Amino acid: Tìm hiểu về “thần dược” của cơ thể

Hóa chất amino axit đã trở nên phổ biến trong các bài tập hóa học. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về chất này, chúng ta sẽ cùng khám phá về amino axit: từ định nghĩa, đặc điểm, tính chất, cho đến công thức chung của các amino axit.

Amino axit là gì?

Amino axit, hay còn được gọi là axit amin, là một hợp chất hữu cơ đặc biệt, với nhóm amino (-NH2) và nhóm cacboxyl (-COOH) trong cùng một phân tử. Công thức chung của amino axit là R(NH2)x(COOH)y hoặc CnH2n+2-2k-x-y(NH2)x(COOH)y.

Amino acid là gì

Lịch sử và nguồn gốc của Amino axit

Vào đầu thế kỷ 19, hai nhà khoa học người Pháp, Pierre Jean Robiquet và Louis-Nicolas Vauquelin, đã khám phá ra những amino axit đầu tiên từ măng tây. Vào năm 1935, nhà khoa học William Cumming Rose đã phát hiện ra threonine, một trong 20 loại amino axit phổ biến nhất. Thuật ngữ “amino acid” xuất hiện vào năm 1989.

Tên thay thế của Amino axit

Tên một amino axit được xác định bằng cách đọc theo công thức sau:

  • Axit + Số chỉ vị trí nhóm -NH2 + amino + tên hidrocacbon no tương ứng ở mạch chính + oic

Ví dụ: Axit 2-aminopropanoic

  • Axit + vị trí chữ cái Hi Lạp (α, β, γ, δ, ε, ω) + amino + tên thông thường của axit cacboxylic tương ứng

Ví dụ về alpha amino axit: CH3-CH(NH2)-COOH: Axit α-amino propionic

Bảng các amino axit cần nhớ

Tính chất vật lý của amino axit

  • Amino axit tồn tại dưới dạng tinh thể không màu, với hương vị ngọt và dễ tan trong nước.
  • Là những hợp chất ion nên có nhiệt độ nóng chảy cao.
  • Với tính lưỡng cực, amino axit dễ tan trong nước.

Tính chất hóa học của amino axit

  • Phản ứng đổi màu quỳ tím: R(NH2)x(COOH)y
    • Nếu x = y, quỳ tím không đổi màu.
    • Nếu x < y, quỳ tím chuyển sang màu đỏ.
    • Nếu x > y, quỳ tím chuyển sang màu xanh.

Tính chất hóa học của amino axit

  • Phân ly trong dung dịch: H2N-CH2-COOH ⇌ H3N+-CH­2-COO-
  • Có tính lưỡng tính:
    • Tác dụng với axit mạnh tạo ra muối: NH2-CH2-COOH + HCl → ClNH3-CH2-COOH
    • Tác dụng với bazơ tạo ra muối và nước: NH2-CH2-COOH + KOH → NH2-CH2-COOK + H2O

Bazơ là gì? Tính chất hóa học của Bazơ bạn cần biết

Tác dụng của Amino axit đối với con người

Amino axit đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể con người, là thành phần cấu tạo nên protein, hỗ trợ quá trình chuyển hóa, cải thiện tâm trạng và rèn luyện thể lực, đồng thời duy trì phát triển cơ bắp.

Các nguồn cung cấp amino axit tốt nhất bao gồm thịt động vật, trứng và thịt gia cầm. Nhờ quá trình tiêu hóa, protein được phân giải thành các acid amin riêng rẽ và được hấp thụ vào máu để cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể. Chúng được sử dụng để tạo ra các protein cần thiết, xây dựng cơ bắp và điều chỉnh chức năng của hệ miễn dịch.

Tác dụng của amino acid

Các loại amino axit đem lại những tác dụng tuyệt vời cho cơ thể:

  • Phenylalanine: Đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc và chức năng của protein, enzyme và quá trình sản xuất axit amin khác.
  • Valine: Kích thích tăng trưởng, tái tạo cơ bắp và cung cấp năng lượng cho cơ thể.
  • Threonine: Chuyển hóa chất béo và tham gia vào chức năng miễn dịch.
  • Tryptophan: Duy trì cân bằng nitơ trong cơ thể và tạo ra một chất dẫn truyền thần kinh điều chỉnh cảm giác thèm ăn, cơn buồn ngủ và trạng thái tâm lý.
  • Methionine: Hỗ trợ trao đổi chất và giải độc cho cơ thể, đồng thời rất cần thiết cho sự phát triển của mô, selen và các khoáng chất thiết yếu cho sức khỏe.
  • Leucine: Điều chỉnh lượng đường trong máu, kích thích quá trình lành các vết thương và sản xuất hormone tăng trưởng.
  • Isoleucine: Hỗ trợ sản xuất huyết sắc tố và điều tiết năng lượng.
  • Lysine: Tham gia vào quá trình tạo ra năng lượng, chức năng miễn dịch, sản xuất collagen và elastin.
  • Histidine: Chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong việc tạo ra phản ứng miễn dịch, hệ sinh dục, chức năng hệ tiêu hóa và chu kỳ giấc ngủ.

Ngoài ra, amino axit còn có vai trò quan trọng trong nông nghiệp và được ứng dụng rộng rãi trong các bài tập hóa học, đặc biệt trong đề thi Trung Học Phổ Thông Quốc Gia.

Đến đây, bạn đã hiểu rõ về “amino axit là gì” và những đặc điểm, tính chất và tác dụng mà hóa chất này mang lại. Để tìm hiểu thêm thông tin hữu ích về hóa học, hãy truy cập Izumi.Edu.VN.

FEATURED TOPIC