Công Tắc Tơ – Nguyên Lý, Cấu Tạo và Ứng Dụng

Bạn có biết rằng công tắc tơ là một thiết bị quan trọng trong hệ thống điện? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu về nguyên lý hoạt động, cấu tạo và ứng dụng của công tắc tơ một cách dễ hiểu.

Công tắc tơ là gì?

Công tắc tơ là một thiết bị được sử dụng để điều khiển các động cơ hoặc máy phát có công suất lớn hoặc nhỏ. Thiết bị này hoạt động dựa trên nguyên lý của chiếc lò xo tích hợp bên trong. Công tắc tơ có các tiếp điểm tích hợp trên bản thân, và chúng được sử dụng để đóng ngắt dòng điện kích hoạt các thiết bị đã được điều khiển.

Các công tắc tơ thông thường có các ký hiệu như 25A / 16A / 32A / 40A.

Các ký hiệu của công tắc tơ

Có nhiều hãng sản xuất và phân phối công tắc tơ với các ký hiệu khác nhau. Dưới đây là cách đọc và hiểu thông số của một loại công tắc tơ điển hình:

• R/S/T: Ký hiệu dòng điện đầu vào của công tắc tơ.
• L1/L2/L3: Ký hiệu của 3 pha nóng.
• 1/3/5: Ký hiệu lần lượt của 3 cặp tiếp điểm.
• U/V/W: Ký hiệu đầu ra của động cơ (dòng điện đầu ra).
• 2/4/6: Ký hiệu 3 cặp tiếp điểm, với kết hợp 1-2, 3-4, 5-6 tạo thành từng cặp tiếp điểm riêng biệt.
• T1/T2/T3: Ký hiệu lần lượt của mạch động lực 3 pha lửa.

Bên cạnh đó, công tắc tơ còn có các tiếp điểm phụ như 43 NO / 31 NC; 32 NC / 44 NO. Các cặp tiếp điểm 31 và 32 là các cặp tiếp điểm thường đóng, còn tiếp điểm 43 và 44 là cặp tiếp điểm thường mở.

Ứng dụng của công tắc tơ

Contactor có vai trò quan trọng trong việc điều khiển các thiết bị điện ON/OFF, đáp ứng nhu cầu cung cấp nguồn cho các thiết bị có công suất nhỏ, trung bình và lớn. Các công tắc tơ 1 pha thường được sử dụng trong các sơ đồ điện gia đình. Trong khi đó, công tắc tơ 3 pha được sử dụng cho các nhà máy hoặc hệ thống điện cao thế.

Đặc biệt, trong các dây chuyền sản xuất công nghiệp, công tắc tơ được sử dụng để tự động điều khiển các thiết bị và động cơ với mức độ ổn định cao. Đây là sự kết hợp hoàn hảo trong việc tự động hóa các hệ thống sản xuất.

Cấu tạo của công tắc tơ

Công tắc tơ bên trong bao gồm một cuộn dây, một lò xo, và một lõi thép nhỏ hơn được gắn trên đỉnh lò xo. Lõi thép này có khả năng di chuyển lên xuống dựa trên nguyên lý từ trường. Bên dưới cuộn dây là lõi thép cố định dạng hình chữ E, tạo ra từ trường. Toàn bộ thiết bị được bọc bởi lớp nhựa, bảo vệ các bộ phận bên trong và tích hợp các tiếp điểm chính và phụ tùy vào chức năng và yêu cầu sử dụng.

Nguyên lý hoạt động của công tắc tơ

Nguyên lý hoạt động của công tắc tơ dựa trên việc cấp nguồn vào cuộn hút A1 và A2 của thiết bị. Khi nguồn điện được cấp, nút màu cảm biến sẽ tụt xuống, đóng nguồn và truyền điện từ 3 chân đầu vào tới 3 chân đầu ra của tiếp điểm chính để đóng lại. Trạng thái đóng/mở của các tiếp điểm phụ cũng sẽ thay đổi tương ứng.

Các tiếp điểm của công tắc tơ

Công tắc tơ có 2 dạng tiếp điểm tích hợp trên nó: tiếp điểm chính và tiếp điểm phụ.

• Tiếp điểm chính: Đây là 3 cặp tiếp điểm đầu ra và đầu vào của công tắc tơ. Ba cặp tiếp điểm này luôn ở dạng thường mở, chỉ khi công tắc tơ được kích hoạt, các tiếp điểm này mới ở dạng thường đóng để cấp nguồn cho động cơ.

• Tiếp điểm phụ: Đây là các tiếp điểm bổ trợ thêm cho công tắc tơ. Các tiếp điểm phụ này thường được thiết kế cố định trên thiết bị cho các công tắc tơ có dòng tải nhỏ hơn 25A. Đối với các công tắc tơ có dòng tải lớn hơn 25A, các tiếp điểm phụ không được thiết kế cố định và có thể tháo ra khi không cần thiết.

Hướng dẫn sử dụng công tắc tơ

Khi sử dụng công tắc tơ, hãy chú ý đến kích thước của thiết bị và đặc điểm dòng điện mà nó chịu được. Có nhiều loại công tắc tơ với nguồn AC 24V / 220V / 380V và nguồn DC 24V / 110V / 220V. Điểm cần lưu ý là nguồn điện cấp vào được ký hiệu trên công tắc tơ là A1 và A2.

Cách đấu dây công tắc tơ

Để đấu dây cho công tắc tơ, hãy đảm bảo đấu theo một nguyên tắc chung và đúng chiều song song. Đầu vào nằm phía trên và đầu ra nằm phía dưới, theo hướng thẳng từ trên xuống. Điều này giúp thuận lợi cho việc sửa chữa và an toàn cho người sử dụng.

Một điều quan trọng khi đấu dây là thêm 3 cặp rơ le nhiệt vào 3 chân đầu ra. Điều này để bảo vệ công tắc tơ khỏi quá tải khi kết nối trực tiếp 3 dây động cơ 3 pha vào.

Kết luận

Với bài chia sẻ này, chúng ta đã có cái nhìn tổng quan về công tắc tơ – từ nguyên lý hoạt động, cấu tạo đến ứng dụng trong cuộc sống và công nghiệp. Hy vọng rằng bài viết này sẽ mang lại cho bạn nhiều thông tin hữu ích và giúp bạn hiểu rõ hơn về công tắc tơ.

Hãy ghé thăm Izumi.Edu.VN để biết thêm kiến thức về công nghệ và kỹ thuật!

Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Tài liệu điện