Tìm hiểu về protein: Những bí mật ít ai biết

Protein là một phân tử sinh học quan trọng trong cơ thể chúng ta. Bạn có biết protein thực hiện rất nhiều chức năng bên trong tế bào, bao gồm các phản ứng trao đổi, sao chép DNA và vận chuyển phân tử trong cơ thể? Thiếu protein, cơ thể sẽ không hoạt động được. Cùng tìm hiểu thêm về protein và những điều thú vị về chúng!

Protein là gì?

Protein (chất đạm/protid) là một phân tử sinh học, được tạo thành từ nhiều amino axit liên kết với nhau. Cấu trúc của protein rất phức tạp và quan trọng trong quá trình sống. Có rất nhiều loại protein khác nhau với trình tự của các amino acid cấu thành.

Tìm hiểu về protein

Phân loại protein

Protein được chia thành hai loại chính: protein đơn giản và protein phức tạp.

  • Protein đơn giản: Là dạng protein mà khi thủy phân chỉ cho hỗn hợp α-amino axit.
  • Protein phức tạp: Được tạo thành từ các protein đơn giản kết hợp với các phân tử không phải protein như nucleoprotein chứa axit nucleic, lipoprotein chứa chất béo.

Trạng thái tự nhiên của protein

Protein tồn tại trong cơ thể người, động vật và thực vật như trứng, thịt, sữa, tóc, sừng, lá, quả, hạt…

Thành phần và cấu tạo phân tử của protein

Protein chứa các nguyên tố chủ yếu như cacbon, hidro, oxi, nitơ và một lượng nhỏ lưu huỳnh, phot pho và kim loại. Cấu trúc phân tử của protein rất lớn và phức tạp. Khi đun nóng protein trong dung dịch axit, ta thu được hỗn hợp các amino axit.

Cấu trúc protein

Các nhà khoa học đã phát hiện ra 4 bậc cấu trúc của protein:

  1. Cấu trúc bậc 1: Các amino acid liên kết thành chuỗi polypeptide. Cấu trúc này quyết định tính chất và vai trò của protein.
  2. Cấu trúc bậc 2: Sự sắp xếp đều đặn các chuỗi polypeptide trong không gian. Cấu trúc này tạo nên cấu trúc xoắn α và cấu trúc nếp gấp β.
  3. Cấu trúc bậc 3: Các xoắn α và phiến gấp nếp β cuộn lại với nhau thành từng búi có hình dạng lập thể đặc trưng cho từng loại protein. Cấu trúc này quyết định đối với hoạt tính và chức năng của protein.
  4. Cấu trúc bậc 4: Khi protein có nhiều chuỗi polypeptide phối hợp với nhau, tạo nên cấu trúc bậc 4 của protein.

Tính chất vật lý và hóa học của protein

Protein tồn tại ở dạng protein hình sợi và protein hình cầu. Nhiều protein tan được trong nước tạo thành dung dịch keo và bị đông tụ lại khi đun nóng. Protein có các tính chất hóa học quan trọng như phản ứng thủy phân, bị đông tụ và bị phân hủy bởi nhiệt.

Tính chất vật lý protein

Ứng dụng của protein

Protein không chỉ quan trọng đối với sự sống, mà còn có nhiều ứng dụng trong đời sống hàng ngày. Protein tham gia vào sản xuất thức ăn, công nghiệp dệt len, tơ tằm, sản xuất đồ da, mĩ nghệ…

Protein trong đời sống

Còn nhiều điều thú vị và bài tập hóa học về protein để khám phá! Hãy tham gia website Izumi.Edu.VN để tìm hiểu thêm kiến thức hóa học và các môn học thú vị khác nhé!


Article rewritten for Izumi.Edu.VN

FEATURED TOPIC