Phân tích đoạn thơ “Rải rác biên cương mồ viễn xứ”: Những bi tráng của người lính Tây Tiến

Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành

Câu thơ này của nhà thơ Quang Dũng mang đầy tình cảm và sự hào hứng. Ba chữ “mồ viền xứ” khắc sâu nỗi buồn thầm lặng – hi sinh thầm lặng của những chiến sĩ vô danh. Ý nghĩa câu thơ lớn: rải rác khắp “biên cương”, những nấm mồ “viễn xứ” không hoa, không hương, lạnh lẽo, thê lương. Tuy nhiên, ý chí và tinh thần lí tưởng giàn giụa trong lòng họ khiến cho cái bi trở nên rực rỡ. “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh” – cái bi tràn đầy sự mãnh liệt. Với tinh thần dấn thân, quãng đời thanh xuân đã được hiến dâng cho một lý tưởng cao đẹp nhất. Họ ngã xuống thanh thản, không hối tiếc, cái chết trở nên nhẹ nhàng như lông hồng.

Quang Dũng không né tránh cái chết trong câu thơ, mà thể hiện nó như một hiện thực tất yếu của chiến tranh. Cái chết của những người lính qua con mắt thơ Quang Dũng rất hùng tráng và chân thật. Câu thơ mang lại sức mạnh ngợi ca, không thể tìm được từ nào hay hơn để thay thế cho từ “về đất”. Đó không chỉ thể hiện sự hi sinh mà còn thể hiện sự trân trọng, yêu thương của những người đồng đội ở lại. Dòng sông Mã đã vang lên khúc độc hành dữ dội để tiễn đưa hương hồn người chiến sĩ với bao tiếc thương, cảm phục. Những mất mát đau thương như dồn nén, tích tụ trong tiếng gầm vang của dòng sông Mã. Các anh đã hi sinh cho mảnh đất nảy nở đầy thơ, nhạc và cùng với thiên nhiên, linh hồn các anh vẫn hát mãi khúc quân hành.

Đoạn thơ này không chỉ thể hiện bốc đồng trong nghệ thuật mà còn trong việc sử dụng từ, đặc biệt là các động từ. Động từ “gầm” trong câu thơ khiến âm hưởng vang mãi như dội vào núi rừng miền Tây và rộn lên trong tâm hồn độc giả. Cộng hưởng với các từ Hán – Việt (biên cương, viễn xứ, chiến trường, áo bào, sông Mã, khúc độc hành) đã đưa người đọc vào không gian cổ kính, trang trọng. Tất cả những thủ pháp nghệ thuật đó đã tạo nên sự hài hòa giữa cái bi và cái hùng, xây dựng nên tượng đài cao cả về người lính Tây Tiến.

Đây là đoạn thơ mang tính chất cao trào trong khúc độc hành “Tây Tiến”. Chất bi tráng đã tạo nên một tượng đài độc đáo về người lính Tây Tiến. Mặc dù đoạn thơ đã khép lại, nhưng cùng với khúc độc hành của dòng sông Mã, âm hưởng của “Tây Tiến” vẫn vang vọng qua năm tháng.

Đọc thêm tại Izumi.Edu.VN

FEATURED TOPIC