, nảy nở và mùa màng bội thu. Trong nghi thức này, việc thực hiện văn khấn thể hiện lòng thành kính và ước nguyện của cộng đồng. Dưới đây là nội dung bài văn khấn tham khảo:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị hương linh. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ con là: [Họ tên] Ngụ tại: [Địa chỉ] Nhân dịp Lễ Mật cầu phồn thực, con thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án. Kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn, phần [Họ tên] và [Địa chỉ] cần được điền đầy đủ thông tin của người dâng hương. Ngoài ra, tùy theo mục đích và hoàn cảnh cụ thể, bạn có thể điều chỉnh nội dung bài khấn cho phù hợp.

Trong dịp lễ hội Trò Trám tại xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, nghi thức cầu an được thực hiện nhằm mong muốn sự bình an, sức khỏe và hạnh phúc cho gia đình và cộng đồng. Dưới đây là bài văn khấn cầu an tham khảo:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần. Con lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị hương linh. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ con là: [Họ tên] Ngụ tại: [Địa chỉ] Nhân dịp lễ hội Trò Trám, con thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án. Kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn, phần [Họ tên] và [Địa chỉ] cần được điền đầy đủ thông tin của người dâng hương. Tùy theo mục đích và hoàn cảnh cụ thể, bạn có thể điều chỉnh nội dung bài khấn cho phù hợp.

Sau khi tham gia lễ hội Trò Trám tại Phú Thọ, việc thực hiện lễ tạ thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với các vị thần linh đã được thờ phụng trong suốt lễ hội. Dưới đây là bài văn khấn lễ tạ tham khảo:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần. Con lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị hương linh. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ con là: [Họ tên] Ngụ tại: [Địa chỉ] Nhân dịp kết thúc lễ hội Trò Trám, con thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án. Kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn, phần [Họ tên] và [Địa chỉ] cần được điền đầy đủ thông tin của người dâng hương. Tùy theo mục đích và hoàn cảnh cụ thể, bạn có thể điều chỉnh nội dung bài khấn cho phù hợp.

Trước khi tham gia lễ hội Trò Trám tại Phú Thọ, việc thắp hương và khấn vái tại các điểm thờ tự là nghi thức quan trọng, thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với các vị thần linh. Dưới đây là bài văn khấn thắp hương tham khảo:

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Con lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn thần. Con lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị hương linh. Hôm nay là ngày... tháng... năm... Tín chủ con là: [Họ tên] Ngụ tại: [Địa chỉ] Nhân dịp tham gia lễ hội Trò Trám, con thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án. Kính mời: Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật. Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nơi này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Lưu ý: Trong bài văn khấn, phần [Họ tên] và [Địa chỉ] cần được điền đầy đủ thông tin của người dâng hương. Tùy theo mục đích và hoàn cảnh cụ thể, bạn có thể điều chỉnh nội dung bài khấn cho phù hợp.