Động cơ điện không đồng bộ: Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Bạn có biết động cơ điện không đồng bộ là gì không? Đây là một loại máy điện xoay chiều, hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Đặc biệt, tốc độ của rotor (ký hiệu là n) khác với tốc độ của từ trường quay trong máy (ký hiệu là n1). Động cơ này có thể làm việc ở hai chế độ khác nhau, đó là động cơ và máy phát điện.

Động cơ điện không đồng bộ được sử dụng phổ biến trong sản xuất và cuộc sống hàng ngày vì cấu tạo đơn giản, giá thành hợp lý và độ tin cậy cao. Cách vận hành của nó đơn giản, mang lại hiệu suất cao và ít cần bảo trì.

Bạn đang xem: Động cơ điện không đồng bộ: Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Với sự phát triển của công nghệ điện tử, động cơ không đồng bộ đã đáp ứng được yêu cầu phức tạp về điều chỉnh tốc độ. Do đó, nó được sử dụng rộng rãi hơn. Động cơ không đồng bộ có dải công suất rộng, từ vài watt đến hàng ngàn kilowatt. Hầu hết là động cơ không đồng bộ 3 pha, nhưng cũng có một số động cơ 1 pha có công suất nhỏ.

Động cơ không đồng bộ bao gồm hai bộ phận chính là stator và rotor. Ngoài ra còn có phần vỏ máy, nắp máy và trục máy. Trục máy được làm bằng thép và có gắn rotor, ổ bi và quạt gió để làm mát. Các bộ phận khác bao gồm lõi thép stator, dây quấn stator, nắp máy, ổ bi, lõi thép rotor, thân máy, trục máy, hộp dầu cực, quạt gió làm mát và hộp quạt.

Cụ thể như sau:

a) Stator (phần tĩnh)

Stator bao gồm lõi thép và dây quấn, cùng với vỏ máy và nắp máy.

Lõi thép stator có dạng hình trụ, được làm từ các lá thép kỹ thuật điện. Lõi thép này có rãnh bên trong và được ép vào vỏ máy. Dây quấn stator là bộ phận được làm bằng dây đồng, có lớp cách điện và được đặt trong các rãnh của lõi thép. Dòng điện xoay chiều 3 pha chạy trong dây quấn stator tạo ra từ trường quay. Vỏ máy thường được làm bằng gang.

b) Rotor (phần quay)

Rotor bao gồm lõi thép, dây quấn và trục máy. Lõi thép rotor chứa lá thép kỹ thuật điện, lấy từ phần bên trong của lõi thép stator và có rãnh bên ngoài để đặt dây quấn. Trục máy được làm bằng thép và có gắn lõi thép rotor. Có hai kiểu dây quấn rotor là roto lồng sóc và roto dây quấn.

Để khởi động hoặc điều chỉnh tốc độ, ba chổi than được đặt cố định trên vành trượt để dẫn điện vào biến trở. Các phần trên sẽ được gắn vào trục quay của rotor nhưng được cách điện với trục.

Động cơ điện không đồng bộ làm việc ổn định nhất ở chế độ máy phát. Nhờ từ trường quay của lưới điện, năng lượng cơ của rotor được biến đổi thành năng lượng điện ở stator.

Tuy nhiên, để tạo ra từ trường quay, lưới điện phải cung cấp giá trị công suất phản kháng Q cho động cơ. Do đó, hệ số công suất trong lưới điện sẽ giảm.

Khi động cơ điện không đồng bộ 3 pha hoạt động độc lập, cần tiến hành kích từ cho máy. Đây là một nhược điểm “khó chịu” của động cơ này.

Phân loại theo kết cấu vỏ máy

• Kiểu hở
• Kiểu kín
• Kiểu bảo vệ

Phân loại theo số pha

• Một pha
• Hai pha
• Ba pha

Phân loại theo kiểu dây quấn của rotor

• Rotor lồng sóc
• Rotor dây quấn

Đó chính là một số cơ bản về động cơ điện không đồng bộ. Để hiểu thêm về loại động cơ này, hãy ghé thăm Izumi.Edu.VN, nơi chúng tôi cung cấp nhiều kiến thức thú vị về công nghệ và kỹ thuật.

Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Tài liệu điện