Nguyễn Du – nhà thơ uyên bác và hiểu rõ nhiều thể thơ của Trung Quốc. Với sự hiểu biết sâu sắc, tác phẩm của ông gợi lên cảm xúc, truyền tải nội dung tự sự và tình yêu với cuộc sống. Ông đã thành công ở cả thể thơ chữ Hán và chữ Nôm, trong đó tác phẩm Truyện Kiều luôn là tâm điểm. Tác phẩm của Nguyễn Du luôn phản ánh âm thanh và màu sắc của cuộc sống, tái hiện chân thực thế giới đa dạng. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về những tác phẩm đặc sắc của Nguyễn Du qua bài viết này nhé!
1. Văn bản
Tác phẩm của Nguyễn Du đã được phổ biến từ thời ông còn sống. Truyện Kiều, tác phẩm nổi tiếng và được yêu thích, đã được in ở phố Hàng Gai – Hà Nội từ thời Phạm Quý Thích. Vào khoảng thời gian sau khi Nguyễn Du qua đời, Vua Tự Đức đã xin thu thập tất cả các bản thảo của ông để lưu trữ. Việc sưu tập, nghiên cứu và phổ biến các tác phẩm của Nguyễn Du vẫn tiếp tục diễn ra. Mặc dù việc xác định thời điểm ra đời của các tác phẩm còn khá mơ hồ và còn nhiều yếu tố khác nhau.
Bạn đang xem: Những tác phẩm đặc sắc của Đại thi hào Nguyễn Du
2. Tác phẩm bằng chữ Hán
Theo nghiên cứu, Nguyễn Du để lại ba tập thơ bằng chữ Hán: Thanh Hiên tiền hậu tập, Nam trung tạp ngâm và Bắc hành tạp lục. Vào đầu thế kỷ XX, Lê Thước và Phan Sĩ Bàng đã biên soạn cuốn Truyện cụ Nguyễn Du, những bài thơ đã được thu thập nhưng chưa được công bố hoàn toàn. Đến năm 1940-1941, Đào Duy Anh đã biên soạn lại những tập thơ này một lần nữa.
Những tác phẩm bằng chữ Hán của Nguyễn Du đã được Bùi Kỷ, Phan Võ và Nguyễn Khắc Hanh thu thập, phiên dịch và giới thiệu trong tập Thơ chữ Hán Nguyễn Du (Nhà xuất bản Văn hóa, 1959) gồm 102 bài. Sau đó, Lê Thước và Trương Chính sưu tầm, chú thích và phiên dịch, và tập Thơ chữ Hán Nguyễn Du với 249 bài được xuất bản vào năm 1965.
Thanh Hiên thi tập
Đây là Tập thơ của Thanh Hiên với 78 bài, được sáng tác chủ yếu trong những năm trước khi Nguyễn Du trở thành quan. Tập thơ này được viết trong ba giai đoạn:
- Năm 1786: “Mười năm gió bụi” Tây Sơn bắt đầu đưa quân ra Bắc Hà, cho đến khi Nguyễn Du trở về quê ở Hồng Lĩnh (1795 đầu năm 1796).
- Từ 1796-1802: Giai đoạn “Dưới chân núi Hồng”.
- Năm 1802-1804: Giai đoạn “Ra làm quan ở Bắc Hà”, Nguyễn Du còn được cử đi nghênh tiếp sứ thần nhà Thanh sang phong sắc cho Gia Long.
Nam trung tạp ngâm
Nam trung tạp ngâm được sáng tác trong giai đoạn 1805-1812, gồm 40 bài thơ. Nguyễn Du viết tác phẩm này khi làm quan ở Huế, Quảng Bình và các địa phương ở phía nam Hà Tĩnh. Từ khi được thăng hàm Đông các học sĩ vào làm quan ở Kinh (gần 4 năm) cho đến khi làm Cai bạ dinh Quảng Bình. Bài đầu tập thơ, “Phượng hoàng lộ thượng tỏa hành”, được viết trên đường vào kinh nhận chức. Từ tỉnh lỵ Hà Tĩnh đi vào có núi Phượng Hoàng và quán Phượng hoàng, bài “Nễ giang khẩu hương vọng” ở gần cuối tập.
Bắc hành tạp lục
Bắc hành tạp lục gồm 131 bài thơ, được sáng tác trong chuyến đi sứ sang Trung Quốc. Bài “Thăng Long” (tháng 2/1813) và bài cuối tập “Chu Phát” được viết khi trở lại Võ Xương (cuối năm 1813). Ba tập thơ này có thể coi như 3 tập nhật ký ghi lại trong một khoảng thời gian dài, từ năm thi nhân 21 tuổi (1786) cho đến năm 49 tuổi (1814), trước khi ông qua đời 5 năm. Mỗi bài thơ đều là lời tâm sự của chính Nguyễn Du. Ngay cả những bài tức cảnh, vịnh sử khi đi sứ Trung Quốc cũng không chỉ là những bài tức cảnh, vịnh sử thuần túy mà còn thể hiện tâm hồn người viết, phản ánh chân thực nhất thái độ sống của tác giả.
3. Tác phẩm bằng chữ Nôm
Đa số tác phẩm thơ chữ Nôm của Nguyễn Du sử dụng hai thể thơ dân tộc lục bát và song thất lục bát, đem đến sự mới mẻ và hiện đại cho văn học Việt Nam.
Các tác phẩm thơ chữ Nôm của Nguyễn Du bao gồm:
-
Đoạn Trường Tân Thanh (Truyện Kiều): gồm 3.254 câu thơ theo thể lục bát, dựa vào tác phẩm Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân, Trung Quốc. Đoạn Trường Tân Thanh là tuyệt tác văn chương, nói về cuộc sống đầy gian truân của Thúy Kiều sau khi phải bán mình để chuộc cha. Tác phẩm này đã được chọn làm tài liệu giảng dạy ở trường trung học.
-
Văn chiêu hồn (Văn tế thập loại chúng sinh): Gồm 184 câu theo thể song thất lục bát, thể hiện lòng từ bi của Phật tử Nguyễn Du đối với sự khổ đau của sinh linh. Đây là một tác phẩm có giá trị, được nhiều học giả nghiên cứu và trích dẫn, nhưng thời điểm sáng tác vẫn chưa rõ.
-
Thác lời trai phường nón: Gồm 48 câu, được viết bằng thể lục bát. Nội dung là tình yêu của một chàng trai phường nón được thể hiện qua những câu thơ gửi tới cô gái phường vải.
-
Văn tế sống Trường Lưu nhị nữ: Gồm 98 câu, viết theo lối văn tế, thể hiện sự oan trái của tác giả đối với tình yêu đôi ẻm với hai cô gái phường vải khác.
Thơ chữ Nôm của Nguyễn Du chứa đựng nhiều chủ nghĩa cổ điển, lãng mạn và hiện thực trong văn học. Những tác phẩm của ông luôn thể hiện tư tưởng, tình cảm và nhân cách của tác giả. Đặc biệt là ông thể hiện tình yêu thương con người, tôn trọng giá trị nhân văn và sâu sắc đồng cảm với cuộc sống của những người bất hạnh. Những bài thơ cũng lên án và chỉ trích những thế lực tối ác đè nén con người.
Vậy đó, đây là những tác phẩm đặc sắc của Đại thi hào Nguyễn Du. Hy vọng rằng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin bổ ích và cần thiết. Hãy tiếp tục quan tâm đến những bài viết tiếp theo từ Izumi.Edu.VN nhé!
Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Kinh nghiệm sống
