Kiểm toán nội bộ Quỹ tín dụng nhân dân: Đảm bảo hành lang pháp lý đầy đủ, phù hợp

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Kiểm toán nội bộ vẫn đang gặp nhiều khó khăn do thiếu nhân lực và cơ chế phù hợp. Trên thực tế, việc kiểm soát và kiểm toán nội bộ đối với các Quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn còn nhiều hạn chế. Vấn đề này được ông Trịnh Công Văn – Giám đốc NHNN Chi nhánh tỉnh Sơn La – chia sẻ. Quỹ tín dụng đang gặp khó khăn về quy mô hoạt động, năng lực tài chính và nhân sự. Do đó, việc bố trí nguồn lực để tổ chức thực hiện đầy đủ các mục tiêu, yêu cầu đặt ra đối với hệ thống kiểm soát và kiểm toán nội bộ theo quy định là rất khó khăn.

Ngoài ra, ý thức của lãnh đạo và nhân viên về tầm quan trọng của hoạt động kiểm soát và kiểm toán nội bộ còn rất hạn chế. Đồng thời, công tác đào tạo bồi dưỡng thường xuyên cho nhân sự làm công tác này ở các Quỹ cũng rất ít, phương tiện phục vụ nhân viên làm kiểm soát và kiểm toán nội bộ cũng không đầy đủ.

Bạn đang xem: Kiểm toán nội bộ Quỹ tín dụng nhân dân: Đảm bảo hành lang pháp lý đầy đủ, phù hợp

Việc xây dựng các chính sách, quy chế nội bộ của Quỹ chưa đảm bảo đầy đủ, chưa cụ thể hóa các quy trình như quy trình cho vay đối với khách hàng cá nhân, quy trình luân chuyển chứng từ trong giao dịch. Sự thiếu vắng các công cụ này khiến cán bộ kiểm soát, kiểm toán nội bộ gặp nhiều khó khăn khi không có cơ sở để đưa ra những đánh giá cũng như khuyến nghị các vấn đề liên quan đến hoạt động của Quỹ tín dụng nhân dân.

Những khó khăn và bất cập nay đã trở thành khó khăn và bất cập chung của nhiều Quỹ tín dụng nhân dân. Tóm tắt những bất cập trong hệ thống kiểm soát nội bộ các Quỹ tín dụng, ThS. Võ Thị Hoàng Nhi – Học viện Ngân hàng – nhận định: Các Quỹ tín dụng nhân dân hiện nay còn thiếu sự giám sát và tinh thần trách nhiệm của ban lãnh đạo; chưa xây dựng văn hóa kiểm soát lành mạnh trong nội bộ Quỹ.

Việc nhận diện, đánh giá rủi ro không được tiến hành một cách liên tục và việc xác định các mối đe dọa không được chú trọng. Một số Quỹ tín dụng nhân dân còn thiếu sót hoặc yếu kém về cơ cấu và hoạt động kiểm soát chính, thiếu sự trao đổi thông tin giữa các cấp lãnh đạo trong nội bộ Quỹ, đặc biệt là các thông tin về các vấn đề còn tồn tại, thiếu hiệu quả các chương trình kiểm toán và giám sát.

Điều này khiến việc kiểm soát, kiểm toán nội bộ chưa thực sự được chú trọng, dẫn đến hoạt động của một số Quỹ tín dụng nhân dân chưa bám sát mục tiêu, có biểu hiện chạy theo lợi nhuận, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Quỹ tín dụng nhân dân – TS. Nguyễn Thị Kim Thanh – cho rằng, các vụ án của các Quỹ tín dụng nhân dân thời gian qua đã cho thấy, những vi phạm dẫn đến thất thoát tài sản của các Quỹ tín dụng nhân dân chủ yếu là do thiếu sự giám sát lẫn nhau giữa các cấp lãnh đạo cũng như nhân viên, dẫn đến vi phạm các quy định quản lý của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm soát, kiểm toán nội bộ Quỹ tín dụng nhân dân, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh, điều quan trọng là phát huy được vai trò của thành viên trong việc giám sát hoạt động của Quỹ tín dụng nhân dân, phải xây dựng hành lang pháp lý cho hoạt động của Quỹ đáp ứng mô hình hiện tại.

Các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan ban hành chính sách cần nhận thức rõ vai trò, vị trí của bộ phận kiểm soát, kiểm toán nội bộ của Quỹ tín dụng nhân dân, thiết kế lại bộ phận này để đảm bảo yêu cầu đối với từng Quỹ. Bên cạnh đó, cần nghiên cứu cơ chế tổ chức, vận hành, xác định rõ thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của bộ phận này.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú cũng cho rằng cần sớm sửa đổi Thông tư số 44/2011/TT-NHNN quy định về hệ thống kiểm soát nội bộ và kiểm toán nội bộ của Tổ chức tín dụng (TCTD) và nên xây dựng một thông tư riêng để hệ thống Quỹ tín dụng nhân dân hoạt động hiệu quả và minh bạch hơn.

Dựa trên việc phân tích những vướng mắc của hệ thống Quỹ tín dụng nhân dân tại Thông tư số 44, TS. Nguyễn Thị Kim Thanh đã đề xuất chỉnh sửa quy định về hệ thống kiểm soát, kiểm toán nội bộ Quỹ tín dụng nhân dân theo hướng quy định rõ trách nhiệm của Hội đồng quản trị, nhất là Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc và Ban kiểm soát, và phải có sự phân công, phân nhiệm rõ ràng trong từng cấp quản lý và nhân viên phù hợp với quy định của pháp luật. Đồng thời, lãnh đạo Quỹ tín dụng nhân dân phải luôn coi trọng công tác kiểm soát, kiểm toán nội bộ.

Bà Thanh cho rằng thay vì quy định 3 tuyến phòng thủ như quy định với các ngân hàng thương mại, việc quản lý rủi ro trong hoạt động của các Quỹ tín dụng nhân dân nên theo hướng mở. Theo đó, tùy theo quy mô, điều kiện về nguồn lực và mức độ phức tạp của hoạt động kinh doanh, các Quỹ tín dụng nhân dân tự quyết định cơ cấu tổ chức của bộ phận quản lý rủi ro.

Bên cạnh đó, cần quy định cụ thể mục đích, nội dung kiểm soát đối với từng mảng hoạt động nghiệp vụ và phải có các quy định về cơ chế thông tin, truyền thông, việc giám sát và thẩm định.

Nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho hệ thống kiểm soát nội bộ của Quỹ tín dụng nhân dân, ThS. Võ Thị Hoàng Nhi đề xuất: Việc chỉnh sửa Thông tư số 44 cần quan tâm đến công tác xây dựng văn hóa kiểm soát và tăng cường giám sát của quản lý cấp cao (bao gồm sự giám sát của Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Ban điều hành).

Đồng thời, để nâng cao hiệu quả công tác nhận diện, đánh giá và quản lý rủi ro, NHNN cần có những quy định chung về công tác quản lý rủi ro; rà soát, chỉnh sửa, bổ sung và hướng dẫn cụ thể về chức năng nhiệm vụ, quy tắc đạo đức nghề nghiệp, vai trò của kiểm toán nội bộ trong tổ chức cũng như phương pháp và cách thức thực hiện kiểm toán nội bộ.

Mặt khác, theo quy định hiện nay, việc bổ nhiệm bộ phận kiểm toán nội bộ thuộc thẩm quyền của Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát chỉ có quyền đề nghị. Vì vậy, theo ThS. Nhi, Thông tư số 44 nên sửa đổi quy định nhân sự bộ phận kiểm toán nội bộ phải do Ban kiểm soát bổ nhiệm để đảm bảo tính độc lập khách quan của bộ phận kiểm toán nội bộ.

Theo NHNN, các Quỹ tín dụng nhân dân đã không ngừng lớn mạnh về quy mô và có những đóng góp đáng kể cho sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Đến ngày 30/9/2022, cả nước có 1.179 Quỹ tín dụng nhân dân, với quy mô tổng tài sản hơn 166,7 nghìn tỷ đồng, chiếm hơn 1% tổng tài sản hệ thống Tổ chức tín dụng.

Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Biểu mẫu