Bạn đã bao giờ nghe về ba định luật Newton? Ba định luật này là một phần kiến thức cực kỳ quan trọng trong chương trình Vật lý 10. Bạn sẽ thường xuyên gặp phải chúng trong các bài kiểm tra và đề thi cuối cấp. Vậy hôm nay, tại Izumi.Edu.VN, chúng tôi sẽ tổng hợp những lý thuyết về ba định luật Newton giúp bạn dễ dàng nắm bắt và hệ thống hóa kiến thức quan trọng này.
Định Luật I Newton: Nội Dung và Ý Nghĩa
Định luật I Newton có nội dung như sau: “Nếu một vật không chịu tác dụng của lực nào hoặc chịu tác dụng của các lực có hợp lực bằng không, thì vật sẽ giữ nguyên trạng thái đứng yên hoặc chuyển động thẳng đều.” Đây là định luật về quán tính của vật.
Bạn đang xem: Lý Thuyết Ba Định Luật Newton: Tất Cả Những Gì Bạn Cần Biết!
Quán tính là tính chất của vật liên quan đến chuyển động. Nó cho thấy vật có xu hướng bảo toàn vận tốc, bao gồm cả hướng và độ lớn của chuyển động. Một ví dụ điển hình là khi bạn đang ngồi trên một chiếc xe đang chuyển động thẳng đều và bất ngờ phanh, bạn sẽ “bay” về phía trước. Hiện tượng này được gọi là quán tính.
Có hai hệ quy chiếu quan trọng khi nói về quán tính: hệ quy chiếu quán tính và hệ quy chiếu phi quán tính. Hệ quy chiếu quán tính là hệ quy chiếu gắn vào vật đứng yên hoặc đang chuyển động thẳng đều. Trong hệ quy chiếu quán tính, không tồn tại lực quán tính. Trong khi đó, hệ quy chiếu phi quán tính là hệ quy chiếu gắn với vật chuyển động có gia tốc và sẽ xuất hiện lực quán tính trong hệ quy chiếu này.
Định luật I Newton cho thấy rằng mọi vật đều có xu hướng bảo toàn vận tốc, tức là vật có thể giữ nguyên trạng thái đứng yên hoặc giữ nguyên trạng thái chuyển động. Khi một vật chuyển động nhưng không có tác động của lực, chúng ta gọi đó là chuyển động theo quán tính.
Định Luật II Newton: Nội Dung và Ý Nghĩa
Định luật II Newton được phát biểu như sau: “Vectơ gia tốc của một vật luôn cùng hướng với lực tác dụng lên vật đó. Độ lớn của vectơ gia tốc tỉ lệ thuận với độ lớn của vectơ lực tác dụng lên vật và tỉ lệ nghịch với khối lượng của vật.”
Trong định luật II Newton, chúng ta sử dụng công thức F = ma, trong đó F là đại lượng lực, m là khối lượng của vật và a là gia tốc.
Đặc điểm của vecto lực bao gồm:
- Điểm đặt: vị trí mà lực đặt lên vật.
- Phương, chiều: phương và chiều của gia tốc mà lực tác động lên vật.
- Độ lớn: F = ma.
- Đơn vị: N (Niutơn) với 1N = 1m.kg/s^2.
Khối lượng là đại lượng đặc trưng cho mức độ quán tính của vật. Khối lượng của vật tỉ lệ thuận với mức quán tính của vật. Nghĩa là vật có khối lượng càng lớn thì mức quán tính càng lớn và ngược lại.
Trọng lực là lực của Trái Đất tác động lên vật, hay còn gọi là lực hút của Trái Đất. Trọng lượng của một vật tỉ lệ thuận với khối lượng của vật đó. Trọng lượng có phương thẳng đứng và luôn có hướng thẳng đứng xuống dưới (hướng vào tâm Trái Đất). Độ lớn của trọng lượng được tính bằng công thức: P = mg.
Định luật II Newton cho biết mối liên hệ giữa gia tốc và khối lượng của vật, và áp dụng rộng rãi trong công nghiệp sản xuất máy móc và dụng cụ để giảm ma sát khi cần thiết.
Định Luật III Newton: Nội Dung và Ý Nghĩa
Định luật III Newton được phát biểu như sau: “Trong mọi trường hợp, khi vật A tác dụng lên vật B một lực, thì vật B cũng tác dụng trở lại vật A một lực. Hai lực này được gọi là hai lực trực đối.”
Khi hai vật tương tác với nhau, một trong hai lực tương tác gọi là lực tác dụng, lực còn lại gọi là phản lực. Lực và phản lực có ba đặc điểm đặc trưng:
- Luôn xuất hiện và mất đi đồng thời.
- Có cùng giá trị, cùng độ lớn nhưng ngược chiều.
- Chúng không cân bằng nhau vì được tác động lên hai vật khác nhau.
Định luật III Newton được sử dụng rộng rãi trong tính toán các lực tác dụng qua lại giữa các vật.
Một Số Dạng Bài Tập Về 3 Định Luật Newton
Để nắm vững kiến thức về ba định luật Newton, bạn cần luyện tập thường xuyên qua các bài tập. Dưới đây là một số bài tập thực hành:
-
Bài tập 11 trang 65 SGK Vật lý 10
Đề bài: Cho một vật có khối lượng 8kg trượt xuống một mặt phẳng nghiêng nhẵn với gia tốc là 2 m/s^2. Hỏi lực gây ra gia tốc này bằng bao nhiêu. So sánh độ lớn của lực này với trọng lượng của vật. Biết g = 10m/s^2. -
Bài tập 12 trang 65 SGK Vật lý 10
Đề bài: Một quả bóng có khối lượng 0,5kg đang nằm yên trên mặt đất. Cầu thủ dùng một lực 250N đá quả bóng chuyển động, thời gian tác dụng lực là 0,02s. Hỏi quả bóng sẽ bay đi với tốc độ bao nhiêu?
Hãy thử giải những bài tập này để rèn kỹ năng của mình!
Đó là những lý thuyết về 3 định luật Newton – một trong những kiến thức quan trọng của Vật lý 10. Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về những định luật quan trọng này. Đừng ngần ngại đăng ký các khóa học online của Izumi.Edu.VN để trang bị thêm kiến thức cũng như chuẩn bị cho kì thi sắp tới!
Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Tài liệu lý
Related articles
