Động cơ điện 3 pha hoạt động nhờ lực tác động giữa từ trường quay và dòng điện trong roto. Thay đổi chiều của từ trường sẽ làm thay đổi chiều của động cơ 3 pha. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các mạch đảo chiều động cơ 3 pha.
Bạn đang xem: Mạch Đảo Chiều Động Cơ 3 Pha Mới Nhất 2023 và Nguyên Lý Hoạt Động
Mạch Đảo Chiều Động Cơ 3 Pha Là Gì? Nguyên Lý Hoạt Động
Mạch đảo chiều động cơ 3 pha là những mạch giúp thay đổi chiều quay của động cơ điện. Động cơ cảm ứng 3 pha hoạt động dựa trên lực tác động giữa từ trường quay và dòng điện trong rotor. Khi thay đổi chiều của từ trường quay, chiều quay của động cơ cũng thay đổi. Chúng ta thực hiện điều này bằng cách thay đổi thứ tự cấp điện cho 3 pha của động cơ.
Khi ta thay đổi 2 trong 3 pha của động cơ, sẽ làm thay đổi chiều quay của động cơ 3 pha. Nguyên nhân là do khi đổi pha, thứ tự chuyển pha cũng thay đổi. Khi đó, từ trường sẽ đổi chiều quay, lực tác động lên rotor cũng thay đổi theo.
6 Mạch Đảo Chiều Động Cơ 3 Pha Phổ Biến Hiện Nay
Cùng tham khảo 6 mạch đảo chiều quay động cơ 3 pha dưới đây.
Mạch Đảo Chiều Động Cơ Dùng Cầu Dao Đảo Pha
Mạch đảo chiều cho động cơ không đồng bộ 3 pha sử dụng cầu dao như sơ đồ dưới đây.
Nguyên lý hoạt động của mạch:
- Khi cầu dao gạt về phía tiếp điểm 1, 2, 3, động cơ sẽ nối với nguồn theo thứ tự R, S, T và quay theo chiều thuận.
- Khi muốn đổi chiều quay của động cơ, gạt cầu dao tiếp xúc với tiếp điểm 7, 8, 9.
Ưu điểm: Mạch đơn giản, lắp đặt nhanh và tiết kiệm chi phí.
Nhược điểm: Không có rơle nhiệt, không bảo vệ quá tải và dễ gây hồ quang khi đóng ngắt.
Mạch Đảo Chiều Động Cơ 3 Pha Dùng Biến Tần
Để điều khiển tốc độ, khởi động mềm và đảo chiều động cơ 3 pha không đồng bộ, ta sử dụng biến tần.
Sơ đồ đấu dây:
- Nguồn điện 3 pha kết nối vào chân R, S, T của biến tần. Ngõ ra U, V, W nối với 3 pha của động cơ.
- Dùng công tắc 3 vị trí để điều khiển chạy 2 chiều. Tiếp điểm dưới của công tắc nối vào S1 và S2 của biến tần. Hai tiếp điểm trên của công tắc nối chung vào chân COM.
Công tắc được sử dụng để điều khiển đảo chiều và đảm bảo an toàn cho người vận hành.
Ưu điểm: Dùng biến tần không chỉ đảo chiều động cơ mà còn điều khiển tốc độ, thời gian tăng và giảm tốc của động cơ. Mạch có nhiều chức năng bảo vệ động cơ.
Nhược điểm: Chi phí cho biến tần cao, cần cài đặt các thông số cơ bản của biến tần.
Mạch Đảo Chiều Động Cơ Ba Pha Dùng Công Tắc 3 Vị Trí
Mạch sử dụng 2 contactor và công tắc 3 vị trí để điều khiển chiều quay của động cơ.
Nguyên lý hoạt động:
- Công tắc ở vị trí giữa không có tiếp điểm đóng. Hai tiếp điểm bên trên của contactor nối chung với nhau. Tiếp điểm bên dưới nối với cuộn dây contactor chạy thuận, tiếp điểm còn lại nối với cuộn dây contactor chạy nghịch.
- Khi contactor gạt về bên chạy thuận, động cơ chạy thuận. Ngược lại, contactor gạt về bên chạy nghịch.
Ưu điểm: Mạch đơn giản, có rơle bảo vệ quá tải, an toàn cho người vận hành.
Nhược điểm: Khi mất điện, nếu không gạt contactor về vị trí giữa, động cơ sẽ tự động chạy khi có điện trở lại, gây nguy hiểm cho dây chuyền sản xuất.
Mạch Đảo Chiều Quay Động Cơ 3 Pha Sử Dụng Nút Ấn ON, OFF
Mạch này sử dụng 2 nút ON và 1 nút OFF để điều khiển động cơ chạy thuận và nghịch.
Nguyên lý hoạt động:
- Khi nhấn nút chạy thuận, contactor thuận đóng, mạch khởi động động cơ chạy thuận.
- Khi động cơ đang dừng, nhấn nút chạy nghịch, contactor nghịch đóng, mạch khởi động động cơ chạy nghịch.
Ưu điểm: Mạch hoạt động ổn định, an toàn cho động cơ và người sử dụng. Động cơ không tự chạy khi có điện trở lại.
Nhược điểm: Mạch tương đối phức tạp so với mạch dùng công tắc.
Đảo Chiều Động Cơ 3 Pha Bằng Mạch Sao Tam Giác
Phương pháp khởi động và đảo chiều sao tam giác được sử dụng khá nhiều trong việc điều khiển các động cơ 3 pha.
Nguyên lý hoạt động:
- Khi nhấn nút chạy thuận, contactor thuận đóng, mạch sao tam giác khởi động động cơ chạy thuận.
- Khi động cơ đang dừng, nhấn nút chạy nghịch, contactor nghịch đóng, mạch sao tam giác khởi động động cơ chạy nghịch.
Ưu điểm: Đảm bảo an toàn cho động cơ, giảm dòng khởi động. Tiết kiệm chi phí nếu không cần điều khiển tốc độ của động cơ.
Nhược điểm: Sơ đồ đấu dây và nguyên lý hoạt động hơi phức tạp.
Mạch Đảo Chiều Động Cơ Điện 3 Pha Dùng PLC
Mạch này sử dụng PLC, phục vụ đa dạng các ứng dụng cần sử dụng PLC.
- Sử dụng các nút nhấn kết nối với ngõ vào của PLC. Nút Stop nối vào chân X0, nút chạy thuận với chân X1 và chân X2 nối với nút chạy nghịch.
- Nối các ngõ ra dạng rơle của PLC điều khiển các cuộn dây contactor. Contactor KM1 chạy thuận nối với chân Y0, contactor KM2 chạy ngược nối với chân Y1. Đầu còn lại của contactor nối với nguồn 220V thông qua tiếp điểm khóa chéo KM1, KM2.
Sau khi đọc trạng thái nút nhấn, PLC sẽ xử lý theo chương trình đã được viết.
Ưu điểm: Điều khiển động cơ thông qua PLC, tiết kiệm chi phí và phù hợp với các ứng dụng cần sử dụng PLC.
Nhược điểm: Cài đặt phức tạp so với các mạch truyền thống.
Trên đây là những thông tin về mạch đảo chiều động cơ 3 pha. Hy vọng rằng bài viết đã giúp bạn có được những kiến thức hữu ích.
Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Tài liệu điện
