Phân Tích Đoạn Thơ “Nói Với Con” Của Y Phương

Ông Y Phương, một nhà thơ dân tộc Tày nổi tiếng, đã để lại cho văn học Việt Nam hiện đại những tác phẩm chân thực, mạnh mẽ và trong sáng, khắc họa cuộc sống của con người miền núi một cách truyền cảm. Trong số những tác phẩm nổi tiếng của ông, “Nói Với Con” được viết vào năm 1980 và gắn liền với tên tuổi của ông.

Đoạn thơ này là lời khuyên của cha dành cho con, một lời nhắc nhở con sống theo những truyền thống tốt đẹp của người đồng mình, người miền cao.

Bạn đang xem: Phân Tích Đoạn Thơ “Nói Với Con” Của Y Phương

Phân tích

Đoạn thơ vẽ lên những phẩm chất cao quý của người đồng mình:

“Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn, xa nuôi chí lớn”

Dòng thơ đầu tiên đã sử dụng cách gọi “người đồng mình”, gợi lên tình cảm gần gũi như trong một gia đình. Từ “thương lắm” thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với cuộc sống vất vả, gian khó của họ. Từ ngữ “cao” và “xa” vừa gợi lên hình ảnh miền núi cao vừa miêu tả điều kiện sống khó khăn, vất vả. “Nỗi buồn” và “chí lớn” thể hiện bản lĩnh và ý chí kiên cường của người đồng mình. Đoạn thơ này tỏa sáng niềm tự hào về phẩm chất tốt đẹp của người miền núi.

Tác giả cũng khái quát lên vẻ đẹp truyền thống của người miền cao:

“Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Con quê hương thì làm phong tục”

Hình ảnh “người đồng mình” với vóc dáng nhỏ bé, “thô sơ da thịt” và cặp bàn tay lao động cần cù đã truyền tải thông điệp về sự lớn lao và cao cả về ý chí và tinh thần của người đồng mình. Họ xây dựng quê hương, tạo nên ruộng đồng, dựng lên nhà cửa, xây dựng giá trị vật chất và tinh thần cho đất nước. Bằng những công lao vĩ đại này, họ tạo nên bản sắc và phong tục đẹp cho cộng đồng. Lời thơ tràn đầy tự hào về vẻ đẹp của người đồng mình và đồng thời nhắn nhủ con phải tiếp tục kế thừa và phát huy những truyền thống đó.

Người cha khuyên con tiếp nối tình cảm ân nghĩa và lòng can đảm của người đồng mình:

“Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc”

Từ “sống” xuất hiện ở đầu ba dòng thơ liên tiếp, thể hiện sự mong ước thiết tha và mãnh liệt của cha dành cho con. Hình ảnh “đá” và “thung” đại diện cho không gian sống của người miền cao, những nơi gian khó, khắc nghiệt, đói nghèo. Cha mong con “không chê” nghĩa là biết yêu quý và trân trọng quê hương mình. So sánh “như sông” và “như suối” thể hiện lối sống trong sáng, mạnh mẽ, phóng khoáng, vượt qua mọi gập ghềnh trong cuộc sống. Cuộc sống không dễ dàng, bằng phẳng, cần dũng cảm đối mặt, không ngại khó khăn. Cha khuyên con tiếp tục giữ vững tình cảm ân nghĩa và lòng can đảm, ý chí kiên cường của người đồng mình.

Cuối cùng, bài thơ kết thúc bằng lời dặn dò của cha:

“Thô sơ da thịt lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con”

Việc nhắc lại “thô sơ da thịt” nhấn mạnh những khó khăn và thử thách mà con có thể gặp phải trên đường đời, vì con còn non nớt, chưa đủ kinh nghiệm để đối mặt với những gập ghềnh, khó khăn. Tuy nhiên, con không bao giờ được sống yếu hèn, hẹp hòi, ích kỉ. Con phải đương đầu với khó khăn, vượt qua thách thức và sống sao cho xứng đáng với cha mẹ và người đồng mình. Lời dặn dò này chứa đựng sự yêu thương và lòng tin tưởng mà người cha dành cho con.

Tổng kết

Đoạn thơ “Nói Với Con” đã truyền tải tình cảm sâu sắc mà người cha dành cho con. Từng lời dặn dò, khuyên nhủ nhằm giúp con sống sao cho xứng đáng với gia đình và quê hương. Đồng thời, tác giả cũng thể hiện tình yêu quê hương và tự hào về người đồng mình. Sử dụng từ ngữ và hình ảnh giản dị, giàu sức gợi, tác giả đã tạo nên một không gian truyền cảm, hồn nhiên và sinh động của người miền núi. Giọng điệu của bài thơ thay đổi linh hoạt từ ân cần, tha thiết đến mạnh mẽ, nghiêm khắc.

Nguồn: https://izumi.edu.vn/
Danh mục: Kiến thức chung