Sở đồ quạt điện 3 số và cách nối dây tụ điện: Bí kíp sửa chữa quạt điện cho những người tò mò

Đa phần các loại quạt điện, dù đắt hay rẻ, đều hoạt động theo một nguyên lý và sở đồ thống nhất. Sở đồ này không phức tạp như bạn nghĩ, nó khá đơn giản. Tuy nhiên, khi mất dấu sở đồ, việc nối dây trở nên khó khăn là điều tất yếu.

Các bạn có thể mua một quạt điện mới khi động cơ hỏng, đó là cách tốt nhất để khắc phục. Nhưng nếu chúng ta đang muốn tiết kiệm chi phí hoặc thực hành kiến thức kỹ thuật, việc sửa chữa một chiếc quạt cũ là cơ hội tuyệt vời để thử thách bản thân.

Bạn đang xem: Sở đồ quạt điện 3 số và cách nối dây tụ điện: Bí kíp sửa chữa quạt điện cho những người tò mò

1. Cấu tạo động cơ của quạt điện

• Stator: Là phần đứng yên gồm dây quấn và lõi thép. Dây quấn có thể là nhôm hoặc đồng. Stator thường có 16 rãnh.
• Rotor: Là phần chuyển động, còn gọi là trục quay.
• Tụ điện: Đóng vai trò khởi động cho động cơ điện.
• Bạc đạn: Là ổ giữ dầu bôi trơn giảm ma sát.
• Bộ khung nhôm: Tác dụng ghép nối Stator và Rotor.

2. Nguyên lý hoạt động

Để quạt chạy, Stator được cung cấp một dòng điện xoay chiều. Dòng điện này tạo ra một từ trường quay khi đi qua các bó dây quấn. Từ trường này tác dụng lên Rotor và làm cho Rotor quay theo chiều từ trường.

3. Sơ đồ mạch điện của quạt

Hình 1: Sơ đồ quạt điện với 3 công tắc

• D2: Công tắc số 1 – Mức quay nhỏ nhất.
• D3: Công tắc số 2 – Mức quay trung bình.
• D4: Công tắc số 3 – Mức quay mạnh nhất.
• L0: Cuộn dây đề.
• L1, L2: Cuộn dây số.
• L3: Cuộn dây chạy.
• C: Tụ điện. C=2mf đối với quạt B400 và C=1,5mf đối với quạt bàn B300.

4. Cách đấu dây động cơ quạt với tụ điện

Khi mua một stator mới, sẽ đi kèm theo hướng dẫn từ nhà sản xuất. Trong trường hợp này, không có gì phải bàn cãi. Giá stator hiện nay dao động từ khoảng 50.000-80.000đ cho quạt B400.

Hình 2: Stator khi mua mới sẽ đi kèm với chỉ dẫn từ nhà sản xuất

Tuy nhiên, nếu bạn muốn tạo ra một chiếc quạt từ các linh kiện cũ, việc này có thể khiến bạn mất dấu các dây điện. Bạn sẽ không biết đâu là dây D1, D2, D3, D4, D5 trong 5 dây màu xanh lá cây, vàng, hồng, xám, trắng đã nêu trên. Hãy xem hình minh họa dưới đây.

Hình 3: Khi mất dấu các dây trong động cơ quạt

Dụng cụ cần có: Đồng hồ vạn năng, mỏ hàn, dây thiếc hàn.

Từ sơ đồ mạch điện, có thể thấy điện trở giữa D1 và D5 sẽ lớn nhất vì phải đi qua cả 4 cuộn dây L1, L2, L3, L4. Hãy đo điện trở của từng cặp dây trong tất cả 5 dây. Ghi lại điện trở của từng lần đo để không bị quên.

Hai đầu dây nào có điện trở cao nhất chính là D1 và D5 (dây màu xanh lá và hồng). Hãy đánh dấu 2 dây này.

Hình 4: Đánh dấu 2 sợi dây có điện trở cao nhất (dây D1, D5)

Hình 5: Nối 2 đầu dây đó với 2 đầu tụ

Phân biệt D1 với D5: Đo giữa 2 đầu cặp dây, tức là 2 đầu dây D1 và D5 với 3 đầu dây còn lại. Cặp có điện trở lớn nhất chính là D5 (dây màu xanh lá). Nối đầu dây D5 với tụ điện và nguồn 220V. Đầu dây chỉ đo với D5 có điện trở lớn nhất chính là D2 (dây màu xám).

Hình 6: Đánh dấu dây D2 màu xám bằng bút xóa

Lúc này, chỉ còn 2 dây màu vàng và trắng chưa phân biệt.

Tiếp tục đo giữa dây D5 và 2 đầu dây còn lại. Cặp dây có điện trở lớn hơn chính là dây D3, như trong hình là dây màu trắng. Dây màu vàng còn lại chính là dây D4 (số mạnh nhất).

Lưu ý: Nếu sau khi nối dây quạt quay ngược, hãy đổi lại vị trí dây D1 và D5, hoặc đổi chiều của Rotor.

Bài viết này sử dụng một số hình ảnh từ Bloger Bùi Thanh Hải.

Để tìm hiểu thêm kiến thức về các chủ đề kỹ thuật, hãy truy cập Izumi.Edu.VN.

Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Tài liệu điện