Mạch Sao Tam Giác: Bí Kíp Khởi Động Động Cơ Siêu Hiệu Quả

Bạn đã biết đến nhiều phương pháp giảm áp lực dòng điện khi khởi động động cơ, đúng không? Nhưng có một phương pháp khởi động động cơ thông minh, tăng tuổi thọ và giảm “áp lực” dòng điện mà bạn không thể bỏ qua nếu làm việc trong lĩnh vực tự động hóa. Đó chính là khởi động bằng mạch sao tam giác. Cùng tìm hiểu kiến thức cơ bản về mạch sao tam giác trong bài viết này nhé!

1. Khái niệm mạch sao tam giác

Sơ đồ mạch sao tam giác

Mạch sao tam giác là mạch được cấu tạo và kết nối từ 3 điện trở. Với hình dạng giống như những ngôi sao hoặc hình tam giác, mạch này đã được đặt tên theo đúng hình dạng của nó. Tuy nhiên, trên thực tế, mạch sao tam giác có cấu trúc phức tạp hơn rất nhiều và đòi hỏi kiến thức chuyên môn để thao tác và đấu nối đúng. Nhưng đừng lo lắng, sau khi đọc xong bài viết này, bạn sẽ tự tin hơn khi thao tác với mạch sao tam giác.

2. Công dụng chính của mạch sao tam giác

Hướng dẫn cách đấu sơ đồ sao tam giác

Phương pháp khởi động bằng mạch sao tam giác được sử dụng để giảm tối đa giá trị của dòng điện khởi động, hạn chế ảnh hưởng đến thiết bị khác và giảm chi phí vận hành. Khi khởi động một thiết bị, dòng điện sẽ tăng lên rất nhiều so với dòng điện thông thường. Điều này gây sụt áp trong hệ thống, ảnh hưởng đến tuổi thọ của động cơ và tăng chi phí vận hành. Phương pháp khởi động bằng mạch sao tam giác có thể giúp duy trì tuổi thọ của động cơ và hạn chế sụt áp trong hệ thống điện. Phương pháp này được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghiệp, đặc biệt là đối với các động cơ có công suất từ 11kW đến 110kW.

3. Cấu tạo mạch khởi động sao tam giác

Các thành phần trong một hệ thống khởi động sao tam giác hoàn chỉnh

Một mạch sao tam giác hoàn chỉnh cho một động cơ không đồng bộ ba pha cần bổ sung một số thiết bị như aptomat, timer, công tắc tơ, công tắc khoá liên động, rơ le quá nhiệt.

  • APTOMAT: Là thiết bị để đóng và ngắt điện, chọn aptomat phù hợp với công suất của động cơ để đảm bảo an toàn hoạt động.
  • RỜ LE NHIỆT: Bảo vệ điện tránh quá tải khi dòng điện tăng lên đột ngột.
  • TIMER: Dùng để cài đặt thời gian chuyển từ chế độ sao sang chế độ tam giác.
  • CONTACTOR: Dùng để đóng cắt thiết bị trong đó có contactor có chế độ tam giác, contactor chính và contactor chế độ sao.

4. Phân biệt kiểu đấu tam giác và kiểu đấu sao

Kiểu đấu sao:

Minh họa kiểu đấu theo hình sao cho động cơ 3 pha

Kiểu đấu sao dựa trên việc nối các tiếp điểm của cuộn dây của động cơ lại với nhau. Các dây pha R, S, T sẽ được đấu lần lượt vào các tiếp điểm W1, V1, U1 của động cơ. Tiếp điểm U2, V2, W2 sẽ được nối chung lại với nhau và đấu về ba tiếp điểm của cuộn dây động cơ.

Kiểu đấu tam giác:

Minh họa kiểu đấu theo hình tam giác cho động cơ 3 pha

Kiểu đấu tam giác sẽ nối các tiếp điểm của cuộn dây lại với nhau. Đấu R vào tiếp điểm W1 và V2, đấu T vào tiếp điểm U1 và W2, đấu S vào tiếp điểm V1 và U2.

5. Nguyên lý hoạt động của mạch khởi động sao tam giác dùng 3 contactor

Sơ đồ đơn tuyến mạch đấu sao tam giác trên thực tế

Mạch khởi động sao tam giác hoạt động dễ hiểu và đơn giản. Khi đóng MCCB, ba đèn báo pha sẽ báo hiệu có điện sẵn sàng cấp cho mạch đóng cắt.

Khi ta nhấn nút On tại tiếp điểm 13-14, Contactor K sẽ đóng lại và chuyển sang chế độ sao. Khoảng thời gian cài đặt trước tại Timer T, sau đó Timer T sẽ mở ra và cấp điện cho Contactor tam giác TG. Contactor sao S sẽ mở ra và mạch điện sẽ hoạt động ở chế độ sao tam giác.

6. Ưu và nhược điểm của phương pháp khởi động sao tam giác

Ưu điểm:

  • Hiệu quả cao, giá thành thấp.
  • Dễ dàng sử dụng và lắp đặt.

Nhược điểm:

  • Có hiện tượng nhiễu dòng điện khi chuyển đổi từ chế độ sao sang tam giác.
  • Gây ảnh hưởng nhỏ đến tín hiệu xung quanh.
  • Sụt và giảm áp khi thay đổi chế độ đột ngột.

7. Mạch sao tam giác có bao nhiêu loại?

Ứng dụng mạch khởi động sao tam giác

Mạch sao tam giác được chia thành 2 loại: mạch sao tam giác đóng và mạch sao tam giác mở.

  • Mạch sao tam giác đóng: Chuyển đổi từ chế độ sao sang tam giác được thực hiện tự động mà không cần ngắt động cơ ra khỏi đường dây. Các điện trở kết hợp với contactor để triệt tiêu dòng điện khi chuyển tiếp.
  • Mạch sao tam giác mở: Động cơ được khởi động bằng mạch sao tam giác mở và không cần thêm công cụ hoặc thiết bị nào để giảm điện áp trong quá trình chuyển đổi chế độ.

8. Mạch điện sao tam giác được sử dụng ở đâu?

Ứng dụng phổ biến của mạch sao tam giác

Mạch sao tam giác được sử dụng rộng rãi trong các động cơ có công suất trung bình và lớn. Các ứng dụng phổ biến của mạch sao tam giác bao gồm:

  • Trong lĩnh vực xử lý nước: bơm nước tưới tiêu, máy bơm dầu thuỷ lực, máy bơm nước trong phòng cháy chữa cháy…
  • Khởi động các thiết bị quạt tạo thông thoáng gió.
  • Khởi động máy nén khí, máy thổi khí…

Đó là những điểm cơ bản về mạch sao tam giác mà bạn nên biết. Hi vọng bài chia sẻ này đã mang lại cho bạn những kiến thức hữu ích. Nếu bạn có thắc mắc, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Zalo/Hotline: 0868.31.39.86 (Mr. Dương).

Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này và hẹn gặp lại!

FEATURED TOPIC