Chủ đề lễ khai hạ đầu năm: Lễ Khai Hạ Đầu Năm là một nghi lễ truyền thống quan trọng, đánh dấu sự kết thúc của Tết Nguyên Đán và khởi đầu cho một năm mới với nhiều hy vọng. Được tổ chức tại các đền, chùa, miếu và trong cộng đồng, lễ hội không chỉ thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và thần linh mà còn là dịp để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và cuộc sống an lành, hạnh phúc cho mọi người.
Mục lục
- Ý nghĩa văn hóa và tín ngưỡng của Lễ Khai Hạ
- Lễ Khai Hạ tại TP.HCM: Lễ hội Khai Hạ - Cầu An tại Lăng Lê Văn Duyệt
- Lễ Khai Hạ của người Mường tại Hòa Bình
- Lễ Khai Hạ của cộng đồng người Mường tại Đắk Lắk
- Thời gian và địa điểm tổ chức Lễ Khai Hạ
- Giá trị di sản và sự lan tỏa của Lễ Khai Hạ
- Văn khấn lễ Khai Hạ tại nhà
- Văn khấn lễ Khai Hạ tại đền, miếu
- Văn khấn lễ Khai Hạ tại chùa
- Văn khấn lễ Khai Hạ của người Mường
- Văn khấn Tổ tiên trong lễ Khai Hạ
- Văn khấn cầu tài lộc trong lễ Khai Hạ
- Văn khấn cầu mùa màng bội thu
Ý nghĩa văn hóa và tín ngưỡng của Lễ Khai Hạ
Lễ Khai Hạ là một nghi lễ truyền thống đặc sắc, đánh dấu sự kết thúc của Tết Nguyên Đán và mở đầu cho một năm mới với nhiều hy vọng. Đây là dịp để cộng đồng thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, các vị thần linh, và cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống an lành, hạnh phúc.
- Tưởng nhớ công lao tiền nhân: Lễ Khai Hạ là dịp để người dân bày tỏ lòng biết ơn đối với những người đã có công khai hoang mở đất, lập mường, và xây dựng quê hương.
- Cầu mong sự phát triển và thịnh vượng: Nghi lễ này thể hiện mong muốn cho vạn vật phát triển thuận lợi, mùa màng tươi tốt, và cuộc sống ấm no.
- Gìn giữ và phát huy di sản văn hóa: Lễ hội là cơ hội để bảo tồn và truyền bá các giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt là đối với các dân tộc thiểu số như người Mường ở Hòa Bình.
Vùng Miền | Thời Gian Tổ Chức | Đặc Điểm Nổi Bật |
---|---|---|
TP.HCM | Mùng 7 Tết | Lễ Khai Hạ - Cầu An tại Lăng Lê Văn Duyệt với các nghi thức khai ấn, khai bút, dâng hương, và phát động Tết trồng cây. |
Hòa Bình | Tháng Giêng Âm lịch | Lễ hội Khai Hạ của người Mường với các nghi thức truyền thống như rước kiệu, đánh chiêng, và các hoạt động văn hóa dân gian. |
Qua các hoạt động phong phú và ý nghĩa, Lễ Khai Hạ không chỉ là dịp để cộng đồng gắn kết mà còn góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
.png)
Lễ Khai Hạ tại TP.HCM: Lễ hội Khai Hạ - Cầu An tại Lăng Lê Văn Duyệt
Lễ hội Khai Hạ - Cầu An là sự kiện văn hóa truyền thống diễn ra hàng năm vào mùng 7 tháng Giêng tại Lăng Đức Tả quân Lê Văn Duyệt, quận Bình Thạnh, TP.HCM. Lễ hội nhằm tôn vinh công lao của Đức Tả quân Lê Văn Duyệt và cầu mong cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.
Các nghi thức chính trong lễ hội bao gồm:
- Hạ nêu: Nghi thức hạ cây nêu, đánh dấu kết thúc Tết Nguyên Đán và bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng.
- Khai hạ: Lễ cúng tế tại đền thờ, dâng hương và đọc văn khấn tưởng nhớ công lao của Đức Tả quân Lê Văn Duyệt.
- Khai bút: Nghi thức viết những chữ mang ý nghĩa tốt đẹp, thể hiện mong muốn một năm mới hanh thông, thuận lợi.
- Khai ấn: Nghi thức đóng ấn với bốn chữ "Tả quân chi ấn" lên các bức thư pháp, sau đó tặng cho những người có nhiều đóng góp cho xã hội.
Trong khuôn khổ lễ hội, nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật được tổ chức như triển lãm ảnh, viết thư pháp, múa lân, hát bội, đờn ca tài tử, tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho người dân và du khách.
Ngoài ra, lễ hội còn phát động Tết trồng cây, khuyến khích bảo vệ môi trường và hướng tới cuộc sống xanh, sạch, đẹp.
Lễ hội Khai Hạ - Cầu An tại Lăng Lê Văn Duyệt không chỉ là dịp để người dân thể hiện lòng thành kính với bậc tiền nhân mà còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
Lễ Khai Hạ của người Mường tại Hòa Bình
Lễ Khai Hạ là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng của người Mường tại Hòa Bình, thường được tổ chức vào mùng 7 tháng Giêng âm lịch. Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn là dịp để cộng đồng người Mường thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng.
Các nghi thức chính trong lễ hội bao gồm:
- Hạ cây nêu: Nghi thức hạ cây nêu đánh dấu kết thúc kỳ nghỉ Tết và bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng.
- Lễ cúng tổ tiên: Người Mường tổ chức lễ cúng tại nhà để tạ ơn tổ tiên và cầu mong sự phù hộ trong năm mới.
- Hoạt động văn hóa dân gian: Các hoạt động như múa chiêng, hát dân ca, và các trò chơi truyền thống được tổ chức để tạo không khí vui tươi, gắn kết cộng đồng.
Lễ hội Khai Hạ của người Mường tại Hòa Bình không chỉ là dịp để cộng đồng thể hiện lòng thành kính với tổ tiên mà còn góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tạo nên một nét đẹp văn hóa đặc sắc trong dịp đầu xuân.

Lễ Khai Hạ của cộng đồng người Mường tại Đắk Lắk
Lễ Khai Hạ, hay còn gọi là lễ hạ nêu, là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng của cộng đồng người Mường tại Đắk Lắk, diễn ra từ mùng 7 đến mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm. Đây là dịp để người Mường cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Lễ hội được tổ chức trang trọng tại các đình làng, tiêu biểu như Đình Lạc Sơn ở xã Hòa Thắng, thành phố Buôn Ma Thuột. Người dân trong trang phục truyền thống tề tựu đông đủ, tạo nên không khí rộn ràng, đầy sắc màu văn hóa.
Phần lễ bao gồm các nghi thức:
- Hạ cây nêu: Đánh dấu kết thúc kỳ nghỉ Tết và bắt đầu mùa vụ mới.
- Lễ cúng: Chủ tế đại diện cộng đồng dâng lễ vật và đọc lời khấn cầu quốc thái dân an, mùa màng tươi tốt.
- Diễn tấu cồng chiêng: Các đội chiêng từ các thôn trong xã tấu lên những bản nhạc truyền thống, tạo không khí linh thiêng và sôi động.
Phần hội diễn ra sôi nổi với nhiều trò chơi dân gian và hoạt động văn hóa:
- Đi cà kheo, trèo cột mỡ: Thử thách sự khéo léo và sức mạnh của thanh niên.
- Đập heo đất, ném đúm, kéo co, bắt vịt: Mang lại tiếng cười và sự gắn kết cộng đồng.
- Giao lưu văn nghệ: Biểu diễn cồng chiêng, hát dân ca, múa truyền thống, thể hiện bản sắc văn hóa Mường.
Lễ Khai Hạ không chỉ là dịp để cộng đồng người Mường tại Đắk Lắk gìn giữ và phát huy truyền thống văn hóa dân tộc, mà còn góp phần tăng cường tình đoàn kết, tạo nên một không gian văn hóa đặc sắc giữa lòng Tây Nguyên.
Thời gian và địa điểm tổ chức Lễ Khai Hạ
Lễ Khai Hạ là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng của người Việt, thường được tổ chức vào đầu tháng Giêng âm lịch, đánh dấu sự kết thúc của kỳ nghỉ Tết và khởi đầu cho một năm mới với nhiều may mắn và thành công.
Địa điểm | Thời gian tổ chức | Đặc điểm nổi bật |
---|---|---|
Lăng Lê Văn Duyệt (TP.HCM) | Mùng 7 Tết âm lịch |
|
Xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình | Mùng 8 Tết âm lịch |
|
Hoàng cung Huế | Mùng 7 Tết âm lịch |
|
Những lễ hội Khai Hạ không chỉ là dịp để người dân bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành, mà còn là cơ hội để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của dân tộc Việt Nam.

Giá trị di sản và sự lan tỏa của Lễ Khai Hạ
Lễ Khai Hạ, hay còn gọi là lễ Khuống mùa, lễ mở cửa rừng, là một lễ hội truyền thống quan trọng của dân tộc Mường, đặc biệt phổ biến tại tỉnh Hòa Bình. Lễ hội này không chỉ mang ý nghĩa tôn kính các vị thần linh, tưởng nhớ những người đã có công mở đất, lập mường, mà còn cầu mong cho vạn vật sinh sôi, mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Giá trị di sản của Lễ Khai Hạ thể hiện qua:
- Bảo tồn văn hóa truyền thống: Lễ hội là dịp để cộng đồng người Mường duy trì và truyền bá các nghi thức, phong tục tập quán độc đáo của mình.
- Kết nối cộng đồng: Thông qua các hoạt động chung, lễ hội tăng cường sự đoàn kết, gắn bó giữa các thành viên trong cộng đồng.
- Giáo dục thế hệ trẻ: Lễ hội là cơ hội để thế hệ trẻ học hỏi, hiểu biết về lịch sử, văn hóa của dân tộc mình, từ đó nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy.
Sự lan tỏa của Lễ Khai Hạ không chỉ giới hạn trong phạm vi tỉnh Hòa Bình mà còn mở rộng đến các khu vực khác như Đắk Lắk, nơi cộng đồng người Mường sinh sống. Tại đây, lễ hội được tổ chức với những nét đặc trưng riêng, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đa dạng của các dân tộc Việt Nam.
Những năm gần đây, Lễ Khai Hạ đã thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước, trở thành điểm nhấn du lịch văn hóa, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
XEM THÊM:
Văn khấn lễ Khai Hạ tại nhà
Lễ Khai Hạ, hay còn gọi là lễ hạ nêu, được tổ chức vào ngày mùng 7 tháng Giêng Âm lịch, đánh dấu kết thúc Tết Nguyên Đán và bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng và may mắn. Dưới đây là bài văn khấn lễ Khai Hạ tại nhà:
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 7 tháng Giêng năm [Năm Âm lịch].
Chúng con là: [Họ tên], tuổi [Tuổi].
Hiện cư ngụ tại: [Địa chỉ].
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, trà tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Lưu ý: Khi thực hiện lễ Khai Hạ tại nhà, gia chủ nên chuẩn bị mâm cúng với các lễ vật như hương hoa, trà rượu, bánh chưng, bánh tét và các món ăn truyền thống khác, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và thần linh.
Văn khấn lễ Khai Hạ tại đền, miếu
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Ngài Đương niên Hành khiển, Bản cảnh Thành hoàng, Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
- Chư vị Tổ tiên nội ngoại, các vị tiền nhân khai sáng mường, lập đất.
Hôm nay là ngày mồng... tháng Giêng năm..., chúng con là: (họ tên, tuổi), hiện cư ngụ tại: (địa chỉ).
Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình:
Nhân dịp đầu xuân năm mới, chúng con tổ chức lễ Khai Hạ tại đền, miếu, nhằm tưởng nhớ công ơn của các vị thần linh, tổ tiên đã khai sáng mường, lập đất, dạy dân cày cấy, dẫn nước tưới ruộng, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho muôn dân.
Cầu xin chư vị Tôn thần, Tổ tiên chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho chúng con:
- Một năm mới an khang, thịnh vượng, gia đình hòa thuận, công việc hanh thông.
- Mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.
- Con cháu hiếu thảo, học hành tấn tới, sự nghiệp phát triển.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Tôn thần, Tổ tiên giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)

Văn khấn lễ Khai Hạ tại chùa
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con kính lạy:
- Chư Phật mười phương, chư vị Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng.
- Hộ Pháp Thiện Thần, Long Thiên Bát Bộ.
Hôm nay là ngày mồng... tháng Giêng năm..., chúng con là: (họ tên, pháp danh), hiện cư ngụ tại: (địa chỉ).
Thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước Tam Bảo, kính cẩn thưa trình:
Nhân dịp đầu xuân năm mới, chúng con đến chùa lễ Phật, cầu nguyện cho bản thân và gia đình được:
- Thân tâm an lạc, trí tuệ sáng suốt, đạo tâm kiên cố.
- Gia đình hòa thuận, công việc hanh thông, cuộc sống thịnh vượng.
- Thường gặp thiện duyên, tu hành tinh tấn, tiến bước trên con đường giác ngộ.
Chúng con nguyện:
- Giữ gìn giới luật, sống theo chánh pháp, nuôi dưỡng lòng từ bi.
- Thường xuyên hành thiện, giúp đỡ chúng sinh, tích lũy công đức.
- Hướng tâm về Tam Bảo, phát nguyện Bồ Đề, cầu thành Phật đạo.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư Phật, chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng từ bi chứng giám, gia hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Văn khấn lễ Khai Hạ của người Mường
Lễ Khai Hạ của người Mường là nghi lễ mang ý nghĩa linh thiêng, đánh dấu sự kết thúc Tết cổ truyền và bắt đầu một mùa vụ mới. Đây là dịp để con cháu tạ ơn tổ tiên, thần linh đã che chở trong năm qua và cầu mong một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Con kính lạy:
- Trời cao thượng đế, Mẹ đất hiền hòa.
- Các Mệ Mường, các Tổ tiên nội ngoại hai bên.
- Các thần linh cai quản núi rừng, sông suối, đồng ruộng, bản mường.
Hôm nay là ngày mồng... tháng Giêng năm..., con cháu dòng họ... tại bản Mường... thành tâm sửa soạn lễ vật: cơm xôi, thịt lợn, gà luộc, bánh chưng, rượu cần... dâng lên trước án.
Chúng con cúi xin các bậc linh thiêng chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho bản làng:
- Dân bản khỏe mạnh, an vui, đoàn kết bền chặt.
- Đồng ruộng tốt tươi, cây lúa trổ bông vàng óng.
- Gia súc đầy đàn, chim muông không phá hoại mùa màng.
Nguyện hứa sẽ giữ gìn nề nếp cha ông, sống thuận đạo lý, không quên nguồn cội. Từng bước xây dựng bản Mường giàu đẹp, ấm no, văn minh.
Con cháu lễ mọn tâm thành, cúi đầu kính lễ.
Lạy tổ ba lạy, lạy thần ba lạy. Tạ lễ xin hồi hương.
Văn khấn Tổ tiên trong lễ Khai Hạ
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Hoàng Thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Ngài Bản cảnh Thành hoàng, Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
- Các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mồng... tháng Giêng năm..., chúng con là: (họ tên, tuổi), hiện cư ngụ tại: (địa chỉ).
Nhân dịp lễ Khai Hạ đầu năm, chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình:
Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay kính cáo lễ tạ, tiễn đưa Tổ tiên trở về âm giới. Cầu xin các cụ Tổ tiên chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho con cháu:
- Gia đình an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.
- Con cháu hiếu thảo, học hành tấn tới, công việc hanh thông.
- Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Tổ tiên chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Văn khấn cầu tài lộc trong lễ Khai Hạ
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con kính lạy:
- Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Hoàng Thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Ngài Bản cảnh Thành hoàng, Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
- Ngài Thần Tài, các vị Tài thần cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày mồng... tháng Giêng năm..., tín chủ con là: (họ tên, tuổi), hiện cư ngụ tại: (địa chỉ).
Nhân dịp lễ Khai Hạ đầu năm, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình:
Cầu xin chư vị Tôn thần chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con:
- Gia đạo an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.
- Công việc hanh thông, kinh doanh phát đạt, tài lộc dồi dào.
- Buôn may bán đắt, khách hàng tấp nập, doanh số tăng trưởng.
- Gặp nhiều may mắn, thuận lợi trong mọi lĩnh vực.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Tôn thần chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Văn khấn cầu mùa màng bội thu
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con kính lạy:
- Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Hoàng Thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Ngài Thần Nông, các vị Thần cai quản ruộng đồng, cây cối.
- Ngài Bản cảnh Thành hoàng, Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
Hôm nay là ngày mồng... tháng Giêng năm..., tín chủ con là: (họ tên, tuổi), hiện cư ngụ tại: (địa chỉ).
Nhân dịp lễ Khai Hạ đầu năm, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính cẩn thưa trình:
Cầu xin chư vị Tôn thần chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con:
- Thời tiết thuận hòa, mưa thuận gió hòa, nắng mưa điều độ.
- Đồng ruộng phì nhiêu, cây trồng phát triển, mùa màng bội thu.
- Gia súc, gia cầm sinh sôi, không dịch bệnh, phát triển tốt.
- Cuộc sống no đủ, an khang, thịnh vượng, vạn sự như ý.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chư vị Tôn thần chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)