Cùng khám phá bài tập về liên kết câu và liên kết đoạn văn

Chào các bạn yêu thích môn Ngữ Văn! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá bài tập về liên kết câu và liên kết đoạn văn. Đây là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh.

1. Liên kết câu là gì?

Liên kết câu là quan hệ giữa hai yếu tố ngôn ngữ. Để hiểu nghĩa của yếu tố này, chúng ta cần tham khảo nghĩa của yếu tố kia. Dựa trên cơ sở đó, hai câu chứa chúng sẽ liên kết lại với nhau.

Bạn đang xem: Cùng khám phá bài tập về liên kết câu và liên kết đoạn văn

2. Liên kết câu về nội dung

• Liên kết chủ đề: các câu phải phục vụ chủ đề chung của đoạn văn, và các đoạn văn phải thể hiện được chủ đề chung của toàn văn bản.
• Liên kết logic: các câu trong đoạn văn và các đoạn văn trong văn bản phải được sắp xếp theo một trình tự hợp lý.

3. Liên kết câu về hình thức

• Phép lặp từ ngữ: sử dụng lặp đi lặp lại một (một số) từ ngữ nào đó ở các câu khác nhau để tạo sự liên kết.
• Phép đồng nghĩa, trái nghĩa và liên tưởng: sử dụng các từ ngữ đồng nghĩa, trái nghĩa hoặc cùng trường liên tưởng ở các câu khác nhau để tạo sự liên kết.
• Phép thế: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ đã có ở câu đứng trước.
• Phép nối: sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ biểu thị quan hệ với câu đứng trước.

4. Cách trình bày nội dung trong một đoạn văn

Nội dung đoạn văn có thể được trình bày bằng nhiều cách khác nhau, ví dụ như:

• Đoạn văn trình bày theo phép diễn dịch: có câu chủ đề đứng đầu đoạn, nêu ý khái quát, các câu còn lại triển khai và cụ thể hóa ý câu chủ đề.
• Đoạn văn trình bày theo phép quy nạp: có câu chủ đề đứng cuối đoạn, nêu lên ý kết luận và khái quát lại nội dung của các câu đứng trước.
• Đoạn văn trình bày theo phép song hành: không có câu chủ đề, mỗi câu trong đoạn triển khai một hướng của chủ đề nhưng không có câu nào bao quát các ý khác.

5. Bài tập về Liên kết câu, liên kết đoạn văn

Bài 1: Tìm các phép liên kết có trong các đoạn trích sau:
a, Một anh thanh niên hai mươi bảy tuổi! Đây là đỉnh Yên Sơn, cao hai nghìn sáu trăm mét. Anh ta làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu.
b, Tôi ngẩng cao đầu mới thấy tuổi của bà; chứ cứ nhìn bà chặt củi, nhổ sắn, nhìn bà đứng, bà đi thì không ai biết bà đã gần bảy mươi. Bà làm nhanh, đi nhanh, lưng thẳng. Bà không hút thuốc lào như u tôi, không ăn giầu.
c, Có cây lược anh càng mong gặp con. Nhưng rồi một chuyện không may xảy ra. Một ngày cuối năm năm mươi tám- năm đó ta chưa võ trang- trong một trận càn của quân Mĩ – ngụy, anh Sáu bị hi sinh. Anh bị viên đạn của máy bay Mĩ bắn vào ngực.

Hướng dẫn:
a, Phép thế
b, Phép lặp
c, Phép nối

Bài 2: Chỉ ra tính liên kết hình thức của các đoạn trích sau:
Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông nhọc quá. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ trong cái vắng vẻ vời vợi hai nghìn sáu trăm mét trên mặt biển, cuồn cuộn tuôn ra khi gặp người. Những điều suy nghĩ đúng đắn bao giờ cũng có những vang âm, khơi gợi bao điều suy nghĩ khác trong óc người khác, có sẵn mà chưa rõ hay chưa được đúng.

Hướng dẫn:
Đoạn văn của Nguyễn Thành Long có sự liên kết chặt chẽ bằng các phép liên kết sau: phép lặp: người, anh, suy nghĩ; phép nối: Và; phép thế: anh (thế cho người con trai).

Bài 3:
Tết năm nay là sự chuyển tiếp giữa hai thế kỉ, và hơn thế nữa, là sự chuyển tiếp giữa hai thiên niên kỉ. Trong thời khắc như vậy, ai ai cũng nói tới việc chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ mời, thiên niên kỉ mới.
Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất. Từ cổ chí kim, bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch sử. Trong thế kỉ tới mà ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội.

Hướng dẫn:
Đoạn văn của Vũ Khoan được liên kết chặt chẽ bằng các phép liên kết: phép lặp: thế kỉ, thiên niên kỉ, ai, hành trang, con người; phép thế: vậy, thế; liên tưởng: sử dụng trường từ vựng về thời gian (năm, thế kỉ, thiên niên kỉ, thời khắc, cổ, kim).

Chúc các bạn học tập tốt và đạt kết quả cao trong việc nắm vững kiến thức về liên kết câu và liên kết đoạn văn!

Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Kiến thức chung