Nghi thức Chuông Mõ: Bí quyết tạo không khí trang nghiêm trong lễ Phật

Nghi Thức Chuông Mõ là một trong những nghi thức quan trọng trong Lễ Nhạc Phật Giáo tại Trung Quốc có ảnh hưởng sâu sắc trong việc tụng kinh và làm lễ Phật. Chính vì vậy, ta hãy cùng nhau tìm hiểu ý nghĩa và phương pháp thực hiện Nghi thức Chuông Mõ để tạo ra không khí trang nghiêm và thanh tịnh trong lễ Phật.

Ý nghĩa Nghi thức Chuông Mõ

Trong Chùa, chuông luôn nằm bên tay trái của tượng Phật hoặc Bồ Tát, mõ thì nằm bên tay phải. Người thỉnh chuông được gọi là Duy na, người gõ mõ được gọi là Duyệt chúng. Tiếng chuông vọng lên khiến tâm hồn chúng ta cảm thấy lắng động, thanh thản và phiền não dường như tan biến. Một bài kệ thường được đọc khi thỉnh chuông như sau:

Bạn đang xem: Nghi thức Chuông Mõ: Bí quyết tạo không khí trang nghiêm trong lễ Phật

“Nguyện thử chung thanh siêu pháp giới,
Thiết vi u ám tất giai văn,
Văn trần thanh tịnh chứng viên thông,
Nhứt thiết chúng sanh thành chánh giác.”

(Bài kệ này ý nghĩa là nguyện cho tiếng chuông vang khắp nơi, trong địa ngục u ám, nghe tiếng chuông giúp cho chúng sanh có sự chánh giác và hết thảy chúng sanh đều thành bực chánh giác.)

Nghi thức Chuông Mõ

Sau khi bàn Phật đã chuẩn bị xong về nhang, đèn và hoa quả, người thỉnh chuông sẽ thỉnh 6 tiếng chuông, nhằm giữ cho sáu căn nhân phẩm của chúng ta được thanh tịnh khi tụng kinh. Mỗi khi vị chủ lễ lạy xuống, người thỉnh chuông sẽ thỉnh một tiếng chuông và khi vị chủ lễ chạm nền chánh điện thì mõ sẽ đánh chuông. Tiếng dập chuông này chỉ có người gõ mõ và vị chủ lễ tránh chuông không vang ra. Khi nghe tiếng dập chuông, mọi người cùng đứng lên.

Sau phần Đãnh lễ, chúng ta sẽ bắt đầu vào chuông mõ như sau:

Chuông thỉnh trước: *

Mõ gõ sau khi chuông chấm dứt: – – – – – – – (bốn tiếng rời, hai tiếng liền nhau, cuối cùng một tiếng rời)

Sau đó chuông mõ hòa nhau như sau: – – – – – –

Chuông thỉnh một tiếng, sau đó mõ gõ tiếp theo một tiếng. Chuông sẽ đủ ba tiếng, ngưng chờ, mõ đánh thêm tiếng thứ tư, tiếng thứ năm và sáu liền nhau, rồi chuông và mõ sẽ dập cùng lúc sau tiếng mõ thứ bảy.

Mỗi khi bắt đầu vào bài Kinh, Chú hay Kệ, mõ sẽ bắt đầu đánh từ tiếng thứ hai, tiếng thứ tư và các tiếng kế tiếp. Ví dụ:

Kệ Khai Kinh:
“Phật pháp cao siêu rất nhiệm mầu…”

Mõ sẽ đánh đều nhịp cho đến khi câu cuối còn khoảng 5 hoặc 7 tiếng, mõ sẽ đánh lơi ra và trước tiếng cuối cùng, mõ sẽ đánh hai tiếng liền nhau như sau:

“… Chân nghĩa Như Lai hiểu thật sâu.”

Hoặc chẳng hạn như:

“… Thanh tịnh đại hải chúng Bồ Tát Ma Ha Tát!”

Chuông sẽ thỉnh một tiếng khi chấm dứt niệm mỗi danh hiệu Phật hay Bồ Tát, để tạo cảm giác chuyển qua danh hiệu khác. Khi kết thúc mỗi bài Kinh, Kệ hay Chú, chuông sẽ thỉnh 3 tiếng vào tiếng thứ 3, tiếng thứ 5 và tiếng cuối cùng, như sau:

“… Chân nghĩa Như Lai hiểu thật sâu.” (Chuông thỉnh vào tiếng Như, hiểu, sâu)

Chúng ta cần nhớ rằng, mõ dùng để giữ nhịp tụng cho đều. Mõ sẽ gõ nhanh hay chậm tùy thuộc vào vị Chủ lễ. Khi chủ lễ phục nguyện không gõ mõ.

Tiếng chuông rất quan trọng khi hợp tụng. Nó được sử dụng để báo cho người tham dự biết bài tụng sắp chấm dứt và chuyển sang niệm danh hiệu Phật hay Bồ Tát kế tiếp. Người thỉnh chuông cần chú ý xem khi nào vị Chủ lễ lạy xuống để thỉnh một tiếng chuông. Khi bài Kinh, Kệ, Chú sắp chấm dứt, vị Chủ lễ sẽ tụng chậm và lơi dần ra, mõ sẽ gõ chậm theo đó. Người thỉnh chuông cần thỉnh 3 tiếng chuông vào tiếng thứ 5, thứ 3 và cuối cùng (nếu biết).

Trong quá trình gõ mõ, nếu gõ sai nhịp hoặc gõ nhanh hoặc chậm quá, người thỉnh chuông có thể nhẹ nhàng gõ chuông theo nhịp tụng của vị Chủ lễ để đồng hành.

Khi kết thúc thời kinh, người thỉnh chuông sẽ thỉnh một hồi và 3 tiếng rời cuối cùng, tượng trưng cho sự gìn giữ tam nghiệp luôn được thanh tịnh.

Cư sĩ tụng kinh tại gia chỉ một mình, nhưng Nghi thức Chuông Mõ vẫn cần được áp dụng. Dù chỉ có một người tụng kinh, việc sử dụng Nghi thức sẽ giúp cho thời tụng kinh trở nên trang trọng và chí thành hơn.

Hãy nhớ rằng, việc chuông và mõ được đặt ngang với cùi chỏ khi quỳ tụng kinh và để xuống nền Chánh điện khi ngồi sẽ giúp cho việc gõ mõ trở nên thuận tiện.

Trên đây là những điều cơ bản về Nghi thức Chuông Mõ trong Lễ Nhạc Phật Giáo. Chúng ta cần nắm vững Nghi thức này để khi tụng kinh, ta có thể tạo ra không khí trang nghiêm và thanh tịnh. Đến với Izumi.Edu.VN, bạn sẽ tìm hiểu thêm về các nghi lễ và phong tục trong Phật Giáo một cách chi tiết và sâu sắc hơn.

Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Kinh nghiệm sống