Ra-ma buộc tội – Hấp dẫn “Cánh diều 10 Ngữ văn lớp 10” trang 28 sách “Cánh diều tập 1”

Ra-ma-ya-na là một sử thi nổi tiếng của Ấn Độ. Trích đoạn “Ra-ma buộc tội” sẽ được tìm hiểu trong môn Ngữ văn. Hôm nay, chúng ta hãy tìm hiểu về tài liệu “Soạn văn 10: Ra-ma buộc tội”, nhằm giúp các bạn học sinh lớp 10 chuẩn bị bài tốt hơn.

Có thể bạn quan tâm

Soạn bài Ra-ma buộc tội

Đây là tài liệu vô cùng hữu ích dành cho các bạn học sinh lớp 10. Mời các bạn tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.

Soạn bài Ra-ma buộc tội – Mẫu 1

1. Chuẩn bị

Xuất xứ:
- “Ra-ma buộc tội” trích trong sử thi Ra-ma-ya-na.
- Sử thi “Ra-ma-ya-na” là một trong hai bộ sử thi nổi tiếng của Ấn Độ. Tác phẩm bao gồm 24.000 câu thơ đôi (mỗi câu thơ đôi gồm 2 dòng thơ).
Tóm tắt:
Sau khi chiến thắng quỷ vương Ra-va-na và cứu được Xi-ta, vợ chồng gặp lại nhau. Tuy nhiên, Ra-ma lại nghi ngờ sự trọn vẹn danh tiết của Xi-ta sau những ngày tháng trong tay quỷ. Ra-ma tuyên bố từ bỏ nàng. Xi-ta không thể thành minh và buộc phải bước lên giàn hỏa thiêu. Thần Lửa đã chứng giám đức hạnh của Xi-ta và trả nàng lại cho Ra-ma.

2. Đọc hiểu

Câu 1. Hãy hình dung bối cảnh Ra-ma và Xi-ta gặp lại nhau.

Bối cảnh Ra-ma và Xi-ta gặp lại nhau:

Xi-ta đứng trước mọi người trong cộng đồng như một bị cáo.
Ra-ma ngự trên ngôi như một viên quan tòa có quyền kết án.

Thấy rằng, đây không phải là một cuộc đoàn tụ sau nhiều năm xa cách mà thực ra là một phiên tòa đầy căng thẳng.

Câu 2. Lời nói và tình cảm của Ra-ma có gì mâu thuẫn?

Lời nói và tình cảm của Ra-ma mâu thuẫn:

Lời nói của Ra-ma lạnh lùng buộc tội Xi-ta, nhưng trong lòng lại cảm thấy đau như dao cắt.

Câu 3. Tâm trạng của Xi-ta như thế nào?

Xi-ta dùng mọi lời lẽ để thành minh, nhưng không được. Nàng cảm thấy đau khổ và tuyệt vọng: “Mỗi lời nói của Ra-ma xuyên vào trái tim nàng như một mũi tên; nước mắt nàng đổ ra như suối…”

Câu 4. Thái độ của Xi-ta khi bước lên giàn lửa có gì đặc biệt?

Xi-ta tỏ ra bình thản và kiên quyết khi bước lên giàn lửa. Nàng cầu khấn thần A-nhi chứng giám cho sự trong sạch của mình.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Văn bản “Ra-ma buộc tội” kể về sự kiện gì? Bối cảnh diễn ra sự kiện ấy như thế nào?

Văn bản “Ra-ma buộc tội” kể về sự kiện sau khi Ra-ma chiến thắng quỷ vương Ra-va-na và cứu được Xi-ta. Sau khi vợ chồng gặp lại nhau, Ra-ma lại nghi ngờ sự trọn vẹn danh tiết của Xi-ta. Ra-ma tuyên bố từ bỏ nàng. Xi-ta không thể thành minh và buộc phải bước lên giàn hỏa thiêu. Thần Lửa đã chứng giám đức hạnh của Xi-ta và trả nàng lại cho Ra-ma.
Bối cảnh diễn ra sự kiện đó: Xi-ta đứng trước mọi người trong cộng đồng như một bị cáo. Trong khi đó, Ra-ma ngự trên ngôi như một viên quan tòa có quyền kết án. Điều này tạo nên một phiên tòa đầy căng thẳng.

Câu 2. Nhân vật người anh hùng trong sử thi được miêu tả là đại diện cho cộng đồng, danh dự cộng đồng thường được đặt trên danh dự cá nhân. Điều đó được thể hiện trong đoạn trích “Ra-ma buộc tội” như thế nào?

Ra-ma, với tư cách là một người anh hùng đại diện cho cộng đồng, luôn đặt danh dự của cộng đồng lên trên danh dự cá nhân. Điều đó được thể hiện trong đoạn trích “Ra-ma buộc tội”:

Bối cảnh gặp lại: Xi-ta đứng trước cộng đồng như một bị cáo, trong khi Ra-ma ngự trên ngôi như một viên quan tòa có quyền kết án.
Lời tuyên bố của Ra-ma: Chàng đã chiến đấu với quỷ Ra-va-na, tiêu diệt hắn để giải cứu Xi-ta vì “Ta làm điều đó vì nhân phẩm của ta, xóa bỏ vết ô nhục để bảo vệ uy tín và danh dự của dòng họ lừng lẫy tiếng tăm.”
Mặc dù là một người chồng, nhưng Ra-ma vẫn đặt trách nhiệm đại diện cho danh dự của cộng đồng lên hàng đầu.

Câu 3. Qua hai nhân vật Ra-ma và Xi-ta, ta hiểu thế nào về quan niệm của người Ấn Độ cổ đại về mẫu người anh hùng lí tưởng và mẫu người phụ nữ lí tưởng? Theo ý kiến của tôi, quan niệm đó có còn phù hợp với ngày nay không? Tại sao?

Theo quan niệm của người Ấn Độ cổ đại:
- Mẫu người anh hùng lí tưởng: Có ngoại hình phi thường, kết hợp đức hạnh, trí tuệ, tài năng và lòng dũng cảm.
- Mẫu người phụ nữ lí tưởng: Không chỉ có vẻ đẹp hình thức, mà còn phải có đức hạnh, tình yêu thương bao la đối với con người và cảnh vật, sự chung thủy, sự chịu đựng đáng trân trọng trong mối quan hệ với các vấn đề xã hội (tôn giáo, đẳng cấp, hôn nhân) theo quan niệm của giáo lí.
Tuy nhiên, quan điểm trên không còn phù hợp với ngày nay. Khi xã hội ngày càng văn minh, các chuẩn mực của người anh hùng và phụ nữ cũng đã thay đổi. Con người sống dựa trên cơ sở cá nhân, không phải đại diện cho cộng đồng.

Câu 4. Từ đoạn trích “Ra-ma buộc tội”, chúng ta có thể thấy điểm khác biệt của nhân vật anh hùng trong sử thi và thần thoại so với nhau như thế nào?

Nhân vật anh hùng trong thần thoại thường là các vị thần, có ngoại hình và hành động phi thường, và đóng vai trò tạo lập hay bảo vệ thế giới.
Nhân vật anh hùng trong sử thi có tài năng, lòng dũng cảm và đạt được nhiều chiến công, đại diện cho sức mạnh và danh dự của cộng đồng.

Soạn bài Ra-ma buộc tội – Mẫu 2

1. Đôi nét về tác phẩm

a. Xuất xứ

“Ra-ma buộc tội” trích trong sử thi Ra-ma-ya-na.
Sử thi “Ra-ma-ya-na” là một trong hai bộ sử thi nổi tiếng của Ấn Độ. Tác phẩm bao gồm 24.000 câu thơ đôi (mỗi câu thơ đôi gồm 2 dòng thơ).

b. Tóm tắt
Sau khi chiến thắng quỷ vương Ra-va-na, cứu được Xi-ta. Vợ chồng gặp lại nhau, nhưng Ra-ma lại nghi ngờ Ri-ra không còn trọn vẹn danh tiết sau những ngày tháng trong tay quỷ. Ra-ma tuyên bố từ bỏ nàng. Xi-ta thanh minh không được, đành bước lên giàn hỏa thiêu. Chứng giám đức hạnh của nàng, thần Lửa đã đem nàng trả lại cho Ra-ma.

c. Bố cục
Gồm 2 phần:

Phần 1: Từ đầu đến “Ra-va-na đâu có chịu đựng được lâu”: Lời buộc tội của Ra-ma.
Phần 2: Các phần còn lại: Lời thanh minh và hành động của Xi-ta.

2. Đọc – hiểu văn bản

a. Lời buộc tội của Ra-ma

Hoàn cảnh:
- Xi-ta đứng trước mọi người trong cộng đồng như một bị cáo.
- Ra-ma ngự trên ngôi như một viên quan tòa có quyền kết án.
Thấy rằng, đây không phải là một cuộc đoàn tụ sau nhiều năm xa cách mà thực ra là một phiên tòa đầy căng thẳng.
Lời buộc tội của Ra-ma:
- Đầu tiên, Ra-ma khẳng định chiến công và tài nghệ của mình.
- Tuyên dương công trạng những người đã giúp đỡ mình.
- Khẳng định mục đích của hành động: “Ta làm điều đó vì nhân phẩm của ta, xóa bỏ vết ô nhục để bảo vệ uy tín và danh dự của dòng họ lừng lẫy tiếng tăm.”
- Ra-ma thể hiện sự nghi ngờ trinh tiết của Xi-ta: “Nàng đã lưu lại lâu trong nhà một kẻ xa lạ”, “Nàng bị quấy nhiễu trong vạt áo của Ra-va-na”, “Đôi mắt tội lỗi… đã hau háu nhìn khắp người nàng”.
- Thậm chí, Ra-ma còn lăng nhục, ruồng rẫy Xi-ta: “Ta không cần đến nàng nữa”, “Nàng muốn đi đến đâu tùy ý”.
- “Thấy người đẹp với gương mặt bông sen, với những cuộn tóc lượn sóng đứng trước mặt mình, lòng Ra-ma đau như dao cắt”: Với tư cách là một người chồng, Ra-ma cảm thấy đau đớn và thương xót vợ mình; nhưng trên cương vị là một vị hoàng tử của một đất nước, Ra-ma đặt trọng trách đại diện cho danh dự của cộng đồng lên hàng đầu.
Khi Xi-ta bước lên giàn hỏa thiêu: Ra-ma câm lặng, không nói “mắt dán xuống đất, lúc đó nom chàng khủng khiếp như thần chết vậy”.
Ra-ma, mặc dù là một vị thần, nhưng vẫn mang những đặc điểm của con người: yêu hết mình nhưng cũng ích kỉ, ghen tuông cực độ; có lúc oai phong lẫm liệt nhưng cũng có lúc tầm thường, nhỏ nhen, ích kỉ; có lúc cương quyết, rắn rỏi nhưng cũng có lúc mềm yếu.

b. Lời thanh minh và hành động của Xi-ta

Hoàn cảnh: bị quỷ vương bắt, phải đấu tranh để giữ trinh tiết và lòng thủy chung.
Trước những lời buộc tội của Ra-ma, Xi-ta kinh ngạc, đau đớn và tủi nhục “như một cây leo bị vòi voi quật nát”: Nàng đau khổ đến tận cùng vì danh dự bị xúc phạm.
Xi-ta dùng lời lẽ đúng mực để thành minh, chứng minh tình yêu của mình:
- Xi-ta lên án hành vi tầm thường và thiếu suy xét của Ra-ma: “Cớ sao chàng lại… đâu có phải.”
- Đặt tư cách và danh dự lên hàng đầu để bảo vệ mình.
- Khẳng định lòng chung thủy và thái độ vô tình của Ra-ma.
- Nhấn mạnh nguồn gốc của mình: dòng họ cao quý và gợi lại lý do Ra-ma cưới mình vì tự nguyện và vì tình yêu.
Trong nỗi đau khổ tuyệt vọng, Xi-ta quyết định bước lên giàn hỏa thiêu, thể hiện sự dứt khoát. Nàng cầu khẩn thần A-nhi chứng giám.
Xi-ta nổi bật lên như một mẫu người phụ nữ lí tưởng đáng ngưỡng mộ trong thời đại đó.